Comorbiditeit – het tegelijkertijd voorkomen van twee of meer aandoeningen of stoornissen bij één persoon – kan eetstoornisherstel erg ingewikkeld maken. Verschillende problematiek kan met elkaar verweven raken en elkaar in stand houden. Bijvoorbeeld wanneer je een eetstoornis hebt in combinatie met een posttraumatische stressstoornis, ook wel PTSS. Wat is PTSS nou eigenlijk? Hoe voelt het voor iemand? En hoe staat dit in verband met een eetstoornis? Wat maakt herstel hiervan nou zo lastig? En wat maakt herstel juist mógelijk? In de interviewserie ‘PTSS praat’ spreken wij mensen die hun ervaring hiermee willen delen. Om zo meer erkenning, herkenning en steun te kunnen bieden. Je bent niet alleen.
Vorige keer kon je het verhaal van Anne lezen. We vervolgen onze serie Vivian. Ze is 28 jaar en woont in Eindhoven, samen met haar twee poezen Puk en Pom. Momenteel is zij werkzaam als een flexer op de afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie. Binnenkort gaat Vivian van start als ervaringsdeskundige op een HIC-adolescentenkliniek bij dezelfde organisatie. Verder houdt Vivian ervan om creatief bezig te zijn, gaat zij regelmatig wandelen in de natuur om foto’s te maken en vindt ze het leuk om met vrienden af te spreken en leuke dingen te doen.
Wat is PTSS in jouw woorden?
“PTSS was voor mij het hebben van herbelevingen, paniekaanvallen en dissociaties op het moment dat er iets getriggerd werd wat gerelateerd was aan de situaties waardoor ik de diagnose had gekregen. Ook was het voor mij het ontwijken van bepaalde plekken, mensen en andere dingen – zoals geuren en bepaalde handelingen – die mij herinnerden aan die situaties. Daarnaast had ik een bepaalde alertheid ontwikkeld, waardoor ik constant op mijn hoede was. Dit om te voorkomen dat mijn verleden zich zou gaan herhalen.”
Hoe zag jouw leven eruit met een eetstoornis?
“Mijn eetstoornis heeft zich ontwikkeld door het feit dat mijn trauma’s een geheim waren. Dertien jaar lang liep ik rond met geheimen en daardoor kon ik mijn emoties ook niet kwijt. Op het moment dat ik getriggerd werd en werd herinnerd aan de gebeurtenissen, kreeg ik eetbuien die ik vervolgens compenseerde. Ik kon niet dealen met de emoties die naar boven kwamen en doordat ik het met niemand kon bespreken, werd op deze manier met eten omgaan mijn toevlucht. Wanneer ik in herbelevingen of dissociaties zat, at ik niet omdat ik simpelweg niet kon bewegen. Zolang ik buiten de deur was en afleiding had – ik stortte mijzelf volledig op mijn opleidingen – ging het redelijk goed. Maar iedere avond was het weer hetzelfde feestje. Dit omdat ik dan alleen met mezelf zat, geen afleiding had en er dus ruimte genoeg was voor alles om omhoog te komen.
Na dertien jaar vertelde ik het mijn gezin en hoopte ik dat er dingen zouden gaan veranderen en ik door mijn openheid eindelijk kon gaan herstellen van mijn eetstoornis. Helaas werd mij op dat moment verteld om niks verder naar buiten te brengen. Door bepaalde omstandigheden moest ik blijven liegen naar andere familieleden, waardoor ik het gevoel had nog steeds met hetzelfde geheim rond te lopen. Dit heeft uiteindelijk nog twee jaar geduurd.”
Dus er was een duidelijk verband tussen je PTSS en je eetstoornis?
“Ja, er is zeker een verband. Zoals ik eerder al vertelde, was het hebben van geheimen het verband tussen mijn eetstoornis en mijn PTSS. Mijn eetstoornis ‘vertelde’ mij dat die het mij wel gemakkelijker zou maken. Dat die wel voor mij zou zorgen aangezien er niemand anders was. Ook vertelde mijn eetstoornis dat die er wel voor zou zorgen dat ik geen last zou hebben van de emoties, gedachten en gevoelens die gelinkt waren aan mijn PTSS en er dus voor zou zorgen dat ik geen herbelevingen, paniekaanvallen en dissociaties kreeg.”
Hoe werkte jij aan herstel van je PTSS en je eetstoornis?
“Herstellen van zowel mijn PTSS als mijn eetstoornis is een samenloop van omstandigheden geweest. Door mijn deelname aan het tv-programma ‘Het Voedselgevecht’ kreeg ik de kans om eindelijk voor mijzelf te gaan kiezen. Dit wilde voor mij zeggen dat ik ging stoppen met het beschermen van anderen en ging starten met mijzelf te helpen. Dit deed ik dus door ervoor te kiezen om in het tv-programma heel mijn verhaal te vertellen en niet maar een deel. Tegelijkertijd had ik op dat moment intakegesprekken bij een organisatie waar ik ruim een maand later opgenomen ben voor traumabehandeling.
Door eerst de uitzendingen van het tv-programma gehad te hebben, hoefde ik niet meer met geheimen rond te lopen. Hierdoor kreeg ik het gevoel dat ik mijzelf ook helemaal kon geven tijdens de traumabehandeling. Eerder heb ik wel ambulante EMDR gekregen, maar dit sloeg niet aan. Nog voordat ik de kamer van de therapeut uit liep, had ik de volgende eetbui alweer gepland. Dit omdat ik wist en voelde dat ik meteen weer mijn masker op moest zetten.
Mijn advies is dan ook om zowel de eetstoornis als de PTSS tegelijkertijd aan te pakken als dit kan! Kan dit niet, dan is mijn advies om eerst aan je PTSS te werken. Een eetstoornis komt namelijk ergens vandaan en ik geloof erin dat als je het onderliggende aanpakt, de eetstoornis steeds verder op de achtergrond komt en wellicht uiteindelijk verdwijnt. Voor mijn deelname aan mijn traumabehandeling mocht ik niet meer vluchten in mijn eetstoornis. En zo werd de dag dat ik te horen kreeg wanneer ik opgenomen zou worden, de eerste dag dat ik écht besloot niet meer te gaan vluchten in mijn eetstoornis.”
Wat wil je dat mensen weten over PTSS?
“PTSS is bij iedereen anders. Je kunt tien mensen op een rij hebben die alle tien de diagnose PTSS hebben, maar dat wil niet zeggen dat het hetzelfde is bij iedereen. PTSS is ook geen aandachttrekkerij of aanstellerij. Het komt voort uit een situatie die voor die persoon zo heftig is geweest dat het zijn of haar dagelijks leven beïnvloedt. Veroordeel niet iemand die aangeeft PTSS te hebben, maar vraag wat je voor diegene kan doen.”
Wie of wat inspireerde jou in dit proces en waarom?
“De reden waarom ik uiteindelijk besloten heb volledig eerlijk te zijn was het levensverhaal wat ik heb gehoord van een jonge vrouw uit Amerika die op een jongerenconventie was hier in Nederland. Ik had zoveel herkenning dat ik met haar in gesprek ben gegaan. Dat gaf mij de motivatie om ook voor mezelf te gaan kiezen. Ook andere lotgenoten die ik op dat moment kende, vroegen mij wanneer ik voor mezelf ging kiezen. Via een toenmalige vriendin ben ik in aanraking gekomen met de traumabehandeling en terwijl ik er voor haar was op haar intakegesprek, heeft zij mij geïnspireerd om dezelfde behandeling te gaan volgen. Deze twee dingen samen hebben mij de kracht gegeven om ervoor te gaan. Samen met andere mensen die ik op dat moment kende en die mij steunden door onder andere te zeggen dat ik dit mijzelf mocht gunnen.”
Wat wil je meegeven aan anderen die hiermee worstelen?
“Ga alsjeblieft praten! Ik heb vijftien jaar mijn mond dichtgehouden en dat heeft mij alleen maar naar de afgrond gebracht. Nadat ik ben gaan praten, kon ik pas echt gaan herstellen van mijn eetstoornis. Dit heeft ervoor gezorgd dat ik inmiddels ruim twee jaar eetstoornisvrij ben. Alle gevoelens, gedachten, situaties die ook maar iets opriepen ben ik gaan delen. Met mensen die ik vertrouwde, maar ook met lotgenoten; bij hen hoefde ik juist niet eens zo veel te zeggen. Zij begrepen mij. Maar vooral ook in therapie. Echt open en eerlijk zijn, hoeveel schaamte je wellicht ook voelt. Ik heb gemerkt dat niks raar is en therapeuten echt wel wat gewend zijn inmiddels.
Het zal geen gemakkelijke weg worden en je zal je vaak ellendig voelen. Ik heb ook in mijn herstelproces nog vaak op willen geven, maar inmiddels ben ik zo dankbaar dat ik ben blijven vechten. Ik kan nu leven in vrijheid, spontaan dingen doen zowel met vrienden en familie als met eten. Ik leef niet meer in angst voor bepaalde handelingen, geuren, plekken, mensen en alles wat nog meer speelde met mijn eetstoornis en PTSS. Het is het waard en jíj bent het waard om ook in vrijheid te leven!”
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar!
Geef een reactie