Als ouder kun je je ontzettend machteloos voelen als je ziet dat je kind ongelukkig is. Ik heb zelf nog geen kinderen maar ik weet nog van vroeger dat mijn ouders soms echt met hun handen in het haar zaten als het niet goed ging met mij of mijn zus. Dat lijkt mij vreselijk. Zeker wanneer het contact maken met je kind lastig is of wanneer hij/zij alle hulp afwijst. Als kind was ik echt niet altijd de makkelijkste en was het ook niet simpel om een gesprek met mij te voeren over hoe ik me voelde. Veel jongeren vinden het lastig om te praten met hun ouders… en dat maakt het geven van steun aan kinderen voor ouders vaak heel lastig.
Wanneer kinderen in de puberteit komen, gaan zij zich vaak meer richten op vrienden en andere mensen uit hun omgeving en zoeken ze vaak minder toenadering bij hun ouders. Dit vinden veel ouders heel lastig, omdat het contact anders wordt maar ook omdat je dan misschien minder weet wat er in je kind omgaat. Je wil er graag zijn voor haar, maar als je pogingen doet om toenadering te zoeken, wordt je weggeduwd. Natuurlijk is dit niet bij ieder kind zo, maar het komt best vaak voor dat het voor ouders lastig is om te praten met hun kind.
Niet willen praten
Soms willen kinderen wel dat hun ouders weten hoe het gaat, maar hebben ze geen zin in alle vragen die vaak gesteld worden. Ze willen niet praten erover want dat kan te confronterend zijn maar tegelijkertijd zijn sommige meiden die bijvoorbeeld kampen met een eetstoornis ook bang dat ze direct vanalles moeten doen om hier van af te komen. Een eetstoornis kan een soort ‘veilige’ nieuwe wereld worden en meiden kunnen bang zijn voor het leven zonder eetstoornis. Door er over te praten, kunnen zij het gevoel hebben dat ze er direct iets mee moeten doen. Dat is natuurlijk ook wat we het liefste willen. Als ouder wil je dat je kind gelukkig is en zo snel mogelijk van de problemen af komt. Veel ouders sturen al snel aan op hulp en oplossingen maar dit is niet altijd hetgeen wat het kind direct nodig heeft. Soms wil je alleen maar een luisterend oor of iemand die een arm om je heen slaat.
Schaamte ligt vaak ook onder het ‘niet willen praten’. Wat moet je vertellen als je je schaamt voor hetgeen waarmee je worstelt? Wat moet je zeggen als je bang bent voor de reactie van een ander? Wanneer je kind niet wil praten, is dit lang niet altijd onwil. Er ligt vaak veel meer onder.
Ontkennen
Het niet willen praten gaat vaak samen met angst. Angst voor het oordeel of de reactie die zij kunnen krijgen, angst om direct actie te moeten ondernemen, etc. Wanneer je vraagt naar hoe het bijvoorbeeld gaat of naar de problemen of iets anders wat je opmerkt, kan je dochter het misschien allemaal ontkennen. Dat kan dus hier door komen, maar ook doordat zij zelf de ernst van het probleem nog niet in ziet of omdat zij zelf nog niet precies weet wat er nou echt aan de hand is. Er kunnen daarnaast ook nog veel meer andere redenen zijn om problemen te ontkennen en iedere poging van steun geven en toenadering zoeken af te wijzen. Wanneer je kind iets ontkent, kan dat allerlei tegenstrijdige gevoelens en gedachten oproepen. Aan de ene kant wil je je kind natuurlijk gewoon op haar woord geloven, maar dit wordt wel erg lastig als je zelf zeker denkt te weten dat er wel wat aan de hand is.
Liegen
Wanneer jouw dochter haar eetstoornis of andere problemen voor de buitenwereld verborgen wil houden, komt liegen ook veel voor. Op momenten dat zij zich in het nauw gedreven voelt, wanneer er veel vragen gesteld worden of wanneer iemand iets vermoed, kunnen er allerlei smoesjes bedacht worden om het ‘geheim’ verborgen te houden. Zo kan er gelogen worden over dat zij al gegeten heeft bij iemand om te voorkomen dat ze mee moet eten, etc. Wanneer je merkt dat je kind tegen je liegt, is dit natuurlijk ontzettend pijnlijk. Je wil als ouder waarschijnlijk een soort basis zijn waarop je kind altijd terug kan vallen en je zou wellicht ook willen dat je kind je alles zou vertellen. Probeer het niet teveel op jezelf te betrekken. Liegen is niet goed, maar het kan voor een kind wel een manier zijn om zich veilig te voelen en een uiting zijn van angst. Probeer het bespreekbaar te maken, laat je kind merken dat zij alles kan vertellen en dat je voor haar klaar staat en geef ook aan hoe jij denkt over eerlijk zijn.
Gebroken vertrouwen
Wanneer je kind van alles verbergt en regelmatig liegt en zich niet aan afspraken houdt, kan je vertrouwen met betrekking tot haar verminderen en soms zelfs verdwijnen. Het lijkt mij heel pijnlijk om te merken dat het vertrouwen in je kind een deuk heeft opgelopen en dat je niet meer kan geloven wat ze zegt en dat niet meer gelooft in eerlijkheid en dat zij zich aan de gemaakte afspraken houdt. Wanneer dit vaker gebeurt, wordt het steeds moeilijker om dit vertrouwen weer op te bouwen. Het is dan belangrijk kenbaar te maken dat je door de bovenstaande dingen het vertrouwen verliest. Wanneer je dit als verwijt brengt, zal het kind sneller dichtklappen en weerstand bieden. Het kan helpen om dit heel erg vanuit jezelf te brengen. Geef aan wat het met jou doet als ouder dat dit gebeurt en wat kan helpen om het vertrouwen weer op te bouwen. Maak afspraken.
Er nog niet aan toe zijn
Niet kunnen praten en hulp afwijzen moet je als ouder niet te persoonlijk nemen. Het kan overigens wel zo zijn dat een bepaalde benadering niet past bij haar of dat zij niet gelijk advies wil of gedwongen wil worden om bijvoorbeeld hulp te zoeken, maar het kan net zo goed zijn dat zij er om welke reden dan ook nog niet aan toe is om toenadering te zoeken bij haar ouders en om hierover in gesprek te gaan. Daarnaast hebben sommige kinderen ook heel sterk het gevoel om ouders niet te willen belasten met deze problemen. Soms heeft zij zelf eerst tijd nodig om hun gevoel te begrijpen en te beseffen wat er aan de hand is en willen zij dit niet direct bespreken of zijn ze er niet aan toe om het te delen met de buitenwereld. Dit is voor jou als ouder misschien heel lastig, maar probeer je kind ook een beetje tijd en ruimte te geven. Als je je zorgen maakt, is het natuurlijk wel goed om het een beetje in de gaten te houden, maar push niet. Dit werkt namelijk meestal alleen maar averechts. In dit geval is het goed om het kind te laten weten dat je er bent en dat je graag wilt helpen of steun wil bieden.
Steun geven op een andere manier
Wanneer praten even niet lukt en pogingen hiertoe alleen maar weerstand opleveren, is het goed om wel op andere manieren steun te blijven bieden. Op die manier blijf je wel met je kind in contact en zal zij misschien ook eerder de behoefte voelen om wel te gaan praten en open te staan voor hulp. Probeer momentjes van quality time in te plannen. Kijk bijvoorbeeld samen naar een leuke film, ga een dagje weg of verras haar met iets leuks. Verder is het heel belangrijk dat je laat zien en weten dat je beschikbaar bent en dat je er voor haar bent als het nodig is. Soms is het niet willen praten geen kwestie van willen maar meer van kunnen. Maar voelen dat het wel mogelijk is, is dan vaak wel heel belangrijk. Daarnaast is interesse blijven tonen heel belangrijk denk ik. Vraag bijvoorbeeld hoe het op school was of hoe een afspraak is geweest met een vriendin. Op die manier kun je ook betrokken blijven bij je kind.
Luisteren
Wanneer je kind niet wil praten, is het toch heel belangrijk om echt te luisteren naar wat zij wel zegt. Misschien is het heel weinig, op een boze manier en merk je veel weerstand, toch kan dit veel informatie geven. Luister goed naar je kind en vraag ook wat zij nodig heeft en wat jullie kunnen doen.
Zorg uitspreken
Wat je eigenlijk altijd kan doen bij weerstand en momenten dat zij iedere vorm van hulp afwijst, is je zorg uitspreken. Wanneer je vanuit jezelf zegt dat je je zorgen maakt om haar, kan dit alsnog heel erg binnenkomen. Ook als er in eerste instantie niet of op een negatieve manier op gereageerd wordt.
Wil je meer lezen over het praten met je kind? Lees dan ook eens deze blog.
* Voor het makkelijker leesbaar maken van deze blog, heb ik in de vrouwelijke vorm geschreven.
Het kan echter zowel om een zoon als om een dochter gaan van verschillende leeftijden.
Wat is jouw tip?
Geef een reactie