Uitstelgedrag

Van uitstel komt vaak afstel. Niet alleen dat. Van uitstel komt ook vaak stress, want door niet te doen wat je eigenlijk moet doen, neemt de spanning toe. Op alle vlakken in je leven is dit een bekend fenomeen. Of het nu om dat moeilijke telefoongesprek gaat, een tentamen waarvoor je moet leren of het daadwerkelijk gaan volgen van een eetlijst om beter te worden. 

bron:flickr.com/johnonolan

### We hebben altijd ons woordje klaar als we uitleggen waarom we ergens niet aan beginnen. We doen het voorkomen alsof we echt niet anders kunnen. We zijn er zogenaamd niet klaar voor om die stap te zetten, niet klaar voor om te gaan vechten voor wat ons geluk zal brengen, we moeten eerst nog wat anders doen voor we…tja inderdaad: uitstel! Er zijn drie factoren die meespelen bij het ontstaan van uitstelgedrag. Deze zijn;

*gebrek aan doelen. Het is bewezen dat als je doelen stelt die je op korte termijn kan verwezelijken, doelen die specifiek zijn en ook nog eens uitdagend en waar je echt wat mee hebt, je minder vervalt in uitstelgedrag. Je kunt bijvoorbeeld wel stellen dat je gelukkig wilt zijn, zonder eetstoornis, normaal wilt eten en zorgeloos, maar dat is wel heel veel als je nu nog aan het begin staat. Dat is lange termijn denken. Wat kun je bijvoorbeeld vandaag doen, of deze week? Kun je afspreken vandaag 3 maaltijden te eten, en deze week 1 tussendoortje, en volgende week 2 etc. Dan maak je het haalbaar, concreet, en klein. Het is zaak de je je doel zo stelt dat je aan het einde van de dag kan zeggen dat je het gehaald hebt. Dat je dus elke dag trots kan zijn. Dan houd je het ook vol en zal je het minder snel uitstellen om er aan te beginnen.  

*gebrek aan interesse. Ga iets doen dat je de moeite waard vindt. Dat je aandacht heeft. En als je het niet direct interessant vindt, maak het dan aantrekkelijk. Ga het zo bekijken dat je er wat mee kan. Iets negatief zien kan altijd nog, en zal je zeker niet helpen. Hoe kan het je motiveren om van je eetstoornis af te komen? Schrijf de voordelen op. Waar doe je het voor? Wat levert het je op. Zelf snap ik niet waarom je de nadelen zou opschrijven. Focus je op waar je naar toe wilt. Niet op waar je vandaan komt. Elke activiteit kun je interessant maken. En als iets interessant is, zal je ook niet snel uitstellen en daarbij verhoogt het je energieniveau zo is bewezen. 

*gebrek aan energie. Als je iets moeilijks moet doen doe dat dan op het moment dat je van nature de meeste energie hebt. Sommige van ons zijn ochtendmensen, sommige komen tot leven in de avond. Als je dat weet van jezelf kun je daar gebruik van maken door op die momenten te doen wat je moet doen. Als je gaat oefenen met tussendoortjes nemen en je weet dat je ‘s middags beter functionneert dan is dat een goed moment om mee te beginnen. Waarom zou je iets moeilijks doen op een moment dat je toch al niet fit bent. Vanuit een meest comfortabele positie kun je beter nieuw gedrag ontwikkelen. Zo ook bijvoorbeeld als je een afspraak met een therapeut moet inplannen. Hou rekening met wanneer jij je het beste voelt. Als je moe bij je afspraak aan komt, heeft het veel minder zin en steek je er minder van op. Moe meer energie hoe kleiner de kans op uitstel.

Daarnaast kunnen ook zaken als angst voor het onbekende, perfectionisme en het overwaarderen van andersmans mening meespelen. De eerste factor heeft vaak ook te maken met een te groot gesteld doel. Hoe kleiner de doelen, hoe dichter je bij jezelf blijft en je ten alle tijden kan overzien waar je naar toe gaat. Dat maakt het minder angstig. Met jezelf afspreken 1 glas sap te drinken op een dag is haalbaarder dan stellen dat je weer gewone frisdrank wilt gaan drinken. Dat laatste is vaak eng en niet te overzien. Voel je angst bij een gesteld doel, vraag je dan af of het doel niet te groot is. Een beetje eng mag het wel zijn, want je doet immers iets dat je niet bekend is, maar het mag je niet verlammen (=leidt tot uitstel)

bron:flickr.com/viktorbezrokov

Ook perfectionistisch gedrag kan reden zijn om ergens niet meer aan te beginnen en het uit te stellen. Je wilt het allemaal perfect doen anders faal je. Herkenbaar? Dit heeft te maken met het te groot stellen van je doel. Maak het kleiner zodat je elke keer je doel kan halen, het goed kan afmaken, tevreden kan zijn en klaar bent voor de volgende uitdaging. Als je en al je huiswerk perfect wilt maken, alle toetsen hoog wilt scoren, en ook nog een leuke dochter / vriendin / zus zijn EN ook nog je eetlijst volgen dan ga je 100% zeker de mist in. Gevolg, het gevoel van falen en alle bijbehorende negatieve gevoelens.

Op zich is perfectionisme een mooie eigenschap, mits je het met mate weet na te streven. Werken aan iets als een eetstoornis zou je prioriteit moeten hebben, stop je energie in beter worden. School is niet zo belangrijk als je denkt, en je bent meer dan alleen die leerling met die hoge cijfers. Goed is goed genoeg, je hoeft niet altijd op alle details te letten. Weet je een keer geen orgineel idee voor een presentatie, begin gewoon. Dan maar geen orignaliteitsprijs.

Als je iets moet doen dat je nog nooit hebt gedaan, vraag dan ook gerust anderen met ervaring om hulp. Waarom het wiel zelf uitvinden. Maak het haalbaar voor jezelf en dat betekent niet dat je helemaal een slag in de rondte werkt. Dit kan je doen door een goede planning te maken. Deel je werk in fasen in. Zorg dat je de info hebt die nodig is om te beginnen en BEGIN! Werk zodat je jezelf een voldoende zou geven en ga alleen bijschaven als je tijd over hebt. Probeer maar eens.

bron:flickr.com/jakeandlindsay

De mensen die zeggen dat ze nooit uitstellen…die zijn niet helemaal eerlijk denk ik. Iedereen stelt wel eens iets uit. Soms is het onschuldig en zien we het niet als uitstellen, maar toch is de kern hetzelfde. Ineens moet het hele huis schoon, al je kleren weer netjes op een stapeltje en dan pas kunnen we voor een klus gaan zitten. Klinkt bekend toch?

Onderzoek heeft uitgewezen dat uitstellen slecht is voor je gezondheid en dat het herstel in de weg staat.

Hoe zit het namelijk met het oefenen om wel tussendoortjes te eten? Stel je dat liever uit…dan belemmert het je herstel. Ook in deze situatie zijn alle bovengenoemde factoren van toepassing. Stel je doel met betrekking tot het verkrijgen van een gezonder eetpatroon zo dat het haalbaar is, ga oefenen en stel niet langer uit wat je nu al kan doen. 

Wat stel jij al een hele tijd uit?