Het is niet altijd makkelijk om veilig online te zijn met een eetstoornis, eetproblemen of een laag zelfbeeld. Naast een groeiende body positivity movement en pro-recovery communities op social media, zien we ook pro-ana bewegingen en het eindeloze aanbod aan ‘perfecte lichamen’ en ‘hyper gezonde’ What I Eat In A Day-video’s van onder andere #fitgirls groeien. Ook valt het ons op hoe diagnoses en het aantal opnames gedeeld wordt in biografieën en foto’s van infusen en sondevoeding in Instastories verschijnen. Deze verschillende werelden kunnen behoorlijk door elkaar lopen en dat kan best triggerend zijn. Is sociale media nog wel weg te denken uit het normale leven? En hoe vind je daar dan op een gezonde manier je weg in? De komende tijd zal wekelijks iemand zijn of haar ervaring rondom social media en eetstoornissen delen. Om zo samen bij te dragen aan het vinden van die online veiligheid. Hoe zorg jij voor jezelf online?
De vorige keer kon je het verhaal van Fleur lezen. Vandaag is de 21-jarige Ciska aan het woord. Ciska is op het moment van het interview bijna klaar met haar bachelor Gezondheid en Maatschappij in Wageningen.
Wat is jouw achtergrond met eetstoornissen?
“Ik heb ondertussen al een aantal jaar een eetstoornis, die pas begin 2019 echt gediagnosticeerd is. En om even mijn eigen eetstoornisachtergrond te koppelen aan mijn studie; ik ben de afgelopen maanden bezig geweest met het schrijven van mijn bachelorscriptie over eetstoornissen en social media.”
Besteed je veel tijd online?
“Ik gebruik social media in principe vooral om in contact te blijven met vrienden, familie en kennissen die ik niet dagelijks of wekelijks zie. Ik moet zeggen dat online zijn op social media voor mij vaak ook wel gewoon een vorm van tijdverdrijf is. Dat maakt ook gelijk dat ik best wel veel tijd online besteed, eigenlijk meer dan dat ik zou willen.”
Maakt het je leven leuker?
“Aan de ene kant wel, omdat het het contact met anderen makkelijk maakt. Het kan inspireren en het ook simpelweg leuk is om te zien wat andere mensen doen. Aan de andere kant; niet per se. Als social media niet zouden bestaan, zou ik waarschijnlijk ook gewoon een leuk leven hebben. Niet nadenken over social media zou mijn leven misschien zelfs alleen maar leuker maken.”
Kun je makkelijk afstand nemen van de digitale wereld?
“Ik kon dat wel altijd heel makkelijk. Sinds corona vind ik dat wel lastiger, vooral omdat er gewoon heel veel online gebeurt nu. Het ligt er bij mij heel erg aan of ik een volle dag heb. Als ik veel (leuke) dingen te doen heb op een dag, merk ik dat ik veel minder tijd online doorbreng dan wanneer ik de hele dag niet zoveel op de planning heb.”
Krijg je op je social media accounts aangeraden wat je daadwerkelijk wilt zien?
“Ik volg over het algemeen voornamelijk mensen die ik zelf ken en een aantal bekende mensen. Op zich krijg ik verder wel vooral aangeraden waarin in geïnteresseerd ben. Al besef ik wel dat ook een deel daarvan dingen zijn waarin de eetgestoorde kant van mij geïnteresseerd is.”
Wat vind je ervan dat mensen zichtbaar zijn met hun eetstoornis op social media?
“Ik vind het aan de ene kant iets heel positiefs. Ik vind het namelijk goed om te zien dat mensen open kunnen zijn op social media en aan een breder publiek kunnen laten zien dat mentale ziektes aandacht verdienen. Daar wil ik wel bij zeggen dat ik dat vooral vind van mensen die dit delen op hun persoonlijke accounts. Binnen de eetstoornisgemeenschap die zich op social media bevindt, heb ik wel heel vaak het idee dat het bijna een wedstrijd is wie het ziekst is. Daar vind ik het dus aan de ene kant goed dat mensen het kunnen delen, maar aan de andere kant denk ik dat er ook vaak een negatieve sfeer kan ontstaan door het competitieve element van de eetstoornis.”
Hoe denk je dat social media mensen kan helpen in hun herstel?
“Ik denk dat mensen met eetstoornissen zich online heel goed gesteund kunnen voelen. Ik denk dat sociale media echt een plaats kunnen zijn waar je kan delen wat je voelt en waar er veel mensen zijn die je kunnen begrijpen. Vaak begrijpen de mensen in de directe omgeving niet wat ze kunnen doen en vinden mensen met eetstoornissen dat begrip online wel. Daarbij denk ik dat het ook wel helpend kan zijn om te zien hoe gezonde mensen met bijvoorbeeld eten omgaan door wat ze posten op social media.”
Hoe denk je dat social media eetstoornissen juist kunnen verergeren?
“Ik denk dat – vooral in de eetstoorniscommunity – eetstoornissen (onbewust) heel erg competitief zijn en dat er heel veel gedeeld wordt wat niet voor iedereen helpend is. Op social media is het heel makkelijk om het zieke deel van je eetstoornis te delen, wat voor anderen een trigger kan zijn om te denken dat ze niet ziek genoeg zijn.
Ook op persoonlijke sociale media denk ik dat eetstoornissen verergerd kunnen worden. Dan heb ik het vooral over het volgen van bepaalde (fitness) influencers, waarbij het leven toch vaak een perfect plaatje lijkt te zijn. En ergens denk ik ook, hoe lullig dat ook voelt om te zeggen, dat het in sommige gevallen niet echt helpt om mensen te blijven volgen die je kent vanuit een eetstoornisbehandeling. Ik ervaar zelf dat ik het ergens wel triggerend kan vinden om te zien dat iemand die ik persoonlijk ken bijvoorbeeld weer is opgenomen.”
Wat doe jij om jezelf online te beschermen?
“Ik post zelf niet meer heel erg veel, op mijn recovery account tenminste. Dit doe ik aan de ene kant omdat ik het niet meer zo nodig vind en aan de andere kant denk ik ook wel een beetje vanuit zelfbescherming. Verder ontvolg ik niet direct mensen, maar kan ik wel heel rationeel kijken naar wat anderen delen, ook als dit triggerende content is.”
Waarom heb je ervoor gekozen een recovery account te beginnen?
“Ik heb een aantal jaar geleden een account aangemaakt op het moment dat nog niemand wist dat ik met een eetstoornis zat en ik heel erg het idee had dat ik het zelf nog wel ging oplossen. Ik dacht dat het een helpende manier zou zijn om hier wat meer kwijt te kunnen over hoe het echt met me ging en daar misschien wat support te ontvangen.
Achteraf gezien vond ik het zeker niet alleen helpend. Het heeft me toen denk ik alleen maar dieper naar beneden geholpen. Er was veel triggerende inhoud te vinden en daar liet ik me wel door beïnvloeden. Ik denk persoonlijk wel dat het heel erg ligt aan hoe je er zelf in staat. Toen ik mijn account aanmaakte een aantal jaar geleden wilde ik wel herstellen, maar eigenlijk wilde ik ook echte hulp en gezien worden. Ik denk dat ik me daardoor wel negatief heb laten beïnvloeden door sociale media.
Toen ik nog dieper in mijn eetstoornis zat, heb ik zelf denk ik ook wel dingen gepost die als triggerend kunnen worden ervaren. Achteraf vind ik dat best wel heftig, maar dat is denk ik heel erg het wereldje waar je in zit en wat de eetstoornis met je doet. Ik wilde ergens laten zien dat ik eindelijk ziek genoeg was. Nu ik veel verder ben in mijn herstel kan ik rationeel naar inhoud kijken en kan ik zien dat ik helemaal niet meer zo ziek wil zijn. Natuurlijk zijn er af en toe momenten dat ik terug verlang naar mijn eetstoornistijd, maar ik laat me niet meer zo beïnvloeden door wat ik zie op social media.”
Dacht je erover na wat voor invloed jouw content kan hebben op jouw volgers?
“Ik denk dat ik, toen ik heel diep in mijn eetstoornis zat, misschien wel een negatieve invloed gehad kan hebben. Daar dacht ik op dat moment niet per se over na. Ik had niet belachelijk veel volgers en ik postte niet zo heel veel. Ik ging er eigenlijk niet vanuit dat heel veel mensen zouden zien wat ik op social media zette, dus ik denk ook niet dat ik er heel bewust van was wat voor effect het kon hebben. De afgelopen anderhalf jaar heb ik eigenlijk nauwelijks dingen gepost. Nu zou ik wel wat meer positief helpende inhoud willen plaatsen, maar ik ben nog een beetje op zoek naar de manier waarop ik dat wil doen.”
Wat zou er gebeuren als je vandaag zou stoppen met je account? Wat zou dat voor verschil maken in jouw leven en herstel?
“Ik denk dat het een beetje leeg zou voelen. Ik zou nu heel graag willen zeggen dat het geen verschil zou maken en dat ik door zou gaan met hoe mijn leven nu is, maar ik denk dat het toch een groter deel inneemt dan dat ik zou willen. Ik denk wel dat het toch een positief effect op mijn herstel zou hebben, maar het voelt als een heel grote stap om te maken.”
Wat wil je graag meegeven aan de lezers van Proud2Bme over het gebruik van social media?
“Ik zou willen zeggen dat je vooral de accounts en mensen moet volgen die voor jou echt iets betekenen en een positieve sfeer voor jou creëren op social media. Er gaat zoveel negatieve of op andere manieren triggerende content rond op social media; probeer je daar niet door te laten beïnvloeden en blijf bij jezelf en wat jij belangrijk vindt.”
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.
Geef een reactie