Iedereen heeft denk ik wel nachten die je liever over wilt doen. Bijvoorbeeld zo’n nacht waarop je heel slecht in slaap valt, constant wakker wordt of allerlei nare dromen hebt. Dit is heel vervelend, maar niet altijd erg. We kunnen over het algemeen best goed functioneren als we een nacht minder goed slapen. Het wordt echter een probleem als dit langere periode aanhoudt en als het het functioneren van iemand gedurende de dag beïnvloed. Er zijn verschillende slaapstoornissen waar je aan kunt lijden. In deze blog kun je lezen over de meest voorkomende slaapstoornissen.
Hoe kun je nou weten of je spreekt van een slaapstoornis en wanneer je een periode gewoon wat minder goed slaapt? Volgens het kenniscentrum voor slaapaandoeningen kun je spreken van een slaapstoornis als de klacht van het slecht slapen langer dan een maand aanhoudt en iemand daardoor overdag niet meer functioneert. Een slaapstoornis gaat meestal vanzelf weer over maar het kan ook zo zijn dat de klachten aanhouden. Ongeveer een derde van de mensen heeft weleens last van een slaapstoornis.
Insomnia
Als we het hebben over slaapstoornissen, denken we al snel aan insomnia. Deze naam is bij veel mensen wel bekend en betekent ‘slapeloosheid’. Ongeveer een derde van de volwassenen in Nederland heeft wel eens last van slapeloosheid. Hierbij kun je denken aan moeilijk in slaap vallen, vaak wakker worden en te vroeg wakker worden. De oorzaken kunnen liggen bij bijvoorbeeld stress, angst, depressie en medicijngebruik. Zeker wanneer dit meerdere dagen achter elkaar voorkomt, kan dit nadelige gevolgen hebben voor voor het functioneren. Deze gevolgen kunnen bijvoorbeeld zijn dat je je minder goed kunt concentreren, veel moe bent, je dingen slechter herinnert en dat je prikkelbaar bent. Over langere periode kan het ook zo zijn dat je lichamelijke klachten ontwikkelt. Slapeloosheid kan in stand gehouden worden door bijvoorbeeld overdag te slapen.
Slaap apneu
Bij het slaap-apneu symdroom is er sprake van ademstilstanden in de slaap. Wanneer ademstilstand weleens voorkomt, is dit niet direct gek of afwijkend. Wanneer de ademhaling ‘s nachts meer dan vijf keer per uur stopt en dit minimaal tien seconden duurt, is er sprake van slaap apneu. Doordat de ademhaling bij slaap apneu regelmarig stopt, kan er een gebrek aan zuurstof ontstaan waardoor de desbetreffende persoon tijdens de slaap wakker wordt. Vaak merkt diegene hier niet zoveel van, maar het zorgt er wel voor dat de diepe slaap niet bereikt wordt en dit is juist erg belangrijk voor een goede nachtrust. Hierdoor kan het zijn dat er sprake is van slaaptekort waardoor je overdag erg moe kunt zijn. Om slaap apneu te kunnen vaststellen wordt er vaak een slaaponderzoek gedaan. Volgens onderzoek hebben 2% tot 4% van de volwassenen vanaf middelbare leeftijd slaap apneu maar er is waarschijnlijk ook een grote groep mensen bij wie de diagnose nooit gesteld is. Mensen met slaap apneu kunnen wakker worden met hoofdpijn en heel slaperig zijn overdag.
Narcolepsie
Bij narcolepsie is er sprake van oncontroleerbare slaapaanvallen overdag. Dit komt niet alleen voor bij onvoldoende nachtrust, maar ook als er wel genoeg geslapen is. Dit heeft grote invloed op het dagelijkse functioneren. Dingen als werken, studeren het sociaal leven en sporten worden hierdoor belemmerd. Bij narcolepsie is sprake van onbedwingbare slaapaanvallen overdag die op elk willekeurig moment kunnen voorkomen. Bijvoorbeeld tijdens een gesprek of onderweg. Deelnemen aan het verkeer kan daardoor gevaarlijk worden. Zo’n slaapaanval duurt meestal 10 – 30 minuten. Narcolepsie heeft naast deze slaapaanvallen vaak ook andere symptomen, zoals kataplexie, dat is verlies van spierfuncties, hallucinaties tijdens het in slaap vallen, een verstoorde nachtrust, slaapverlamming, veel eten, angsten en depressie.
Restless legs syndroom (RLS)
Bij het Restless legs syndroom hebben mensen een branderig en vervelend gevoel in de benen. Dit komt meestal voor in de kuiten. Het gevoel is vaak het ergste als je in bed gaat liggen. Je kunt dan moeilijk stil zitten of liggen. Het vervelende gevoel gaat tijdelijk weg door de benen te bewegen. Dit kan dan weer zorgen voor problemen met in- en doorslapen. De benen kunnen ‘s nachts ook schokkende bewegingen maken waardoor mensen wakker worden. De oorzaak van het RLS syndroom zit waarschijnlijk in de hersenen en het heeft te maken met een verstoorde dopamine-huishouding. Het is dus geen spierziekte. De aandoening komt het meeste voor bij mensen boven de 50 jaar. Regelmatig sporten en het verminderen van het gebruik van cafeïne en alcohol kan helpen dit te verminderen. In ergere gevallen kunnen er ook medicijnen voorgeschreven worden.
REM-slaap gedragsstoornis
De normale slaap kent twee stadia. De radid eye movement (REM) en de non-rapid eye movement (NREM). De NREM bestaat uit 4 stadia en beslaat zo’n 75 tot 80% van de totale tijd dat wij slapen. De andere tijd zit je lichaam in REM-slaap. Je lichaam is dan een soort van verlamd, behalve je ogen want die bewegen dan snel heen en weer. Je hersenen zijn tijdens de REM slaap juist heel actief. Wanneer je droomt, zit je ook in de REM slaap. Bij mensen die de REM-slaap gedragsstoornis hebben, ontbreekt de verlamming van het lichaam deels of volledig. Dit kan er voor zorgen dat je plotselinge en heftige bewegingen maakt in je slaap, dat je gaat praten, slaan of schoppen. Voor deze slaapstoornis wordt vaak medicatie gegeven.
Slaapwandelen
Mensen die slaapwandelen lijden aan een slaapstoornis waarbij ze hun bed verlaten, rondlopen en soms zelfs handelingen verrichten. Het komt vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen. Voor een buitenstaander kan het lijken alsof hij / zij wakker is terwijl diegene toch in diepe slaap is. Het kan een paar minuten tot een uur duren voordat de slaapwandelaar weer in bed ligt. Het kan meerdere keren per nacht voorkomen. Contact maken tijdens het slaapwandelen is erg lastig en hij/zij weet ‘s morgens ook vaak niet meer wat er is gebeurd. Stress, slaaptekort en vermoeidheid kunnen er voor zorgen dat iemand sneller gaat slaapwandelen. Het aannemen van een regelmatiger slaappatroon en ontspanningsoefeningen kunnen er voor zorgen dit te beperken.
Tandenknarsen
Tandenknarsen is het krachtig over elkaar heen schuiven van de tanden of de kiezen stevig op elkaar klemmen. Dit zorgt voor een vervelend en schurend geluid. Het gaat meestal vanzelf over. De klachten kunnen wel zijn dat de tanden en kiezen los gaan zitten of afslijten. Je kunt er ook pijn van krijgen in de kaken en kauwspieren. De oorzaak van tandenknarsen staat niet vast, maar het centrale zenuwstelsel zou een rol kunnen spelen hierbij. Stress, roken en drugs en alcohol gebruik zou dit ook kunnen stimuleren. Ook zou erfelijkheid mogelijk een rol spelen.
Het lijkt wel dat je slaapstoornissen op verschillende manieren kunt aanpakken. Het is sowieso belangrijk om een regelmatig slaappatroon aan te houden. Hierdoor kan je lichaam een gezond dag en nachtritme ontwikkelen. Verder is het belangrijk niet overdag te gaan slapen als je een slechte nacht hebt gehad. Rustig aan doen is dan een beter idee zodat je die avond weer goed kunt slapen. Verder is het belangrijk om zo min mogelijk cafeine en alcohol binnen te krijgen en niet te roken en geen drugs te gebruiken. Slapen met een lege of te volle maag is niet verstandig als je problemen hebt met slapen, dus hier kun je ook rekening mee houden. Als je aanhoudende klachten hebt, kun je het beste even naar de huisarts.
Bron: Huffingtonpost
Heb jij weleens last van slaapproblemen?
Geef een reactie