Zo'n acht jaar lang heb ik antidepressiva gebruikt. Ik startte met Effexor, schakelde hierna over naar Prozac en eindigde uiteindelijk met Citalopram. Ik switchte diverse keren van soort omdat het niet voldoende werkte. De Prozac heeft er echter wel voor gezorgd dat mijn eetbuien flink afnamen. Na acht jaar gebruik te hebben gemaakt van antidepressiva vond ik het zo'n drie jaar geleden wel genoeg geweest. Ik leed niet meer aan een depressie en vond het tijd om het zonder medicatie verder te doen. Ik besloot de antidepressiva te gaan afbouwen.

Ik had in die tijd geen contact meer met een huisarts of psychiater over de medicatie en besloot daarom, eigenwijs als ik soms kan zijn, de antidepressiva op mijn eigen houtje af te bouwen. Zo ingewikkeld zou het vast niet zijn. Ik was daarentegen wel een beetje bang terug te vallen in een depressie. Maar als ik die angst niet ooit aan zou gaan dan zou ik op mijn 80ste nog steeds antidepressiva slikken en dat was ik niet van plan. Ik slikte in die tijd zo'n 40 mg Citalopram per dag en besloot dit in 5 weken tijd af te bouwen.

Ik kan dit achteraf gezien ten zeerste afraden, want het is echt een veel te kort tijdsbestek! Maar goed, ik houd van snel, heb weinig geduld, dus zo gezegd, zo gedaan. De eerste week begon ik met 30 mg slikken, de week erop 20 mg, de 3de week 10 mg, toen 5 mg en de laatste week 2,5 mg per dag.

In het begin verliep alles voorspoedig. Waarom had ik dit niet eerder gedaan? dacht ik nog bij mezelf. Totdat ik helemaal stopte met slikken: 0 mg per dag. BAM! duizelig. Stroomschok! althans, zo voelden de rare schokjes aan die ik tig keer per uur in mijn hoofd voelde. Mijn irritatiegrens daalde met de minuut (omg ik irrteer me OVERAL aan!) en mijn stemming sloeg zo ongeveer iedere miliseconde om: Jeeeeej, superfij... whèèèèèè alles mislukttttttt, ik ben een mislukki... Jaaaaa, zin in koekjes, laten we naar het strand ga... Wat een K*tdag! en ga zo maar door. Na 2 dagen moest ik concluderen dat ik het afbouwen echt te snel had gewild. Ik trok de schokjes, irritaties en stemmingen niet langer en besloot terug te gaan naar 2,5 mg per dag.

Ik had echter geen pillen van 2,5 mg en moest de 10mg daarom steeds onhandig door vieren bijten. Waarom nam ik niet gewoon om de dag 5 mg? Ja, dat kon ook best en zo begon ik om de dag citalopram te slikken met het idee dit in 3 à 4 weken af te bouwen. Omdat ook deze weken niet soepeltjes verliepen besloot ik uiteindelijk toch even wat advies in te winnen van een psychiater waar ik ooit wel eens was geweest. Hij maakte direct duidelijk dat de vijf weken om af te bouwen veel te snel waren. Zeker gezien ik de antidepressiva acht jaar had gebruikt.

Ook was mijn 'om de dag slikken' actie niet zo slim geweest. Citalopram blijft namelijk maar 24 uur in je bloed (in tegenstelling tot Prozac) waardoor je door het om de dag te slikken je bloedspiegel dus volledig in de war breng en steeds een opdonder geeft. Eigenwijze ik... niet zo wijs als ik dacht dus...

Een paar weken slikte ik nog een lage dosis. Hierna bouwde ik opnieuw af naar 0 mg. Weer kreeg ik last van de schokjes in mijn hoofd en duizeligheid. Heel lastig om daarmee goed te functioneren. Maar ik wilde van die antidepressiva af en zette door. Zo'n twee weken later waren de schokjes en duizeligheid weg. Mijn stemming werd er helaas niet beter op. Enkele weken erna ging ik op vakantie. Dit was geen goed moment om op vakantie te gaan. Ik was door het afbouwen erg negatief en zat heel slecht in mijn vel. Ik weet nog goed dat ik op het strand zat en het, ondanks het heerlijke weer en warme water, niet eens meer zag zitten op mijn kleding uit te doen, laat staan om te gaan zwemmen. Ik moest voortdurend huilen en kon mezelf slecht in beweging krijgen.

Gelukkig was dit maar tijdelijk. Zo'n twee maanden later had ik geen last meer van de negatieve stemming en voelde ik me weer zoals voordat ik stopte met de antidepressiva. Het afbouwen was dus niet eenvoudig en ik had er absoluut wel wat extra hulp bij mogen vragen. Uiteindelijk ben ik wel blij dat ik het heb afgebouwd. Het gaf me toch weer een stukje gevoel van kracht.

Als je een tijd antidepressiva hebt geslikt en je enkele jaren 'stabiel' bent kan het zeker aan te raden zijn om de medicatie af te bouwen. Voordat je weet of een middel voldoende goed werkt moet je het wel zo'n 6 tot 9 maanden de tijd geven. Stop dus niet na 8 weekjes al met antidepressiva.

Op basis van mijn ervaring kan ik je echter wel de volgende tips bij afbouwen geven :

♥ In overleg met een arts
Ga nooit op eigen houtje de medicatie afbouwen. Ookal denk je dat het allemaal wel prima zal verlopen en je op tijd aan de bel zal trekken als het minder gaat, het kan altijd anders gaan dan je verwacht. Neem dat risico niet, wees niet zo eigenwijs als ik, en bespreek het afbouwen met een arts voordat je ermee begint.

♥ Neem de tijd
Start alleen met afbouwen van medicatie als je er de tijd voor wilt nemen. Het is heel onverstandig om gehaast af te bouwen, het in te korte tijd te willen. Zeker als je flink wat jaartje antidepressiva hebt geslikt is het belangrijk dat je voldoende tijd neemt, denk bijvoorbeeld aan 4 maanden, om de medicatie af te bouwen. Hoe meer tijd je ervoor neemt, hoe minder last je zal krijgen van vervelende ontwenningsverschijnselen.

♥ Zet door
Als je door het afbouwen last krijgt van allerlei ontwenningsverschijnselen, dan kan het verleidelijk zijn om toch even weer wat meer medicatie te gaan slikken. Probeer dit niet te doen. Houd je aan het afbouwschema en zet door. Het is soms echt even doorbijten om er helemaal van af te komen. Met name de laatste paar miligram kunnen heel moeilijk zijn. Bespreek de ontwenningsverschijnselen wel altijd met een arts.

Onderstaand zie je welke ontwenningsverschijnselen er bijvoorbeeld voor kunnen komen als je start met afbouwen:

• Maag- en darmklachten: buikpijn, misselijkheid, overgeven, diarree
• Gevoelsstoornissen: gevoel van een elektrische schokjes
• Angst, nervositeit, gevoel van irritatie en rusteloosheid
• Slaapproblemen, nachtmerries
• Griepachtige verschijnselen: zweten, rillingen, spierpijn, verzwakt gevoel
• Bewegings- en evenwichtsstoornissen: duizeligheid, onrust, stijfheid, trillingen

♥ Praat erover
Zoals ik beschreef in mijn ervaringsverhaal kan je last krijgen van ernstige depressieve gevoelens. Het is heel belangrijk dat je hier niet alleen mee blijft zitten. Soms kan het namelijk zo negatief worden dat je je niet eens meer beseft dat het een gevolg is van de medicatie afbouw. Als je voldoende in gesprek blijft over je gevoelens kan je er met anderen achterkomen wat er met je gebeurt, wat er aan de hand is en waar het door komt.

♥ Kies een goede periode
Start nooit met afbouwen kort voordat je op vakantie gaat, althans als je niet wilt dat je vakantie wordt verpest. Het kan zijn dat je allerlei negatieve ontwenningsverschijnselen krijgt. Houd hier rekening mee als je start met afbouwen. Ben je van plan om over een enkele maandne te trouwen, een reis te maken, examen te doen... wacht dan even met afbouwen totdat er weer wat meer rust in je leven is.

Tot slot: het is helemaal geen zwakte om antidepressiva te gebruiken. Ik ben dankbaar voor het feit dat ik deze medicatie jaren heb mogen slikken. Het heeft me zeker dat steuntje in de rug gegeven dat ik goed kon gebruiken. Ook toen het al een tijd beter met me ging ben ik het blijven slikken, puur om ervoor te zorgen dat ik krachtig in het leven bleef staan. Stop nooit overhaast met antidepressivam, het is helemaal niet erg om het een jaar langer te slikken als jou dat net wat meer stabiliteit geeft in je leven.