Sporten is gezond. Dat is wat iedereen toch altijd zegt? Dat wordt aangenomen als ‘algemene waarheid’. Maar als je een eetstoornis hebt, is sporten helemaal niet altijd gezond. Sporten met een eetstoornis kan zelfs heel schadelijk zijn. Bewegingsdrang, negatieve gedachten, dwangmatig caloriën tellen in de sportschool, strenge eisen aan jezelf stellen, je lijf uitputten of te weinig eten terwijl je sport: daar is niks gezonds aan! Maar moet je sporten dan maar helemaal afschrijven, omdat je een eetstoornis hebt (gehad)?
Ik moet eerlijk zeggen dat ik in de categorie mensen hoor die, door een eetstoornis, een complete aversie heeft gekregen tegen sporten. Als kind sportte ik bijna dagelijks en met veel plezier. Ik was helemaal niet bezig met afvallen of calorieën verbranden: ik was aan het spelen en ik genoot ervan. Maar tijdens mijn eetstoornis kreeg ik last van bewegingsdrang. Het was een manier om, toen ik tijdens de behandeling aan het aankomen was, toch een soort gevoel van controle te houden.
Als ik geen controle meer mag halen uit het afvallen, dan maar uit het sporten, dacht ik vanuit mijn eetstoornis. Ook ‘hielp’ het sporten mij op een andere manier toen ik beter ging eten: ik heb gesport, dus nu is het oké dat ik zoveel eet – nu mag het. Ook lekker eetgestoord, zo’n beloningsgedachte. Iedereen heeft eten nodig, of je nu sport of niet. Maar ik had mezelf wijs gemaakt dat ik eten niet verdiende, tenzij ik me in het zweet werkte.
Vrij logisch dat ik nu niet meer van sporten houd. Sporten zorgt bij mij voor nare herinneringen, confronterende gevoelens en eigenwijze weerstand. Ik zal nooit meer een voet in de sportschool zetten en dat vind ik oké. Maar is álle sport dan meteen ‘slecht’? Moet ik sporten in zijn geheel dan maar afschrijven?
Dat is natuurlijk heel zwart-wit. Sporten betekent voor mij óf overmatig/dwangmatig sporten óf maar helemaal niet sporten. Er moet toch een gezonde middenweg zijn? Ik ga er naar op zoek:
Calorieën. Als je met sporten geen calorieën zou verbranden, of met elke sport evenveel, welke sport zou je dan doen? Misschien vind je het wel heerlijk om ‘s avonds te wandelen met een vriendin of wil je leren salsadansen, maar sta je in plaats daarvan op de crosstrainer, enkel om die kcal. Vraag jezelf wat wat je wilt doen- wat je leuk vindt -, in plaats van wat je moet doen vanuit je eetstoornis.
Boete doen. Houd je gedachten in de gaten. De gedachten en gevoelens die je hebt tijdens het sporten vertellen je bijna alles over of het gezond is, waar je mee bezig bent, of niet. Als je last hebt van dwanggedachten – ik mag niet stoppen voordat ik xx kcal heb verbrand/ xx minuten heb gerend – negatieve gedachten – ik ben echt een lui varken – of nare gevoelens – ik wil dit eigenlijk niet doen, maar het moet!, kun je ervan uit gaan dat je aan het boete doen bent, in plaats van gezond aan het bewegen.
Spelen. Kinderen spelen als ze sporten. Zoek dat spelende kind weer eens op. Wat vind je leuk om te doen? Waar haal je energie uit? Hoe kun je het sporten weer leuk maken? Het gaat erom dat je beweegt, niet dat je verbrandt. Ga lekker hoelahoepen in het park, leer een nieuwe dans of ga spartelen op een surfboard.
Realistische doelen. Als je de hele dag hebt gewerkt, naar school of therapie bent geweest of allerlei afspraken hebt gehad, eis dan niet van jezelf dat je ‘s avonds ook nog de sportieve held uithangt. Als je net begint met sporten, verwacht dan niet dat je gelijk x keer per week, x kilometer zult rennen. Stel je doelen klein en vanuit gezonde drijfveren: ik word hier gelukkiger van en ik krijg hier energie van. Doelen die samenhangen met afvallen of jezelf lui vinden als je het niet doet, zijn een no-go.
Samen sporten. Samen sporten is veel gezelliger dan in je eentje. Tijdens het sporten kun je met elkaar bijpraten, je kunt je onzekerheden delen en elkaar motiveren. Na afloop drink of eet je samen iets: sporten wordt een sociale aangelegenheid in plaats van een uitputtende must.
Beschermen. Als je weet van jezelf dat je gevoelig bent voor dwangmatig sporten of jezelf gemakkelijk voorbij rent, maak dan bepaalde afspraken om jezelf te beschermen. Deze afspraken kun je met jezelf maken: ik sport niet meer dan x keer per week en x minuten per dag. Of met anderen: aan het eind van de week koppel ik aan je terug wat ik heb gedaan en wat voor gedachten en gevoelens ik daarbij had.
Op basis van deze punten, zou ik wel op yoga willen met een vriendin. En af en toe een avond of strandwandeling maken met mijn lief. De nadruk ligt dan op ontspannen, samen zijn en genieten van de natuur: dingen die voor mij inmiddels veel belangrijker zijn dan afvallen, calorieën verbranden en boete doen.
Welke sport vind jij echt leuk om te doen?
Geef een reactie