Hoe laat ben je vanavond thuis? Ga je helemaal naar Leiden met de trein? Waarover heb je het allemaal gehad tijdens de wandeling met je vriendin? Doe jij morgen even boodschappen voor je vader? Kun jij die rekening nog even voor ons regelen? Ben ik verder nog iets vergeten…?
Deze vragen lijken op het eerste zicht heel normaal. Een bezorgde moeder die van haar dochter wil weten waar ze uithangt en een dochter die weleens een klusje doet voor haar ouders. Toch zijn deze vragen niet zo onschuldig dan dat zij lijken. Een moeilijke stap, maar graag deel ik met jullie mijn verhaal. Mijn verhaal over mijn ouders, over jaloezie en extreme controle. Een verhaal over verlangen naar geborgenheid, liefde en begrip.
Ouders met psychische problemen
Gillend en krijsend van angst vloog ik naar boven. Mijn moeder die met een aansteker achter mij aan rende de trap op. Ze wilde licht hebben en sprak allemaal wartaal uit. Met grote ogen keek ik haar aan en probeerde te vluchten. Als zevenjarig meisje had ik te maken met een moeder die een psychose had. Ze werd opgenomen in een kliniek en samen met mijn vader en een paar goede vrienden hebben we het huishouden draaiende weten te houden.
Een paar jaar later herhaalde zich deze situatie, waarbij mijn moeder voor een paar maanden opnieuw in een kliniek werd opgenomen. Ook haar verdriet in die periode was schrijnend om te zien, maar als echtgenoot en dochter konden mijn vader en ik niet meer doen dan op bezoek gaan en luisteren naar haar verhalen. Verhalen die soms dichtbij de realiteit stonden, maar ook verhalen die volledig werden gefantaseerd. Elke keer als mijn vader en ik weer richting huis reden, was er een bepaalde stilte. Er werd weinig gesproken over de ziekte van mijn moeder en mijn vader deed al het mogelijke om mij zo min mogelijk ermee te belasten.
Nadat mijn moeder uit de kliniek was ontslagen, is ze erg veel veranderd. De knappe echtgenote die mijn vader kende, was verdwenen en de enthousiaste moeder die ik had, was in geen velden of wegen meer te bekennen. Dagenlang kwam mijn moeder nauwelijks uit haar bed, het huishouden werd minimaal onderhouden en de relatie tussen mijn vader en moeder werd er niet beter op. Mijn moeder eiste veel aandacht op en taken moesten voor haar worden ingevuld. Het was de depressie die mijn moeder in zijn macht had en als jong meisje kon ik hier op een bepaald moment niet meer mee omgaan. Ik moest vluchten uit deze situatie, ik kon niet meer, ik was moe van het strijden en het zorgen.
Ik had een uitweg gevonden, een uitweg die heeft gezorgd voor nog meer ellende. Ik had namelijk een vriendin ontmoet die mij zou gaan helpen om uit deze lastige situatie te komen. Het was mijn goede vriendin Ana. Ana heb ik ontmoet toen ik elf jaar was en onze vriendschap heeft heel erg lang geduurd. Soms zag ik haar wat minder en op sommige momenten zagen we elkaar 24/7. Mijn vriendin Ana is nooit door mijn ouders erkend en voor hun bestond Ana niet. Ik heb voor Ana veel over gehad, ik wilde voor haar lijden, liegen en bedriegen.
Uiteindelijk zag ik in dat ook Ana mij niet kon verlossen van mijn bijzondere thuissituatie. Ik moest het anders gaan oplossen, maar hoe…? Als kind werd mij opgedragen over mijn moeder haar psychische problemen te zwijgen en mijn anorexia was al helemaal de grootste taboe die een gezin zich kan wensen. Ik voelde me radeloos. Ik stond met mijn rug tegen de muur en kon geen kant op. Gevangen in mijn eigen anorectische gedachten en gevangen door mijn eigen ouders.
Jaloezie en extreme controle
Na ongeveer 10 jaar vriendschap met Ana besloot ik om met meerdere mensen vriendschap te gaan sluiten. Deze vriendschappen waren alleen veel zorgzamer en vertrouwelijker dan de vriendschap met Ana en Ana werd jaloers. Wie dacht ik wel niet dat ik was…?! Zomaar Ana vervangen voor andere mensen. De strijd werd harder en harder. Op sommige momenten koos ik voor Ana en samen hongerden we onszelf uit en sportten we uren en uren per dag. Onze gezamenlijke woorden waren: zelfhaat, uithongering en eenzaamheid. Op andere momenten koos ik voor mijn nieuwe vrienden. Deze vrienden toonden begrip, gaven mij liefde en ik kon met hun lachen.
Hierbij pasten de woorden: liefde, gezelligheid en steun. Langzaam koos ik voor deze nieuwe vrienden en niet alleen Ana werd meer en meer jaloers, maar ook mijn moeder kreeg er trekjes van. Ana is altijd een onzichtbare vriendin geweest, een vriendin die mij meer kapot maakte dan dat ik er gelukkig van werd. Mijn nieuwe vrienden waren wel zichtbaar, de ene weer iets ouder of jonger dan de ander en door hun voelde ik mij fijn en kwam met leuke verhalen thuis. Mijn moeder had geen controle meer over waar ik precies uithing en met wie ik omging en dat voelde verkeerd.
Ik moest meer en meer verantwoording afleggen met wie ik omging, wanneer ik thuiskwam en wat ik allemaal deed. Ik was in die tussentijd al een jong volwassen vrouw die prima haar eigen leventje aan het uitstippelen was en niet meer elke stap ter verantwoording wilde afleggen aan haar ouders. Ana had ik steeds minder nodig en leerde dat je niet altijd hulp hoef te geven aan een ander, maar dat het ook eens andersom mag zijn. Een stap in het diepe voor mij, maar ook een stap die ik diep vanbinnen al zo lang had willen zetten.
Verlangen naar geborgenheid, liefde en begrip
Eigenlijk hebben zowel mijn kinderjaren als de puberteitsjaren in het teken gestaan van een moederrol op me nemen, leven met en bovenal voor Ana en een intense angst ervaren om niet goed genoeg te zijn. Zelf zou ik zo’n kindertijd niet aanbevelen en ik kan je verzekeren dat ik hier tot op de dag van vandaag spijt van heb. Op zich mag ik mezelf nu gelukkig prijzen met een mooie afgeronde studie, een baan en vele lieve mensen om mij heen. Het jarenlange strijden uit zich nu in verlangen naar geborgenheid, liefde en begrip. En ja, opnieuw schaam ik mezelf om deze gedachtes, want welke idioot wil nu als ze volwassen is nog een arm om zich heen, een knuffel ontvangen of steun ervaren.
Deze idioot dat ben ik en naast mij denk ik nog vele andere mensen. Ik kan niets meer terugdraaien uit mijn leven hoe graag ik dat ook zou willen, maar ik kan er wel sterker uitkomen. Op sommige momenten functioneer ik als elke andere jonge vrouw, op andere momenten lijkt het wel alsof ik de wijsheid van een tachtigjarige in pacht heb, maar het komt ook voor dat ik me net een klein meisje voel. Een meisje die verlangt naar een moeder die naar haar luistert, haar advies geeft en zegt dat alles goed komt. En hoe graag ik ook zou willen weten wanneer dit meisje helemaal volwassen is, ik weet dat niet en dat hoeft ook niet. Ik ben wie ik ben!
Deze blog is geschreven voor een heel dierbaar persoon die mij ontzettend veel steun geeft en op wie ik heel erg trots ben!
Geef een reactie