Wat is het jaar voorbij gevlogen, de kruidnoten lagen weken geleden al in de supermarkt en de feestmaanden stonden bij die zekere daad voor mijn gevoel alweer voor de deur. Sinterklaas, halloween, kerst, nieuwjaar, een tijd van gezellig samenzijn en de donkere dagen warm en knus doorbrengen terwijl de lichtjes in de kerstboom fonkelen. Toch is deze tijd van het jaar niet voor iedereen een groot feest.
Wanneer je worstelt met een eetstoornis en negatief zelfbeeld zijn de feestmaanden niet per se de beste tijd van het jaar. Het begon al met die verrekte kruidnoten in september. Sinterklaas snoepgoed, Halloween snoepgoed, kerstkransjes, oliebollen, appelflappen, lekker warme chocomelk met slagroom op een winterse dag. De meeste mensen genieten hier elk jaar met volle teugen van, maar toen ik nog veel worstelde met mijn eetstoornis en zelfbeeld kon ik niet wachten tot deze verschrikkelijke tijd weer voorbij was.
De koude, donkere dagen zorgden voor de welbekende winterdip en de behoefte aan meer eten was duidelijk merkbaar. Ik denk dat de meeste mensen dit wel merken wanneer het weer zo koud en donker is als nu, alleen wist ik toen niet hoe ik ermee om moest gaan. Ik weet nog goed dat iemand tegen me zij dat die paar kilo er in de zomer vanzelf wel weer af zouden gaan, alsof het niks was. Hij leek zich er totaal niet druk om te maken en schonk nog een kop chocolademelk voor zichzelf in. “Heerlijk toch, zo bij dat vuur? Geniet toch een beetje, Irene.” Ongemakkelijk vouwde ik mijn koude handen om mijn kop thee. Genieten… tja.
De laatste maanden van het jaar lijken onlosmakend verbonden met lekker eten. Tijdschriften en etalages pronken met de luxe recepten en opgedekte tafels. Toch lijken we niet slechts tevreden te zijn met lekker eten. Wanneer ik om me heen keek kreeg ik keer op keer sterk het vermoeden dat je én van lekker eten moet houden én er tegelijkertijd supermooi uit moest zien. In de winkels hangen kledingrekken vol glitterjurken en social media staat vol met artikel over hoe je nog even snel een paar kilo afvalt om zo mooi mogelijk in die jurk op dat kerstdiner te verschijnen. Per slot van rekening is staat gewichtsverlies vaak hoog op het lijstje van veel mensen hun goede voornemens.
Je kan je voorstellen dat deze periode van het jaar onwijs lastig is voor mensen met een eetstoornis en negatief zelfbeeld. De onwijze marketing die om de feestdagen heen plaatsvond deed me alleen en mislukt voelen. Hoe kon ik me ooit goed voelen tijdens de feestdagen? Hoe harder ik de kruidnoten en kerstkransjes probeerde te vermijden, hoe regelmatiger ze terug leken te keren in mijn eetbuien. Hoe hard ik ook mijn best deed om gezellig met vrienden aan tafel te zitten, de spanning rondom eten was zo groot dat ik me nooit echt kon vermaken. Hoe mooi en duur de jurk die ik kocht ook was, ik had me er nooit goed genoeg in gevoelt.
Wanneer je nog een eetstoornis hebt doe je er goed aan om tijdens de feestdagen gewoon te eten zoals je normaal ook zou doen. Dit kan je bijvoorbeeld doen in overleg met je diëtist. Laat je niet gek maken door wat anderen allemaal eten en volg gewoon je eetlijst. Anderzijds zijn de feestdagen ook een goed moment om eens een keer iets spannends te proberen zoals een oliebol of appelflap als tussendoortje. Als je niet precies weet welke hoeveelheden normaal zijn is het prima om juist wel te kijken wat je omgeving doet en daar een voorbeeld aan te nemen. Je mag tijdens de feestdagen heus wel iets extra’s en je zal daar niet meteen van aankomen.
Toch kan ik het goed begrijpen dat je deze angst wel ervaart, blijf daarom goed praten met je omgeving en zet je tools in die je bij therapie of ergens anders hebt meegekregen. Het deed mij goed om niet te hogen eisen aan mezelf te stellen. Waarom een ongemakkelijke glitterjurk aantrekken als je ook een grappige kersttrui kan dragen. Het is maar net waar jij je fijn bij voelt.
Ik denk nog vaak terug aan de woorden: “Die paar kilo gaan er in de zomer vanzelf weer af.” Dat vond ik zo’n relaxte gedachte. Daar was ik echt jaloers op. Ik begon een beetje rond te vragen en op te letten bij mijn vrienden. “Ja, ik kom tijdens een vakantie of tijdens kerst weleens een paar kilo aan, maar ja, dat gaat er vanzelf weer af. Ik heb dan echt geen zin om er op te letten!” Wauw, wat inspirerend, zou ik ook met die vrijheid om kunnen gaan? Toen mijn eetstoornis nog speelde lukte me dat vaak niet. Wanneer ik mezelf iets probeerde toe te staan resulteerde dat meteen een eetbui. Het leek het ene uiterste of het andere uiterste, maar nu weet ik die balans veel beter te bewaren. Ja, ik eet wel wat meer tijdens de feestdagen, maar ik verlies niet totaal de controle en stop wanneer ik vol zit. So what als ik een paar kilo aankom en hoe een vaart zou dat in werkelijkheid nou lopen?
Ik kan me voorstellen dat deze gedachte misschien onmogelijk is om te begrijpen. Zo heb ik er lange tijd ook tegenaan gekeken. Ik had niet gedacht dat dat ooit zou veranderen, maar nu vind ik het helemaal niet zo gek dat ik de ene keer wat meer weeg dan de andere keer. Ik weet het natuurlijk niet zeker, omdat ik geen weegschaal meer heb, maar ik ken mijn lichaam goed. Nog nooit heb ik na Sinterklaas en kerst een nieuwe broek hoeven kopen. Wel kon ik aan mezelf zien dat ik misschien een beetje voller was, maar dat zie ik en een ander is daar helemaal niet zo mee bezig. Ik heb er vertrouwen in dat mijn lichaam wel weer in balans komt, ook na een aantal dagen veel gegeten te hebben en dat mijn gewicht al jaren stabiel is bewijst dat maar weer.
Tenslotte, onthoudt dat de feestdagen meer zijn dan eten en een mooie jurk. Het gaat niet om afvallen of aankomen. Het is voornamelijk een tijd van samenzijn, lachen over de sneeuw die tegenwoordig nooit meer in december valt, verontwaardigd zijn over de pepernoten die zo vroeg al in de supermarkt liggen, halloweenkostuums, de kerstboom versieren, kerstliedjes op de radio meezingen, dolblije kinderen, cadeautjes voor elkaar kopen of misschien zelfs grapjes maken over hoe stom kerst eigenlijk wel niet is, want ja, niet iedereen hoeft iets met de feestdagen te hebben. Doe wat goed voelt. Eet niet te weinig, maar overeet ook niet. Gun jezelf iets lekkers en wees in lief voor jezelf. We doen het tenslotte allemaal en dat besef heeft mij enorm gerustgesteld.
Hoe zijn de feestdagen voor jou?
Vanavond is er van 20:00 tot 21:00 uur een themachat met Irene over de feestdagen en een eetstoornis. Wees welkom en praat mee over jouw vragen, gevoelens en gedachten rondom dit onderwerp.
Geef een reactie