De borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) is een psychiatrische stoornis waar in Nederland naar schatting 100.000 mensen aan lijden. In deze blog staat uitgelegd wat deze stoornis precies inhoudt. Hoewel de symptomen per persoon erg kunnen verschillen, zie je vaak dat iemand met een BPS moeite heeft om relaties te onderhouden. De relaties zijn tevens erg intens.
Geen één persoon met een BPS is hetzelfde. Lees daarom ook eens de blog: De stille borderliner. Naast de symptomen kan ook de intensiteit per persoon erg verschillen waardoor de stoornis bij de één dus sterker naar voren komt dan bij de ander. Dingen die je vaak ziet bij iemand die kampt met borderline zijn: sterke stemmingswisselingen, impulsief gedrag, zwart-wit denken, verlatingsangst, dissociatie, paranoia en zelfbeschadiging. Deze symptomen zijn er dus in verschillende gradaties en komen niet bij iedereen voor.
Omdat borderline zich bij iedereen dus anders kan uiten, kan het erg lastig zijn om om te gaan met iemand die deze stoornis heeft. Ik zal in dit blog daarom wat tips voor de omgeving beschrijven over hoe je kunt omgaan met iemand die een BPS heeft. Let er hierbij dus wel op dat de stoornis bij elke persoon anders kan zijn en dat om die reden ook niet alle tips voor iedereen met borderline van toepassing zijn.
‘Niet iedereen weet hoe je het beste om kunt gaan met iemand die kampt met een borderline persoonlijkheidsstoornis. Mensen vinden het vaak moeilijk te begrijpen dat ik het ene moment vrolijk kan zijn en het andere moment erg somber. Ook snappen ze niet goed waarom ik de ander ineens helemaal geweldig kan vinden maar na een vervelende opmerking diegene volledig afschrijf.’ – Sandra
Tip 1. Zoek informatie op
Je maakt het voor jezelf al een stuk makkelijker als je weet wat borderline precies is en wat het inhoudt. Wanneer je dit weet, kan je ook voor jezelf inschatten in hoeverre de symptomen naar voren komen bij iemand en hoe je deze persoon kan helpen. Ik heb een aantal boeken en films opgezocht die gaan over borderline. Bij films en boeken wordt echter wel vaak het standaard beeld van een ”borderliner” geschetst. Het wil dus niet zeggen dat je op basis van boeken en films dingen kunt leren over borderline, het kan alleen een beeld geven. Deze boeken en films zijn te koop op Bol.com.
♥ Films
Girl, Interrupted (1999) gaat over een meisje met borderline die naar een psychiatrische instelling wordt gestuurd in New England. In deze instelling leert ze hoe ze moet omgaan met zichzelf.
Ik ook van jou (2001) gaat over Erik en de mysterieuze Reza die een relatie krijgen. Tijdens de relatie vertoont Reza borderline trekjes, wat steeds heftiger wordt.
Thirteen (2003) gaat over een meisje van dertien met borderline wat steeds heftiger wordt. Het meisje raakt steeds meer met zichzelf in conflict en raakt bevriend met de verkeerde vrienden.
Borderline (2008) gaat over een jonge vrouw met borderline, wat zich uit in dwangmatige seks en overmatig drankgebruik.
♥ Boeken
De borderline-dans – Anthony Walker. Het boek gaat over een jonge arts, die psychiater wilt worden. Hij trouwt met een borderline-patiënte in de hoop haar te kunnen redden.
Borderliner – Caroline Kraus. Dit boek gaat over Caroline, die weg vlucht van haar familie omdat haar moeder psychische problemen heeft en ze hier erg onzeker van wordt. Dan ontmoet ze Jane. Jane heeft borderline. Jane manipuleert en isoleert Caroline van anderen. Caroline raakt vervolgens verstrikt in de relatie.
Leven met een borderliner: een praktische gids – Paul Mason. Deze gids leert je hoe je om moet gaan met iemand die borderline heeft.
Borderline van binnen – Femke Talita. Dit boek gaat over het leven van iemand met borderline. Het beschrijft hoe diegene borderline heeft gekregen en hoe die persoon er mee omgaat.
Borderline belevenissen: ervaring van mensen met borderline – Kitty van der Heijden. Borderline belevenissen beschrijft verschillende verhalen van mensen met borderline.
Tip 2: hulpverlening
Borderline is een persoonlijkheidsstoornis die veel invloed kan hebben op iemands leven. Het is dan ook belangrijk dat diegene hulp krijgt om er mee om te gaan. Bespreek eens of diegene al hulp heeft (gehad) en of het, als het niet het geval is, een goed idee is om professionele hulp te gaan zoeken.
Hier vind je allerlei hulpinstanties voor persoonlijkheidsproblematiek.
Tip 3. Geef duidelijk je grenzen aan
Iemand die last heeft van een borderline persoonlijkheidsstoornis kan in het contact met anderen anders reageren dan je misschien zult verwachten. De één kan erg impulsief zijn, de ander heeft last van stemmingswisselingen of woede-uitbarstingen en weer een ander kan helemaal in zichzelf gekeerd zijn. Dit is best lastig dus geef goed je grenzen aan. Wanneer diegene over jou grenzen gaat en jou daarbij betrekt, is het belangrijk om te kunnen zeggen dat je hier niet in mee gaat. Bepaal je grenzen en maak hier eventueel afspraken over zodat het voor iedereen duidelijk is wat jij accepteert.
Tip 4. Houd je aan de afspraken
Het is belangrijk dat je je ook houdt aan de afspraken die zijn gemaakt zodat je betrouwbaar bent en er regelmaat in zit. Dit is voor iemand met borderline meestal erg fijn, aangezien vertrouwen erg belangrijk is voor iemand die borderline heeft. Hij of zij moet op jou kunnen rekenen.
Tip 5: Wees duidelijk
Geef duidelijk aan wanneer en met wat de persoon met borderline bij je terecht kan. Deze duidelijkheid is goed voor de persoon met borderline en het geeft ook wat meer rust voor jezelf.
‘Als ik een afspraak heb met iemand en diegene zegt af, dan heb ik snel het gevoel dat dit door mij komt en vind ik het moeilijk te geloven dat die ander gewoon om de een of andere reden niet kan. Het helpt me daarom als mensen eerlijk naar mij zijn zodat ik niet zelf van alles in ga vullen.’ -Sandra
Tip 6. Geef geen adviezen
Je moet bedenken dat je geen hulpverlener bent. Het beste wat je kunt doen is iemand steunen. Sympathie, steun en natuurlijk een luisterend oor zijn ontzettend belangrijk. Oordeel niet over wat er verteld wordt. Gezond verstand en betrokken adviezen kunnen geen kwaad. Voor grote adviezen kan iemand terecht bij de hulpverlening.
‘Als ik me rot voel, dan heb ik vaak geen behoefte aan goedbedoelde adviezen, maar vooral naar iemand die naar me luistert en steun geeft. Voor advies heb ik professionele hulp.’ -Sandra
Tip 7. Stel niet te hoge eisen
Iedereen zal zich rotter voelen als er hoge eisen worden gesteld en er veel druk op de schouders wordt gelegd. Verwacht niet te veel, maar neem ook geen verantwoordelijkheden over. Geef ook aan als iets goed gaat en toon daar waardering voor.
Tip 8. Trek het je niet aan
Iemand met borderline kan (dit verschilt natuurlijk per persoon, zoals beschreven bij tip 3) in een woede-uitbarsting of door impulsiviteit dingen zeggen die hard over kunnen komen. Probeer er op zo’n moment bij stil te staan dat het niet aan jezelf ligt. Het is in de meeste gevallen niet persoonlijk.
Tip 9: Zoek zelf steun
Wanneer het voor jezelf te veel wordt of je hebt de behoefte om even je hart te luchten, kan je het beste steun zoeken in de omgeving en iemand opzoeken waar je mee kan praten.
Tip 10: Neem tijd voor jezelf
Het is belangrijk om af en toe ook een beetje afstand te houden en tijd voor jezelf te nemen. Hierdoor is de kans groter dat het contact met de persoon die borderline heeft beter blijft. Ook kan je hierdoor zelf wat ontspannen en neemt het wat druk weg. Je kan bijvoorbeeld ontspannen door je favoriete hobby te doen. Hoe heftig de relatie is met iemand die borderline heeft, verschilt natuurlijk omdat bij de één de symptomen sterker naar voren komen dan bij de ander. Het is natuurlijk niet meteen zo dat vriendschap heel zwaar is en niets oplevert.
‘Ik denk dat ik net als ieder ander ben, maar dat een relatie met mij wel wat ingewikkelder is en soms best veel energie kan kosten. Ik ben moeilijk te peilen wat voor anderen best lastig kan zijn. Anderzijds denk ik dat ik ook veel leuke kanten heb en een vriendschap met mij net als die van een ieder ander kan zijn, ik heb alleen wel een gebruiksaanwijzing die je moet leren kennen.’ -Sandra
Kennen jullie iemand met borderline en hoe gaan jullie met hem/haar om?
Geef een reactie