EETSTOORNISSEN ZOALS ANOREXIA EN PERFECTIONISME.
Terzijde, een goed media-voorbeeld (dat navolging verdient): ‘YM magazine’ (USA) beeldt voortaan ‘normale, minder perfecte’ modellen af (een grotere variatie van gewicht en van lichaamsvormen), en stopt met artikelen over diëten.
Perfectionisme als probleem
Perfectionisme is een persoonlijkheidstrek, die gekenmerkt wordt door de overtuiging dat fouten, vergissingen en zwaktes onaanvaardbaar zijn. Succes en mislukking wordt gezien als echte tegenstellingen. En alles wat geen volledig succes kan genoemd worden is een mislukking.
Perfectionisme en eetstoornissen
Vertaald naar de leefwerend van personen met een eetstoornis, is alles dat afwijkt van een vlakke buik (of een zeer slank figuur, zoals ze te zien zijn in de mediabeelden) een mislukking. De angst van vet wordt ondersteund door de angst om te mislukken (in het zeer mager zijn).
De band tussen perfectionisme en de ontwikkeling van eetstoornissen is reeds lang gekend (Smolak and Levine, 1996). Perfectionisme bij een lager schoolkind, gecombineerd met andere sociale en culturele invloeden, kan in de vroege adolescentie eetproblemen veroorzaken. Voor jongens en meisjes die er alles voor doen om het perfecte uiterlijk te krijgen, is het zeer moeilijk om te gaan met het fysisch ‘voller’ worden in de puberteit.
Een restrictieve (of beperkende) eetstoornis van een perfectionistische jongere kan wijzen op een onvolwassen poging om meer controle te krijgen. Sommige kinderen vinden het belangrijk om ‘geen problemen te veroorzaken door gewoon perfect te zijn’. Ook om andere redenen worden deze kinderen oververantwoordelijk en zelf-controlerend op dit vlak. Het gevolg hiervan is dat ze te ver gaan in hun perfectionistisch gedrag (zoals een restrictieve eetstoornis).
Wat kan je nu doen als ouder om de gevolgen van perfectionisme te beperken?
Hier zijn 10 tips:
- Leer jouw kind dat een gedeeltelijk succes al goed is.
- Leer hen dat elke inspanning om iets te bereiken gehonoreerd wordt, en niet enkel perfectie. (Dit geldt uiteraard niet voor diëten die om medische redenen noodzakelijk zijn. In dat geval is een ‘poging’ uiteraard onvoldoende.)
- Leer jouw kind dat een niet-perfect uiterlijk normaal is en dus ook geen probleem is. Perfectie bestaat niet. Streven naar het perfecte uiterlijke is bijna steeds gedoemd om te mislukken.
- Leer jouw kind dat de perfectie (per definitie) onmogelijk is om te bereiken. Zelfs jongeren met eetproblemen zijn zelden tevreden met hun gewicht.
- Leer jouw kind het ‘so what’-principe. Als jouw kind schrik heeft om te mislukken, vraag dan jouw kind ‘En dan… ? ‘ of ‘Wat zou er gebeuren indien ….’ (waarbij de puntjes staan voor datgene wat ze vreest.)
Bijvoorbeeld:
‘Iedereen zal denken dat ik me laat gaan als ik eet’. Je zou kunnen zeggen ‘En dan? Wat zou er gebeuren als ze dat denken?’ Deze techniek helpt om jongeren de fouten te leren herkennen in hun perfectionistisch denkpatroon.
- Leer jouw kind om het leven te appreciëren als een proces (niet als een resultaat). Het leven is als een reis, het hoeft geen aaneenschakeling te zijn van verwezenlijkingen. Zo zullen jongeren met eetstoornissen bijvoorbeeld ten onrechte stoppen met ‘genieten van het leven’ als ze niet ‘dun’ zijn of de juiste lichaamsvorm hebben.
- Leer jouw kind om vergissingen te zien als leermoment, eerder dan momenten om tekortkomingen en fouten extra te benadrukken. Perfectionistische jongeren hebben soms de neiging om te gemakkelijk op te geven, omdat ze geloven dat een taak te groot of te moeilijk is voor hen. Leer jouw kind dat taken die groot lijken vaak in kleinere taakjes kunnen worden opgedeeld, die één voor één kunnen opgenomen worden.
- Als jouw kind vaak woorden in de mond neemt zoals ‘altijd’, ‘nooit’, ‘iedere keer’, bij een beschrijving van zichzelf of van anderen, leer haar dan om niet te veralgemenen, en corrigeer ze.
Bijvoorbeeld:
‘Mensen geven me altijd kritiek omdat ik anorectisch ben’, kan worden omgezet in ‘Vorige week zei een jongen dat ik er anorectisch uitzag.’
- Als jouw kind met te veel ‘ik zou …. moeten doen/zijn’-gedachten kampt, leer haar dan onrealistisch hoge verwachtingen t.o.v. zichzelf te relativeren.
- Leer jouw kind te nuanceren, en ga in tegen het ‘Iets is goed of iets is slecht’-gedachtengoed. Ook ten aanzien van voedsel. Jongeren met een eetstoornis delen voedsel vaak op in ‘goed’ voedsel (waar je niet van verdikt) en ‘slecht’ voedsel. De waarheid is dat voedsel meestal niet goed of slecht is. Er bestaat geen perfect voedsel. Afwisseling in voeding is nuttig en lekker.
BONUS TIP:
Wees zelf een goed rol-model. En dus ook niet té zelfkritisch. Toon jouw kind dat ook jij jezelf kan vergeven.
Bron: eetstoornis.be
Oorspronkelijke tekst: Cristen E. Haltom, Ph.D. Voice: 607-272-6750 Fax: 607-266-6414 Web: https://www.drhaltom.com © Copyright Cristen E. Haltom. All rights reserved.
