Toen ik voor het eerst in mijn leven een paniekaanval kreeg, wist ik niet wat mij overkwam. Ik vond het enorm eng, ik voelde mij lichamelijk heel slecht. Ik kreeg het ineens heel warm, mijn hart ging sneller kloppen en ik werd misselijk. Ik dacht dat er vanalles mis met mij was, dat het niet over zou gaan en dat ik zou gaan flauwvallen. Sterker nog; ik dacht het niet.. ik wist het zeker. Er gaan talloze gedachtes door je hoofd wanneer je een paniekaanval hebt, maar die gedachtes maken het vaak erger en houden het in stand terwijl je er het liefste zo snel mogelijk vanaf wilt.
Zeker wanneer je nog nooit een paniekaanval hebt gehad, is dit ontzettend eng. Je kent het niet dat je lichaam ineens, vaak zonder directe en duidelijke aanleiding, zo vreemd kan gaan doen. Wanneer je hier wel mee bekend bent, kan dit net zo vreselijk zijn alleen kun je het soms eerder herkennen als een paniekaanval en dat helpt soms om jezelf gerust te stellen.
Mensen die nog nooit een paniekaanval hebben gehad, kunnen soms moeilijk begrijpen hoe dit echt is en daardoor kunnen mensen die hier last van hebben zich soms enorm alleen en eenzaam voelen in deze strijd. Hieronder een aantal gedachtes die je kunt hebben tijdens een paniekaanval. Natuurlijk zijn ze niet allemaal op iedereen van toepassing, maar wanneer je hier last van hebt, herken je er wellicht een aantal.
“Ik kan niet meer functioneren”
Wanneer je een paniekaanval krijgt, kun je het gevoel hebben dat je in een soort verlammingsstaat komt. Je lichaam reageert raar, je ademhaling ontregeld. Je kunt je lichamelijk heel slecht gaan voelen waardoor je niet meer goed kunt functioneren. In je hoofd ben je in paniek en voel je je heel rot en ondertussen lijkt het ook alsof je lichaam er mee op houdt. Je kunt de dingen die je deed niet meer doen doordat je een paniekaanval hebt.
“Ik kom hier nooit meer uit”
Een paniekaanval kan best even duren en het is natuurlijk voor je gevoel altijd te lang. Tijdens een paniekaanval kun je het gevoel en de gedachte hebben dat er nooit meer uit komt en dat je je nooit meer beter gaat voelen. Zo intens en heftig is het. Op dat moment lijkt niks anders er meer toe te doen omdat je volledig in die paniek zit en er alles aan wil doen om er uit te komen.
“Anderen zullen mij wel stom en raar vinden”
Wanneer je gevoelig bent voor de mening van anderen, kan dit ook door je hoofd schieten. Je kunt het idee hebben dat anderen het raar vinden dat jij je zo voelt en je hiernaar gedraagt. Terwijl jij voor je gevoel aan het vechten bent voor je leven, kunnen andere mensen misschien niet begrijpen wat er aan de hand is. Deze gedachte kan het ook alleen maar erger maken. Daarnaast denk ik dat mensen meer begrijpen dan wij denken. Zou jij iemand stom en raar vinden als je diegene ziet hyperventileren en in angst ziet? Of zou je je eerder zorgen maken en hopen dat het goed komt?
“Iedereen kijkt naar me”
Ik heb een keer tijdens een college een paniekaanval gehad. Dit was zo heftig en ik had het gevoel dat ik niet weg kon en dat iedereen het zag. In mijn hoofd was iedereen met mij bezig en keek iedereen naar mij terwijl ik ook wel zag dat studiegenoten gewoon naar de docent keken en helemaal niet met mij bezig waren. En als ze naar mij keken, dan was dit omdat ze iets wilden vragen of omdat je nou eenmaal om je heen kijkt. Niks daarvan had te maken met dat zij zagen hoe ik mij voelde. Ik maakte mijzelf dus gek terwijl dit helemaal niet nodig was. Ik denk dat deze gedachte ontstond omdat ik mij niet kon voorstellen dat niemand dit zag. Ik was zo met mijzelf aan het worstelen, ik voelde me heel slecht, was aan het hyperventileren en had het bloed heet. Voor mijn gevoel was dit duidelijk aan mij te zien maar dat is dus niet altijd het geval.
“Als ik maar niet in paniek raak”
Paniekaanvallen kunnen plotseling opkomen en dat maakt dat je er enorm van kunt schrikken. Wanneer je vaker een paniekaanval hebt gehad, voel je het op sommige momenten aankomen. Je voelt de paniek en spanning opkomen en hierdoor kun je het idee hebben dat je een paniekaanval krijgt. Je herkent de signalen en er gaan direct allerlei gedachtes in je hoofd om als: “als ik maar niet in paniek raak” “als het maar niet erger wordt” “straks voel ik me weer zo slecht als die keer hiervoor”. Heel vervelend maar tegelijkertijd kan het ook helpen om dit vroegtijdig te signaleren. Soms kun je wanneer je dit aanvoelt de gevolgen beperken door helpende gedachten hier tegenover te zetten of afleiding te zoeken. Het is goed om dit te signaleren, maar probeer het dan om te buigen. Het kan namelijk ook zo zijn dat je het door de negatieve gedachten als “ojee het gebeurt weer…” erger maakt en dat je je nog slechter gaat voelen terwijl het misschien anders niet eens tot een paniekaanval was gekomen. Je kunt je ook angstig voelen en stress en spanning ervaren zonder dat je in paniek raakt.
“Ik ga dood”
Veel mensen die een paniekaanval hebben, hebben het gevoel dat er iets heel ernstigs met hen aan de hand is en gedachten als “krijg ik een hartaanval?” of “ik ga dood” komen veel voor. Dit laat wel zien hoe vreselijk je je kunt voelen en hoe bang je kunt zijn door alle lichamelijke verschijnselen. Misschien helpt de gedachte dat paniekaanvallen niet gevaarlijk zijn. Het is een heel vervelend gevoel en je kunt je behoorlijk wanhopig en slecht voelen, maar je gaat er niet dood aan.
“Waarom kan ik niet gewoon normaal en dapper zijn?”
Ik ben weleens enorm teleurgesteld in mezelf. Waarom kon ik niet gewoon normaal zijn en niet in paniek raken vanuit het niets? Waarom kon ik mijzelf zo gek maken op momenten dat dat helemaal niet nodig is? Dit zijn gedachten die veel voorkomen bij mensen met paniekaanvallen. Het is helemaal niet nodig om jezelf op die manier de grond in te praten. Heel vaak komen paniekaanvallen plotseling en je hoeft jezelf niet te verwijten dat je hiermee worstelt. Het is al vervelend genoeg en het heeft ook niks met dapper zijn te maken.
“Weer een moment dat ik niet sterk genoeg ben, ik moet weer opnieuw beginnen”
Wanneer je regelmatig paniekaanvallen hebt, is het heel frustrerend als je er weer eentje hebt. Misschien had je gehoopt dat het voorbij zou zijn na die ene keer of dat je genoeg vaardigheden hebt ontwikkeld om er voor te zorgen dat het niet uit de hand loopt. Wanneer je dan toch weer een paniekaanval krijgt, kun je balen van de confrontatie dat je het niet hebt weten te voorkomen. Je kan dan het gevoel hebben dat je helemaal terug bij af bent en dat de dingen die je hebt geleerd niet hebben geholpen. Dit is niet waar. Ik herken het gevoel dat je weer helemaal opnieuw kunt beginnen en ik herken ook de teleurstelling die je kunt voelen op zulke momenten, maar dat je dingen geleerd hebt is niet voor niks geweest. Het zijn allemaal stapjes en van elke ervaring leer je weer, ook als dit een paniekaanval betekent. Er komt een moment dat je er veel beter mee om kunt gaan en dat al dat harde werken zich uitbetaalt.
“Ok… Ik moest op mijn ademhaling letten”
Wanneer je in paniek bent of last hebt van paniekaanvallen, leer je in therapie al snel dat je moet letten op je ademhaling. Dit komt omdat je ademhaling vaak van slag raakt wanneer je in paniek bent en dit kan ook zorgen voor lichamelijke klachten zoals bijvoorbeeld hyperventilatie. Het richten op je ademhaling kan de aandacht verplaatsen en tegelijkertijd helpen om rustig te worden. Probeer jezelf hier ook aan te herinneren wanneer je in paniek bent.
“Help, laat het stoppen!”
Bij een paniekaanval kan je het idee hebben dat je het zelf niet meer in de hand hebt. Je kunt oorzaken en mogelijke oplossingen buiten jezelf letten en willen dat het stopt. Natuurlijk wil je er van af komen, maar hier kun je zelf meer aan doen dan je denkt. Zoek een rustige plek op om even bij te komen, probeer je ‘ramp’ gedachten te rationaliseren en te kijken naar momenten waarop je dit ook had en waarop het over ging. Afleiding zoeken kan ook heel goed helpen. Verder is het goed om op momenten dat het wel goed gaat te praten over wat je nodig hebt. Vertel iemand uit jouw omgeving bijvoorbeeld wat jij nodig hebt op een moment dat je in paniek bent. Het kan erg helpen om op die momenten steun en hulp te krijgen van iemand die niet in paniek is.
Wat zijn jouw gedachtes tijdens paniek of angst?
Geef een reactie