4 verschillende soorten stress

Iedereen ervaart weleens stress. Aan de ene kant kan stress gezond zijn, want we hebben een bepaalde mate van stress nodig om goed te kunnen functioneren. Echter moeten we uit de buurt blijven van te veel stress. Te veel stress zou namelijk leiden tot een burn-out en dat moeten we zien te voorkomen. Gelukkig zijn er een hoop tips op het internet te vinden over wat je moet doen om stress te verminderen. Echter bestaan er verschillende soorten stress dus niet elke tip zal voor jou opgaan. In deze blog zal ik de verschillende soorten stress uitleggen.

Stress blijft iets bijzonders. Op sommige momenten is de stress prettig, omdat het je scherp houdt, maar als we dat te veel toelaten, gaan we er juist weer aan onderdoor. Hoe fijn zou het zijn als je stress op de juiste momenten ervaart, maar dat je het daarna ook weer los kan laten en kan ontspannen? Je kan het gevoel hebben dat alle tips die worden gegeven jou niet helpen. Dat kan kloppen, omdat we allemaal een andere vorm van stress hebben. Dat heeft te maken met onze leefstijl. Het is dus moeilijk om controle te hebben op stress, omdat stress niet over één kam te scheren valt.

Dat iedereen anders reageert op stress, heeft te maken met hormonen. Ons lichaam kent meerdere stresshormonen en de twee belangrijkste zijn adrenaline en cortisol. Het verschilt per persoon hoe snel en hoeveel deze hormonen worden aangemaakt. Door te kijken naar de werking van deze stresshormonen, kan je bepalen wat de ideale leefstijl is voor jou, want de juiste leefstijl kan de stresshormonen juist stimuleren of minderen.

De 4 verschillende stresstypes:

Turbortype
Het positieve aan het zijn van een turbotype is dat je vaak productief bent, hoog in energie zit en dat je ambitieus bent. Als je een turbotype bent, zit je hoog in adrenaline en cortisol.

Turbotypes zijn mensen die door de dag heen erg productief zijn. Ze sporten, gaan naar werk en maken daarna nog even het huis school. Een turbotype met veel stress schakelt snel over op een hogere versnelling als het moet. Deze types hebben vaak wel moeite met ontspannen. Ze moeten zich beseffen dat alles niet perfect hoeft.

Tips: massages, intensief sporten, koken, onkruid wieden, nieuwe dingen doen, een taal leren
Vermijden: alcohol, thee, koffie, suiker

Crashtype
Het positieve aan crashtypes is dat zij solide en betrouwbaar zijn en dat zij ook weinig aandacht vragen voor zichzelf. Crashtypes zitten hoog in cortisol en laag in adrenaline.

Crashtypes kunnen zichzelf behoorlijk voorbijlopen. Dat kan als gevolg hebben dat ze van het ene op het andere moment volledig instorten. Crashtypes zijn dus gevoelig voor burn-outs. Mensen die een crashtype zijn, wisselen niet vaak van versnelling, maar blijven altijd op hetzelfde, hoge niveau functioneren.

Tips: time-management, ziekmelden bij klachten (want dat mag jij ook), regelmatig eten en slapen, doelen stellen, ontspannen weekendjes weg, muziek luisteren en leuke dingen doen. Lees het lichaam het verschil te herkennen tussen inspanning en ontspanning.
Vermijden: intensief sporten.

Hooggevoelig type
Positief aan hooggevoelige types is dat zij artistiek, sensitief en creatief zijn. Zij zitten hoog in adrenaline en laag in cortisol.

Door het gebrek aan cortisol mist dit type de rem op adrenaline. Dit heeft als gevolg dat alles even hard binnenkomt. Van buiten lijk je misschien dan wel kalm, maar van binnen ben je van slag en neemt het piekeren jou over. Kleine dingen kunnen je overdreven uit balans brengen. Agressie en boosheid brengen deze types niet naar buiten, maar keren ze juist naar binnen met als gevolg dat zij negatieve gedachtes hebben.

Tips: op een vast tijdstip bewegen en eten, romige en zoete producten eten, yoga en ademhalingsoefeningen om het piekeren te stoppen, minder perfectionistisch zijn en dagelijks dingen opnoemen waar je tevreden over bent.
Vermijden: op de bank gaan liggen en piekeren.

Bore-out type
Het positieve aan bore-out types is dat zij beschouwend en rationele denkers zijn. Ook zijn zij objectief. Deze mensen zitten laag in adrenaline en laag in cortisol.

Bore-out types vinden het heerlijk om een avond op de bank te zitten. Ze nemen niet veel initiatief en sociaal contact kost hun vooral energie. Deze types trekken zich terug en zijn moeilijk te motiveren als zij stress hebben. Ze hebben het gevoel er niet echt bij te horen. Ze zijn vaak goed in hun werk, maar nemen daarin dus niet veel initiatief.

Tips: ’s ochtends koffie drinken, een dagboek bijhouden met leuke en minder leuke dingen, sporten.
Vermijden: rauwe groenten en melkproducten.

Op deze website kan je onderzoeken welk stresstype jij bent. Het is prettig om dat van jezelf te weten, zodat je ook beter weet wat je kan doen op het moment dat je stress ervaart. Ik heb zelf de test ook gedaan en bij mij kwam er niet een specifiek type uit, maar ik scoorde wel hoog bij het crashtype en hooggevoelige type. Ik herken mezelf ook wel zeker in die beschrijving.

Welk type ben jij?

Fotografie: Paul Cleary Bron informatie: Carien Karsten

Danique

Geschreven door Danique

Reacties

10 reacties op “4 verschillende soorten stress”

  1. Ik herken me wel in de laatste 2 eigenlijk. Momenteel het laatste type😶

  2. Ik heb de test gedaan en heb alle types behalve de turbo.

  3. Bovenstaande informatie is medisch gezien niet correct.
    Een hoge cortisolwaarde gaat samen met een hoge adrenalinewaarde. En omgekeerd.
    Een te hoge dan wel te lage cortisol/adrenalinewaarde kan veroorzaakt worden door bepaalde (bijnier)ziekten.
    Een lage cortisolwaarde kan mensen ernstig ziek maken. Dat heeft niks te maken met “kleine dingen kunnen je overdreven uit balans brengen” etc.

  4. Tip: een dergelijke artikel graat laten schrijven door persoon met medische kennis voordat medische onzin (al is het goedbedoeld) wordt geschreven.

  5. Ter aanvulling: de cortisol/adrenalinewaarde is ‘s morgens vroeg het hoogst om dan de loop van de dag af te nemen met ‘s nachts de laagste waarden. Dat is bij iedereen zo (uitgezonderd mensen met bijnierziekten e.d.) Dat heeft niets te maken met stresstypes.

  6. Ik ben het met J eens… Deze informatie is goed bedoeld, maar veel klopt gewoon feitelijk niet.

    Ik zou het volledig herschrijven of zelfs maar verwijderen. 🙁

    Daarnaast is het vermijden van alcohol, koffie en suiker natuurlijk altijd goed.

    1. Ik denk -of hoop toch …- dat de meeste mensen inzien dat dit natuurlijk onzin is. En dat die stress-types-test niet wetenschappelijk onderbouwd is. Dit is zo’n testje of artikel dat je in een tijdschrift zou vinden. En oké, akkoord dat dit misschien niet helemaal op Proud past. Maar er staat ook niet echt iets ‘schadelijk’ in hé. Er zijn misschien mensen die door dit te lezen gaan stilstaan bij wanneer ze stress ervaren en er tips uit kunnen halen die ze dan gaan toepassen. Maar ik geef je helemaal gelijk dat het misschien beter is om dan een algemeen artikel te schrijven over mogelijke oorzaken van stress en tips ipv er een niet-correcte uitleg over cortisol en adrenaline bij te plakken.

  7. Ik heb de test gedaan, en behoor tot geen enkel type xD Maaar ik ga voor crash/hooggevoelig als ik de beschrijvingen zo lees 🙂

  8. Groente en melkprod vermijden? Dit lijkt me (behalve voor mensen met medische indicatie) voor niemand goed.

  9. ik zit tussen crashtype en hooggevoelig type denk ik
    volgens mij ervaar ik heel snel stress/overprikkeling
    maar ik negeer mijn eigen gevoel veel te lang…

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *