Fitbits, stappentellers, sport-apps… deze ‘handige’ uitvindingen zie je steeds meer op de markt verschijnen. Veel mensen in Nederland hebben een auto en kantoorbanen en bewegen daarom te weinig. Dan kan het best handig te zijn mom een app te hebben die jou er aan herinnert om aan je dagelijkse beweging toe te komen. Hoe ga je echter met deze fit-apps om wanneer je een eetstoornis hebt?
Het is het einde van de dag en je hebt een leuke avond met vriendinnen gepland. Wanneer je klaar staat om de deur uit te gaan, krijg je een melding van je fit-app. Je hebt vandaag de hele dag op kantoor gewerkt, het was druk en je komt uitgeput thuis. Na even op de bank bij te zijn gekomen voel je je wel weer oke en je kijkt uit naar een leuke avond… tot je je fit-app checkt. Het aantal stappen dat je had ingesteld om te lopen, heb je bij lange na niet gehaald. Help! Paniek slaat toe. “Misschien moet ik m’n afspraak maar afzeggen of een heel stuk omlopen om alsnog m’n stappen te halen. Zal ik appen dat ik niet kom, of pas veel later?” Je weet niet wat je moet doen en wordt overvallen door schuldgevoel en extreme onrust. Klinkt een situatie vergelijkbaar met deze jou bekend in de oren?
De stem van de eetstoornis grijpt een kans als deze natuurlijk met beide handen aan. “Zie je wel, je bent lui en waardeloos!” Met een enorm schuldgevoel begin je als een idioot buiten rondjes te lopen. Het gevoel van paniek overheerst. Terwijl, als je logisch nadenkt, het natuurlijk helemaal nergens op slaat. Wat houdt het doel van een bepaald aantal stappen nou eigenlijk in? Van wie moet het? Maakt het je gelukkig? In deze blog schrijf ik 5 redenen op waarom je je sport-apps het beste van je telefoon kan halen en je fitbit uit het raam kan gooien.
1. Het gaat niet om een getal
We weten allemaal dat het niet goed is om dag in dag uit achter je computer te zitten en weinig tot geen lichaamsbeweging te hebben. Toch gaan veel mensen in Nederland met de auto naar hun werk om vervolgens de hele dag op kantoor te zitten en daarnaast weinig tot niet te bewegen. Veel zitten is overigens heel slecht voor je lijf. Even een blokje om is op zich een heel gezonde gewoonte om te hebben. Een fitbit of dergelijke zou een motivatie kunnen zijn om wel even uit deze stoel te komen. Het kan dus heel handig zijn als je het moeilijk vindt om dagelijks aan voldoende lichaamsbeweging te komen, maar moeten dat per se, om maar wat te noemen, precies die 10.000 stappen per dag zijn?
Wie heeft die 10.000 stappen eigenlijk verzonnen? En moet je die per se elke dag halen om aan voldoende beweging per dag te komen? Ben je meteen lui en waardeloos als je het niet doet? Moet je tegen je zin en gevoel in, dwangmatig, lopen tot die 10.000ste stap gezet is? Het maakt echt niet uit of je nou 8.000 of 10.000 stappen zet. Het gaat er gewoon om dat je beweegt. Het maakt ook niet uit of je fietst of wandelt of iets anders actiefs gaat doen. Het gaat niet om het behalen van precies 10.000 stappen per dag, maar om even lekker bewegen en niet dagen achter elkaar op een stoel te zitten.
2. Het zorgt niet voor een goede connectie met je lichaam
Wat als je een lange dag achter de rug hebt waarin je al gesport en bewogen hebt of je je gewoon een keertje heel moe voelt om een heel andere reden en jouw sport-app vertelt je dat je nog zoveel stappen moet maken? Jouw lichaam geeft duidelijk aan rust nodig te hebben. In plaats van te luisteren naar je lichaam laat je je behoeftes afhangen van een app. Zeker wanneer je een eetstoornis hebt is het belangrijk te leren luisteren naar wat jouw lichaam nodig heeft. Een app kan dat niet voor jou bepalen en kan de connectie tussen jou en je lichaam juist verslechteren.
Het zelfde geldt eigenlijk voor apps die jouw voeding/calorie-inname checken. Niet elk lichaam is hetzelfde en niet elke dag is hetzelfde. Wat jij nodig hebt kan elke dag verschillen. Ik weet nog goed dat ik ook zo’n app had en volgens dat ding al aan mijn calorie-inname zat. Toch had ik aan het eind van de dag een rommelende maag. Mijn lichaam probeert me hiermee iets te vertellen. Een lichaam is geen machine en moet je dus ook niet zo behandelen. Je bent niet afhankelijk van cijfertjes op je fitbit of telefoon. Jouw lichaam kan zelf heel goed aangeven wat het nodig heeft.
3. Het zorgt voor dwangmatig gedrag
Het begint misschien heel onschuldig, maar een extra focus op het tellen van stappen of calorieën zorgt al snel voor een obsessie met deze getallen. Zeker wanneer je een eetstoornis hebt, kunnen deze getallen onwijs triggeren om meer te willen bewegen, minder te willen eten en meer te willen afvallen. Door deze nummers bij te houden lijkt het alsof we controle kunnen uitoefenen op ons leven.
Al snel zal je eetstoornis je vertellen een klein beetje boven je stappendoel te zitten of een klein beetje onder je caloriedoel. Een klein beetje wordt een beetje meer en nog een beetje meer. Je kan er niet mee stoppen. De gedachte van stoppen benauwt je al. Je moet en zou kunnen bijhouden wat je aan beweging en eten doet. In werkelijkheid zorgt het helemaal niet dat we de controle behouden, maar juist compleet verliezen. Je raakt de macht over het stuur kwijt en voor dat je het weet ben je verdwaald, diep in de eetstoorniswereld.
4. Het wordt een ongezonde competitie
Met fitbits en sommige andere apps heb je de mogelijkheid je informatie te delen met andere fitbit gebruikers of je vrienden op facebook. Dit is bedoeld om een een gezonde vorm van competitie aan te moedigen die motiverend werkt. Andere mensen kunnen jou een complimentje geven om je prestatie of je aanmoedigen wanneer je je doel hebt bereikt. Door te zien wat iemand anders doet, kan je je gemotiveerd voelen hetzelfde te doen. Voor iemand zonder eetstoornis kan dit heel constructief en positief werken.
Echter, wanneer je een eetstoornis hebt is alles al een competitie. Je vergelijkt jezelf constant met anderen. Je moet van je eetstoornis een beetje meer lopen dan die en een beetje minder eten dan die. Wanneer een ander ‘beter’ presteert dan jij, trekt je eetstoornis het zo uit z’n verband dat je denkt dat je niet goed genoeg en slecht bezig bent. Het vergelijkingsmateriaal is eindeloos en je eetstoornis smult hier van. Allemaal redenen om jou te doen geloven dat je meer moet bewegen en minder moet eten. De vorm van competitie is niet meer gezond of constructief, maar stuurt jou een weg op van schuldgevoel en zelfhaat.
5. Het is bewezen dat het slecht is voor mentale gezondheid
Veel mensen ondervonden dat hun fitbit, stappenteller of calorieënteller hun mentale gezondheid juist negatief beïnvloedde, daarom is er een onderzoek gestart naar de effecten van deze apps. Uit dit onderzoek is gebleken dat het gebruik van deze apps en apparaten inderdaad gelinkt is aan eetstoornissen en een negatief zelfbeeld.
Sta jij op het punt zo’n fitbit aan te schaffen of heb je een app op je telefoon die beweging en/of calorie-inname voor je bijhoudt? Sta er dan even goed bij stil en denk na of dit je nou echt helpt. Is het helpend wanneer je middenin je eetstoornis zit of er nog erg gevoelig voor bent? Werkt het constructief, of straf jij jezelf alleen maar af? Kan jij je behaalde resultaten los zien van wie jij bent als persoon en kan jij luisteren naar jouw lichaam wanneer het aangeeft iets anders nodig te hebben? Je bent meer dan een getal. Dus stop met tellen en start met leven.
Heb jij een fitbit of ander soort fit-app?
Geef een reactie