De dysthyme stoornis, ook wel dysthymie genoemd, is eigenlijk een chronische en ietwat lichtere vorm van een depressie. De dysthyme stoornis kenmerkt zich, net als een depressie, door een gebrek aan plezier en voldoening in het leven. Er is sprake van een dysthyme stoornis als deze klachten minimaal gedurende twee jaar spelen. De klachten kunnen tussentijds wel verminderen of even weg blijven, maar nooit langer dan twee maanden. Een dysthyme stoornis valt onder de stemmingsstoornissen en gaat vaak samen met problemen met eten, slapen, concentratie en met gevoelens van wanhoop en weinig energie.
“Al lange tijd voelde ik me somber. Ik begreep niet waardoor het precies kwam, maar ik was gewoon niet meer blij. Ik beleefde weinig plezier. Altijd voelde ik een soort van grijze mist om mij heen. Zou ik een depressie hebben? Ik wilde ervan af en ging online op zoek naar wat er met me aan de hand kon zijn. Ik stuitte al snel op honderden resultaten naar aanleiding van het zoekwoord depressie, maar herkende me slechts deels in de verhalen en symptomen. Ik had bijvoorbeeld niet echt last van weinig eetlust en ik sliep ook prima. Was ik dan niet depressief? Ik begreep er niets meer van, totdat iemand me vertelde over een dysthyme stoornis.” Kim
Wat is dan eigenlijk het verschil met een depressie? Het grootste verschil zit hem in de hevigheid van de symptomen. Deze symptomen zijn bij een dysthyme stoornis minder hevig. Dit betekent echter niet dat de lijdensdruk ook minder is.
Iemand met een ernstige depressie is in veel gevallen niet meer in staat om goed te functioneren op het gebied van werk, sociaal en privé. Iemand met een dysthyme stoornis is vaak nog wel instaat om op deze vlakken te functioneren, maar heeft er gewoonweg geen plezier meer in. Tenslotte duurt een depressie gemiddeld 4 tot 6 weken en is er een redelijk duidelijk begin en einde. Bij een dysthyme stoornis is dat begin en einde minder duidelijk en is de somberheid veel langduriger. Iemand met dysthymie kan door heftige ervaringen ook een depressie krijgen. Er is dan sprake van een dubbele depressie.
Er is niet één aanwijsbare oorzaak voor het ontstaan van een dysthyme stoornis. Een deel is erfelijk aangelegd, dan spelen er nog sociale factoren en tenslotte spelen psychologische factoren een rol. De ene persoon is gevoeliger voor het krijgen van een ziekte dan de andere persoon. Dat heeft te maken met je genen. Als er bijvoorbeeld meer sprake is van psychische stoornissen binnen de familie, dan heb jij ook meer kans om dit te ontwikkelen. Het is geen oorzaak en gevolg kwestie, enkel een ‘gevoeliger voor’ kwestie.
Daarnaast spelen de dingen die je meemaakt ook een belangrijke rol. Heb je veel heftige en nare dingen meegemaakt, dan heb je meer kans om een dysthyme stoornis te ontwikkelen als wanneer je in alle rust en positiviteit hebt geleefd. Tenslotte speelt je eigen persoonlijkheid een rol. Ga je makkelijk om met stress, teleurstelling en negatieve gevoelens of heb je hier veel moeite mee? Heb je weinig zelfvertrouwen of zie je veel zaken somber in, dan is de kans groter dat je een depressie of dysthyme stoornis ontwikkelt.
“Als mensen vragen hoe het me gaat dan vind ik het lastig daar antwoord op geven. Het gaat niet heel slecht, ik ben niet zwaar depressief en als ik objectief naar mijn leven kijken, dan heb ik het best aardig voor elkaar. Toch zou ik niet volmondig kunnen zeggen dat het goed gaat. Het meest van de tijd voel ik me wel “oké’ met uitschieters naar boven, maar vooral naar beneden. Ik kan heus wel genieten van dingen, maar toch voelt het leven voornamelijk als een strijd die ik iedere dag opnieuw moet voeren.
Eigenlijk is het alsof ik altijd aan het rennen ben voor de trein en ‘m telkens net niet haal. Het neemt veel plezier van het leven weg en zorgt ervoor dat ik me afvraag waar ik het allemaal voor doe. Hoe hard ik ook werk en hoe goed ik mijn best ook doe om me beter te voelen en positiever in het leven te staan, uiteindelijk kom ik altijd weer uit bij die sombere gevoelens. Dit zorgt ervoor dat ik vaak helemaal geen zin meer heb om mijn best te doen, waardoor ik nog somberder en uiteindelijk zelfs depressief wordt. Het is een ingewikkelde vicieuze cirkel.” Kim
Het diagnostisch handboek voor de psychiatrie (DSM-5) noemt zowel dysthymie als de chronische (langdurige) depressie een persisterende depressieve stoornis. Bij een dysthyme stoornis kan degene die er aan lijdt, redelijk functioneren in het dagelijkse leven. De symptomen zijn meestal niet heel hevig en niet alle symptomen van een depressie zijn aanwezig. Ongeveer 5% van de bevolking lijdt jaarlijks aan een depressie ten opzichte van ongeveer 1% met een dysthyme stoornis. Somber zijn, maar niet depressief zijn betekent niet automatisch dat je een dysthyme stoornis hebt. De kenmerken van een dysthyme stoornis zijn de volgende:
• Een chronisch depressieve stemming gedurende het grootste deel van de dag, meer dagen wel dan niet, gedurende minimaal twee jaar aanhoudt. Bij kinderen en adolescenten kan de stemming eerder prikkelbaar dan depressief zijn en moet dit tenminste één jaar duren.
• Gedurende de depressieve stemming zijn minimaal twee van de volgende symptomen aanwezig:
– Slechte eetlust of te veel eten
– Heel veel of weinig slapen
– Weinig energie, constant moe zijn
– Laag gevoel van eigenwaarde
– Slechte concentratie en niet kunnen kiezen
– Gevoelens van hopeloosheid
• Gedurende de tweejarige periode blijven de symptomen nooit langer dan 2 maanden weg.
• In de eerste twee jaar van de stoornis (één jaar bij kinderen en adolescenten) is er geen sprake geweest van een depressieve episode, wat wil zeggen dat de stoornis niet eerder toe te schrijven is aan een chronische depressie of een depressieve stoornis die gedeeltelijk in remissie is.
• Er is nooit sprake geweest van een manische episode, een gemengde episode of een hypomane episode.
• De depressieve symptomenkunnen niet beter worden verklaard door schizofrenie, een waanstoornis of andere psychotische stoornis.
• De stoornis is niet het gevolg van de directe lichamelijke effecten van een (genees) middel.
• De symptomen veroorzaken duidelijk lijden of beperkingen in het sociaal, beroepsmatig functioneren of het functioneren op andere belangrijke gebieden.
Hoe kom je ervan af?
Als je eenmaal weet dat je geen depressie hebt, maar al langere tijd lijdt aan een dysthyme stoornis is het belangrijk om te zorgen dat je de juiste hulp vindt. Je wilt er immers van af.
Eerder werd gedacht dat medicatie, antidepressiva, bij een dysthyme stoornis geen effect heeft. Inmiddels is er wat meer onderzoek naar gedaan en lijken antidepressiva wel werkzaam. De moderne varianten van antidepressiva (SSRI’s) lijken hierin het meest werkzaam. Daarnaast zijn er twee vormen van psychotherapie helpend als je lijdt aan een dysthyme stoornis: Interpersoonlijke Psychotherapie en Cognitieve Therapie.
Eetstoornis en dysthyme stoornis?
Als je lijdt aan een eetstoornis, een zware periode doormaakt of last hebt van andere problematiek, zit je uiteraard ook niet lekker in je vel. Dit betekent niet dat je dan automatische ook een dysthyme stoornis hebt. De eetstoornis of moeilijke gebeurtenis of bijvoorbeeld persoonlijkheidsproblematiek staat dan op de voorgrond en een symptoom hiervan is een depressief gevoel. Bij een dysthyme stoornis staan de depressieve gevoelens meer op de voorgrond en is het slechte eten een symptoom van de dysthymie.
Geef een reactie