Als je kampt met persoonlijkheidsproblematiek kan DGT, dat staat voor dialectische gedragstherapie en ook wel linehantherapie wordt genoemd, zinvol zijn. DGT wordt vooral toegepast bij mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis en is ontwikkeld door de Amerikaanse Marsha Linehan, vandaar de naam. DGT werd in 1995 voor het eerst in Nederland gebruikt en sinds 2007 is het een methode die op veel plekken in Nederland te volgen is. DGT is evidence based, dat wil zeggen dat er wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar het gebruik van deze behandelvorm bij mensen met borderlineproblematiek en dat er bewijs is voor het effect hiervan.
Veel mensen met persoonlijkheidsproblematiek en vooral met een borderline persoonlijkheidsstoornis hebben problemen in het contact met anderen. Dit heeft verschillende oorzaken. Mensen met deze problemen vinden het soms lastig om hun impulsen onder controle te houden, hebben een laag zelfbeeld en zijn instabiel. Hierdoor handelen zij vaak op een bepaalde manier die ervoor zorgt dat er sneller relationele problemen ontstaan.
”Als een vriendin iets zegt wat ik niet leuk vind, dan kan ik snel boos worden. Ik reageer dan direct heel fel terwijl zij het helemaal niet zo verkeerd bedoelt. Achteraf voel ik me dan schuldig en heb ik spijt van wat ik gezegd heb.Ik begrijp ook niet waarom ik soms zo extreem reageer en niet eerst wat langer nadenk. We hebben hierdoor vaak ruzie en spreken elkaar soms weken niet. Ik voel me hierdoor heel slecht en ben bang dat ik haar kwijtraak door mijn stomme gedrag.” – Merel
Doel
Het doel van DGT is het aanleren van vaardigheden om op bepaalde situaties, bijvoorbeeld in het contact met anderen anders te reageren. Clienten worden zich hierdoor bewuster van de manier waarop zijn denken en voelen en hoe zij anders met problemen om kunnen gaan. Zij leren hun emoties beter te reguleren, krijgen meer controle op denken, voelen en doen, het gevoel van eigenwaarde wordt versterkt, en suicidaal en zelfdestructief gedrag wordt verminderd. Tot slot wordt ook gewerkt aan meer stabiliteit en het vergroten van het vermogen om problemen op constructieve en effectieve wijze op te lossen.
In de praktijk bestaat DGT uit twee onderdelen, namelijk individuele psychotherapie en groepstherapie waarbij alles draait om psychosociale vaardigheden. De individuele psychotherapie is er om het proces van de client te monitoren, om te kijken hoe het met client gaat en om eventuele crisis te bespreken. Je therapeut is in dit geval een soort coach die je helpt op moeilijke momenten. Tijdens de groepstherapie ga je vooral aan de slag met het aanleren van nieuwe vaardigheden, het waarnemen van het eigen gedrag en gevoelsleven, emotieregulatie en omgaan met crisis. Je krijgt allerlei lessen, oefeningen en huiswerk. Ook werk je aan persoonlijke doelen.
De combinatie van zowel de individuele therapie als groepstherapie is heel belangrijk omdat de training erg gericht is op het aanleren van en oefenen met nieuwe vaardigheden. De individuele therapie is er als emoties behoorlijk oplopen en clienten extra ondersteuning nodig hebben om hun pas aangeleerde vaardigheden toe te kunnen passen.
Er zijn een aantal zaken die bij DGT telkens weer terugkomen in de behandeling, namelijk: mindfulness, crisishantering, emotieregulatie en intermenselijke effectiviteit. Dit klinkt misschien wat ingewikkeld maar eigenlijk zijn het best logische punten. Bij DGT wordt bijvoorbeeld veel gebruik gemaakt van mindfulness omdat is gebleken dat veel mensen met persoonlijkheidsproblematiek erg veroordelend zijn naar zichzelf toe. Mindfulness heeft als doel om naar bepaalde situaties te kijken zonder oordeel, in het hier en nu. Hierdoor is mindfulness erg geschikt om te oefenen met minder oordelen.
Ook crisishantering en emotieregulatie is erg belangrijk bij DGT. Als je gewend bent op een destructieve wijze om te gaan met moeilijke situaties, dan is het lastig dit niet opnieuw in te zetten als je je rot voelt. Bij DGT leer je andere vaardigheden in te zetten en crisis te voorkomen of in ieder geval te verdragen zonder jezelf of anderen hiermee in gevaar te brengen. Tot slot is ook intermenselijke effectiviteit een belangrijk punt. Dit is te vergelijke met sociale vaardigheden en gaat eigenlijk vooral over grenzen en behoeften. Je leert hierbij vooral hoe je ervoor zorgt dat mensen niet over jouw grenzen heen gaan en hoe leer je aangeven wat jij nodig hebt? Dit zijn zaken die allemaal terugkomen bij DGT.
”Door DGT heb ik geleerd op een andere manier met mijn emoties om te gaan. Ik kan me nog steeds wel vrij snel verdrietig of boos voelen, maar ik reageer niet direct meer impulsief vanuit die emoties. Het lukt me om eerst rustig na te denken of een situatie even te laten bezinken, zonder direct naar destructieve middelen te grijpen zoals te veel drinken, mezelf beschadigen of eetbuien hebben en overgeven. Het gaat nog niet altijd goed maar door onder andere een crisisplan en hulp van andere mensen zet ik steeds meer stappen en merk ik dat ik meer rust in me heb. Ook mindfulness helpt me daar goed bij.” – Anne
Effectiviteit
Er zijn verschillende onderzoeken gedaan naar de effectiviteit van DGT waaruit blijkt dat het een waardevolle behandeling is. Het is vooral zinvol bij het verminderen van destructief gedrag zoals suicidaliteit, automutilatie en het gebruik van drank of drugs. Ook vermindert het depressies en kan het zorgen voor een verbetering van het algehele functioneren van mensen met borderlineproblematiek. Dit heeft er zelfs voor gezorgd dat DGT op dit moment wordt gezien als een voorkeursbehandeling. Meer informatie kun je hier lezen. Lees eventueel ook een interview met een DGT Therapeut.
Foto’s: Donnie Nunley
Geef een reactie