Omdat jullie zelf het beste kunnen vertellen hoe het is om met een eetstoornis te leven, laten we jullie graag aan het woord. Of beeld, in dit geval. Vandaag stellen we daarom graag Cathalijne aan je voor. Misschien dat je eerder deze blog (en daarmee ook haar prachtige video) voorbij hebt zien komen. Vandaag vragen we haar meer over de video. Hoe en waarom ze deze heeft gemaakt en wat haar helpt om voor herstel te kiezen.
De afgelopen tijd zijn we druk aan de slag gegaan met de ProudFunding. We streven naar een toegankelijk en inclusief platform waarin we het best kunnen tegemoetkomen aan de behoeften die leven bij jullie (maar ook toekomstige leden). We krijgen regelmatig de vraag: ‘Kan ik zelf iets doen voor de crowdfunding?’ Dat kan! Door jouw verhaal te delen, om kenbaar te maken hoe het is om een eetstoornis te hebben, hoe dubbel en alleen het kan voelen. Hoe nódig het is om dit serieus te nemen en hierbij hulp te krijgen. En daarom stellen we de komende tijd graag onze Proud2Bme Ambassadeurs aan je voor. Hopelijk inspireert het jou ook om jouw verhaal te doen, om er te zijn zoals je bent.
Cathalijne is 23 jaar, ze studeert en is aan het herstellen van een eetstoornis. Haar studieloopbaan ziet er een beetje anders uit dan die van de gemiddelde student. Ze is een aantal jaar terug begonnen aan de opleiding pedagogische wetenschappen in Leiden, maar na het behalen van haar propedeuse is ze daar gestopt – om wat anders te gaan doen. Nu, na twee andere studies geprobeerd te hebben, een opname en veel therapie heeft ze besloten om toch haar eerste opleiding af te maken. En dit vindt ze oké, het hoeft niet allemaal in één keer goed te gaan. De eetstoornis heeft haar een heel ander pad laten bewandelen, maar ze is haar weg langzaam aan het vinden.
Hi Cathalijne! Wil je iets vertellen over jouw ervaring met eetstoornissen?
“Ik ben al sinds het einde van de basisschool bezig geweest met ‘gezond‘ eten, bewegen, gewicht en mijn lichaam. Mijn hele middelbare-schoolcarrière heeft dit doorgespeeld en mijn leven negatief beïnvloed. Ik heb enorm zitten rommelen met mijn eten, mezelf van alles ontzegd of extreem moeten compenseren voor als ik wel een keertje gezellig mee-at met vriendinnen. Ook had ik last van subjectieve eetbuien, daar heb ik me altijd enorm voor geschaamd – en eigenlijk nog steeds. Ik heb me heel onzeker gevoeld over hoe ik eruitzag en mezelf daar ook voor gehaat. Het zorgde ervoor dat ik eigenlijk altijd op de rem stond. Ik durfde nooit helemaal mezelf te zijn, zelfs bij vriendinnen heb ik altijd een masker opgehouden. Dat was heel eenzaam. Als ik er nu aan terugdenk, kan ik alleen maar denken: had gepraat met iemand, je had jezelf niet zo hoeven afschermen en kleineren…”
“Een tip voor de jonge Cathie, maar wellicht ook voor bezoekers van Proud2bme: hulp vragen is oké, echt waar.”
“Ik dacht nooit dat ik een serieus probleem had, mede omdat ik niet voldeed aan het stereotype beeld van iemand met anorexia. Toen ik op kamers ging voor de universiteit kwam ik steeds dieper in mijn eetstoornis terecht, wat er uiteindelijk toe heeft geleid dat ik moest stoppen met studeren om in opname te gaan en mezelf weer terug te vinden. Ik ben nog steeds in herstel en struggle nog steeds, maar ik heb wel enorm veel geleerd over mezelf en mijn eetstoornis en ik weet waarvoor ik door blijf zetten.”
Eerder maakte je een video die ook op Proud2Bme verscheen. Kan je daar iets over vertellen?
“Die video is een inkijkje in mijn wereldje van de eetstoornis. In therapie had ik de opdracht gekregen om op een manier aan mijn groepsgenootjes en de therapeut te laten zien, vertellen, horen of voelen wat mijn eetstoornis voor mij betekent en hoe mijn eetstoornis eruitziet. De opdracht was helemaal vrij, dus hoe je dat wilde overbrengen, mocht je zelf bepalen. Het idee was eerst om een dans te maken om het uit te beelden, maar ik begon opeens te schrijven en met woorden kwam mijn boodschap op papier goed over. Ik heb de tekst ingesproken en heb daarop geïmproviseerd met dans. Dans is een passie van mij en mijn uitlaatklep. Via dans kan ik denken, spreken, voelen, horen en ervaren. De tekst gaat vooral over de tweestrijd die ik voel.
Aan de ene kant is de eetstoornis heel fijn, want door haar heb ik mezelf staande weten te houden in bepaalde situaties. Het was een coping-mechanisme omdat ik niet wist hoe ik anders met de omstandigheden moest omgaan. Hierdoor voelde ik me toch veilig en geborgen. Maar er is ook een heel nare kant aan de eetstoornis. Ze kan je helemaal overnemen en heeft alle controle over je (ook al voelt dit misschien niet zo). Als voorbeeld: het filmpje begint ermee dat ik in bed wil blijven liggen, maar dat ik dat niet mag. Ik moet actief zijn, altijd bewegen en calorieën verbranden. Dat is ongeacht of ik daar zin in heb en of ik daar energie voor heb. Dit is maar een klein voorbeeld, maar de eetstoornis dwingt je tot veel dingen en heeft eigenlijk macht over wat je denkt, wat je doet, wat je wel en niet eet, wat je wel en niet mag zeggen… De lijst kan nog even doorgaan maar dit is verschillend per eetstoornis en per persoon.”
Herkenbaar voor velen, die tweestrijd… Wat wil je met jouw video verder uitdragen?
“Ik hoop dat mensen herkenning vinden in deze video. Voordat ik in behandeling ging voor mijn eetstoornis had ik nog nooit met iemand gesproken die ook deze ziekte had, maar toen ik aan een groepsbehandeling begon, kwam ik ineens in contact met andere meiden die met hetzelfde zaten. Het voelde fijn om te weten dat ik niet de enige was die hiermee worstelde en om ook daarover samen in gesprek te kunnen gaan. Ik voelde me opeens niet meer zo alleen in het gevecht. Ik hoop dat de video ook bij andere meiden en jongens het gevoel geeft dat wat ze denken en voelen niet gek is, dat er anderen zijn die er ook mee zitten en dat het ze helpt om hulp te zoeken. Misschien kan de video ondersteunend zijn in het uitleggen aan naasten van iemand met een eetstoornis hoe het voelt om een eetstoornis te hebben of waarom voor herstel kiezen zo eng kan zijn en voelen. Soms is het makkelijker om een ander iets te laten lezen, zien of horen in plaats van het zelf onder woorden te moeten brengen.”
Leuk idee, om een video te gebruiken ter ondersteuning! Een eetstoornis hebben is soms ook zo lastig te begrijpen voor anderen. Het herstellen van een eetstoornis is ook lastig, hoe komt dat denk je?
“Herstellen van een eetstoornis is inderdaad lastig. Er is niet één reden waarom dat zo is, maar er zijn allerlei verschillende factoren die meespelen. Ik zal proberen een paar punten toe te lichten:
Eén van de redenen is dat een eetstoornis heel goed is in leugens vertellen. Je waarheid wordt letterlijk verdraaid. Wanneer je in herstel gaat, kom je erachter hoe je voor de gek bent gehouden. Dit accepteren is heel lastig, want het voelt écht alsof je hele wereld instort. Alles wat jij kent en als vertrouwd ervaart, wordt van je afgenomen. Dat kan heel beangstigend zijn. Je hebt het idee dat je geen ‘safe haven’ meer hebt. Je moet opnieuw leren kijken naar jezelf, naar je eetpatroon, je gedachtes en je gevoelens. Je moet tegen alles ingaan wat voor jou – of eigenlijk: voor de eetstoornis – goed voelt. Dit is enorm eng, lastig en vermoeiend. Soms lijkt het wel alsof er geen einde aan komt. Je moet maar tegen de eetstoornis in blijven gaan, maar wanneer is het genoeg…?
Wat hier ook bij meespeelt is het lichaamsbeeld. Als je een vertekend lichaamsbeeld hebt, dan worden de gedachtes en gevoelens van de eetstoornis bevestigd wanneer je naar jezelf kijkt. Je kan dus niet vertrouwen op wat jij ziet wanneer je in de spiegel kijkt, want de eetstoornis geeft je een ander beeld dan hoe je er werkelijk uitziet.
Een andere factor die meespeelt is je eigen identiteit. Het voelt vaak alsof jijzelf de eetstoornis bent. Dit is natuurlijk niet zo. Je hebt een eetstoornis, je bent er niet een, maar toch voelt het wel zo. Ik vind het nog steeds heel lastig om mezelf zonder de eetstoornis te zien, want wie ben ik dan? En waar ben ik dan wel goed in, als ik geen eetstoornis meer heb? Wanneer je een eetstoornis hebt ben je vaak de hele dag door bezig met je eetstoornis. Hierdoor heb je ook letterlijk geen tijd meer voor hobby’s, vriendinnen, familie of andere dingen die jij leuk vindt of die jou jou maken. De tijd die je opvulde met eetstoornisdingen, moet nu opgevuld worden met andere dingen. In herstel moet je dus echt jezelf gaan herontdekken en dat is geen makkelijk proces.
Dit idee, dat jij zelf de eetstoornis bent, wordt ook vaak vanuit de maatschappij versterkt. Ik stond op mijn middelbare school bekend als het meisje dat weinig at of niet veel trek had. Alsof het een karaktereigenschap van mij was. Maar dit heeft ook te maken met verwachtingen. Vaak wordt er gedacht dat mensen met een eetstoornis niet eten, alleen maar ‘gezond’ eten of maar heel weinig eten. Dit is allemaal niet waar; het zijn vooroordelen over het ziektebeeld die veel mensen helaas hebben. Mensen met een eetstoornis eten en ze kunnen zowel producten eten die als gezond of ongezond worden bestempeld in onze maatschappij. Verder kunnen ze veel eten, weinig eten of een normale hoeveelheid eten. Kortom: eigenlijk zeggen die vooroordelen helemaal niks. Toch is het lastig om tegen deze vooroordelen in te handelen. Wanneer je dit wel doet, dan voelt het alsof je iets doet wat niet bij jou past of van jou verwacht wordt. De verwachting kan bijvoorbeeld zijn dat je geen pizza eet omdat je een eetstoornis hebt. Stel: je wil wel een pizza eten, dan krijg je het idee dat anderen dan gaan denken dat je geen eetstoornis hebt, omdat je dus iets doet wat niet past bij hun plaatje van de eetstoornis. Het klinkt ingewikkeld en dat is het ook. Het is een obstakel dat veel mensen tegenkomen op hun weg naar herstel.
Als laatste wil ik nog zeggen dat een eetstoornis vaak een uiting is van onderliggende problematiek. Een eetstoornis kan zich ontwikkelen doordat het iemands coping-mechanisme is geworden. Het fungeert als middel om met bijvoorbeeld bepaalde emoties, gevoelens of situaties om te gaan. Wanneer je gaat herstellen, zul je dus ook aan de onderliggende problematiek moeten gaan werken. Hierdoor zal je leren dat je de eetstoornis niet meer hoeft in te zetten als coping-mechanisme en in plaats daarvan gezonde coping leren te gebruiken.”
Wat is voor jou belangrijk in jouw herstel?
“Voor mij is het hebben van een toekomstperspectief heel belangrijk. Studeren vind ik leuk en het is ook iets waar ik mee verder wil. Ik heb geprobeerd om te studeren en tegelijkertijd een eetstoornis te hebben, maar dat was geen succes. Voor mij is daarom het behalen van mijn bachelordiploma een belangrijke motiverende factor. Ik weet nu, een aantal jaar en studies verder, wat ik wil worden en wat ik daarvoor moet doen. Mijn eetstoornis past niet in dat plaatje. Het was even een zoektocht, maar ik heb nu weer het idee dat ik een toekomstperspectief heb. Dit geeft me een doel om naartoe te werken en te herstellen van mijn eetstoornis. Daarnaast ben ik me ook gaan realiseren wat ik allemaal gemist heb door mijn eetstoornis en hoe ik mezelf van alles ontzegd heb. Dat wil ik niet langer, ik wil weer leven en ik wil weer meedraaien in de maatschappij. Ik wil meedoen.
Deze dingen zorgen er nu voor dat ik voor herstel blijf kiezen, maar toen ik nog maar net in therapie ging stond dit veel minder centraal. Toen was dat nog allemaal veel te ver weg en besefte ik ook nog niet goed wat de eetstoornis mij allemaal gekost heeft. Daar ben ik pas achter gekomen door met anderen in gesprek te gaan, door me te verdiepen in eetstoornissen en erover te leren.”
Hoe draagt Proud2Bme voor jouw gevoel hieraan bij?
“Op Proud2Bme is veel informatie te vinden over eetstoornissen. Ook kan je er verhalen lezen van anderen die met deze ziekte worstelen, je kan lezen hoe mensen hersteld zijn, tips en nog veel meer. Ik denk dat weten en beseffen hoe je eetstoornis jou in de weg zit, hoe die jou negatief beïnvloedt en hoe die jou weerhoudt om te ontwikkelen en te bloeien van belang is bij herstel. Het is lastig om een probleem op te lossen als er niet eerst erkend wordt dat er een probleem is. Dat geldt ook voor eetstoornissen.”
“Ik denk dat Proud2Bme kan helpen met inzicht geven in hoe een eetstoornis jou benadeelt.”
“Als tienermeisje kwam ik al veel op de website van Proud2Bme. In mijn middelbare-schoolperiode durfde ik niemand te vertellen over mijn probleem met eten. Ik dacht dat het niet ernstig was of dat ik me aanstelde. Via de website van Proud2Bme las ik verhalen van anderen die met hetzelfde worstelden als ik. Dat voelde heel fijn, ik was niet de enige die hiermee zat. Ik denk dan ook dat deze website voor heel veel meiden, jongens en volwassenen kan dienen als een hulpbron. Het is heel laagdrempelig en het is open voor iedereen. Dit kan het makkelijker maken voor mensen om hulp te gaan zoeken. Maar deze website is niet alleen voor mensen met een eetstoornis bedoeld, ook mensen die in hun omgeving te maken hebben met iemand met een eetstoornis kunnen hier veel informatie vinden. Ik vind Proud2Bme een mooie en betekenisvolle website, en daarom steun ik de ProudFunding. Niet alleen ikzelf heb via deze unieke website steun kunnen vinden, maar ook zo veel anderen. Die steun zal Proud2Bme ook zeker blijven geven!”
Wil je graag doneren? Onze doneerpagina vind je hier.
Geef een reactie