Een relatie onderhouden kan lastig zijn. Zeker als de persoon in kwestie egocentrisch, kortzichtig, oordelend of manipulatief is. Het wordt nog lastiger wanneer deze persoon een familielid van je is. Misschien betreft het wel je moeder of je vader; een persoon waar je maar lastig aan kunt ontsnappen. Hoe houd je iemand op afstand, juist wanneer diegene zo dicht bij je staat?
Ik ben amper begonnen aan deze blog en ik vind het nu al lastig om verder te schrijven. De woorden zwart op wit zien, dat maakt het echt. Het is pijnlijk om te realiseren dat de relatie met in mijn geval mijn vader eenzijdig is. Dat het onderhouden van deze band me meer kwaad dan goed doet. Een besef dat ik lang heb geprobeerd uit te stellen, want het doet enorm veel zeer.
Niet alleen kan het lastig zijn om een ongezonde relatie te erkennen, ook het herkennen hiervan is zeker niet makkelijk. In mijn geval betreft het dus de relatie met mijn vader. In al die jaren heeft de relatie zoals deze nu bestaat zich gevormd. Zeker toen ik jonger was, wist ik niet beter. Ik had geen referentiekader. Dit was mijn eerste ‘setje’ ouders, niets geen oefenronde. Alles wat gebeurde, gebeurde gewoon. Zeker als je jong bent, is het lastig om hier een objectieve kijk op te hebben. Je neemt dingen zoals ze zijn. Zeker iets dat zo veilig en vertrouwd zou moeten zijn, wat zo vanzelfsprekend moet zijn. Daar zet je geen vraagtekens bij.
Ik wilde pauze
Met mijn moeder heb ik een lange tijd al geen contact meer. Daar ga ik het vandaag ook niet over hebben. Met mijn vader gaat het moeizaam. Een tijd geleden besloot ik een pauze in te lassen. Ik had het idee dat ik beter af was zonder contact, zonder prikkels. Ik wilde zelf uitzoeken wat goed voor mij was en hoe ik nu echt in dit contact stond. Dit vond ik heel lastig. Niet zozeer het idee dat ik het ‘zelf’ moest gaan doen, maar het idee dat ik dit moest gaan vertellen. Ik kreeg paniekaanvallen als ik alleen al dacht aan dit moment. Want dat was namelijk deel van het probleem. In mijn ogen zijn mijn familie en ik een gigantische mismatch. Er is niets dat we gemeen hebben. Nu vind ik dát niet zo erg, maar daarnaast heb ik het gevoel dat ik niet genoeg ben. Dat ik niet gezien word in mijn problemen én interesses.
In mijn verleden heb ik een eetstoornis gehad. Dat is ook hoe ik Proud2Bme ken. Ik heb hard gewerkt en ik kan nu zeggen dat ik eetstoornisvrij ben. Daar ben ik extreem dankbaar voor. Toch wordt mijn eetstoornis vaak aangehaald wanneer dit – in mijn ogen – niet relevant is. ‘Je moet maar gewoon weer in therapie’, was dan ook één van de dingen die ik van mijn vader te horen kreeg wanneer ik aangaf een pauze te willen. Ik wil zo graag mijn psychische gebreken ontgroeien, maar dat is lastig wanneer dit te pas en te onpas als excuus wordt ingezet. Alsof ik de kern van het probleem ben. ‘Je neemt zeker je medicatie niet meer?’
Thuis nog een kind
Wat het voor mij lastig maakt is dat, wanneer ik de drempel van mijn ouderlijk huis over stap, ik ook meteen weer een jongere versie van mezelf ben. De persoon die ik nu ben, blijft buiten. Ik val terug in het ‘kindzijn’, ook omdat mijn vader de rol van ouder betreedt. Ik doe dingen ‘fout’, word continu gecorrigeerd en mijn vader weet ‘wat het beste is voor mij’. Maar hij weigert te ontkennen dat veel van wat ik vroeger was of deed, niet meer opgaat voor de persoon die ik nu ben. Ik slaap namelijk al jaren niet meer met mijn favoriete knuffel, kan ondertussen prima bedenken dat de borden onderin de vaatwasser moeten en dat ik mijn handen moet wassen voor het eten. Ik ben mijn kind-zijn ontstegen, maar zijn rol van lijkt vastgeroest.
Dit kan ik nog wel begrijpen. Ik ben geen ouder, maar het lijkt me ook lastig om hiermee om te gaan. Als je kinderen uit huis zijn en je bent ‘alleen’ ouder geweest, wat moet je dan? Toch zijn we inmiddels tien jaar verder. Ik red me prima. Betaal mijn belastingen, stofzuig mijn huis wanneer nodig. Ik heb geen eetstoornis meer. Ik ben niet meer het ‘zieke’ kind van al die jaren geleden. Het gaat goed. Maar tussen ons ging het nog nooit zo slecht.
Wensen en grenzen
Het zijn niet eens deze kleinere dingen zijn waar ik echt tegenaan loop. Het probleem zit hem in de manier hoe mijn vader met mij omgaat, mij niet ziet, mijn grenzen niet respecteert. Hoe hij voor mijn deur staat wanneer ik aangeef een pauze te willen. Hoe ik op een dag meer dan 150 keer word gebeld. Boze smsjes ontvang omdat ik niet meer opneem, zelfs wanneer ik dit duidelijk heb uitgelegd. De wensen van mijn vader lijken belangrijker te zijn dan mijn grenzen. Natuurlijk is het pijnlijk dat ik me afsluit, maar naar het ‘waarom’ wordt niet gevraagd. Ik weet feilloos weet wat er in het leven van mijn vader gebeurt, maar als ik iets over mezelf wil vertellen wordt het moment aangepakt om weer over zichzelf te praten. De ‘hoe gaat het?’ komt alleen van mijn kant en ik weet dat mijn antwoord mijn vader toch niet zal interesseren. Dat vind ik moeilijk en daar kan ik niet mee omgaan.
Terug bij af
Dit gemis draag ik elke dag met me mee. Dan ga je toch in therapie?, hoor ik je denken. Dat heb ik ook jaren gedaan. Maar wanneer een ouder niet openstaat voor therapie want ‘Ik ben het probleem toch niet?’, houdt het na een tijd ook op. Dat is vreselijk vermoeiend en op een gegeven moment is de rek eruit. De koek is op. Ik wilde er aan werken, maar in mijn eentje lukt het niet. Niet als ik de enige ben die zijn verantwoording kan nemen.
Op het moment ben ik op een punt aangekomen dat ik helaas terug bij af ben. De pauze is inmiddels overgegaan in ‘we proberen het nog wel een keer’. Ik ben veranderd, terughoudender geworden. Ik ben aanwezig wanneer gevraagd, maar ontzettend opgelucht als ik weer weg kan. Kerst wordt elk jaar moeilijker, beklemmender. Elk jaar worden de momenten confronterender. De gebreken meer zichtbaar en het gemis pijnlijker. Want mijn vader is niet veranderd. Nog steeds gaat het altijd over hem, probeer ik opmerkingen als ‘Dat je geen diploma hebt gehaald, verbaasd me niets’ naast me neer te leggen en houd ik de klok nauwlettend in de gaten.
Ik zie je
Ik zou graag concrete tips geven over hoe hiermee om te gaan, maar momenteel weet ik het ook even niet. Wat ik met deze blog vooral wil zeggen: ik zie je, als jij dit ook doormaakt. Het is onwijs lastig om keer op keer je grenzen aan te moeten geven. Nee te moeten zeggen tot je misselijk bent. En zelfs na die ‘nee’ het nog steeds niet aankomt. Familie kan voor velen iets moois zijn, iets om op terug te vallen. Een fijne, vertrouwde basis waar je – wanneer je het even niet meer weet – weer aan kunt kloppen. Maar voor sommige mensen, misschien meer we denken, is dit helaas niet zo. Het is ontzettend verdrietig wanneer dit zo’n strijd is, maar het is ook menselijk. En soms kan het alleen al helpen om te weten dat anderen hier ook doorheen gaan.
‘You are allowed to walk away
you are allowed to set boundries
you don’t have to be a savior during every crisis
you don’t need to explain your situation
you don’t need their approval to be succesful’
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.
Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2021.
Geef een reactie