Anorexia hield mijn boulimia in stand

Het is een zonnige middag. Ik besluit na werk nog een ommetje te maken door het park in de buurt, met een muziekje in mijn oren. Sommigen zouden naar de rust en de vogels luisteren, dat doe ik ook soms, maar vandaag niet. Ik zet Spotify op shuffle. Plots komt er een nummer langs dat ik al jaren niet meer heb gehoord. Goh, dit nummer, dit album kwam uit in ‘mijn anorexia-winter’, denk ik. Ik had het grijsgedraaid en het is nu onlosmakelijk met de herinnering aan die tijd verbonden. Er flitsen beelden door m’n hoofd die me een gevoel van melancholie geven. Ik merk op dat ik geromantiseerde beelden van mijn eetstoornistijd voor me zie. Ik, inmiddels lang en breed hersteld en al jaren ervaringswerker. Hoe kan dat nou? In alle eerlijkheid heb ik mijn anorexia zelf nooit als slecht ervaren. De extreme honger kreeg vat op me en zorgde voor eetbuien en aankomen, nog voordat ik er zelf klaar voor was om het aan te willen gaan. Ik heb nooit echt ervaren hoe vreselijk kut anorexia is, hoe ziek ik werkelijk was, en onder andere dat hield mijn boulimia in stand.

Ik weet dondersgoed dat anorexia een kloteziekte is. Ik zou het niet willen hebben. Maar dit weet ik vooral verstandelijk. Gevoelsmatig heb ik het eigenlijk nooit echt meegemaakt. De herinneringen die ik heb aan die tijd zijn vooral de gevoelens van kracht, verdoofdheid en ergens bijzonder in zijn. Dat klinkt verkeerd om te zeggen, maar die functies zijn wat een eetstoornis vervult, dus het is eigenlijk ook niet heel gek. De prijs die je er echter voor betaalt, is enorm groot. Anorexia is niet sterk, het is ziek. Mijn lijf had me eerder door dan mijn hoofd, verzette zich tegen mijn uitputtende afvalrace met extreme hunger. Alles in mijn lijf schreeuwde om eten. Ik kon het niet stoppen. Ik was er nog niet klaar voor en toen kwamen de eetbuien al. Wat ‘er klaar voor zijn’ ook moge betekenen, want het ondergewicht was natuurlijk ook niet goed en gewichtsherstel was uiteindelijk ook noodzakelijk. Hoe dan ook: ik kwam aan tot een gezond gewicht en moest daar mee leren leven. Mijn lijf zorgde ervoor dat het kreeg wat het nodig had. Dit bij kunnen benen met mijn hoofd is een hele uitdaging geweest.

Mijn anorexia, het ondergewicht* en de ondervoeding, voelden destijds niet slecht. Ik zeg voorzichtig dat het ‘goed’ voelde. Het voorzag me vooral in de functies van mijn eetstoornis. Nog voordat ik zelf echt de negatieve gevolgen ervan had gemerkt, had ik weer een gezond gewicht. Ik heb enorm naar mijn ondergewicht terugverlangd. Mijn hoofd was nog niet zo ver. Ik begreep nog niks van waar die eetstoornis voor mij voor stond, had plotseling geen hulp meer omdat mijn gewicht weer gezond was. Het goed leek te gaan, zoals ik aangaf. “Nee hoor, het gaat goed nu”, zei ik. Niemand hoefde te weten dat ik weer mijn best zou doen om af te vallen, om weer ondergewicht te krijgen, dat was mijn geheim. Daardoor zag niemand dat ik hulp nodig had. Maar ondanks mijn verwoede afvalpogingen lukte het me niet meer om af te vallen. Ik kreeg steeds meer last van eetbuien en in een vlaag van paniek na zo’n eetbui, lukte het me op een gegeven moment om mezelf te laten overgeven. Dit ging al heel erg snel van kwaad tot erger. Ik ontwikkelde boulimia.

*Niet iedereen met anorexia heeft ondergewicht. Dit wordt ook wel atypische anorexia genoemd en is evengoed een ernstige eetstoornis. Hier kan je daar meer over lezen.

Ik heb lang rondgelopen met deze eetbuien en het compenseren ervan. In eerste instantie dacht ik een oplossing te hebben gevonden om alsnog af te kunnen vallen, ondanks de eetbuien. De eetbuien werden echter erger en erger. Ondanks mijn min of meer stabiele gewicht, voelde ik me dik en opgeblazen van de opzette klieren en het vocht dat ik vasthield. “Beter je best doen Irene, nog beter je best doen!”, riep het stemmetje in mijn hoofd. Maar op een gegeven moment brak ik. Het ging niet, het lukte me niet. Ik was moe, ik was op, ik viel niet af, ik voelde me goor, vies, lelijk en zo ongelukkig. Ik vertelde aan mijn moeder dat ik eetbuien had en overgaf en verzamelde de moed om naar de huisarts te gaan. Weer in behandeling voor mijn eetstoornis. Ik moest en zou van die eetbuien afkomen. Dat was mijn doel. Maar wat niemand wist, wat stiekem mijn doel bleef, was om wanneer ik van die eetbuien af was, weer te kunnen gaan afvallen. Ik moest en zou weer zo dun worden.

In therapie deelde ik over mijn eten en de eetbuien, over het compenseren en de zelfhaat, de schaamte en onzekerheid, prestatiedrang en perfectionisme, over waarom het allemaal zo belangrijk voor me was, over hoe ik me voelde. (Al zijn er in de jaren na m’n behandeling nog heel veel puzzelstukjes op hun plaats gevallen. En soms valt er nog steeds weleens eentje.) Ik leerde mezelf steeds een beetje beter kennen. Mijn hoofd kon stapjes maken die het eerder niet had gezet, omdat de wil en de kracht er niet waren, door de anorexia die mij in z’n greep had. Toch bleef ergens die wil en hoop om af te vallen hangen en leek ik nooit helemaal van die eetbuien af te komen. Het klinkt nu simpel, geschreven in een enkele blog, maar het heeft jaren geduurd voordat ik besefte dat juist die twee dingen met elkaar samen hingen. Mijn wens om af te vallen, hield mijn eetbuien in stand. Mijn verwoede lijnpogingen lieten mijn hoofd en mijn lichaam in de weerstand schieten. Mijn honger naar anorexia, hield mijn boulimia in stand.

Een blog over anorexia voor mensen met boulimia. Of voor mensen bij wie de diagnose niet in een hokje past, maar die zich hierin herkennen. Niet om anorexia te verheerlijken, niet om te zeggen dat anorexia sterk is, want dat is het niet. Wel een blog die hopelijk aanspoort iets los te mogen en kunnen laten. Iets los te laten, terwijl je nog niet kan voelen wat het kapotmaakt, omdat je hoopt of misschien verwacht dat het je sterk zal laten voelen. Anorexia is de minst voorkomende eetstoornis, maar de meest gewilde.* Niet enkel in de media lijkt dit zo te zijn, maar ook voor veel mensen die zelf een eetstoornis hebben. De meeste mensen met een eetstoornis hebben geen anorexia, maar een grote groep mensen met een eetstoornis heeft wel de wens om anorexia te hebben. En precies dat houdt ook de eetstoornis die je op dit moment hebt in stand.

*Ik besef dat dit voor mensen die zelf anorexia hebben en hier doodongelukkig mee zijn, bizar is om te horen. Misschien zelfs pijnlijk. Maar voor sommige mensen kan dit helaas echt zo voelen. Dat is een onderdeel van het ziek zijn. Hoe een eetstoornis vorm kan aannemen. 

Het houdt je eetstoornis in stand omdat je je lichaam tekort doet met de (soms extreme) lijnpogingen en je lichaam protesteert. Geef je lichaam eens ongelijk? Omdat je je nooit goed genoeg voelt. Omdat het altijd mislukt. Omdat je altijd faalt. Nee, het gaat je niet lukken om weer zoveel af te vallen. Je lichaam wil het niet. En lukt het wel, dan heb je nog steeds een ellendige eetstoornis. Het is niet vruchtbaar, het leidt tot niets dan lijden. Omdat het je vieze en dikke gevoel, de oordelen over de eetbuien, keer honderd kan laten stijgen. Omdat je nog steeds aan het vluchten bent van waar het eigenlijk over gaat. Anorexia en boulimia, verschillende eetstoornissen, gingen voor mij zo vreselijk hand in hand. En daarin zal ik ontwijfeld niet de enige zijn. Nu, zoveel jaren verder, kan ik het me niet meer voorstellen dat ik anorexia zou willen. Mijn herinneringen zijn en blijven mijn herinneringen, die met zo’n nummer ineens weer boven kunnen komen drijven. Maar ik ben voorzien in de functies die een eetstoornis kan bieden. Het kan anders, echt. 

Als je jezelf hierin herkent, hoop ik dat deze blog je helpt om het patroon te doorzien. Het patroon doorbreken is niet makkelijk, maar het doorzien is de eerste belangrijke stap. Doe jezelf niet tekort. Je hebt zoveel meer in huis dan de mogelijkheid om af te vallen. Bevrijd jezelf van de eetstoornis, de eetstoornis die hokjes voorbij gaat. De een niet beter dan de ander. Het houdt elkaar allemaal in stand. Bevrijd jezelf van dit doodlopende spoor. Van deze neerwaardse spiraal. Opdat je weer mag leven in plaats van geleefd te worden, gewoon zoals jij bent, en daarvan mag genieten. Want echt, je bent goed zoals je bent. Ook als er dingen niet goed gaan. Ook met pijn, woede en verdriet. Oordeel niet te hard. Leef jouw leven. Maak ruimte voor genieten, verwonderen, verbinding. Dat verdien je. Jezelf doodrennen in het hamsterwiel van de eetstoornis, is zo ontiegelijk zonde. Er wacht een hele wereld op je.

♥

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.