Anorexia, wat is dat eigenlijk? Op onze website lees je blogs over verschillende eetstoornissen en andere zaken. Zo ook over anorexia. Voor mensen die niet bekend zijn met de eetstoornis zelf kan het heel moeilijk te begrijpen zijn wat het precies inhoudt. Daarom leg ik in deze blog zo helder mogelijk uit wat anorexia precies is en met je doet.
Wat is het?
De volledige naam ‘anorexia nervosa‘ komt uit het Latijn en betekent letterlijk vertaald ‘gebrek aan eetlust door nerveuze omstandigheden‘ of ‘gebrek aan eetlust door psychische oorzaken‘. Dit klopt niet helemaal. Wanneer je anorexia hebt heb je niet per se gebrek aan eetlust, maar onderdruk je juist je hongergevoel. Eetlust hebben mensen met anorexia wel, maar het lage gewicht en de weinige voeding kunnen de maag wel doen krimpen en het hongergevoel verstoren. Wanneer je anorexia hebt ben je geobsedeerd met je gewicht en alles wat met eten te maken heeft. Mensen met anorexia proberen zo min mogelijk te eten en zoveel mogelijk af te vallen. Ook hebben zij een extreme angst om aan te komen. Ondanks dat veel van deze mensen erg dun zijn, zullen ze zichzelf altijd als te dik ervaren. Ze hebben vaak een verstoord lichaamsbeeld.
Hoe kom je eraan?
Anorexia kan voorkomen bij zowel mannen als vrouwen, maar komt toch voornamelijk bij vrouwen voor. Het is niet heel makkelijk om antwoord te geven op de vraag waarom mensen anorexia ontwikkelen. Dit kan namelijk van veel verschillende factoren afhangen. Kwetsbaarheid voor eetstoornissen kan erfelijk zijn en in je genen zitten, maar dit betekent niet dat je het meteen zal krijgen. Vaak denken mensen dat het enkel om een schoonheidsideaal gaat, maar het is al lang bekend dat dit nooit de enige oorzaak kan zijn, al kan het wel meespelen. Het is een samenloop van verschillende omstandigheden. Dit kunnen zijn: biologische factoren, het schoonheidsideaal, de opvoeding, karaktereigenschappen, negatieve ervaringen, trauma en een laag zelfbeeld.
Hoe kom je ervan af?
Dit is misschien nog wel een belangrijkere vraag dan de vraag hoe je eraan komt. Wanneer je anorexia hebt kan het als een veilige manier van leven voelen, je hebt het immers niet voor niks en drukt er een hoop dingen mee weg die je eigenlijk heel lastig vind. Toch is anorexia nooit de moeite waard en maakt het nog veel meer kapot dan dat je er eigenlijk voor terug krijgt. Herstellen van anorexia is lang niet altijd makkelijk, er is geen prikje of pilletje voor, maar het is wel mogelijk.
Het is onwijs moeilijk om hier in je eentje of zonder hulp van buiten vanaf te komen, daarom gaan de meeste mensen met deze ziekte in therapie. De huisarts kan je doorverwijzen naar een juiste behandeling. Er zijn verschillende soorten behandelingen. Van individuele gesprekken tot groepstherapie tot klinische opname. Gedurende het herstel kunnen deze behandelingen afwisselen. Soms zijn er wachtlijsten of is het even zoeken naar een passende behandeling, zowel de oorzaak als de oplossing van anorexia kunnen van veel dingen afhangen, dat maakt het soms lastig.
In de eerste instantie zal vaak het eetpatroon moeten worden hersteld. Daarna kan er ook gekeken worden naar en gewerkt worden aan de achterliggende oorzaken. Het is belangrijk om, wanneer je daar aan begint, niet te veel ondergewicht meer te hebben. Ondergewicht heeft namelijk veel invloed op de hersenen waardoor helder denken en werken aan deze achterliggende oorzaken lastig wordt.
Hoe ziet het eruit?
Er zijn twee types anorexia, namelijk het restrictieve type en het purgerende type. Het restrictieve type weigert te eten, eet heel weinig of heel selectief waardoor dit type afvalt of niet aankomt. Het purgerende type eet ook heel weinig of selectief, maar heeft ook af en toe een eetbui die gecompenseerd wordt door middel van braken, laxeren, sporten of iets anders. Meestal zijn dit subjectieve eetbuien. Deze eetbuien bestaan uit kleine hoeveelheden voedsel, maar voelen voor die persoon als grote hoeveelheden.
Lichamelijke gevolgen:
– Haaruitval
– Uitblijven van menstruatie met als gevolg onvruchtbaarheid
– Slechte huid
– Vermoeidheid
– Kaliumtekort met als gevolg hart, nier- en leverklachten
– Maag- en darmproblemen
– Het koud hebben
– Vertering van de spieren (Ook de hartspier)
– Slechte tanden
– Groei van donshaartjes op je gezicht, armen en rug om warm te blijven
– Gaatjes door overgeven
– Beschadiging slokdarm en mond-/keelholte door overgeven
– Doorligplekken, wanneer je niet meer veel kan bewegen en veel moet liggen
Psychische en sociale gevolgen:
– Depressies en angsten
– Weinig of juist heel veel emoties
– Je persoonlijkheid kan veranderen
– Laag zelfbeeld
– Afzondering
– Je leven staat stil
– Snel ruzie
– Veel geheimen
– Geen leuke dingen meer kunnen doen
– Minder zin in seks
Hoe voelt het?
“Het begint al wanneer ik ‘s ochtends wakker word. Ik heb het koud, zelfs de dekens hebben mijn lichaam niet warm weten te houden. Nog voor ik mijn ogen open heb vraag ik me af wat ik weeg en wat ik zal moeten ontbijten. Eerst maar op de weegschaal gaan staan, nee, eerst even plassen, dan weeg ik misschien iets minder. Ik trek al mijn kleding uit en sta op de weegschaal. Ik ben een ons aangekomen en ik verstijf helemaal. Het voelt alsof iets of iemand me om mijn keel grijpt en mijn adem stokt voor een moment.
“Hoe kan dit nou? Ik heb me toch goed aan mijn eetschema gehouden? Of zou het toch die ene extra rijstwafel zijn geweest die ik gisteravond niet kon weerstaan? Wat ben ik ook een slappeling.” Ik walg van mezelf. Ik stap de weegschaal af en nog een keertje op, het getal is hetzelfde. Ik knijp in mijn benen en in mijn buik. “Gatver, ik voel gewoon dat ik dikker ben dan gisteren. Dan schrap ik die kiwi wel van het ontbijt.” Ik loop naar de keuken en weeg m’n bakje yoghurt tot op de gram af.
Ik sleep mezelf naar school, dat lukt me nog wel. Op straat staren de mensen naar me en ik verstop me onder de capuchon van mijn enorme trui. Ik wil niet dat ze naar me kijken. Eenmaal in de les is mijn concentratie ver te zoeken. Ik heb wel trek, maar expres geen eten meegenomen naar school. Ik spreek niemand op school, ze zouden maar vragen gaan stellen. In de pauze ga ik een rondje lopen, zo ontwijk ik het eetmoment met de rest van mijn studiegenootjes en krijg ik tenminste wat beweging. Ik was aangekomen, dus ik moet nu even m’n best doen, anders komt het nooit meer goed.
Eenmaal thuis sta ik weer met die kiwi van vanochtend in m’n hand. Zal ik hem eten, of laten liggen? Ik heb echt trek. Ik schil hem en snijdt hem in kleine stukjes die ik op een bordje leg. Ik pak een stukje, stop het in mijn mond, maar spuug het meteen weer uit. “Nee, het is nog een uurtje tot het avondeten, zo lang kan ik wel wachten.” Dus ik wacht. Er is niemand anders thuis, maar zodra de klok op 6 springt sta ik in de keuken. Ik leef van eetmoment naar eetmoment. Ik kook wat groentes en aardappels. Meer niet, dat is niet nodig en als ik morgenochtend niet minstens 2 ons ben afgevallen moet ik die dag nog minder eten.”
5 Misvattingen
1. De mate van ondergewicht bepaald de ernst van anorexia
Dit is niet waar, sterker nog, je kan zelfs anorexia hebben zonder dat je ondergewicht hebt. Anorexia is een ziekte die plaatsvindt in het hoofd. Het probleem ligt bij de dwangmatige, negatieve gedachten en angsten rondom eten en jouw lichaam. Ondergewicht is slechts een fysieke uiting van deze ziekte. Het gaat er uiteindelijk over wat er in jouw hoofd speelt, niet om wat er op de weegschaal staat.
2. Alleen tienermeisjes krijgen anorexia
Anorexia kan iedereen overkomen. Of je nu man, vrouw, jong of oud bent. Het is inderdaad zo dat eetstoornissen zich vaak ontwikkelen in de puperteit, omdat er juist dan grote veranderingen in het leven en lichaam plaatsvinden, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. Ook wanneer men bijvoorbeeld trauma oploopt of je als vrouw in de overgang terecht komt vinden er veel veranderingen plaats. Dit zijn ook eventuele redenen voor een eetstoornis. Het kan dus iedereen overkomen.
3. Mensen met anorexia willen mooi en dun gevonden worden
Een eetstoornis gaat niet om er mooi uit willen zien. Het gaan niet om uiterlijke vertoning en het ideaalbeeld dat op de westerse vrouw wordt gelegd. Natuurlijk kan het ermee te maken hebben, het kan een trigger zijn, maar het werkelijke probleem ligt veel dieper. Anorexia is een manier om trauma weg te stoppen, een drang naar controle, een manier om niet met je emoties te hoeven dealen en nog zo veel meer, maar je kan het niet slechts op uiterlijk gooien.
4. Mensen met anorexia eten nooit
Mensen met anorexia eten wel, maar vaak heel restrictief. Ze weten precies wat ze binnen krijgen en eten vaak dezelfde, veilige producten. Hierdoor weten ze zeker dat ze af zullen vallen of niet aan zullen komen. Het kan ook best voorkomen dat iemand met anorexia meer eet dan ze van plan was. Dit is meestal niet echt heel erg veel. maar zo beleeft diegene dat dan wel. Het gevolg is dat dit gecompenseerd moet worden door te braken, laxeren, sporten of de volgende dag nog minder te eten.
5. Als je geen ondergewicht meer hebt ben je genezen
“Wat zie je er goed uit! Fijn dat je wat bent aangekomen en het weer beter met je gaat.” Gewicht zegt niet zoveel over de ernst van de eetstoornis. Bij mij was het zelfs zo dat mijn anorexia was overgeslagen in boulimia. Ik had wel weer een gezond gewicht, maar het ging verre van beter. Ook als je niet een andere eetstoornis ontwikkelt betekent het niet dat de gedachten in je hoofd ook meteen weg zijn wanneer je gewicht beter is. Pas nu kan je aan die achterliggende problemen gaan werken.
♥
Geef een reactie