We schrijven er pagina’s lang over in blogs, praten er minuten lang over in video’s en toch is het een onderwerp waar je nooit over uitgepraat lijkt. Zelfzorg. Het is een proces dat altijd in ontwikkeling is en wat misschien altijd beter kan, terwijl het lang niet altijd goed of beter voelt. Sterker nog, het zorgen voor jezelf kan hele dubbele gevoelens oproepen. Schuldgevoel bijvoorbeeld, want is het niet een beetje overdreven allemaal? Zeker als je het in eerste instantie gewend bent anders te doen, kan het behoorlijk verkeerd voelen om jezelf op de eerste plaats te zetten. Moet ik mij schuldig voelen als ik vandaag enkel voor mijzelf kies? Maakt mij dat egoistisch?
Het voelt soms best als een dunne lijn waarop je moet balanceren. Tenminste, zo voel ik dat wel soms. Ik wil goed voor mijzelf zorgen, mijzelf niet voorbij rennen en het in alle opzichten zo leuk en gezond mogelijk voor mijzelf houden. Tegelijkertijd wil er zijn voor de mensen om mij heen en wil ik daar best een paar stappen extra voor doen. Ik wil anderen helpen en ook van waarde zijn in hun leven, omdat ik dat contact ook heel erg belangrijk vind. Die combinatie en het vooral allebei zo goed mogelijk willen doen, zorgt nog wel eens voor een innerlijke strijd. Als ik van hot naar her ren vergeet ik mijzelf, maar als ik een week lang thuis ben geweest voel ik mij soms een egoïstische einzelgänger. Hoe vaak mag ik voor mijzelf kiezen tot het egoïstisch wordt? Zit daar eigenlijk überhaupt een grens aan?
Ik wil natuurlijk niet egoïstisch zijn, ik denk dat niemand dat als doel heeft, maar ik wil mij ook niet te veel afsluiten of op z’n minst egoïstisch overkomen. Het liefst wil ik gewoon alles in balans hebben! Nou, prettige wedstrijd…
Om het mijzelf zo makkelijk mogelijk te maken probeer ik bij elke keuze alle ‘opgelegde gevoelens’ zo veel mogelijk los te laten. Vaak voelen we ons schuldig als we voor onszelf kiezen, terwijl we de ander daar totaal niet op zouden veroordelen. Waarom dan wel bij onszelf? Omdat we dat hebben aangeleerd misschien? In ieder geval helpt het mij vaak niet om daar aan vast te houden en probeer ik bij elke keuze stil te staan bij wat ik echt zelf wil. Als we alle aannames los zouden laten en ons eigen geluk even voorop zouden zetten (want ja, dat mag) dan komen we er denk ik achter dat heel veel dingen eigenlijk totaal niet egoïstisch zijn. Niet egoïstisch, niets om je schuldig over te voelen en juist ontzettend goed voor je!
Nee zeggen
Het klinkt zo simpel hè, gewoon nee zeggen. Toch betrap ik mij elf er nog altijd vaak op dat ik al ja heb gezegd voordat ik er überhaupt over na heb gedacht. Ook niet erg natuurlijk, het is juist fijn dat je anderen graag helpt en graag toezegt, maar jezelf in deze besluitvorming vergeten is ook niet nodig. We willen zo veel mogelijk doen om anderen te helpen, maar dat is eigenlijk onmogelijk. Zelfs als je zo veel mogelijk in een dag probeert te proppen, zal er altijd iemand zijn die je ook nog zou kunnen helpen. Dat zeg ik niet om je te ontmoedigen, maar juist om aan te geven dat het niet haalbaar is. Geen doel om na te streven en ook helemaal niet nodig. Aan het einde van de dag heb je dan iedereen geholpen behalve jezelf.
Je wilt misschien niemand teleurstellen, maar dat kun je eigenlijk ook nooit helemaal voorkomen. Ook niet als je de benen uit je lijf rent. Terwijl nee zeggen voor jezelf een heleboel kan doen. Misschien voelt het in het begin wat onwennig, maar sta jezelf toe om ermee te oefenen. Nee zeggen kan ons letterlijk en figuurlijk ruimte geven. In mijn hoofd geeft het vaak ruimte omdat ik even nergens aan hoef te voldoen en er niets meer van mij verwacht wordt. Maar het schept ook ruimte in mijn dag. Natuurlijk, als ik de tijd en ruimte heb sta ik vooraan om iemand te helpen. Maar ik wil niet voor niets ‘nee’ zeggen, dat komt omdat het voor mij niet uitkomt en ik die tijd dus echt anders zou willen besteden. Aan iets anders of gewoon aan mijzelf.
Ik merk dat mijn taalgebruik hier heel erg in uitmaakt, vooral voor mijzelf. Soms wil ik heel graag op iemands verjaardag zijn, maar had ik al iets anders belangrijks gepland. Dan kan ik gewoon niet op twee plekken tegelijk zijn, dus dan zeg ik ook ‘ik kan niet’. Het geeft eigenlijk ook al aan dat ik het wel graag zou willen, maar dat overmacht hier een rol in speelt.
Ik wil niet… zeg ik ook steeds vaker. Wanneer ik wel zou kunnen, maar ik om welke reden dan ook geen zin of ruimte ervoor heb, dan probeer ik daar ook eerlijk over te zijn. Het geeft mij het gevoel de controle te hebben, ik bepaal over mijn dag en mijn leven. Het geeft mij op die manier veel meer kracht en ik kan er op die manier helemaal achter gaan staan. Tegelijkertijd geeft het ook aan dat als ik wel wil, als ik er wel ben, ik dat echt zelf wil. Ik ben er omdat ik het belangrijk vind en als ik liever ergens anders zou zijn, kan iemand erop vertrouwen dat ik daar dan voor zou kiezen. Daar open over communiceren en eerlijk in zijn, helpt mij heel erg om voor mijzelf te kiezen als ik voel dat ik dat nodig heb.
Het zegt overigens niet dat je niet wilt helpen of er niet voor die persoon wilt zijn. Het zegt alleen dat je het op dat moment niet kunt. Op dat moment kun je er even niet aan voldoen, maar dat betekent niet dat jij dat nooit kunt of dat iemand dat altijd van jou verwacht. Je hebt niet gefaald, je schiet niet tekort, je kunt simpelweg niet op elk moment aan alles voldoen wat op dat moment de bedoeling is. Anderen zullen dat waarschijnlijk begrijpen en het belangrijkste is dat jij het jezelf toestaat. Je verwacht het denk ik ook niet van anderen, dus waarom wel van jezelf?
Afzeggen
Afzeggen of een afspraak verzetten voelt misschien wel veel erger! Afspraak is afspraak toch!? Je was er zelf bij toen je het afsprak, dus voelt het misschien alsof je totaal niet het recht hebt om af te zeggen. Ik kan mij er ook zo rot over voelen, mij zo’n egoïstische aansteller vinden als ik afzeg puur en alleen voor mijzelf. Maar dat is eigenlijk helemaal niet aardig en vaak ook niet terecht. Want je hebt toch ook het recht om van gedachte te veranderen? Ben jij zelf geen goede reden om af te mogen zeggen, moet daar iets van buitenaf voor nodig zijn? Er kan zo veel gebeuren op een dag, in jouw hoofd, maar ook in jouw planning, dat het ook zomaar kan voorkomen dat je op het moment van de afspraak daar totaal geen behoefte meer aan hebt. Niet dat het dan nooit door kan gaan, maar er komt ongetwijfeld een moment waarop dat wel weer goed uitkomt en je daar dus ook echt van kunt genieten.
Ook hierin probeer ik het mijzelf zo makkelijk mogelijk te maken en zo eerlijk mogelijk te zijn. Je keurt niemand af, je bent niet slecht, je bent gewoon een mens dat van gedachte en gevoel kan veranderen. Hoe meer je het zelf zo voelt en benadert, hoe minder slecht het zal voelen. Als ik helder uitleg wat mijn redenen zijn merk ik dat niemand zich aangevallen of afgewezen voelt. Als je daar wel bang voor bent kun je dat natuurlijk altijd vragen, om misverstanden te voorkomen.
Niet terug appen
Je telefoon even niet opnemen of dat berichtje even laten voor wat het is. Het voelt vaak onmogelijk en zelf doe ik het ook totaal automatisch. Soms komt het niet eens in mij op om even te wachten, maar ben ik alweer bezig met reageren terwijl ik eigenlijk met iets heel anders bezig was. Het is geweldig dat we elkaar zo snel en makkelijk kunnen bereiken de hele dag, maar dat betekent natuurlijk niet dat we altijd bereikbaar móeten zijn. Dat we altijd in staat moeten en willen zijn om te reageren, dat is helemaal niet ideaal ook.
Dat je telefoon altijd over kan gaan, betekent natuurlijk niet dat het jou ook altijd uitkomt. Jij was er eerst, toen pas de telefoon, dus het moet in eerste instantie in jouw schema passen. Soms betrap ik mijzelf erop dat ik in de supermarkt mijn lijstje in de ene hand heb en mijn telefoon in de andere hand waarmee ik gehaast twee mensen tegelijk een antwoord aan het appen ben. Ik vergeet de helft van mijn boodschappen, geef halve antwoorden aan die mensen en voel mij ontzettend chaotisch, dus wie ben ik nu helemaal een dienst aan het bewijzen!? Terwijl ik op een rustiger moment alle aandacht heb voor die berichtjes en het mij veel minder moeite kost om dingen tegelijk te moeten doen.
Daar is niets egoïstisch aan. Als je namelijk wel de telefoon opneemt weet zowel jij als de bellende persoon dat jij nu alle aandacht en energie voor het gesprek hebt.
Geen sorry zeggen
Een tijdje geleden schreef ik al eens uitgebreider over hoe het woordje sorry z’n waarde kan verliezen als je het te pas en te onpas zegt. Het voelt vaak zo verkeerd om het niet te zeggen en je floept het er makkelijk zo uit. Soms vul ik voor iemand anders in dat hij of zij een sorry zou willen horen of ik wil bij voorbaat de vrede bewaren, terwijl ik daar nog helemaal geen reden toe heb. Het is ook echt niet egoïstisch of kill om niet bij alles je excuses aan te bieden.
Oké het is dan niet egoïstisch, maar hoe is dit dan een manier van zelfzorg? Nou, zelf merkte ik bijvoorbeeld dat ik mijzelf onbewust de hele tijd een stap terug liet zetten. Hoe klein het misschien ook is, als ik de hele tijd sorry moet zeggen van mijzelf, doe ik dus in mijn hoofd de hele tijd van alles fout. Dat is geen fijne manier om naar jezelf te kijken of om met jezelf om te gaan. Waarschijnlijk doe je het grootste deel van de tijd helemaal niets fout en is het dus een teken van liefde naar jezelf als je dat ook niet hoeft te bewijzen. Je doet het gewoon goed, niets aan de hand. En anders hoor je het vanzelf en kun je altijd nog sorry zeggen.
Vanaf het moment dat ik egoistisch mocht zijn en ik tegen dat gevoel inging, voelde het steeds minder slecht en merkte ik dat ik er heel veel baat bij had. Meer ruimte in mijn hoofd, meer tijd voor mijzelf en dus ook meer tijd voor de dingen die ik echt belangrijk vind en die echt mijn aandacht verdienen. Daar beslis je zelf over en dat gevoel geeft zo veel zelfvertrouwen en kracht. Ik mag het voor mijzelf zo leuk, fijn en makkelijk mogelijk maken. Ook jij mag daar voor kiezen en dat nastreven. Dat is niet egoistisch, dat is zelfzorg.
Geef een reactie