Depressief zijn en een eetstoornis

Een eetstoornis en een depressie zijn twee dingen die vaak samen gaan. Soms wordt de depressie uitgelokt door de eetstoornis, maar het kan ook omgekeerd. Soms is de depressie juist de reden dat iemand een eetstoornis ontwikkelt. Hoe dan ook, leven met een depressie kan écht een hel zijn. Het is niet zomaar een dipje dat vanzelf wel weer over gaat. Je kan het niet even aan de kant zetten, of er even niet aan denken. Een depressie kan je hele leven beheersen…

Mensen die depressief zijn praten hier meestal niet zo snel over. Vaak komt dat doordat ze zich hier (onterecht) voor schamen. Toch zijn er echt veel mensen die een depressie hebben of ooit hebben gehad! In Nederland heeft ruim 18% van de mensen ooit aan een depressie geleden. Op dit moment lijden er naar schatting 850.000 mensen in Nederland aan een depressie. ###

Ik had er eigenlijk nooit zo’n goed idee van wat een depressie nu eigenlijk inhoudt. Ik snapte wel dat depressieve mensen zich rot voelde maar ach, ik voelde me toch ook wel eens down? Wanneer ik aan depressieve mensen dacht dan had ik altijd een bepaald type mensen in mijn hoofd. Ik zag iemand voor me zonder school of werk, alleen, somber.. dat het ook mij kon overkomen had ik nooit verwacht.

Toch kreeg ik rond mijn 18e jaar een depressie. Ik bleef het liefste de hele dag in bed liggen met mijn telefoon uit, de deur op slot en mijn gordijnen dicht. Ik wilde alleen nog maar slapen, maar ik kon helemaal niet meer slapen. Dit had als resultaat dat ik uren achter een stuk naar mijn plafond aan het staren was. Het maakte ook niet uit of ik nu vier uur of veertien uur had geslapen, ik was altijd moe. Ik had nooit energie, geen puf meer om iets te doen. Zelfs zoiets simpels als een douche nemen of de afwas doen kon al te veel zijn.

Soms kunnen andere mensen het idee hebben dat iemand die depressief is zichzelf aanstelt. Mensen maken dan ook wel eens opmerkingen als: “Kom op, iedereen heeft toch wel eens zijn dag niet? Dat is nog geen reden om maar bij de pakken neer te gaan zitten. Als je geen zin hebt dan máák je maar zin, dat moet iedereen.” Dat slaat natuurlijk nergens op, was het maar zo simpel… Vaak maak ik de vergelijking met iemand die zijn been gebroken heeft. Je gaat die persoon toch zeker ook niet zeggen dat hij niet zo moet zeuren, en maar gewoon door de pijn heen moet lopen?

Ik voelde me continu schuldig, ik had altijd het gevoel dat alles mijn schuld was, dat ik een slecht persoon was. Ook al wist ik dat het niet zo was, ik kon het gevoel maar niet van me af zetten. Ik voelde me schuldig naar mijn ouders toe omdat ik ze teleurgesteld had. Ik voelde me schuldig naar mijn klasgenoten toe omdat ik niet naar school was gegaan. Ik voelde me schuldig tegenover mijn huisgenoten omdat ik nooit meer gezellig was. In mijn ogen kon ik niks meer goed doen, ik was een waardeloos persoon. Was ik maar nooit geboren.

Wanneer je last van een depressie of een eetstoornis krijgt kan je soms veel vrienden verliezen. Veel mensen uit je sociale omgeving kunnen je laten stikken omdat het allemaal te moeilijk voor ze wordt, of omdat ze het allemaal niet begrijpen.

Ook kan je al je depressief bent wel eens de neiging krijgen om je steeds meer af te gaan zonderen. Dat kan komen doordat je echt geen zin meer hebt om dingen te ondernemen, je hebt er geen energie meer voor, je kan het niet meer opbrengen om vrolijk te zijn.. Thuis blijven is misschien niet altijd een betere optie, maar vaak wel een makkelijkere.

Een eetstoornis en een depressie gaat daarom ook regelmatig gepaard met gevoelens van eenzaamheid.

“Voordat ik depressief werd had altijd het idee dat ik veel vrienden had. Ik had een erg druk sociaal leven, ging elk weekend op stap, woonde in een gezellig en druk studentenhuis… eigenlijk had ik de hele dag wel mensen om mij heen. Ik dacht dat dit mijn vrienden waren maar daar ben ik later wel op terug gekomen. Hoe slechter het met mij ging, hoe minder deze ‘vrienden’ iets van zich lieten horen. Terwijl dit nu juist de tijd is dat je je vrienden het hardst nodig hebt!”

Een depressie en een eetstoornis gaan vaak samen. Uit onderzoek is gebleken dat bijna tweederde van de mensen met een eetstoornis daarnaast ook aan een depressie lijdt.

Soms is het zo dat iemand die depressief is geen goede manier weet om met deze gevoelens om te gaan. In dat geval lokt je depressie een eetstoornis uit. Om je maar ergens anders op te focussen dan je nare gevoelens stort je je dan op het eten. Afvallen, zo min mogelijk eten, calorieën tellen, je hele dagen plannen rondom je eten: het leid je allemaal af van je sombere gedachten. Daarbij kan een depressie er voor zorgen dat je meer of juist minder trek in eten krijgt. Gewichtsverandering is dus ook een symptoom dat bij een depressie hoor. Hierdoor wordt een eetstoornis soms minder snel herkent.

Het kan ook andersom. Soms hebben mensen al een eetstoornis en ontwikkelen zij daardoor juist een depressie. Het is veel mensen waarschijnlijk wel bekend dat wat je eet en je humeur sterk met elkaar samen hangen. Als je je verdrietig voelt kan je de neiging krijgen heel veel te gaan eten, het kan eetbuien uitlokken. Sommigen hebben zichzelf op een streng dieet gezet omdat ze denken dat ze daar uiteindelijk gelukkiger van zullen worden. Hiermee wordt alleen vaak het tegenovergestelde effect bereikt: hoe meer je jezelf uit hongert, hoe somberder je je gaat voelen.

“Eigenlijk zat ik gevangen in een cirkel van negativiteit en slecht eten. Hoe minder ik at, hoe negatiever ik werd. Die negativiteit zorgde er weer voor dat ik slecht bleef eten, want weinig eten gaf me nog enig gevoel van trots. Ik had in die tijd niet goed door dat het slechte eten mijn stemming zo beïnvloedde. Heel langzaam werd ik steeds negatiever. Ik moest beter gaan eten wilde ik die cirkel doorbreken. Dat was niet eenvoudig, want door meer te eten voelde ik me ook weer rot en negatief.”

Bron foto’s: Sacks08