Voor wie van jullie is de volgende situaties herkenbaar? Gezellig samen eten met een goede vriendin. De vriendin in kwestie gaat volgende week op vakantie en vertelt je dat ze daarom vandaag aan een streng dieet is begonnen. Zoals nu kán ze natuurlijk niet op die vakantie-foto’s staan. Jij vindt je vriendin helemaal niet dik, lijkt haar lichaam niet op dat van jou? Je kijkt naar beneden. Als je vriendin vindt dat zij op dieet moet, wat vindt ze dan wel niet van jou?
“Maar bij jou zou er ook best wel iets af mogen” schiet er even door je hoofd. En nu?
Moet je je vriendin vertellen dat dit geen handig onderwerp is nu je (grotendeels) van je eetstoornis herstelt bent (en natuurlijk al helemaal niet als je nog lijdt aan een eetstoornis)? Of moet je het maar laten gaan? Je wilt je vriendin niet voor het hoofd stoten. Naarmate de avond vordert stijgt je ergernis. Zij gedraagt zich zoals jij dat zelf vroeger zou doen. Ze vermijdt de Aioli. Ze eet maar één aardappel. “Ik heb een lekker toetje, vind je vast niet erg, haha” roept ze uit de keuken. Vervolgens zet ze een schaaltje aardbeien voor je neus. “Wil je er ook Optimel yoghurt bij?” Als avondsnack trekt ze zo’n zak met van die vieze wortelballetjes van de AH open.
Jij weet niet wat je met jezelf aan moet. Moet je deze ‘kans’ om weinig te eten aangrijpen? Nee, dat wil je helemaal niet. Je hebt genoeg tegen je eetstoornis gevochten, waarom jezelf dit aan doen? Je twijfelt. Maar blijkbaar ben je zo goed genezen van je eetstoornis dat je uit jezelf goede keuzes wil maken. “Loser” klinkt het weer ver weg in je achterhoofd. Is dat je eetstoornis? Huh? Dat wil je niet. Maar toch….je vriendin eet zo weinig nu.
En voilà, daar is de bevestiging: vergeleken met je vriendin ben jij eigenlijk gewoon een dikke vreetzak. Na wat leuk samen eten had moeten zijn blijf je aan het einde van de avond achter met een rotgevoel.
Als je midden in je eetstoornis zit, begrijpen de mensen om je heen meestal wel dat het niet handig is om over diëten of afslankmethodes te praten. Dat is duidelijk. Maar dan ben je genezen. Het gaat een stuk beter met je, je eetstoornis is al een tijd naar de achtergrond verdwenen. Je gedraagt je normaal, eet zonder veel problemen mee met anderen, er is weer ruimte in je hoofd en leven. Ook de band met vrienden en familie staat niet (meer) in het teken van zorg om jou. En dan, naarmate de tijd vordert en ook voor anderen je eetstoornis ver(der) weg lijkt, kun je in dit soort situaties terecht komen. Misschien is het je al eens gebeurd. Wie weet kom je dit in de toekomst tegen.
De hier beschreven situatie is uit mijn eigen leven gegrepen. Mijn vriendin heeft de beste bedoelingen, ongetwijfeld. Maar ze gaat erg onhandig met mijn eetstoornisverleden om. Kan ik haar dat kwalijk nemen? Niet echt. Want ik zég er eigenlijk niets van. Waarom zeg ik er niets van? Ik kan een aantal redenen bedenken:
- Mijn vriendin heeft me heel erg gesteund toen ik op het dieptepunt van mijn eetstoornis zat. Moet ik haar dan – nu ik genezen ben – weer lastigvallen met die eetstoornis? Bovendien: ik vind niet dat zij dit voor mij moet laten, zij heeft geen eetstoornis gehad.
- Het is normaal dat mensen op dieet gaan, hoe vervelend ik dat ook vindt en los van hoe slecht mijn eigen dieet is afgelopen. Ik heb dat maar te accepteren. Punt.
- Als zij doorgaat met dit dieet weet ik dat ik bij haar in ieder geval altijd veilige maaltijden kan verwachten en op zich kan ik (nee, mijn eetgestoorde kant!) die zekerheid best waarderen.
- Straks denkt zij nog dat het niet goed met mij gaat als ik zeg dat ik haar dieet geen fijn onderwerp vindt, en dan maakt ze zich weer zorgen. Dat wil ik niet hebben.
Dit is een aardig rijtje. Zien jullie hoeveel denkfouten en verkeerde gedachtekronkels hierin staan? Ik vul in voor een ander, ik meet met een dubbele maatstaf, ik neem mezelf niet serieus en – ik wil het niet, maar het gebeurt toch! – ik geef mijn eetstoornis weer ruimte!
Ik accepteer het gedeeltelijk: in onze huidige maatschappij is het haast onmogelijk om mensen te mijden die op dieet zijn, zich met hun gewicht bezighouden of die “gewoon wat gezonder willen eten en meer willen bewegen”. Ik wil mijn vrienden ook niet verbieden zich hiermee bezig te houden, dat zou niet eerlijk zijn. Maar ik kan me wél assertiever opstellen.
- Prima dat jij op dieet bent. Maar ik vindt het totaal niet nodig dat je lijnt want je bent niet dik.
- Prima dat jij op dieet bent. Maar ik wil er inhoudelijk niets over horen.
- Prima dat jij op dieet bent. Zullen we dan in plaats van voor het avondeten afspreken dat we samen ‘s ochtends een kop koffie drinken?
- Prima dat jij op dieet bent. Maar kijk in godsnaam uit. Je hebt bij mij gezien hoe een dieet kan ontsporen, en je wil écht géén eetstoornis hebben.
Uiteindelijk komt het neer op een punt: namelijk hoe serieus neem je jezelf, óók nadat je een eetstoornis hebt gehad. Uiteindelijk héb je een eetstoornis gehad, een serieuze en gevaarlijke ziekte. Het is fantastisch dat je ervan af bent gekomen, maar ook in het hier en nu mag je rekening houden met je verleden. Of moet je daar zelfs rekening mee houden, om te zorgen dat het verleden het verleden blijft! Mijn eetstoornis vergelijk ik altijd met een wond. Tegenwoordig zit er een hele dikke korst op. Maar als ik, of iemand anders, maar lang genoeg aan die korst gaat pulken, begint de wond weer langzaam te bloeden. En dan komt het besef: ook die wondkorst moet ik af en toe verzorgen. En dat is precies wat ik ga doen.
Als mijn vriendin terug is van vakantie ga ik haar dus deze blog laten lezen. Ga ik met haar het gesprek aan over dit onderwerp. Niet met de insteek om haar iets te verwijten, want dat doe ik niet. Wel met de insteek mezelf te beschermen. Om te zorgen dat het goed blijft gaan.
Hoe is dit voor jullie?
Herkennen jullie dit probleem en hoe gaan jullie hiermee om?
Door: Myrte
Geef een reactie