Meerdere keren per week ging ik huilend naar bed. In mijn beleving maakten we ontzettend vaak ruzie, tot schreeuwens toe en dat terwijl ik normaal bijna nooit ruzie maak. Ik was nog niet zo lang samen met mijn toenmalige vriendin, maar de relatie kostte mij vrij snel al ontzettend veel energie. Toch heeft het ruim twee jaar geduurd voordat we uit elkaar gingen. In vergelijking met veel andere relaties is dat niet eens zo heel lang. Ik had het geluk dat ik nog jong was, dat we geen kinderen hadden samen of financiëel afhankelijk waren van elkaar. Samen met mijn vriendin van toen besloot ik dat de relatie niet goed was, voor ons beiden niet. We gingen uit elkaar.
Het komt niet zelden voor dat twee mensen in een relatie zitten die voor geen van beiden goed is, maar dat de relatie toch in stand wordt gehouden. Van relaties waarin veel ruzie wordt gemaakt door beide partners tot partnergeweld en seksueel misbruik. Een ‘negatieve relatie’ kan veel verschillende betekenissen hebben. Het blijkt ontzettend lastig te zijn om een relatie te verbreken die niet goed voor je is. Misschien herken je het wel van een vriend of vriendin, je ouders, of misschien zit je zelf in zo’n relatie. Als buitenstaander is het vaak onbegrijpelijk waarom mensen nog bij elkaar blijven, maar als je er middenin zit voelt het allemaal heel anders. Soms zijn er praktische redenen die het extra lastig maken om uit elkaar te gaan, zoals kinderen of geld. Waarom is het los daarvan zo moeilijk om een relatie los te laten waar je eigenlijk alleen maar ongelukkig van wordt?
Hechting
Iedere keer als mijn vriendin en ik ruzie hadden en het daarna weer goed hadden gemaakt, voelde het extra goed. Samen hadden we iets overwonnen. Wij met z’n tweeën. Dit was heel fijn, maar toen we steeds vaker ruzie kregen, werd het ontzettend zwaar.
Hoe jij als kind gehecht bent is van invloed op de relaties die jij in jouw leven aangaat. Jouw eigen hechting bepaald voor een deel hoe jij reageert op dingen die gebeuren, met name in relaties met andere mensen. Het kan hierdoor bijvoorbeeld zijn dat je heel erg naar iemand toe trekt die jou pijn doet, dat je heel erg veel bevestiging nodig hebt of juist heel erg onafhankelijk wilt zijn. Andersom heeft de hechting van jouw partner natuurlijk ook invloed op de realtie die jullie hebben. Wanneer je bijvoorbeeld onvelig gehecht bent en een ‘gepreocupeerde hechtingstijl‘ hebt, heb je (kortgezegd) veel bevestiging nodig en ben je bang om verlaten te worden. Sommige mensen zullen er alles aan doen om geliefd te worden door hun partner en bevestiging te krijgen, ook als ze daarbij aan henzelf voorbij gaan.
Angst
Ik weet nog goed dat ik op de middelbare school een vriendinnetje had met een relatie waar ze op een gegeven moment niet meer gelukkig van werd. Als ik aan haar vroeg waarom ze het niet uit wilde maken, begon ze te huilen en zei ze dat ze bang was dat haar partner zelfmoord zou plegen.
Angst kan een belangrijke reden zijn om niet uit een relatie te stappen. Angst voor jezelf of angst voor de ander. Zoals het voorbeeld hierboven kun je bang zijn dat je partner zichzelf iets aandoet wanneer jij de relatie verbreekt. Dat het alleen maar slechter zal gaan met die persoon, dat diegene niet zonder jou kan. Hoe lastig het ook is, zeker als je van iemand houdt, dit moet geen reden zijn om bij elkaar te blijven. Als iemand zich niet goed voelt is de enige die daar echt wat aan kan doen die persoon zelf en niet jij als partner.
Ook kun je bang zijn dat jouw partner jou iets aandoet. Sommige partners zijn erg agressief of dreigend. Dit kan een reden zijn om niet bij iemand weg te durven gaan. Dit is natuurlijk erg verdrietig en gelukkig heb ik dit zelf nooit mee hoeven maken. Voor dit soort situaties bestaan ‘blijf van mijn lijf huizen’. Hier kunnen slachtoffers van een gewelddadige partner terecht om veiligheid en hulp te zoeken wanneer ze toch de stap hebben genomen om hun partner te verlaten.
Onzekerheid
Ik weet nog goed dat ik het heel erg moeilijk vond om bij mijn ex-vriendin weg te gaan omdat ik niet wist wat er daarna zou komen. Hoewel de relatie waarin ik op dat moment zat mij niet gelukkig maakte, wist ik in ieder geval wel waar ik aan toe was. Als het uit zou zijn lag alles open en dat vond ik doodeng. Daarnaast was ik onzeker over mijzelf. Kon ik het leven wel aan zonder haar? Zonder de steun en liefde die ze mij ook gaf? Wie was ik in mijn eentje? Ik durfde er niet op te vertrouwen dat ik het alleen zou kunnen omdat ik nog weinig zelfvertrouwen had.
In sommige relaties wordt een van de partners (emotioneel) mishandeld. Wanneer keer op keer aan jou wordt duidelijk gemaakt dat je niet goed genoeg bent, wordt jouw onzekerheid alleen maar groter en gevoel van eigenwaarde kleiner. Ook zijn er mensen die het gevoel hebben liefde niet waard te zijn. Ze vinden dat ze het verdienen om slecht behandeld te worden.
Uitputting
Een negatieve relatie kost ontzettend veel energie. Om een relatie te verbreken heb je juist energie nodig. Het is iets waar je kracht voor moet hebben. Dit is tegenstrijdig en kan zorgen voor een negatieve spiraal: hoe slechter de relatie, hoe meer energie het kost. Daardoor wordt het steeds lastiger om uit de relatie te stappen, waardoor deze steeds slechter wordt en steeds meer energie gaat kosten.
Voor mij was dit ook de afweging die ik maakte. Hierdoor was ik er uiteindelijk van overtuigd dat ik mijn relatie moest verbreken: het kostte mij meer energie dat ik er van terug kreeg.
Stress gewend zijn
Het klinkt misschien gek, maar je kunt zo gewend raken aan stressvolle situaties dat het niet meer prettig voelt om zonder stress te leven. Toen ik dit leerde ben ik lang bang geweest dat ik nooit een stabiele, fijne relatie zou kunnen hebben. Doordat ik van jongs af aan gewend was om stress te ervaren in mijn leven, werd ik onrustig op het moment dat er geen stress was. Dat voelde onwennig en onveilig. Ik dacht dat ik mij daardoor nooit vertrouwd zou kunnen voelen in een relatie die mij meer goede dingen bracht dan stress.
Dit is ook een van de redenen waarom mensen die in een negatieve relatie hebben gezeten en hier uit zijn gekomen, vaak weer in een vergelijkbare relatie terecht komen. Ze zijn de stress, spanning en het negatieve zo gewend, vaak onbewust. Het is wel mogelijk om uit zo’n cirkel te breken. Bijvoorbeeld door over het stressvolle verleden te praten en het te verwerken. Dit heeft mij ook geholpen om stabieler te worden en meer rust te ervaren bij situaties en relaties die goed voor mij zijn.
Het is niet altijd slecht
Het is vaak zo dat er in een negatieve relatie ook mooie momenten zijn. Het is niet altijd slecht. De partners houden van elkaar en houden zich vast aan de mooie momenten. Zo was dit voor mij ook in mijn relatie. Op veel momenten was het lastig en verdrietig, maar vaak was het ook ontzettend fijn. Dit wilde ik niet laten gaan.
Verantwoordelijkheid
Veel mensen en vooral vrouwen hebben het gevoel dat zij verantwoordelijk zijn voor het geluk van hun partner. Ze denken dat zij degenen zijn die hun partner kunnen helpen en een beter mens kunnen maken. Vaak voelen mensen die slachtoffer zijn van geweld in een relatie zich schuldig over wat er gebeurt. Ook wanneer zij niet de dader zijn. Ze voelen het als hun eigen verantwoordelijkheid om de situatie of hun partner beter te maken en zullen daardoor de relatie minder snel verlaten.
Schaamte
Misbruik en geweld op welk vlak dan ook zijn altijd moeilijk om over te praten. Soms is makkelijker om naar de buitenwereld te doen alsof er niks aan de hand is. Het kan zijn dat je je schaamt voor wat er gebeurt in jouw relatie. Doordat er niet gesproken wordt over de moeilijkheden thuis, kun je lang doen alsof alles goed gaat. Daarbij is het zo dat wanneer je er met iemand over spreekt, het nog ‘echter’ wordt. Je kunt er niet meer omheen.
Wanneer het samen niet lukt kan een relatietherapeut wonderen doen. Ook dit is iets waar veel mensen zich voor schamen. Je hoort niet vaak mensen tijdens de koffie vertellen dat ze die ochtend bij de relatietherapeut waren. Zonde eigenlijk, want zo gek is het helemaal niet. Een relatie is hard werken. Het kan erg helpend zijn als een derde, neutrale persoon met kennis van communicatie een tijdje met twee partners meekijkt wanneer ze vastzitten.
Er kunnen nog veel meer redenen zijn waarom je een relatie niet verbreekt, ondanks dat de relatie niet goed voor je is. Het is ontzettend eng om een situatie die je kent in te ruilen voor iets wat helemaal open ligt. Om er alleen voor te staan. Om iemand van wie je houdt alleen te laten. Als ik zelf twijfel of iets goed voor mij is, zo ook bij een relatie, vraag ik mijzelf altijd af hoeveel energie ik ervan krijg. ‘Kost het mij meer dan het mij oplevert?’ Als het antwoord ‘ja’ is, dan gaat er iets niet goed. Uiteindelijk ben jij de belangrijkste persoon in je eigen leven en gaat het er om dat jijzelf gelukkig bent.
Fotografie: Luizclas
Geef een reactie