Het ging niet over eten

Een eetstoornis gaat niet over eten. Een eetstoornis gaat niet over gewicht, calorieën tellen of over een mooi uiterlijk willen hebben. Het gaat over iets dat dieper zit dan dit; over complexe gevoelens en emoties waar je niet op een andere manier mee om kunt gaan. Een eetstoornis is een uiting van diepgewortelde psychische problemen. In deze blog delen wij waarom onze eetstoornis niet over eten ging.

Het gaat over controle, over het wegdrukken van nare gevoelens of pijnlijke herinneringen. Het gaat over het weghongeren van pijn en verdriet. Het gaat over willen verdwijnen, over niet opnieuw pijn gedaan willen worden.

Waar de eetstoornis van Daphne over ging

Heel lang dacht ik wel dat het over eten ging. Het ging over eten en mijn lichaam en dat leek mij heel duidelijk. Ik wilde namelijk gewoon afvallen, dus het moest toch wel over eten gaan, dacht ik. Als dat beter is, mooier is, dan is het goed en dan zal mijn geluk vanzelf volgen. Toen dat geluk niet kwam met de afgevallen kilo’s en het uiteindelijk nooit genoeg was, bleek dat het daar helemaal niet over ging. Dan had ik namelijk allang gelukkig en tevreden moeten zijn. Waarom was ik dat nog niet?

Ik was onzeker. Ik voelde mij dik, lelijk en uiteindelijk maakte het dus helemaal niet uit hoe mijn lichaam eruit zag. Ik voelde mij gewoon zo, altijd. Die onzekerheid en dat lage zelfbeeld wilde ik aanpakken door mijn focus op eten te leggen, omdat dat eigenlijk per ongeluk een hele effectieve oplossing leek. Op een gegeven moment bleek dat geen oplossing, maar slechts een afleiding. Het bezig zijn met eten leidde mij af van mijn gevoel, dus werd het eigenlijk meer een manier om mijzelf te overleven. Om mijzelf te kunnen verdragen. Dat had niets met eten te maken.

Uiteindelijk heb ik nooit één duidelijk antwoord gevonden, nooit één aanwijsbare reden waarom het zich bij mij heeft ontwikkeld. Er zijn nog veel meer onzekere mensen, veel meer gevoelige mensen en veel meer mensen die veel heftigere dingen meemaken en die geen eetstoornis krijgen. Voor mijn gevoel heeft er bij mij altijd een grotere gevoeligheid gezeten om ergens in door te slaan. Het lukte het mij lange tijd niet om alle heftige emoties die ik ervoer een plekje te geven. Ik moest er iets mee, iets waar ik het gevoel had controle over te hebben en dat resulteerde vaak in iets destructiefs.

Misschien is het ook niet nodig om één duidelijke reden te vinden, een soort oplossing voor iets dat al die tijd als een raadsel voelde. Het kan een combinatie zijn van factoren en daarin bestaat geen ‘goed’ of ‘fout’. Geen ‘geldig’ of ‘ongeldig’. Het heeft ergens voor gediend, omdat je misschien totaal niet wist hoe je er anders mee om moest gaan. Weten dat het anders kan en dat je dat kunt leren, geeft misschien net dat beetje ruimte dat je nodig hebt. Dat het moeilijk en angstaanjagend kan zijn, betekent niet dat je het nooit aan zal kunnen.

Waar de eetstoornis van Irene over ging

Zo, daar vraag je me nog eens wat. Dit is echt een vraag waar ik na mijn herstel nog onwijs mee heb zitten worstelen, want waar ging het nou eigenlijk over? Een lange tijd heb ik gevonden dat ik geen recht had op een eetstoornis. Ik bedoel, ik heb het toch altijd goed gehad? Ik vond dat echt mega lastig, maar daar kan ik nu wel anders naar kijken. Nog steeds vind ik dat ik het altijd goed heb gehad. Ik kom uit een fijn gezin met voldoende financiële mogelijkheden en maakte gemakkelijk vrienden. Ik was sportief, creatief en levenslustig. Dat ben ik overigens nog steeds. Altijd in de weer en soms iets te enthousiast.

Toch zat ik in een situatie waarin ik een eetstoornis ontwikkelde. Hoezo dan? Mijn eetstoornis is denk ik ontstaan vanuit een combinatie van een hoop op elkaar gestapelde dingen. Onzekerheid, gevoeligheid, perfectionisme en ADD zullen hier in mijn geval ongetwijfeld een rol in hebben gespeeld. Dit denk ik, omdat dit de dingen zijn waar ik tegenaan liep toen ik mijn eetstoornis beetje bij beetje los liet. Het zijn dingen waar ik nog steeds wel eens tegenaan loop, maar waar ik nu op een gezonde manier mee om kan gaan. Ook heb ik echt geleerd om meer te relativeren en milder naar mezelf te zijn.

Herstellen van een eetstoornis is niet een kwestie van simpelweg weer normaal gaan eten. Sterker nog, het échte herstel begint vaak daarna pas, want hoe kleiner die eetstoornis wordt hoe meer je gaat zien waar het echt om draait en daar leer je dan andere manieren voor te vinden. Constructievere en lievere manieren. Dat betekent soms dat je heftige en verdrietige dingen moet verwerken of echt tegen je angsten in moet gaan. Een eetstoornis heb je niet voor niks, maar uiteindelijk heb je hem ook niet écht nodig. Dat lijkt op dat moment zo, omdat er zo veel angst bij komt kijken, maar echt beter maakt het een situatie nagenoeg nooit.

Waar de eetstoornis van Ginger over ging

Kon ik deze vraag maar in één zin beantwoorden. Dan was hij ook wat minder moeilijk om te lossen geweest. Ik denk dat het bij mij vooral ging over het iedereen naar de zin maken. Dat ik mijzelf zo erg wegcijferde voor anderen dat ik er eigenlijk gewoon niet meer mocht zijn. Fysiek niet, door heel mager te worden en mentaal niet, door maar niet te voelen. Ik kon niet omgaan met als mensen zich niet prettig voelden en ik voelde bijvoorbeeld haarscherp aan als mijn moeder of een van mijn vriendinnen niet lekker in zijn of haar vel zat. Dit betrok ik dan op mijzelf en dan wilde ik het nog extra goed doen voor degene.

De vraag is dan, wat zit er onder het gevoel van niet mogen zijn? In mijn jeugd ben ik heel veilig opgevoed en heb ik weinig problemen gehad. Toch ben ik een aantal keren tegen het feit van een soort van verlating aangelopen. Mijn ouders hebben een tijdje heel erge ruzie gehad dat mijn vader ergens anders ging wonen. En daarnaast komt mijn moeder uit Brazilië waardoor zij een keer in de zoveel jaar met mijn oma een tijdje daar naartoe terug ging. Voor mijn 10e jaar begreep ik niet goed waarom mijn moeder dan ineens zo’n lange tijd weg was. Met deze dingen kon ik moeilijk omgaan en ook dit betrok ik op mijzelf. Een ding is zeker, het ging niet over eten. 

De afgelopen jaren heb ik geleerd dat ik er wel mag zijn en dat ik op de eerste plaats sta. Dat ik pas anderen kan helpen als ik mijzelf kan helpen. Die gedachten heeft mij heel erg geholpen en waar ik nu in mijn leven sta is het juist belangrijk dat ik voor mijzelf opkom en bijna ‘egoïstisch’ ben. Dit is een mooi leerproces en ik denk dat ik hierin mijn hele leven kan blijven leren. 

Waar de eetstoornis van Lonneke over ging

Ik kan hier heel veel over schrijven maar ik denk dat ik mijn eetstoornis vooral als een vlucht gebruikte. Ik ervoer ontzettend veel spanning door mijn opleiding en mijn omgeving. Ik legde de lat continue te hoog waardoor ik het gevoel had dat ik constant faalde. Ik moest hoge cijfers halen, ik moest een goeie dochter zijn, een goeie vriendin.. Ik voldeed nooit aan mijn eigen verwachtingen en ik voelde me een mislukking. Het was nooit goed genoeg, ik was nooit goed genoeg. Deze hoge verwachtingen braken me eigenlijk op, maar ik was te koppig om toe te geven. Mijn eetstoornis hielp mij om met deze spanning en gevoelens om te gaan, ze vooral niet te voelen.

Dit vluchtgedrag gecombineerd met de prestatiedrang bleek een groot onderdeel te zijn voor het in stand houden van mijn eetstoornis. Ook het niet volwassen willen worden heeft denk ik een rol gespeeld. Ik wilde die verantwoordelijkheid zelf helemaal nog niet dragen. De druk dat ik van alles moest doen kon ik op dat moment niet aan. Zodra ik ziek was werd er niks van mij verwacht. 

Toen ik in therapie dieper inging op mijn verleden bleken er ook veel onverwerkte delen te zitten. Dit vond ik ontzettend moeilijk. Al die tijd gebruikte ik mijn eetstoornis als vlucht, en nu moest ik er wel aan. Ik was bang dat ik deze angsten niet aan zou kunnen, zeker omdat ik ze al zo lang had laten ‘opstapelen.’ Ik bleek sterker te zijn dan verwacht. De gedachte dat mijn eetstoornis een functie had heeft mij erg geholpen. Ik ben niet gek. Ik moest haast weer opnieuw leren voelen, emoties ervaren die ik al zo lang had weggestopt. En vooral het onderzoeken, waarom voel ik dit en wat zegt dit precies..? Ik ben heel blij dat ik deze strijd aan ben gegaan. Ik heb het hier erg zwaar mee gehad. Heb me ontzettend rot gevoeld. Maar hierdoor ben ik wel tot veel inzichten gekomen, heb ik mijzelf meer leren kennen en kan ik nu ook de goeie emoties weer voelen, die ik ook lange tijd heb onderdrukt. Ik kan weer blij en enthousiast zijn, en dat is me echt veel waard.  

Waar de eetstoornis van Lotte over ging

Ik denk dat er niet één ding was waar mijn eetstoornis over ging of door is ontstaan. Het was meer een samenloop van omstandigheden en een opeenstapeling van kleine en grotere dingen. Waar het in ieder geval niet over ging, was over eten. Voordat ik begon met herstellen dacht ik echter wel dat ‘als ik weer normaal zou kunnen eten, alles opgelost zou zijn’. Dit bleek in de praktijk echter niet het geval. Ik werd niet ineens spontaan gelukkig toen ik weer een volwaardig voedingspatroon kon hanteren. Toch was goed eten wel noodzakelijk om tot de kern van mijn problemen te komen.

Achter die eetstoornis bleek een hoop verdriet, pijn en onzekerheid te zitten. Dat zijn dingen geweest waar ik hard aan heb moeten werken. Vaak was dit heel confronterend en moeilijk, maar hoe meer ik het gesprek met mezelf durfde aan te gaan, hoe beter het ook met eten ging.

Je zult moeten voelen en angsten moeten aangaan om die eetstoornis te overwinnen. Niet meer wegstoppen, niet meer wegrennen, niet meer doen alsof. Het werkt niet en het brengt je ook niet verder. Ik weet dat het moeilijk is, maar het is niet onmogelijk. Er is een weg, ook voor jou.

Ga jij werken aan het probleem achter jouw eetstoornis?