Als je herstellende bent van een eetstoornis zal zelfzorg even op de eerste plaats moeten komen te staan. Je zal om hulp moeten vragen, grenzen moeten stellen en ruimte in moeten nemen om jezelf er weer bovenop te helpen. Eerder schreef ik deze blog, waarin ik de vraag stelde of het egoïstisch is om aan jezelf te denken en jezelf voorop te stellen wanneer het niet goed met je gaat. Het antwoord is nee: Aan jezelf denken is niet zelfzuchtig, het betekent immers niet per se dat je ook minder aan anderen gaat denken. Aan jezelf denken geeft aan dat jij jezelf respecteert. Maar, hoe doe je dat dan, ‘aan jezelf denken’, ‘je grenzen aangeven’ en ‘ruimte innemen’. In deze blog wil ik daar graag op in gaan.
Hier op Proud, op het forum en in de chat, geven we vaak het advies om goed aan jezelf te denken of goed voor jezelf te zorgen. We bedoelen daarmee dat het belangrijk is om voor jezelf te kiezen en bij jezelf na te gaan wat goed voor jou is op dit moment. We zien graag dat jij voor jezelf kiest en jezelf serieus neemt. Toch kan ik me indenken dat dit allemaal nog best vaag kan klinken, zeker als je gewend bent om jezelf gewoonlijk weg te cijferen.
Uit de tijd dat ik zelf een eetstoornis had weet ik nog heel goed hoe moeilijk ik het vond om mijn grenzen aan te geven in sociale situaties. Ik wilde het altijd graag anderen naar de zin maken op feestjes en visites, waardoor ik vergat om ook aan mezelf te denken. Ik vond het bijvoorbeeld moeilijk om eens ‘nee’ te zeggen, uit angst anderen teleur te stellen. Bovendien wilde ik anderen niet ‘lastig vallen’ met mijn problemen. Ik heb langzaam moeten leren dat herstellen voor mij deels betekende dat ik wat meer voor mezelf en voor mijn eigen behoeftes moest opkomen. Mezelf kwetsbaar opstellen was hier een ook onderdeel van.
Aan jezelf denken betekent voor iedereen iets anders. We hebben allemaal een unieke persoonlijkheid en ook geen eetstoornis is hetzelfde. Alleen jij weet echt wat je nodig hebt en wat goed voor jou is, maar in deze blog deel ik wat praktische tips die mij in ieder geval geholpen hebben om mezelf op de eerste plek zetten. Misschien is niet iedere tip even even goed van toepassing op jouw specifieke situatie, maar wie weet heb je er toch wat aan.
♥ Meer tijd voor jezelf
Toen ik een eetstoornis had was het vaak ontzettend druk in mijn hoofd. Dingen waar ik me eerder geen zorgen om maakte, leverde nu plotseling spanningen op en ik piekerde er behoorlijk op los. Ik dacht de hele dag aan eten, waardoor er soms maar weinig ruimte in mijn hoofd overbleef voor andere dingen. In die tijd heeft het me ontzettend goed gedaan om wat meer tijd voor mezelf in te plannen, zelfs als dat soms ten koste ging van mijn (sociale) verplichtingen. Dat vond ik erg moeilijk, maar ik had die rust echt nodig en ik merkte dat ik de dingen beter aankon als ik wist dat ik van te voren en naderhand genoeg tijd had om me voor te bereiden en om bij te komen.
♥ Afspraken afzeggen
Meer tijd voor jezelf nemen betekent soms dat je noodgedwongen afspraken moet afzeggen. Dit is voor mij lang een hele uitdaging geweest. Ik was bang dat anderen het mij kwalijk zouden nemen als ik een afspraak ”zonder rede’ zou afzeggen. Daarom bedacht ik vaak allerlei vage smoesjes om maar niet te hoeven laten blijken dat het eigenlijk helemaal niet goed met me ging. Dat was voor mij niet prettig, maar ook niet voor de ander.
Eerlijkheid duurt het langst en ik heb geleerd dat het prima sociaal acceptabel is om aan te geven ‘dat je even wat tijd voor jezelf nodig hebt’. Het is niet nodig om een excuus te verzinnen, deze reden is gewoon echt legitiem. Zelf heb ik ook liever dat iemand eerlijk is tegen me dan dat ik telkens weer te horen krijg dat ‘iemands huisdier alweer ziek is’, ofzo.
Door eerlijk te zijn over waarom je een afspraak afzegt sla je eigenlijk twee vliegen in één klap: Jij hebt meer tijd voor jezelf en hoeft je niet schuldig te voelen, de ander begrijpt beter hoe het met je gaat, voelt zich niet voorgelogen en krijgt zelfs de kans om nog hulp aan te bieden.
♥ ‘Nee’ zeggen
Aan jezelf denken betekent dat je misschien eens wat vaker ‘nee’ moet zeggen dan voorheen. Als je bijvoorbeeld merkt dat je vaak afspraken moet afzeggen en niet meer toekomt aan jezelf kan het zijn dat ‘nee’ zeggen niet je sterkste kant is.
Toen ik een eetstoornis had en kampte met een depressie vond ik het zelf ook vaak heel moeilijk om ‘nee’ te zeggen en afspraken of verplichtingen te weigeren. Ik was namelijk bang dat anderen dan teleurgesteld zouden zijn en nam daardoor vaak te veel hooi op mijn vork waardoor ik uiteindelijk toch mijn afspraken niet na kon komen. Heel vervelend, maar het heeft me wel geleerd dat voorkomen beter is dan genezen. Als je iemand bent die andere liever tevreden houdt, zelfs als het ten koste gaat van jezelf is het verstandig om eens wat vaker ‘nee’ te gaan zeggen. ‘Nee’ zeggen is namelijk ook een vorm van grenzen stellen en communiceren naar anderen waar die grens voor jou ligt.
♥ Vragen om hulp
Als je eerlijk bent naar je omgeving toe over hoe het met je gaat is de kans groot dat mensen uit zichzelf eens vragen ‘of ze iets voor je kunnen doen’. Zelf vond ik het altijd ontzettend lastig om hulp te accepteren van anderen en al helemaal om hulp te vragen waar nodig. Ik vond dat ik mijn problemen zelf op moest lossen en was bang dat ik anderen alleen maar lastig zou vallen met mijn vraag om hulp.
Ik heb echter geleerd dat veel mensen het vaak best prettig vinden als jij specifiek kan aangeven wat je nodig hebt. Vaak weten omstanders van mensen met psychische klachten helemaal niet zo goed wat ze moeten doen, zelfs niet als ze eigenlijk best bereid zijn om te helpen. Door gericht aan te geven wat je nodig hebt en waarbij je hulp kan gebruiken help je niet alleen jezelf, maar je helpt ook de ander jou helpen. Denk niet alleen aan hulp bij het eten, maar ook aan hulp bij bijvoorbeeld school, klusjes of hele andere dingen.
Hoe denk jij aan jezelf?
Geef een reactie