‘’Gewoon doen”, zou je als advies kunnen krijgen van mensen die je niet begrijpen. Je vertelt dat je dichtklapt als je iets moet zeggen van waarde of iets moet vertellen wat niemand weet. Iets waar je je voor schaamt of iets waarbij je bang bent voor de reacties van anderen. Je durft het niet en daarom krijg je de woorden gewoon niet over de rand van je lippen. Het lukt je maar weinig om te zeggen wat je wilt zeggen of te uiten wat je voelt, gewoonweg omdat de woorden blijven steken. En dat hoopt zich op. Het voelt fijn om de angst niet aan te gaan, maar het voelt ontzettend zwaar om alles in je eentje te moeten dragen.
Praten is iets wat niet iedereen gemakkelijk doet. Je hebt nu eenmaal prater en wat stillere mensen. Dit kan te maken hebben met wat je van huis uit hebt meegekregen of met je karakter. Mensen die introvert zijn, praten vaak wat minder dan mensen die extravert zijn, maar je hebt natuurlijk ook mensen daar tussenin. Of je bent juist iemand die heel erg van kletsen houdt als ze zich op haar gemak voelt, maar dit gewoon niet durft als het over gevoelens gaat of er mensen bij zijn die je niet zo goed kent. En dat kan allerlei oorzaken hebben.
Vaak heeft niet durven praten te maken met onzekerheid. Onzekerheid over wat je gaat zeggen bijvoorbeeld. Is dat wel goed genoeg? Kwets je daar niemand mee? Wat zal een ander ervan vinden? Begrijpen ze je wel of kun je het niet zo goed uitleggen? Wat als je de verkeerde woorden kiest? Wat als ze helemaal geen zin hebben om naar jou te luisteren…
Die onzekerheid, of misschien wel faalangst over jezelf kan de drempel om iets te zeggen heel hoog maken, soms misschien zelfs tegenhouden om überhaupt je mond open te trekken. Zonde, want je sluit jezelf zo helemaal op in jezelf en beperkt jezelf om steun te vragen of een uitlaatklep te hebben om je gevoelens te uiten. Je zit vast, dicht en propt alles op.
Een andere reden om niet te praten kan zijn dat je jezelf vergelijkt met anderen. Misschien zie je jezelf als minderwaardig en vind je het belangrijker dat een ander aan het woord is. Je ziet zelf weinig ruimte om in te nemen en zelf aan de bel te trekken. Je cijfert jezelf weg omdat een ander het in jouw ogen meer nodig heeft om te praten. Je vriendinnen zijn meer aan het woord over hun problemen dan jij en hebt ook niet het idee dat het belangrijk is dat jij een keer een luisterend oor krijgt geboden van hen. Bij jou valt het wel mee, denk je. Maar hiermee beperk je jezelf de steun te ontvangen die je misschien wel hartstikke nodig hebt. Of je problemen nu groot of klein zijn.
Doen
Als je keel dichtgeknepen wordt, het zweet je uitbreekt of je begint te stotteren als je iets moet vertellen, is dat onwijs moeilijk. In sommige gevallen wil ik je aanmoedigen om toch gewoon te gaan praten, zoals de eerste zin van dit blog zegt. Soms is dat namelijk de enige remedie en kun je daarmee heel veel overwinnen. Hoe moeilijk ook.
Schrijf het op
Andere opties zijn brieven of mailtjes schrijven. Deze hoef je trouwens niet perse te geven aan degene tegen wie je het wilt zeggen, maar kan ook fungeren als een oefening. Je zet in zo’n brief namelijk op een rij wat je wilt zeggen en dat kan helpen om beter uit je woorden te komen tijdens een gesprek in real life. Toch kan het geven van een brief of versturen van een e-mail ook goed zijn om te zeggen wat je anders niet durft te zeggen.
Een brief is veilig, omdat je niet in de rede gevallen wordt, de reactie van iemand anders niet meteen hoeft te ontvangen, die persoon even kan nadenken en je alles uitgebreid, zonder iets te vergeten, kunt uitleggen. Een brief kan ook fijn zijn als start van een gesprek over het onderwerp. Je durft er anders misschien niet over te beginnen, maar kunt met een brief een eerste stap zetten. Je kunt ook vragen of iemand er per brief/mail weer op wil reageren, zodat je daar eerst mee begint. Je kunt deze reactie dan ook rustig, thuis doorlezen.
Stok achter de deur
Wat je met een e-mail of brief kunt doen, kan ook met een sms of watsapp. Stuur bijvoorbeeld een berichtje naar iemand die je iets wilt vertellen om jou eraan te houden dat je het gesprek aan moet gaan. Je kunt daarin zetten: ”Hoi…, ik moet je vanavond iets vertellen. Ik vind het erg moeilijk om erover te beginnen, dus zou jij er naar willen vragen als ik je vanavond zie?” of iets van gelijke strekking. Dit kan een goede stok achter de deur zijn om toch te gaan praten en het niet te blijven uitstellen of vermijden.
Niet alles in één keer
Het kan fijn zijn om het onderwerp dat je wilt bespreken op te delen in stukken. Dan hoef je niet meteen alles te vertellen waar je mee zit. Begin met dat je je niet zo gelukkig voelt bijvoorbeeld, maar vertel aan het einde van het gesprek dat je volgende week of een andere keer graag wat meer verteld over waar je nog meer mee zit, zoals het eten, jezelf niet leuk vinden of andere problemen waar jij mee worstelt. Spreek ook gerust af dat de ander daar nog eens naar vraagt of maak alvast een afspraak om het erover te hebben. Als je weet dat je niet zo gemakkelijk praat, is het goed om zelf stokken achter de deur te bedenken, zodat een ander jou daaraan kan houden.
Waarom wil je dit?
Sta eens stil bij waarom je jezelf afvraagt of je iets wel of niet moet vertellen. Zet op een rij waarom je dit wilt delen, wat de voordelen zijn. Natuurlijk zijn er nadelen, maar die weet je wel. Het is namelijk doodeng. Maar het is ook goed om ruimte te geven aan de reden waarom je het wel zou moeten delen. Bijvoorbeeld omdat een ander jou dan kan helpen, het oplucht, je nieuwe inzichten krijgt, het minder zwaart aanvoelt of omdat je anders niet open en eerlijk bent in therapie. Praten is heel belangrijk om te herstellen van een psychisch probleem, zoals een eetstoornis, trauma of depressie.
Adem in en uit
Ademhalingsoefeningen kunnen ook helpen om de dingen die op je hart liggen toch te leren uitspreken. Bewust ademen kan je helpen ontspannen, al is het maar een klein beetje. Het kan helpen beter na te denken en je net wat meer vertrouwen geven. In combinatie met de andere tips hierboven, kun je hopelijk leren om toch te gaan praten over waar jij mee zit.
Misschien denk jij gewoon niet zo’n prater bent en het niet nodig hebt. Natuurlijk praat de een meer dan de ander en is dat ook prima. Maar al je problemen voor jezelf houden, geen steun vragen en rondlopen met grote geheimen die zwaar wegen is niet gezond. Het is bewezen dat praten en je gevoelens delen belangrijk is om gelukkig te zijn. Natuurlijk voelt het in het begin nog heel ongemakkelijk en lucht het misschien nog helemaal niet op, maar dat komt later echt. Op lange termijn is praten juist heel helpend en gezond, ook voor jou.
Ik hoop dat je wat hebt aan deze tips en ‘’ik durf niet” of ‘’ik kan het niet” aan de kant gaat zetten om de stappen te zetten die je nodig hebt.
Geef een reactie