Streven naar idealen, dromen najagen of je principes volgen kan heel erg mooi zijn. Je wilt de wereld een stukje mooier maken, voelt je verantwoordelijk en hebt bepaalde ideeën. Zelf ben ik ook erg zo opgevoed. Als klein meisje van 8 werd ik dan ook verkozen tot jeugdambassadeur van de school. Ik verzamelde handtekeningen voor kindsoldaten, werkte mee aan een petitie tegen de walvisjacht van Greenpeace en ik bracht zieke vogels naar de opvang of maakte een begraafplaats voor ze in onze achtertuin. Inmiddels heb ik nog steeds veel principes en ik vind het fijn om deze na te streven. Maar wat als je doorslaat en de principes regels worden of obsessief? Wat als het een dwangmatige bezigheid wordt of een manier van controle zoeken en perfectionisme?
Een tijdje geleden kreeg ik wat kritiek op een blog over fair trade winkelen, iets waar ik me in de loop van de jaren steeds meer in verdiep en wat ik mooi vind om te doen. Ik snapte de kritiek niet meteen, omdat ik er op een hele rustige manier mee om ga. Gezond. Toch kon ik me er tegelijkertijd ook wel weer iets bij voorstellen. In de tijd dat ik een eetstoornis had, kon ik namelijk niet zo goed doseren als nu. Het was zwart of wit. Toen sloeg ik wel eens door in principes, vanuit perfectionisme of controle-drang. Ik werd veel te streng voor mezelf. Ik legde mezelf regels op die helemaal niet haalbaar waren en veel tijd en ruimte in mijn gedachten opeiste.
Ook vond ik mezelf vaak niet goed genoeg als ik me er niet aan kon houden. Ik wilde mezelf alsmaar verbeteren en was eigenlijk nooit tevreden met wie ik al was. Ik verzon constant nieuwe doelen om aan te werken. Dingen die ik moest verbeteren aan mezelf. Meer sporten, gezonder eten, afvallen, geld sparen, geld doneren, hard werken, vrijwilligerswerk doen bijvoorbeeld. Dingen die heel normaal klinken, voor mensen zonder eetstoornis en een positief zelfbeeld. Maar dingen die voor mij tegelijkertijd een valkuil waren. Want ik kon niet met mate sporten, gezond eten, afvallen, geld sparen, geld doneren, hard werken of vrijwilligerswerk doen. Ik moest dat altijd perfect doen.
Dat perfecte dat hield ik eigenlijk nooit vol. Ik voelde me daarom vaak gefaald in mijn eetstoornis, gefaald in mijn gezonde, milieubewuste eetpatroon en mislukt in alle andere dingen die ik deed. Ik wilde dingen goed doen en had me van alles voorgenomen. Waarom kon ik mezelf daar dan niet aan houden? Het is veel beter voor mijn lichaam, voor mijn uiterlijk of voor de wereld. Waarom deed ik het niet gewoon en waarom konden andere mensen het wel? Door alle wedstrijdjes die ik met mezelf rende, voelde ik me regelmatig teleurgesteld en fout.
Ik denk dat ik eigenlijk ook veel te veel op hing aan deze doelen. Het is mooi om dromen te hebben en het is ook mooi om doelen na te treven. Maar je hebt wel een bepaalde gezonde dosis eigenwaarde nodig waarmee je dat moet aanpakken. Daarbij is het belangrijk om realistisch te blijven en niet te hoge eisen te stellen aan jezelf, zodat je jezelf ook ruimte geeft om te groeien. Het kan niet van de een op andere dag. Ontbreekt een gezonde mate van liefde en geduld voor jezelf, dan kunnen je principes soms extreme vormen aannemen, je slaat door.
Zelf zocht ik denk ik ook heel erg naar bevestiging. Bevestiging dat ik iets kon. Dat ik goed genoeg was. Dat ik het waard was om te bestaan, om te leven en dat ik wat toevoegde aan de wereld. Ik was erg onzeker over mijn waarde en voelde me erg negatief over mezelf. Ik zocht dan ook op allerlei manieren naar bevestiging. Door slank te zijn, door mijn best te doen een goed mens te zijn, door het beste idee te bedenken bij vriendinnen, door veel aandacht te besteden aan mijn uiterlijk of door mij anders voor te doen dan wie ik eigenlijk was. Ik wilde leuk gevonden worden. Ik ging daardoor soms te ver in mijn mooie ideeën.
Die mooie ideeën zijn er nog steeds. Ik denk dat we die allemaal hebben in bepaalde mate. Het is fijn om volgens jouw eigen normen en waarden te kunnen leven. Het is een stukje van wie je bent. Die normen en waarden kunnen betrekking hebben op de mensen in jouw omgeving, de manier waarop jij voor anderen zorgt, hoe je over de wereld denkt of het milieu. Ook eetgewoontes kunnen hier een rol bij spelen. Het is helemaal niet gek dat je die principes hebt, maar als je een negatief zelfbeeld hebt of een eetstoornis, kun je hier soms nogal in doorslaan. Ik wil je dan ook meegeven dat het goed is om je daar bewust van te zijn.
Probeer zelf ook eens stil te staan bij jouw idealen. Ben je daar op een gezonde, gedoseerde manier mee bezig? Wat is het doel ervan of is het doel ook een stukje controle, bevestiging zoeken of dwang? Dat is helemaal niet gek en herken ik heel erg. En het is ook niet iets waarom je boos moet worden op jezelf. In tegendeel. Het is mooi en lief dat je idealen hebt, maar het is ook goed om jezelf hierin in bescherming te nemen. Zorg eerst goed voor jezelf, voordat je anderen gaat helpen, de dierenwereld gaat beschermen of milieuvervuiling wilt tegengaan. Dat kun je het beste als je je goed voelt, over jezelf.
In behandeling voor mijn eetstoornis en in de jaren daarna, heb ik veel gewerkt aan mijn zelfbeeld, binnen en buitenkant. Ik heb geleerd om goed voor mezelf te zorgen, lief voor mezelf te zijn en heb daardoor ook meer te geven aan anderen. Sinds een jaar of twee houd ik me ook steeds meer bezig met mijn dromen en idealen, zoals jullie misschien wel hebben gemerkt. Ik vind het leuk daar soms iets over te delen. Ik denk dat veel van jullie je erin herkennen en ik hoop ergens stiekem dat anderen ook kleine stapjes maken om de wereld te verbeteren. Samen kunnen we een hoop doen.
Maar als eerst wil ik je adviseren om jezelf een gelukkig mens te maken. Want van daaruit heb je zoveel meer de geven aan de wereld. Juist dan kun je gedoseerd, met mate en op een gezonde manier omgaan met je principes. Niet ten koste van jezelf, want dat is het niet waard. Je slaat dan uiteindelijk niet zomaar meer door, gunt jezelf een groeiproces, fouten en het hoeft allemaal niet zo perfect. Wees een beetje lief voor jezelf, als je merkt dat jij te streng bezig bent met je idealen.
Herken je jezelf erin dat je voor jouw mogelijkheden en energie te streng bezig bent met vegetarisme, veganisme, afval-beperking, fair trade winkelen, dierproefvrij shoppen, goede doelen steunen of biologisch eten? Dat is helemaal niet raar. Het laat ook een mooie kant van jou zien. Maar als je stiekem weet dat er meer achter zit, zoals controle, dwang, perfectionisme, te hoge eisen stellen of bevestiging zoeken, dan is het goed om hier open over te zijn. Naar jezelf toe en als je dat nodig hebt, ook naar anderen om jou heen. Als jij goed voor jezelf zorgt, maakt ook dat de wereld een stukje mooier. Daarna komt de rest wel weer. Loop je eigen tempo, doe wat je kunt en heb een beetje geduld met jezelf. Je bent al goed genoeg.
â¥
Fotografie: Haylee, Georgie Pauwels, Helen Alfvergen
Geef een reactie