Ik wil compenseren

Dag in dag uit belandde ik in dezelfde cirkel. Vanaf het moment dat ik mijn bed uitkwam begon het vechten tegen de drang om te eten en als ik hier toch aan toe had gegeven, was het verpest. Ik moest stoppen met eten, dat was de enige oplossing. Dat was de enige reden waarom ik überhaupt ooit begonnen was met compenseren. Als ik dat in de hand kan houden, heb ik het compenseren ook niet meer nodig. Zo simpel bleek het natuurlijk niet….

Het bleek namelijk een ingewikkelde cirkel waarin eten en compenseren altijd onlosmakelijk met elkaar verbonden waren. Ik dacht altijd dat het compenseren een gevolg was van mijn eetbuien en de wens om af te vallen. Daar is het misschien wel mee begonnen, maar daar ging het allang niet meer over. Compenseren was mijn leven geworden en had een veel belangrijkere rol gekregen dan ik durfde toe te geven. 

Mijn eetpatroon stemde ik namelijk af op de compenseer-mogelijkheden die zich die dag aan mij voor zouden doen. ‘s Ochtend mocht ik wat meer eten omdat ik al kon uitkijken naar de honger die ik in de avond mocht hebben. Honger dat mij een goed gevoel gaf, het gevoel van controle en doorzettingsvermogen. Ik mocht een eetbui, omdat ik al kon uitkijken naar het moment dat het er allemaal weer uit mocht. De opluchting en controle die ik dan voelde, maakte dat het het telkens waard was. Het ging niet over het eten of het compenseren, het ging over wat dat compenseren met mij deed. Ik was verslaafd. 

Wanneer er gedurende mijn behandeling werd voorgesteld om te stoppen met compenseren, zag ik dit echt als een onmogelijke opgave. Het was zo’n belangrijk onderdeel van mij geworden. Ik zag het compenseren als een oplossing om met het eten om te gaan. Eten moest ik toch de hele dag, daar had ik geen oplossing voor. Het braken, eten uitstellen, obsessief bewegen, het voelde allemaal als het laatste wat ik aan moest pakken. Eerst moest ik aan andere dingen werken, mijn emoties, mijn zelfbeeld, dan pas kon ik dit loslaten. Het bleek het eerste wat ik aan moest pakken.

Natuurlijk werd er tijdens mijn behandeling op heel veel verschillende dingen gefocust en hoefde niet alles één voor één behandeld te worden. Wel merkte ik later pas dat het mijn compenseer-gedrag was, dat mij zo naar beneden bleef halen. Het feit dat ik kon compenseren en hier niet voor zou kiezen, maakte dat ik mij zwak en dik voelde. Hoe moe ik er ook van was, ik moest kiezen voor die schijn controle. Dat was het beste wat ik kon doen in een toch al verpeste dag. Zo werd een dag een week, een week werd een maand en altijd bleef het compenseren het beste wat ik kon doen. 

Hoewel ik heel lang dacht dat het compenseren een goede manier was om met het eten om te kunnen gaan, bracht het mij eigenlijk steeds verder weg van mijn doel. Het compenseren hield alles in stand. Het maakte dat ik alles in mijzelf uit kon zetten en ik hoefde mij alleen maar daar mee bezig te houden. De kick, de controle. Mijn dag draaide niet om eten. Mijn dag draaide om hoe ik om kon gaan met dat eten. Hoe ik toch nog controle kon hebben op alles wat er toch in was gegaan. 

Het walgelijke gevoel over mijzelf wilde ik eruit kotsen of eraf sporten. De illusie dat ik daarin ging vinden waar ik zo hard naar op zoek was, maakte dat ik niet uit die cirkel kwam. Ik vond nooit wat ik zocht, het was nooit wat ik nodig had, maar het was het beste wat ik kon doen. Stoppen met compenseren is het engste wat er bestaat, als het de enige oplossing is die je te bieden hebt. Tegelijkertijd is stoppen met compenseren is ook de enige manier om een andere oplossing te ontwikkelen. De uitweg, de vlucht, die het compenseren mij bood moest weggenomen worden. Dan pas werd de cirkel doorbroken. 

De angst hiervoor moest in kaart gebracht worden. Wat was het ergste dat er kon gebeuren? Ik voelde altijd ongelofelijk veel angst en spanning als ik niet kon compenseren, maar waar was ik nu precies zo bang voor? Ik had inmiddels wel geleerd dat ik van een eetbui niet direct aan zou komen, maar toch bleef de angst dat dit niet voor mij zou gelden. Ik voelde mij dik, zonder dat ik dat was, en dat was al erg genoeg. Dat dikke gevoel ging ik er alleen niet door kwijtraken. Ik was bang dat mijn lichaam compleet zou ontregelen als ik ermee zou stoppen, maar ik wist dit niet zeker als ik het niet zou proberen. Met al dat compenseren was ik ook niet gelukkiger geworden. 

Ook al voelde het als de normaalste zaak van de wereld om het altijd zo te doen, als ik mij bedacht hoe het zou zijn als mijn beste vriendin dit zou doen zou ik dat heel erg vinden. Voor haar zou ik zoveel helpende oplossingen hebben bedacht. Ik zou haar helpen om afleiding te zoeken en samen te relativeren. Bovenal zou ik haar helpen om weer lief voor zichzelf te worden. Ik moest mijn eigen beste vriendin worden en mijn beste vriendin zou mij niet boven de wc pot laten hangen. 

In het begin voelt het ook gewoon nog helemaal niet goed. Het voelt niet fijn en er is niet meteen opluchting. Tegen je gevoel ingaan, tegen de eetstoornis ingaan, vergt ontzettend veel van je en ook zeker van mij in die periode. De opluchting komt wel, maar later pas. Wanneer ik na een eetbui toch naar de stad ging om wat te drinken en ik was een paar uur verder, toen kwam de opluchting. Niet omdat ik mij meteen goed voelde, maar omdat ik door de drang van het compenseren heen was gegaan. Omdat het dit keer was gelukt. Misschien dat het mij de volgende keer dan ook wel zou lukken. 

Juist mijn eigen compenseer-plannen moest ik blokkeren. Door na een eetbui toch even naar buiten te gaan, niet om het eraf te rennen, maar even uit mijn eigen omgeving te zijn en een paar keer diep in- en uit te ademen. Door na een eetbui mijn vriend te bellen, dat het mis was gegaan en hoe rot ik mij daarover voelde, maar dat ik echt niets wil doen nu hoor! 

Door toch te ontbijten de volgende ochtend en ‘s avonds gewoon uitgebreid te koken voor mijzelf. Waar compenseren altijd fungeerde als het nulpunt, het nieuwe begin vanwaar ik het dan weer goed moest doen. Was nu een volwaardige maaltijd het nieuwe begin.

Hoe eng en onmogelijk het ook voelt om te stoppen compenseren. Het is de enige manier om jezelf iets nieuws aan te leren. Iets dat je misschien wél gelukkig maakt. Iets dat wél bijdraagt aan de zorg en liefde die je op die moeilijke momenten het hardste nodig hebt. Wees je eigen beste vriendin. Er bestaat een leven waarin je kan genieten van eten zonder dat je dat hoeft te compenseren en dat leven verdien jij ook.

Wat doe jij om te stoppen met compenseren?