Kan ik geen liefde geven?

De etalages in de winkelstraten vullen zich met hartjes. De bloemenzaken tonen hun mooiste rozen. Op televisie en op de streamingsdiensten is er geen ontsnappen meer aan het assortiment liefdesfilms. Het zoveelste zwijmelliedje wordt gedraaid op de radio. Je hoort mensen praten over hun plannen voor Valentijnsdag. Het is een feit; de dag van de liefde komt steeds dichterbij. Met elk hartje dat ik voorbij zie komen, groeit bij mij de eenzaamheid… 

In de jaren dat de eetstoornis een groot deel van mijn leven innam, bleef er bij mij weinig ruimte over voor relaties. En dan doel ik niet enkel op mijn liefdesleven; ook relaties onderhouden met vrienden en zelfs met mijn eigen familie was te veel voor mij. Het voelde alsof ik dat er niet bij kon hebben. Ik kon er als een berg tegenop zien om te antwoorden op berichtjes van vrienden of familie. En ik voelde mij dan vervolgens ook weer schuldig als ik mijn reactie al een paar dagen had uitgesteld, waardoor de drempel om alsnog een reactie te sturen juist alleen maar hoger werd. Voor mijn gevoel had ik geen energie over om ook nog eens in het onderhouden van contacten te stoppen. Achteraf gezien, denk ik dat het voor mij ook een groot stuk zelfbescherming is geweest om zoveel mogelijk mensen op afstand te houden toen ik behoorlijk met mijzelf in de knoop zat. Ik bouwde een muur om mij heen en ik wilde voorkomen dat ik andere mensen zou opzadelen met mijn problemen. Ik had dit immers toch zelf veroorzaakt? Dan moet ik hier ook zelf uit zien te komen. Mijn omgeving hoeft en mag hier niet de dupe van zijn.

Ik heb mensen op afstand gehouden en daardoor zijn er ook flink wat contacten verwaterd in de jaren dat ik met mijzelf in de knoop zat. Op dat moment voelde het alsof iedereen mij maar alleen liet; mij liet zitten met mijn problemen. Nu besef ik dat ik degene was die andere mensen alleen liet. Mijn gedachten en verlangens konden behoorlijk tegenstrijdig zijn. Zo wilde ik dat andere mensen mijn zorgen niet hoefden te dragen en tegelijkertijd had ik toch ook heel veel behoeften om mijn zorgen te kunnen delen. Door de continue strijd die ik met mijzelf voerde, werd mijn houding naar de buitenwereld toe erg gesloten. Ik straalde geen uitnodigende houding uit om wél in contact te komen of te blijven. Vroeg iemand hoe het met mij ging, dan kwam er vaak een politiek correct antwoord. En ook daarmee gaf ik de mensen niet de kans om er echt voor mij te zijn. Op dit soort momenten hoopte ik soms dat iemand door mij heen zou prikken; mijn ware gezicht zou zien. Toch hield ik het ook af dat dit zou gebeuren. Mijn ware gezicht voelde te kwetsbaar om met anderen te delen. Het gevoel van schaamte overschaduwde de wens om mensen wel écht te betrekken bij mijn leven.

Je mag de focus best even op jezelf houden

In de jaren van mijn problematiek heb ik eigenlijk alleen mijn moeder kunnen toelaten. Zelfs tijdens opnames heb ik geregeld andere familieleden naar huis gestuurd wanneer zij langs waren gekomen voor het bezoekuur. Iets waar ik mij later ontzettend schuldig om heb gevoeld. Ik ontnam hen elke kans om er voor mij te zijn en ik bleef zelf met een gevoel van eenzaamheid achter op mijn kamer. Was ik het dan toch zelf, die deze eenzaamheid creëerde? In de beginjaren van mijn herstel heb ik de focus vooral op mijzelf gehouden. Naarmate ik mijzelf steeds beter leerde kennen, mijn eigen patronen in begon te zien en langzaam maar zeker stapjes vooruit begon te maken, kwam er pas meer ruimte vrij om mij te gaan focussen op de relatie met mijn omgeving. Als ik voor mijzelf spreek, heb ik het ook nodig gehad om in dit proces eerst een tijd de focus op mijzelf te houden. Ik had zo’n dikke muur om mijzelf heen gebouwd, dat ik ook niet eerder aan relaties kon werken als ik niet eerst een opening in deze muur zou hebben gemaakt.

Steeds meer oog voor de buitenwereld

Naarmate ik stappen maakte in mijn herstel, maakte ik ook stappen in mijn sociale leven. Ik begon steeds meer activiteiten te ondernemen, waardoor ik ook steeds meer mensen op mijn pad kreeg. In het begin met veel moeite en later steeds makkelijker, lukte het mij om de mensen om mij heen steeds wat meer toe te laten. Wat mij hierin vooral heeft geholpen, is dat ik mensen mijn ware gezicht durfde te tonen. Alleen zo krijgen mensen de kans om jou echt te leren kennen waardoor een vriendschap, sterke familieband en/of een relatie kan bloeien. Uiteindelijk willen mensen jou leren kennen om wie je bent en niet om wie je niet bent. Ik verzamelde steeds meer vrienden om mij heen en ook de band met mijn familie begon zich steeds meer te herstellen. De angst dat dit alles weer zou wegvallen, heeft mij nog wel eens flink in de weg gezeten. Ik heb vaak genoeg de neiging gehad om die muur weer helemaal dicht te metselen. Toch wist ik dat ik daarmee ook niet verder zou komen. Hoe spannend ik het ook vond, ik wilde deze relaties opbouwen.

De volgende stap: een relatie

Door mijn eetstoornis zijn er flink wat jaren anders gelopen dan gepland, waardoor ik lang ook geen ruimte heb ervaren voor het ontdekken van mijn liefdesleven. Naarmate ik meer vriendschappen had opgebouwd, kwam er bij mij een sterker gevoel dat ik van alles gemist had. Het leek wel alsof ik ineens zag hoe mijn leven er ook uit had kunnen zien. Eén van de dingen die ik in mijn ogen gemist had, was het hebben van een liefdesrelatie. Ik wilde zo graag dat dit het moment zou zijn dat ik ‘de ware’ zou ontmoeten, dat ik mijn eigen gevoel voorbijging. Ik werd verliefd op het idee dat iemand mij leuk vond, in plaats van op de persoon zelf. Ik liet een soort versie van mijzelf zien om maar leuk gevonden te worden. Wat dit dan vervolgens met mij deed, vond ik niet zo belangrijk. Het op deze manier aanpakken en er zo een beetje in blijven hangen, voelde veilig. Als ik deze zou laten lopen, komt er dan ooit nog wel iemand anders voor terug? En wie zegt dat ik voor diegene dan wel meer zou voelen? Kan ik wel verliefd worden? Is het gevoel dat ik nu ervaar niet gewoon het hoogst haalbare voor mij? In de maanden dat dit speelde, ben ik mijzelf behoorlijk kwijtgeraakt. Iets wat ik zelf eigenlijk pas echt inzag op het moment dat de relatie werd beëindigd. Toch heb ik hier ook veel van geleerd, hoe cliché dat ook weer klinkt. Uit dit soort ervaringen haal je toch altijd weer levenslessen.

Blijf bij jezelf

In de tijd dat ik vriendschappen en relaties probeerde op te bouwen, had ik nogal eens de neiging om mijn eigen gevoelens met betrekking tot de relatie – welke vorm van een relatie dit ook was – aan de kant te zetten. Zo zag ik elke potentiële vriendschap als een kans die ik niet kon laten lopen, ook als ik diep van binnen zelf geen sterke behoefte voelde voor een vriendschap. Toch is jouw eigen gevoel hierin juist zo belangrijk en waardevol. Hoe ga je een sterke band met iemand op bouwen, terwijl je eigenlijk niet zo’n sterke connectie voelt? Jij mag hierin voor jezelf kiezen. Niet iedereen hoeft je aardig te vinden of een vriend van je te zijn. Het is niet haalbaar om dit na te streven. Mensen verschillen van elkaar, waardoor je met de ene persoon nou eenmaal meer hebt dan met de ander. Daar is niks geks aan.

Spreek uit wat voor jou belangrijk is

Een relatie op vriendschappelijke basis, als familieband of in de vorm van liefde; het werkt alleen als het van twee kanten komt. Een eetstoornis kan de relatie met jezelf flink beïnvloeden, wat het ook weer extra lastig kan maken om relaties aan te houden en op te bouwen. Als je niet lekker in je vel zit, kunnen jouw behoeftes in het contact met andere mensen heel anders zijn dan wanneer je je stabiel en zeker voelt. Geef bij de mensen die dicht bij jou staan aan wat jij op dat moment ervaart, wat lastig voor je is en waar jij behoefte aan hebt. Alleen zo geef je de ander de kans om goed op jouw behoeften aan te sluiten.

Alleen op Valentijnsdag

Misschien lees je dit wel en worstel je zelf momenteel met het gevoel van eenzaamheid. Zo’n dag als vandaag – Valentijnsdag – kan dan best even extra confronterend voor je zijn. Wellicht verlang je ergens juist naar liefde om je heen. Maar ben je eigenlijk wel echt alleen? Je hebt jezelf toch? Ben jij de liefde die je kan geven juist niet meer dan waard? Is het niet mooi om de mooie en minder mooie kanten van jezelf te kunnen accepteren, net zoals je dat van je partner of vriend/vriendin zou doen? Je kan pas liefde geven, als je liefde voelt. Liefde begint bij jezelf. Het gevoel van jezelf weinig tot niks gunnen, kan liefde naar jezelf toe behoorlijk ingewikkeld maken. Toch heb ook jij je positieve kanten die ook wel eens wat aandacht mogen krijgen. Wat zou jij van jezelf willen laten zien aan een ander? Wat maakt jou tot wie je bent? Gun jezelf de tijd om dit uit te zoeken; om jezelf te leren kennen. Als je jezelf kent, wordt het makkelijker om iemand anders jou te laten leren kennen.

Wil jij verder praten over dit onderwerp?
Vanavond, zondag 14 februari, is er een themachat ‘Liefde’ van 20:00 – 21:00 uur.
Je bent welkom! 

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.