Menstruatie en een eetstoornis

Het is weer maandagochtend bij de dagbehandeling en zoals het bij elke groep meiden gaat, zijn er altijd wel een paar tegelijk ongesteld. Een periode die al ongelofelijk veel ongemakken met zich kan meebrengen, laat staan als je een eetstoornis hebt of middenin je herstel zit. Je voelt van alles, veel meer dan normaal lijkt het en dat kan behoorlijk verwarrend voelen. Al die tijd streng voor jezelf geweest, nu opnieuw zoeken naar die balans en structuur en dan word je tussendoor ook nog eens ongesteld. Een periode waarbij alle balans en structuur verder weg lijkt dan ooit….

“Je mag jezelf best een beetje ontzien in deze periode.” Ik hoor het onze diëtiste nog zeggen en elke maand spreekt ze mij opnieuw lief toe in mijn hoofd. We zaten met onze handen in het haar, de behandeling was voor velen best een ware periode en onze menstruatie maakte dat niet makkelijker. Meer trek, meer behoefte in bepaalde (vaak verboden) producten en nog meer emotionele schommelingen.. dingen waar we over het algemeen al niet zo goed mee om wisten te gaan. Overal wilden we grip op hebben, overal wilden we bewust mee bezig zijn en laat menstruatie nou net iets zijn wat je volledig overkomt en je alle kanten op kan sleuren.

Met al deze vragen, angsten en twijfels zaten we aan tafel, toen de diëtist die zin uitsprak. “Je mag jezelf best een beetje ontzien, dat is heel gezond en normaal om te doen.” Die eetstoornis en alle problematiek die erbij kan komen is natuurlijk heel heftig en daar heb je ook hulp bij nodig, maar ongesteld wordt iedereen, dus iedereen kent in meer of mindere mate deze periode en alle ongemakken die daarbij horen. Zelf merkte ik dat ik dezelfde kijk had op mijn gevoel en gedrag tijdens mijn menstruatie als op elke andere dag, terwijl dat misschien helemaal niet zo simpel ligt. Ik wilde er controle over hebben, mij bewust zijn van alles wat dacht, voelde, deed en vooral at. Terwijl dat misschien helemaal niet haalbaar was nu en juist dat hoeft helemaal niet erg te zijn!

Ik had daar altijd een oordeel over. Ik mocht mij niet zo laten gaan want het zou kunnen leiden tot een eetbu en ik mocht niet zo veel voelen want ook daar had ik vooral negatieve associaties bij. Terwijl menstruatie iets is dat hoort bij een gezond leven, alles wat daarbij komt kijken hoeft dus niet erg en niet ongezond te zijn. Ja, het is soms heftig, maar het oordeel erover en het in bedwang willen houden maakt het denk ik vaak veel heftiger dan nodig.

Hoe doe je dat dan? Jezelf ontzien in die periode? Onlangs schreven we met de redactie al een blog over hoe wij de tijd van de maand doorkomen, waarin we ook al kort iets vertelde over hoe het ons die dagen vergaat. Zelf vond ik het best lang zoeken naar de juiste manier om mijzelf te zorgen in die periode en vooral mijzelf echt te ontzien. Het voelde altijd als zwak om ook maar iets aan te passen in mijn dagelijks leven, alleen maar omdat uit ongesteld werd. Daar zijn helemaal geen aanpassingen voor nodig, het gebeurt gewoon en verder verandert er niets.

Ik nam mijn eigen behoeftes vaak ook niet serieus en strafde mijzelf er alleen maar voor af. Als ik rond die periode meer eetdrang en eetbuien had, zag ik dat als mijn eigen zwakke eetstoornisplek. Voor een deel had dat natuurlijk ook te maken met mijn eetstoornis, maar tijdens deze dagen komt er nog zo veel meer bij kijken. Dingen die je misschien niet altijd verwacht, maar die je dagelijks leven wel even in de war kunnen schoppen. Dat serieus nemen, daar rekening mee houden en vooral jezelf daarin ontzien, is vaak de beste manier om ermee om te gaan. Maak het jezelf vooral zo makkelijk mogelijk, er is al genoeg aan de hand.

Wat is er dan aan de hand? Nou, om te beginnen verlies je gemiddeld zo’n 50 milliliter bloed, de krampen in het spierweefsel van je baarmoeder kunnen hevige buikpijn veroorzaken en daarnaast komen rugpijn, hoofdpijn en misselijkheid ook regelmatig voor. Veel voorkomende andere klachten zijn een wat slap gevoel, pijnlijke borsten, opgeblazen buik, huidproblemen, slapeloosheid en een behoorlijke emotionele rollercoaster. Dit alles leek altijd volledig uit het niets te komen en zorgde ervoor dat ik mij nog dikker, lelijker en slechter voelde dan normaal. Hoe kan ik mijzelf nou ontzien als ik er zo uitzie!? Dacht ik altijd.

Juist daarom. Juist omdat het niet makkelijk is, je je zeker niet aanstelt en er veel aan de hand is in je lichaam wat zowel lichamelijk als geestelijk z’n weerslag heeft. Juist omdat het erbij hoort, het even nergens heen gaat en je deze periode simpelweg het beste doorkomt als je lief bent voor jezelf. Het kan best zwaar zijn en dan zou je daar zelf nog een schepje bovenop doen? Veel oneerlijker kun je het eigenlijk niet maken voor jezelf. Jezelf op meerdere vlakken ontzien, het gevoel er te laten zijn en je er zelfs aan toe te geven, kan het allemaal een stuk dragelijker maken. Zonder dat dit consequenties hoeft te hebben.

Huil

Als je het voelt, als het nodig is, als het totaal niet nodig is, als je het niet meer kan tegenhouden.. huil wanneer jij wil. Op de dag dat ik ongesteld moet worden huil ik heel vaak en heb ik tijdens de huilbui pas door waar het door komt. Huilen is niet altijd fijn, maar het inhouden zorgt vaak voor nog veel meer spanning. De opluchting die je kan voelen als het gevoel er mag zijn en je alle emotie eruit mag laten, kan die spanning echt verminderen. Er hoeft geen reden te zijn om te mogen huilen. Je bent ongesteld, dat is reden genoeg om veel te mogen voelen en dat allemaal de vrije loop te laten. Geef jezelf daarin de ruimte, geef al je emoties de ruimte en waarschijnlijk zul je je daarna ietsje lichter voelen.

Het geeft mij zelfs een heel bevrijdend gevoel, dat moment dat je echt die emoties er durft te laten zijn, zonder dat je je erover hoeft te veranderen. Tegenover anderen maar vooral tegenover jezelf. Dat hoeft natuurlijk niet alleen met verdriet te zijn, elke andere emotie kan heviger opkomen dan normaal. Huilen van ontroering, schelden van boosheid, maar ook schaterlachen om niets. Alles kan en alles mag!

Eet

Zeker tijdens een eetstoornis en eetstoornisherstel kan dit een lastig punt zijn. Ik weet nog dat ik in die periode een artikel voorbij zag komen, waarbij ze verschillende vrouwen in de supermarkt hadden geïnterviewd die ongesteld waren geworden en wat er in hun mandje zat. Bijna elke vrouw had een bepaalde behoefte die afweek van de andere weken in de maand en afweek van haar normale eetpatroon. Soms wat meer, soms totaal andere producten. Bij de één kwam chocola duidelijk naar voren, de ander sloeg een pak blueberry muffins in en weer een ander had een ontzettende behoefte aan kaas. Voor een lekker avondje alleen op de bank met een kruik sloeg zij stokbrood en allemaal lekkere kaasjes is, pure verwennerij voor zichzelf. Ik zag al die vrouwen er op die manier mee omgaan, vrouwen met een gezond gewicht en een gezond leef- en eetpatroon, waarom zou dat niet voor mij op kunnen gaan?

Diezelfde vraag stel ik aan jou. Waarom zou dat niet voor jou op gaan? Juist toegeven aan de behoeftes die je op dat moment hebt, die zo ontzettend af kunnen wijken, kan helpen om je goed te voelen en voor jezelf te zorgen. Het hoeft helemaal niets met je gewicht te doen en geen consequenties te hebben voor je lichaam. Je lichaam is uit balans en ook wanneer je niets zou veranderen aan je eetpatroon die dagen, kan je gewicht schommelen. Door je hormoonhuishouding en je vochtbalans kan het heel goed zijn dat het die dagen kan verschillen en uiteen kan lopen. Dat betekent niet dat je dik bent, dat betekent dat je lichaam hard aan het werk is en je daar eigenlijk niet van hoeft te schrikken. Voor de rest van de maand heeft het geen gevolgen en grote kans dat als jij goed voor jezelf blijft zorgen, het daarna weer stabiliseert en je je stukken beter voelt. 

Relax

Staan er dingen op je to-do-list die nu echt als te veel voelen en helemaal geen prioriteit hebben? Dan stel ik voor om ze er lekker vanaf te halen. Zelf merk ik dat het op dit soort dagen echt te veel kan zijn, terwijl ik weet dat het mij een paar dagen later veel makkelijker afgaat. Dingen kunnen echt als een dagtaak voelen, terwijl ik mijn hand er normaal niet voor omdraai. Je mag best wat taken uitstellen die uitgesteld kunnen worden of je dag anders indelen, naar jouw behoefte. Je mag jezelf daar best in ontzien. Als je met een dekentje op de bank en een fijne film echt weer helemaal tot rust kunt komen en je buik iets rustiger kan worden, vind ik het persoonlijk een fijn staaltje zelfzorg als je daarvoor kiest. Jij bent degene die ongesteld is, dus jij weet het beste waar je nu goed aan doet. Jij bent ook de enige die zelf die verantwoordelijkheid kan nemen en kan zorgen dat je zo relaxt mogelijk uit deze dagen komt.

Misschien weet je trouwens nog helemaal niet zo goed waar je goed aan doet. Tenminste, ik wist dat echt niet meteen en het was best een zoektocht om erachter te komen hoe ik die dagen het beste in kon richten. Gun jezelf die zoektocht, want het is ook begrijpelijk dat dat stukje zelfzorg en zelfliefde even moet groeien. Dat is even wennen en dat is oke. Gun jezelf de tijd om uit te proberen wat voor jou het beste werkt. Waar heb jij echt behoefte aan en waar voel jij je fijn bij? Dat verdien je. Dat verdien je altijd, maar tijdens je ongesteldheid misschien net iets meer. Je mag jezelf ontzien, zonder voorwaarden, zonder regels. Dat je maar huilend, etend en tevreden door deze tijd van de maand heen mag komen.

Hoe ontzie jij jezelf tijdens je menstruatie?

Fotografie: tatiana-fet