Omgaan met leegte

Stilte, leegte. Geen rust, maar een gapend zwart gat. Heftige emoties waren niet altijd fijn, maar ik wist tenminste wat ik eraan had. Het was leegte waar ik me ongemakkelijk door kon voelen. Alles moest opgevuld worden. Dat deed ik vaak met eetbuien; die kwamen juist op de stille momenten plotseling keihard aanzetten. Ik herinner me nog goed dat ik de meest intense smaakbeleving wilde. Iets proeven. Iets voelen. Gewoon iets. Intensiteit, dat wilde ik wel, maar geen leegte. Geen stille leegte. Geen gapend zwart gat, zoals dat voelde. Hoe ga je om met leegte?

Ik wilde altijd iets voelen

Leegte. Het woord heeft in mijn belevingswereld altijd al een beetje een negatieve lading gehad. Waarom is dat eigenlijk zo? Stilte kan daarentegen voor mij twee kanten op. Je hebt een aangename en een onaangename stilte. Bestaat er dan ook een aangename leegte? Zeker vroeger vond ik leegte iets heel lastigs om mee om te gaan. Het voelde ongemakkelijk, onbestemd en een beetje eng. Ik vulde het ‘t liefst zo snel mogelijk op. Dit deed ik echter niet altijd constructief.

Ik dacht dat ik vaak eetbuien had uit verveling. Misschien was dat ook zo, maar hoe meer ik erover na ging denken, hoe meer ik besefte dat die verveling ook een andere lading kon hebben. Namelijk: leegte. Leegte die ik opvulde met zo veel mogelijk voelen. De muziek moest altijd hard. Ik moest altijd iets te doen hebben. Smaakbelevingen wilde ik intens. Ik vulde de leegte op met de kick of roes van eetgestoord gedrag. Door zelfbeschading of door me mee te laten slepen en verliezen in emoties. Ik wilde geen leegte. Ik wilde altijd íets voelen.

Grip op mijn gevoelens

Wat lag er verborgen in die leegte dat ik zo graag wilde vermijden? Wat was de functie van mijn eetstoornis? De functie van mijn extreme gedrag? Wat was het dat ik zo graag niét wilde ervaren? Je zou denken dat als je juist heel veel wilt voelen, je niet bang bent voor gevoelens, maar dat was niet zo. Ik wilde bepaalde dingen graag veel voelen, zodat ik andere dingen niet hoefde te voelen. In de leegte voelde ik mij kwetsbaar, want daar was ineens alle ruimte voor mijn onzekerheden. Daar werden mijn twijfels en angsten niet overstemd.

Door die leegte te vermijden vond ik inderdaad een tijdelijke oplossing voor die twijfels en angsten, maar ik loste er niets mee op. Het was belangrijk om met die onzekerheden aan de slag te gaan – onder andere in therapie – zodat ik het niet meer nodig zou hebben die leegte steeds op te hoeven vullen.

Stilstaan is achteruit gaan

Iets anders dat ik lastig vond aan de leegte, was de neutraliteit die het met zich meebracht. Ik had veel last van zwart-witdenken en negatief invullen. Als de leegte niet positief was, dan ervoer ik dat direct als negatief. Het leven gaat met ups en downs. Dat is logisch en niet erg, maar wel iets waar ik echt mijn weg in moest vinden. Als ik van een enorme up naar een wat minder grote up ging, kon dat voor mij heel zwaar voelen. Het ging dan namelijk minder. Dat het minder ging was alles dat ik zag, zelfs al was dat minder nog steeds best oké.

De lat ligt hoog

Ik had de lat dan ook erg hoog voor mezelf gelegd. Ik vond goed niet snel goed genoeg. Maar je kan niet altijd pieken. Je kan niet altijd maar presteren. Dat vond ik lastig om los te laten en dat vind ik nog altijd wel een lastig thema. Leegte voelde nutteloos en vanuit daar trok ik al snel de conclusie dat ik ook nutteloos was. Zelfs al had ik de dag daarvoor nog iets gedaan waar ik trots op was. Het is voor mij heel belangrijk om echt stil te staan bij waar ik trots op en dankbaar voor ben. Wat mijn leven zin geeft. Als dat goed zit, kan ik juist genieten van de leegte door terug te blikken of te ontspannen.

Omgaan met leegte

Een gevoel van leegte overkomt iedereen wel eens. Soms duurt het kort en soms duurt het wat langer. Het hoeft helemaal niet verkeerd te zijn, maar het kan wel wat ongemakkelijk voelen. Toch kan je deze leegte ook voor je laten werken. Bijvoorbeeld door het te gebruiken om te ontspannen of terug te blikken, zoals ik omschreef.

Bij een gevoel van leegte kan fantaseren over de toekomst lastiger zijn. Als dat kon, zou de leegte denk ik niet meer zo leeg voelen. Een gevoel van leegte kan dan ook betekenen dat je een gebrek aan zingeving hebt. In dat geval kan je die leegte ook gebruiken om eens stil te staan bij wat jouw leven zin geeft. Hoe is jouw leven nu vormgegeven, waarom doe je wat je doet? En zou je daar iets aan willen veranderen? Thema’s die hierin een rol kunnen spelen zijn uitdaging, verbinding, plezier en ontspanning. Hoe zijn die thema’s in jouw leven ingedeeld?

Net als verveling kan leegte ook de ruimte geven om te fantaseren en weer tot nieuwe dingen te komen. Je kan dat helaas niet afroepen op commando. Daarom is het ook zo belangrijk om er niet over te oordelen, maar het te laten zijn en ervaren. Nogmaals, leegte overkomt iedereen wel eens. Het betekent helemaal niet dat je iets verkeerd doet of dat jouw leven dus ook echt leeg is. Sta stil bij wat jou gelukkig maakt, volg je hart, maak plezier en vergeet niet te ontspannen. Doe wat goed voelt, goed voor jóu. 

Hoe ga jij om met leegte?

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.