Toen ik een eetstoornis had wilde ik niets liever dan de cirkel van lijnen, eetbuien en braken doorbreken. In theorie wist ik dan ook precies wat ik moest doen om mijn eetbuien te verminderen en grip te krijgen op het probleem. In therapie had ik bijvoorbeeld geleerd wat ik kon doen wanneer ik last had van eetbuidrang, zoals afleiding zoeken, zorgen dat ik niet alleen was, opschrijven hoe ik me voelde en het huis uit gaan. Bovendien wist ik wat ik kon doen om eetbuien te voorkomen: genoeg eten, mezelf af en toe iets lekkers toestaan, voldoende rust nemen en lief voor mezelf zijn. Toch leek het op de één of de andere manier niet te lukken om controle te krijgen over de eetbuien.
Er waren twee grote denkfouten die ik maakte in de tijd dat ik probeerde van mijn eetbuien af te komen. De eerst denkfout was dat ik dacht dat ik genoeg at. Ik volgde toen een eetschema vergelijkbaar met de basislijsten hier op Proud. Het drong echter niet goed tot me door dat dit dus een basislijst was, en dat een gezond mens, zonder eetstoornis, veelal meer eet dan wat zo’n lijst voorschrijft. De meeste mensen volgen geen strikt eetschema en eten op gevoel. De ene dag eten ze wat meer dan de andere, afhankelijk van wat ze op die dag doen en van hoe ze zich voelen.
Ook al vond dat ik dat ik genoeg at met een basislijst, eigenlijk wist ik in mijn achterhoofd wel dat het niet zo was. Ik had namelijk bijna altijd honger, een duidelijke vraag van mijn lichaam om meer voedsel. Toch negeerde ik dit gevoel, omdat ik een gezond gewicht had en vond dat mijn lichaam ‘zich niet zo aan moest stellen’.
Ik at te weinig omdat ik graag af wilde vallen, een wens die mijn eetstoornis lang in stand heeft gehouden. Daarnaast wilde ik ook best van mijn eetstoornis herstellen, maar het was een absolute ‘no go’ als dit betekende dat ik daardoor misschien zou aankomen in gewicht. Idealiter wilde ik wel herstellen van mijn eetstoornis, maar tegelijk ook door kunnen gaan met afvallen. Ik wilde echt graag hersteld zijn, maar op voorwaarde dat ik ook slank kon zijn. Met deze gedachte hield ik, zonder het door te hebben, stug vast aan mijn eetstoornis.
Ik wilde dus alleen herstellen op voorwaarde dat mijn gewicht en figuur na mijn herstel perfect zouden zijn. De constante voorwaarden en ‘ja maar’ gedachten stonden in de weg van mijn herstel en door eraan toe te geven hield ik mijn eetstoornis in stand. Dit is een denkfout die veel mensen met een eetstoornis bekend zal voorkomen. Het is alsof je continu compromissen aan het sluiten bent met je eetstoornis. Op deze manier hou je de eetstoornis tevreden, maar ondermijn je je herstel.
De denkfout die ik maakte toen ik probeerde om te stoppen met compenseren was dus enerzijds dat ik te weinig at, en anderzijds dat ik vast bleef houden aan de wens om af te vallen. Ik was bang dat mijn gewicht zou toenemen als ik de cirkel van lijnen, eetbuien en compenseren zou doorbreken, doordat ik dacht dat het juist deze cirkel was die mijn gewicht in stand hield.
Voor de mensen die me probeerden te helpen was stoppen met compenseren vanzelfsprekend. Het was dan ook één van de eerste dingen die aan bod kwamen in mijn behandeling. Natuurlijk had mijn psycholoog gelijk, maar voor mij lag dit niet zo simpel. Ik voelde me verslaafd aan eetbuien en compenseren en had niet het gevoel dat ik een keuze had hierin.
Het gevoel geen keuze te hebben kwam door mijn tweede denkfout. Ik beschouwde namelijk het compenseren een als onoverkomelijk ‘logisch’ gevolg van de eetbuien. Het waren de eetbuien die ervoor zorgde dat ik moest compenseren. Als de eetbuien maar weg waren, dan hoefde ik ook niet meer te compenseren, toch? In plaats van het compensenseren aan te pakken, schoof ik de oorzaak van de vicieuze cirkel waarin ik zat af op mijn eetbuien.
Het was juist het compenseren wat de cirkel van lijnen, eetbuien en braken in stand hield. Ik ben jarenlang bezig geweest met allerlei pogingen om de eetbuien onder controle te krijgen, maar zonder succes. Totdat ik de sprong waagde om een keer niet te braken na een eetbui.
Stoppen met braken is misschien wel één van de engste dingen die ik in mijn leven heb gedaan. De eerste paar keren dat ik na een eetbui niet overgaf had ik last van paniekaanvallen. Er kwamen een hoop emoties en onderdrukte angsten los. Dit vond ik heel moeilijk, omdat ik er al zo lang omheen draaide en er erg bang voor was.
De eerste keer was het moeilijkst, maar tegen alle verwachtingen in werd het al snel iedere keer een stukje makkelijker om niet te braken. Het duurde niet lang voordat ik er zelfs een enorm gevoel van trots op nahield als ik niet had gebraakt. Natuurlijk ging het ook nog wel eens mis, maar mijn gevoel vertelde me dat ik op de goede weg zat.
In tegenstelling tot wat ik had verwacht ging het leven gewoon door toen ik stopte met braken. Ook kwam ik niet zo veel aan in gewicht als ik had gedacht. Maar even ben ik wat zwaarder geweest dan ik was gewend. Mijn lichaam was toen bezig om de balans te herstellen. Het hebben van een hoger gewicht vond ik erg vervelend, maar feitelijk veranderde het niet zo veel aan mijn leven, en het viel andere ook nauwelijks op.
Toen ik stopte met compenseren kon ik pas echt gaan werken het verminderen van mijn eetbuien. Het stoppen met compenseren gaf me veel inzicht in hoe mijn eetstoornis werkte en waarom ik telkens eetbuien had. Met dit inzicht nam de eetbuidrang dan ook langzaam af. De druk ging van de ketel en ik had de eetbuien niet langer fysiek of mentaal nodig. Stoppen met compenseren bleek noodzakelijk om mijn eetstoornis de baas te kunnen.
Ik hoop dat deze blog je wat inzicht geeft in de denkfouten die veel gemaakt worden wanneer iemand vastzit in de vicieuze cirkel van lijnen, eetbuien en compenseren.
Wil jij proberen te stoppen met compenseren?
Geef een reactie