Op de middelbare school maakte ik mijn profielwerkstuk over eetstoornissen. Op de kunstacademie koos ik mijn therapie als Individual Studie Traject. Ik tekende alleen maar extreem dunne of extreem dikke mensen. Ik ging veel om met de meiden die ik kende van groepstherapie. Ik keek alleen maar tv-programma’s die over eten en eetgewoonten gingen en zocht alles over eetstoornissen op wat ik maar kon vinden. Dag in dag uit was het eetstoornis voor en eetstoornis na. Wie was ik eigenlijk nog naast mijn eetstoornis?
Ik dacht dat ik heel slim bezig was. Ik kon mijn eetstoornis op zoveel gebieden inzetten. Voor school, voor vrije tijd, als afleiding, als manier om controle uit te oefenen, voor m’n kunst, noem het maar op. Een tijdje vond ik het eigenlijk wel prima om die eetstoornis te hebben. Waarom zeiden mensen nou steeds dat het je leven verpestte? Ik vond het juist allemaal hartstikke interessant en ik voelde me er ook wel goed bij… Totdat de gevolgen me duidelijk werden.
Ik had anorexia wat zich later ontwikkelde in boulimia. Terwijl ik eerst nog dacht alles prima onder controle te hebben, bleek dit toch steeds minder zo te zijn. Sterker nog, de controle was ver te zoeken. Mijn eetbuien werder groter en groter en kwamen steeds vaker voor. Het vele braken liet zijn sporen na. Mijn keel deed pijn, mijn spieren deden pijn, mijn slokdarm functioneerde niet goed, ik was constant moe, mij stemming verslechterde, ik haatte mijn lichaam, droeg de last van een dubbelleven op mijn schouders en kwam ook financieel in de problemen te zitten. Toch kon ik mijn eetstoornis niet zomaar loslaten.
Mijn eetstoornis had mijn leven op heel veel gebieden overgenomen. Op gegeven moment was het het enige waar ik me nog maar mee bezig kon houden. Ik wilde er vanaf, maar het intrigeerde me ook. Het voelde veilig, maar ook niet. Het was een haat-liefde verhouding, maar ik had een ongelooflijk sterke band met mijn eetstoornis. Dit maakte het extra lastig om het los te laten en te herstellen. Ik vond m’n eetstoornis en alles daaromheen mega interessant, op een zieke manier, en was bang zonder eetstoornis maar een saai meisje te zijn.
Bovendien gaf de identiteit van ‘het meisje met de eetstoornis’ mij houvast. Ik wist precies hoe ik haar moest zijn. Ik werd gestuurd door de stem van mijn eetstoornis en liet de moeilijke beslissingen dan ook aan deze stem over. Ik was bang dat een leven zonder eetstoornis te veel voor me zou zijn. Dat ik niet zou weten hoe ik ergens aan moest voldoen. Dat ik saai zou zijn, geen inhoud zou hebben. Dat ik niet slim, grappig, mooi of leuk genoeg zou zijn. Dat ik net overal buiten zou vallen. Nee, dat risico kon ik niet lopen.
Toch was ik niet gelukkig. Mijn eetstoornis zorgde ervoor dat ik telkens in hetzelfde stomme kringetje bleef rondlopen. Het was misschien (schijn)veilig, maar het was niet fijn. Wanneer ik om me heen keek zag ik hoe mijn omgeving zich ontwikkelde. Hoe ze leerden, plezier hadden, vrienden maakten, talenten ontdekten en nieuwe interesses verkenden en ondertussen bleef ik maar in eetgestoorde rondjes lopen. Dag in dag uit kiezen voor herstel is altijd een dubbel gevoel, tenminste bij mij wel, maar ik wist ook heel zeker dat mijn eetstoornis me niet gelukkig zou maken.
Het loslaten van mijn eetstoornis betekende dat ik opnieuw moest gaan ontdekken wie ik zonder eetstoornis zou zijn. Dat was best lastig, want ik was zo gewend aan die eetstoornis. Hoe zou ik straks al m’n tijd in gaan delen? Wat zou mij nog mij maken? Ik was bang voor de leegte die zou ontstaan. Bang dat ik niet leuk of goed genoeg zou zijn om andere dingen te doen met m’n tijd. Bang dat ik zou mislukken wanneer ik iets nieuws zou proberen. Toch heb ik ooit die stap moeten zetten.
Ik weet het moment nog goed dat ik op school plots besloot om een vis te tekenen in plaats van een lichaam. Het was niet een heel mooie tekening, het was gewoon een vis, niet meer en niet minder. Uiteindelijk heb ik er niet echt iets mee gedaan, maar het was wel een begin en ik begon met het experimenteren met vormen die niet menselijk waren. Ik maakte collages en tekeningen waarin ik al deze vormen door elkaar gooide. Ik had plezier in het onderzoeken van vormen en ontwikkelde interesse in ritmes, vormen, golven, de zee en muziek. Het één bleek van het ander te komen en ik kon dit als metafoor zien voor het leven waarvan ik merkte dat het helemaal niet zo vast hoefde te staan.
Je kan elke dag opnieuw kiezen, onderzoeken, verder kijken en ontwikkelen. In dat onderzoek mag je fouten maken, ondervinden dat sommige dingen wel of juist niet werken of een keer een totaal andere richting kiezen. Misschien ken je mijn werk en weet je dat ik ondertussen wel weer veel lichamelijke aspecten gebruik, alleen is mijn insteek en de gedachtegang achter deze lichamen duidelijk anders. Ik bekijk het lichaam veel meer op een functionele manier dan dat ik het in een bepaalde vorm probeer te forceren en het kritisch vergelijk met het lichaam dat ik zelf heb.
Nu is dit slechts een voorbeeld, maar het geldt natuurlijk voor veel meer aspecten van het leven. Je hoeft het allemaal niet direct te weten, maar geniet van het onderzoek, maak plezier en groei. Ik begon met het oppikken van verschillende sporten waarvan ik sommige nog steeds doe en andere niet meer. Het hoeft niet allemaal vast te liggen en het hoeft niet in één keer goed. Ik verplaats af en toe nogsteeds alle meubels door het huis, omdat ik toe ben aan iets anders. Ik ga spontaan in m’n eentje iets doen of sluit me onverwachts aan bij een groep vrienden. Ik had hier onwijs veel plezier in en liet mijn eetstoornis steeds meer los. Ik had echt het gevoel dat ik mezelf onwikkelde als persoon. Ik ben veel meer dan mijn eetstoornis. Veiligheid en perfectie zijn eigenlijk maar saai.
Toch bleef ik een bepaalde angst behouden, angst voor leegte. Het continu willen opvullen van een zekere leegte is één van de laatste dingen die ik heb moeten loslaten om volledig te herstellen van mijn eetstoornis. Ik kon niet tegen lege plekken in mijn dagen, het voelde meteen als leegte in mijn leven die ik zo snel mogelijk op moest vullen. Leegte was niet goed, leegte was saai. Het was niet zo letterlijk dat ik uit verveling ging eten, maar het was wel zo dat ik me een saai en incompleet mens voelde wanneer ik me verveelde of wanneer iets niet helemaal ging zoals ik had gehoopt. Ook wanneer ik niet uit een schoolopdracht leek te komen voelde dat als leegte. Ik wilde weten waar ik aan toe was. Weten wat ik moest doen en dat doen. Niks of te weinig doen was in mijn ogen verkeerd. Dat bestempelde ik meteen als niet goed genoeg, niet slim genoeg en niet leuk genoeg. Op zo’n moment begon het bij mij meteen te kriebelen van binnen. Het gevoel overviel me, een zekere paniek sloeg toe en een zoveelste eetbui volgde.
Vaak zonk de moed me dan in de schoenen en dacht ik dat ik vast nooit meer van die eetstoornis af zou komen. Ik was al zó ver, maar hier leek ik echt te stagneren. Dat laatste stukje blijkt altijd zo verdomde lastig! Toch is het niet onmogelijk. Ik had ontdekt waar die onrust en drang naar eetbuien vandaan kwam, dus nu kon ik er iets mee doen. Het was vaak een kwestie van uitzitten en afleiding zoeken, maar het was ook belangrijk om te accepteren dat er soms saaie, ogenschijnlijk nutteloze momenten in de dag zaten.
Je kan niet altijd pieken, je kan niet altijd groeien, maar af en toe even stilstaan is ook goed en belangrijk. Soms is het leven gewoon even saai en inhoudsloos, maar dat blijft niet zo en het betekent al helemaal niet dat ik saai en inhoudsloos bent. Momenten van rust en kalmte hebben ook een functie en ik ben zo’n onwijs veelzijdig en mooi persoon. Daar mag ik echt op durven vertrouwen. Het leven gaat altijd met ups en downs. Soms is het prachtig, soms is het verschrikkelijk en soms is het even helemaal niks en dat is allemaal prima. Ik was vergeten wie ik ben, maar heb mezelf opnieuw leren kennen en dat is veel meer dan het meisje met de eetstoornis ooit zou zijn.
Dat geldt voor mij, maar dat geldt ook voor jou. Misschien zie je dat zelf nog niet, maar ik zie het wel. Ik herken mezelf in jou en heb vertrouwen dat ook jij jezelf gaat leren kennen en aan de wereld wilt laten zien. Ik kijk uit naar de dag dat jij jezelf voor komt stellen zonder daarbij je eetstoornis te hoeven noemen, want die heb je helemaal niet nodig.
Wie ben jij?
Geef een reactie