Je gaat naar therapie en daar genezen ze je van je eetstoornis, net als bij de fietsenmaker die een lekke band plakt. Was het maar zo simpel. Bestond er maar een pilletje waarmee alle problematiek, eetstoornis en omliggend, als sneeuw voor de zon verdween. Kon je maar een kuurtje doen die alle lasten van je schouders haalde. Een drankje dat de pijn oplost. Therapie is hard werken en hoewel je echt bepaalde eureka!-momenten kan ervaren tijdens de afspraken, duurt het lang en is de weg hobbelig. Misschien vraag je je op sommige momenten af of je eigenlijk wel vooruitgaat? Misschien kom je er na een tijdje inderdaad wel achter dat je toch wel meer blijft steken dan je had gehoopt. Hoe kan dat? Waarom werkt de therapie niet?

Je hebt intensievere therapie nodig

Therapie komt in vele soorten en maten, van ambulante therapie en wekelijkse (of meer of minder frequente) gesprekken, tot een meerdaagse groep of een klinische behandeling. Het kan zijn dat de therapie niet goed aanslaat omdat de intensiteit en frequentie ervan niet genoeg is voor jou. Veel mensen willen het liefst zo veel mogelijk stappen zetten met zo min mogelijk therapie. Ambulante therapie, eens in de week, zodat bijvoorbeeld stoppen of minderen met school of werk niet nodig is. Want als je ook met je school of werk moet stoppen, voelt dat als falen of valt juist een stukje motivatie dat je had om door te gaan, plotseling weg.

Bron: MART PRODUCTION CC

Zelf heb ik een deeltijdbehandeling gevolgd; een meerdaagse groep. Hiervoor moest ik ook stoppen met school en werk. Dat vond ik een lastige knoop om door te hakken, maar ik besefte dat ik eigenlijk ook geen keuze had. Deze intensiteit en frequentie van therapie was wat ik nodig had. Achteraf heb ik daarmee niet gefaald, maar juist heel veel gewonnen. Ik stond een stuk sterker mijn schoenen toen ik terugging naar mijn studie en werk. Daardoor kon ik er meer van genieten en kan ik ook op de lange termijn, vandaag de dag, zeggen dat ik van mijn eetstoornis ben hersteld. Ik weet niet of dat me zonder therapie was gelukt! Toch kan het lastig zijn, lees daarover meer in de blogs 'Stoppen met school door behandeling' of 'Kiezen tussen therapie of studie'. 

Toch ken ik ook een andere kant van het verhaal. Momenten en periodes dat ik het liefst alles uit m'n handen liet vallen en wenste dat ik opgenomen zou worden. Die wens voelt misschien een beetje gek, want wie wil er nou opgenomen worden? Je wil toch niet echt zo ziek zijn? Of ben je gewoon een aandachttrekker en een slappeling? Die vragen gingen in ieder geval door mijn hoofd heen. Maar ik begrijp mezelf inmiddels beter en schreef er een blog over: 'Ik wilde opgenomen worden'. Als jij dit herkent, kan die blog je misschien ook helpen om je gevoel te begrijpen en het jezelf niet te veel kwalijk te nemen. Je voelt het niet voor niets zo.

Meer lezen over verschillende behandelingen? Lees onze interviewreeks 'Therapy Talk' of bekijk onze hulpkaart voor een overzicht van zorginstellingen in Nederland en België.

Een andere therapie-soort past beter bij jou (op dit moment)

Tijdens mijn behandeling heb ik verschillende soorten therapieën gevolgd. Ik heb vooral veel gehad aan cognitieve gedragstherapie, maar ik heb ook PMT, creatieve therapie en gezinstherapie gevolgd. Het kan zijn dat je nu vastloopt in je behandeling omdat de therapie-soort niet of niet meer bij jou past. Tijdens de intake wordt gekeken welk behandelplan het beste bij jou past. Meestal gaat dit goed, maar het hoeft niet vast te staan. Soms is het even zoeken naar wat het beste bij jou past, er zijn ook zo veel soorten therapie. En het kan zijn dat na verloop van tijd je behoefte verandert. Als je dit vermoedt, of je bent nieuwsgierig naar een andere therapie-soort, kan je dit altijd ter sprake brengen. Als je benieuwd bent naar de verschillende soorten therapieën, dan kan je de blog 'Welke therapie past bij jou?' eens doorlezen. Daar staan ze allemaal voor je op een rijtje.

Je hebt meer gespecialiseerde hulp nodig

Zelf werd ik direct naar gespecialiseerde hulp voor eetstoornissen verwezen via mijn huisarts, maar niet voor iedereen verloopt het via die weg of is die specialisatie genoeg. Het kan zijn dat je nu bijvoorbeeld bij een diëtist loopt voor je problemen met eten, maar dat je er inmiddels achter bent gekomen (of vermoedt) dat je een eetstoornis hebt, terwijl jouw diëtist daar niet in gespecialiseerd is. En dat je eigenlijk, naast of in plaats van een diëtist, een psycholoog nodig hebt om dit goed aan te kunnen pakken. Misschien dat je in eerste instantie bij de basis-GGZ terecht bent gekomen en dat je vanuit daar weer doorverwezen moet worden naar een centrum voor eetstoornissen of een gespecialiseerde behandelaar. Of misschien kom je er gaandeweg achter dat er meer speelt dan een eetstoornis en heb je gespecialiseerde hulp nodig bij bijvoorbeeld traumaverwerking of autisme. Als hier meer aandacht en hulp voor nodig is, maar het kan niet geboden worden, kan het zijn dat je vast gaat lopen in therapie en is het goed om te kijken naar de verdere mogelijkheden, zodat je weer verder kunt komen met passende hulp.

Je therapeut past niet bij jou

Therapeuten, het zijn net mensen! En jij bent er ook eentje, niet te vergeten. Niet iedereen kan automatisch goed met elkaar overweg, om wat voor reden dan ook. Het kan zijn dat jij en je therapeut geen goede band met elkaar hebben. Er mist een klik, er mist vertrouwen en dat kan je proces in de weg staan. Een band opbouwen, elkaar leren vertrouwen en elkaar leren kennen, kost tijd. Dat mag je het ook echt geven, maar als je merkt dat je maar vast blijft lopen of als het op welke manier ook echt onveilig voelt voor je, is het helemaal niet gek om dat aan te kaarten. Je therapeut kan wel tegen een stootje. Wellicht komen jullie er samen uit of is het nodig om van therapeut te wisselen. Lees daarover ook eens de blogs 'Signalen om van therapeut te wisselen' en 'Hoe vind ik een therapeut die bij mij past?'.

De therapie gaat vaak niet door

Een andere reden die ervoor kan zorgen dat de therapie niet goed werkt, is wanneer de therapie vaak niet doorgaat. Bijvoorbeeld omdat jij of je therapeut vaak moet afzeggen, om wat voor reden dan ook. Ziekte, zwangerschapsverlof, overmacht. Dit is ook de reden waarom ik, toen ik met mijn deeltijdbehandeling startte, in die tijd niet op vakantie mocht en niet te vaak mocht uitvallen. Dan zou de behandeling niet meer goed werken. Dat was soms best even doorzetten, want ik had vaak ook tegenzin om naar therapie te gaan, daarover schreef ik de blog 'Therapie afzeggen bij tegenzin'.  

Valt jouw behandelaar regelmatig of voor een langere tijd uit? Dan is het goed om na te gaan of er vervanging kan worden geregeld. Hier mag je je best hard voor maken, want het gaat om jouw behandeling. Er kan natuurlijk sprake zijn van overmacht, maar het is zeker niet te veel om te vragen. Het gaat tenslotte om jouw mentale gezondheid. 

Je gaat tussen de sessies door niet aan de slag met wat er besproken wordt

Dit was iets waar ik zelf regelmatig tegenaan ben gelopen. Twee keer heb ik dezelfde therapie gevolgd voor mijn eetstoornis. De eerste keer sloeg de therapie totaal niet aan. Al raakten sommige gesprekken me wel op bepaalde vlakken, maar ik durfde het echt nog niet aan. Ik wilde niet en loog tegen mijn behandelaren en omgeving. Ik deed thuis niks met wat er besproken was en dook na therapie te hebben overleefd weer 'veilig' mijn eetstoornis in. Geen wonder dat de therapie niet aansloeg, maar toen ik de tweede keer wel gemotiveerd was, vond ik het ook makkelijker om aan de slag te gaan met de opdrachten en wat besproken werd tijdens de sessies. 

Ik vond therapie enorm zwaar en confronterend. Ik had de energie niet en wilde het liever ook een beetje ontwijken, doen alsof er niks aan de hand was. Als ik nou gewoon normaal doe, vanaf nu, maar nu echt. Herstellen van een eetstoornis is helaas geen kwestie van 'gewoon normaal doen'. Het is hard werken, ook buiten de therapie om. 

Het is niet zo dat ik tijdens therapie niets had geleerd, het was enorm helpend. Maar buiten de toen ineens wel veilige muren van PsyQ, voelde ik me een stuk minder sterk tegen mijn eetstoornis. Het was ook daar oefenen, het aangaan, om hulp vragen. Hoewel het misschien meer had kunnen zijn, ben ik buiten de therapie om wel aan de slag gegaan met mijn G-schema's en andere opdrachten. Die momenten staan mij grappig genoeg - en achteraf gezien logischerwijs - ook heel goed bij. Die momenten hebben echt uitgemaakt. Maar veel heb ik ook na therapie geleerd, toen ik het wel alleen moest doen of anders terug zou vallen. Al denk ik dat het ook wel normaal is, dat je na je behandeling nog een heel stuk groeit hierin. Therapie gaf mij handvatten en daar moest ik mezelf aan optrekken. Niet alleen, maar wel zelf doen.

Het kost tijd! 

Misschien heb je het gevoel dat de therapie niet werkt, maar herken je je niet direct in één van deze kopjes. Er kan iets spelen dat ik nu over het hoofd zie. Maar wat ik ook wil meegeven is: het kost ook tijd! Het voelt soms alsof je honderd keer dezelfde fouten maakt en geen steek vooruitkomt, maar dat hoort er allemaal bij. Herstellen van een eetstoornis kost tijd, duurt lang en gaat met ups en downs. Hierover schrijf ik meer in de blog 'Steeds dezelfde fouten maken'. Ik hoop dat je daar wat steun en kracht uit kan halen. Je bent goed bezig. Houd vol! 

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2021

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.