Het vinden van de juiste therapie is geen gemakkelijke opgave. De zoektocht naar de juiste hulp kan ongewenst een hele lange rit zijn waarbij je, soms met omwegen, op de juiste plek terecht kan komen. Als je die weg eenmaal bent ingeslagen is er vervolgens best wel wat te kiezen. Wat voor verschillende soorten therapie bestaan er eigenlijk? En waar wordt welke therapie nu het meest voor ingezet?
De eerste stap naar hulp is doorgaans de stap naar de huisarts. Hij of zij is meestal de eerste bij wie je, alleen of samen met je ouders, aan kunt kloppen als je hulp nodig hebt. Op basis van dit gesprek kan de huisarts je doorverwijzen naar gespecialiseerde hulp, voor een intake gesprek. Vaak wordt naar aanleiding hiervan een bepaalde therapie voorgesteld waarvan wordt gedacht dat dit wel eens bij jou zou kunnen werken.
Voor mij waren al deze termen toen nog onbekend. Het kan voor jou misschien prettig zijn om alvast wat voorkennis te hebben. Waar kun je eigenlijk allemaal uit kiezen en wat zou voor jou van toepassing kunnen zijn?
Acceptance and Commitment Therapie (ACT)
Een vorm van gedragstherapie die geschikt is voor problemen als angst, depressie en psychose. Het helpt je omgaan met vervelend gedachten en gevoelens, door er eerst ruimte voor vrij te maken. Het gaat uit van de psychologische flexibiliteit die een mens aan kan leren, om zo meer te kunnen investeren in wat iemand echt belangrijk vind.
Bewegingstherapie
Deze therapie gaat uit van de samenwerking tussen de lichamelijke conditie en de geestelijke gezondheid. Door het beter functioneren van de stofwisselingsprocessen en het laten vrijkomen van lichaamseigen stoffen, zoals endorfine, adrenaline en serotonine, kan het lichaam zich makkelijker ontspannen. Het effect op het lichaam en het behalen van een doel, kan weer een positief effect hebben op de stemming en het zelfvertrouwen.
Cognitieve therapie
Dit is een vorm van psychotherapie die gebaseerd is op het idee dat psychische klachten voortvloeien uit de gedachten die mensen hebben ten opzichte van hun problemen. Volgens deze theorie hebben juist deze gedachte en overtuigingen een sterke invloed op ons gevoel en gedrag. Bij cognitieve therapie wordt onderzocht of deze veelal negatieve gedachtenstroom wel functioneel en reëel is, om zo het patroon te kunnen doorbreken en de psychische klachten te verhelpen.
Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Dit is een vorm van psychotherapie en is een combinatie van gedragstherapie en gesprekstherapie. Je krijgt bij cognitieve gedragstherapie zicht op je denkpatronen en onderzoekt hoe je gedachten samenhangen met je gevoelens en gedrag. Deze vorm van therapie werkt daarnaast ook met oefeningen, waarin de client leert anders tegen situaties aan te kijken en er anders mee om te gaan.
Het wordt ingezet bij veel psychische problemen. Zowel bij angststoornissen, verslavingen, eetstoornissen, depressies en persoonlijkheidsstoornissen.
Contextuele therapie
De naam zegt het eigenlijk al een beetje, deze vorm bekijkt alles vanuit iemands persoonlijke context. Het gaat ervan uit dat hedendaagse problemen niet los staan van wat generaties hiervoor is doorgegeven en dat dus alles met elkaar in verbinding staat.
De verbondenheid tussen de cliënt en alles wat een rol speelt in zijn of haar leven is belangrijk en maakt deel uit van die context. Het is een therapie die zowel individueel als in groeps- of familieverband wordt toegepast en houdt hierbij rekening met afkomst, verleden en toekomst.
Counselling
Een kortdurende, probleemgerichte begeleiding die zich vooral richt op de levenssituatie in het hier en nu. Vaak gebeurt dit door middel van gesprekssessies en opdrachten.
Creatieve therapie
Creatieve therapie is eigenlijk een verzamelnaam voor verschillend vormen van psychotherapie, waarbij gevoelens op non-verbale manier tot uiting worden gebracht. Dit kan door middel van muziek maken, dansen, toneel, schilderen of beeldhouwen. Het doel is voornamelijk om de problemen en obstakels te erkennen en het proces van verandering en ontwikkeling in te kunnen zetten.
Dialectische gedragstherapie (DGT)
Deze vorm van therapie is ontwikkelt voor mensen met een Borderline Persoonlijkheidsstoornis. Centraal staat het hanteren van emoties die de kwaliteit van leven negatief beïnvloeden en het verminderen van destructief gedrag. Vaak bestaat de therapie het uit twee onderdelen: Individuele psychotherapie en een groepstraining psychosociale vaardigheden.
Elektroshock therapie (ECT)
Ook wel Elektroconvulsietherapie genoemd. Met deze therapie wordt door middel van kleine stroomstoten een kleine epileptische aanval in de hersenen opgewekt. Hierdoor treden er in de hersenen mechanisme in werking die deze aanval tegengaan en weer doen afnemen. Zo kan de verstoorde balans in het denken herstellen. De behandeling vindt doorgaans twee keer per week plaats en wordt toegepast bij ernstige depressies. Vaak als andere therapie en/of medicatie niet heeft aangeslagen.
Emotie Regulatie Therapie (ERT)
Hier staat, zoals de naam al zegt, het reguleren van emoties centraal. Daar loopt iemand in vast en iemand kan vaak niet goed met zijn of haar emoties omgaan. Bij deze therapie leer je hier meer controle over te hebben, het te herkennen en het toe te laten op een gezonde manier.
Emotional Freedom Techniques (EFT)
Deze methode wordt voornamelijk gebruikt om trauma’s, fobieën en lichamelijke of psychosomatische klachten te behandelen. De emotionele lading van herinneringen en lichamelijke pijnen wordt geneutraliseerd. Dit gebeurd door het drukken, ‘tappen’ of kloppen op de zogenaamde meridiaan-punten op iemands lichaam. Dit gebeurd in combinatie met positieve, bevestigingen woorden. Hierdoor kan men zijn of haar eigen gedichten patronen beïnvloeden en dus ook iemand beleving of gedrag aanpassen.
Emotionally Focussen Therapy (EFT-relatie therapie)
De basis van deze therapie gaat uit van de hechtingstheorie die zegt dat niemand gemaakt is om alleen te zijn. De negatieve interactiepatronen worden hier helder in kaart gebracht en hierin wordt gekeken wat ieders aandeel daarin is. Die negatieve manier van communiceren zijn de vijand, niet je partner zelf en er komt ruimte voor een nieuwe, meer open manier om met elkaar om te gaan.
Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR)
Dit is ontwikkelt voor mensen die last blijven houden van een schokkende, traumatische ervaring. Het gaat over herinneringen die zich blijven opdringen en die klachten veroorzaken. Tijdens de behandeling wordt gevraagd de traumatische gebeurtenis opnieuw te vertellen en tegelijkertijd wordt de cliënt afgeleid door afleidende stimulansen. Dit kunnen handbewegingen zijn, maar ook geluiden. Het verwerkingsmechanisme wordt gestimuleerd, met als gevolg dat de herinnering de emotionele lading verliest.
Gestalttherapie
Bij deze therapie wordt uitgegaan van het idee dat je als mens onderdeel bent van een geheel. Jij bent een onderdeel van jouw omgeving en dat is eigenlijk niet los van elkaar te zien. Het heeft raakvlakken met mindfulness, omdat ook hier wordt uitgegaan van het hier en nu en omdat iemand wordt gestimuleerd contact te maken met zijn of haar binnenwereld. Het focust zich op wat voor de cliënt belangrijk is, zodat iemand weer in staat is zelf verantwoordelijkheid te nemen en keuzes te maken die bij hem of haar passen.
Gezinstherapie
Hierbij staat het hele gezin centraal. Problemen, die al een lange tijd een rol spelen, worden bespreekbaar gemaakt en er wordt achterhaald waar ze vandaan komen. Er wordt gekeken naar karakters, ervaringen, achtergronden en sociale contacten van de gezinsleden. Dit met als doel om elkaar beter te begrepen, beter in te kunnen leven in de ander en samen beter te kunnen communiceren en oplossingen te zoeken.
Groepstherapie
Therapie in groepsverband, vaak een groep van acht tot tien deelnemers. Belangrijke onderwerpen worden besproken onder begeleiding van een therapeut. Iedereen werkt aan zijn of haar eigen problemen, maar dit gebeurt wel in groepsverband, wat weer vergelijkbaar is met het leven buiten de therapie. Mensen kunnen dingen doen of zeggen en dat kan emoties oproepen, iets wat voor alle leden een actief en leerzaam proces kan zijn.
Haptotherapie
Haptotherapie is een toepassing van haptonomie, de leer van het gevoel. Deze therapie kan helpen bij mensen die vastlopen in hun gevoel, zowel lichamelijk als emotioneel en wil mensen juist weer terugbrengen naar zijn of haar eigen gevoel. Het gaat ervan uit dat wanneer er sprake is van een disbalans, je lichaam altijd bepaalde signalen afgeeft die jij kunt leren herkennen. Het werkt toe naar een balans tussen denken, voelen en doen. Vaak is deze therapie een combinatie van praten en aanrakingen.
Hypnose & Hypnotherapie
Hierbij wordt hypnose ingezet als middel tegen psychische en lichamelijke klachten. De cliënt wordt in een lichte trance gebracht en behoudt de controle over zichzelf. De visie van deze therapie is dat iemand zo makkelijker in contact kan komen met zijn of haar onderbewustzijn. Hierdoor kan iemand meer inzichten krijgen in zijn of haar werkelijke behoeften en mogelijkheden, om zo het herstel te bevorderen.
Integratieve psychotherapie
Dit is over het algemeen een vrij kortdurende vorm van therapie, die ervan uitgaat dat iemand alles al in huis heeft om een bepaald probleem op te lossen. Een integratie therapeut helpt om deze handvatten en vaardigheden te ontdekken en in de praktijk te brengen. Het voornaamste doel is de client het heft weer in eigen hand te laten nemen en het gevoel te geven zijn of haar eigen herstel te kunnen bewerkstelligen.
Lichaamsgerichte therapie
Hierbij is het lichaam het uitgangspunt, omdat het lichaam alle bewuste en onbewuste ervaringen met zich meedraagt. Naast gesprekken wordt hierbij gebruik gemaakt van massagetechnieken, lichaamsgerichte oefeningen, ademhalingsoefeningen en mindfulness. Het kan worden ingezet bij zowel lichamelijke, als mentale of emotionele klachten.
Life coaching
Een Life Coach coacht mensen om zelf hun persoonlijke, zakelijke en maatschappelijke leven vorm te geven. Vaak draait het om het welzijn en geluk van een persoon en wordt uitgegaan van de drie kernvragen: Wie ben ik, wat ik wil en wat kan ik?
Mindfulness Therapie
Mindfulness betekent ‘opmerkzaamheid’. Het draait hierbij om het voortdurend bewustzijn van eigen emoties, gedachtes, zintuigelijke prikkels en de omgeving. Het probeert je weer terug te brengen naar het hier en nu en dit zonder oordeel te bekijken. Mindfulness probeert je zonder oordeel of wens om iets te veranderen naar jezelf en je leven te laten kijken, zodat je daar meer rust in kunt ervaren.
Multi family therapie (MFT)
Ook wel meergezinsbehandeling genoemd. Dit betekent dat meerdere gezinnen gezamenlijk therapie volgen in een groep. Zo komen meerdere gezinnen, lotgenoten en naasten bij elkaar en kunnen zo steun en herkenning vinden. Deze therapie kan worden ingezet om traumatische stress-gerelateerde klachten af te nemen, de onderlinge relatie te verbeteren, meer begrip voor elkaar te krijgen en het vertrouwen in elkaar te laten groeien in het vermogen om problemen anders op te lossen dan voorheen.
Narrative Exposure Therapie
Exposure therapie is ontwikkelt om traumatische ervaringen te kunnen verwerken. Het wordt veelal toegepast bij PTSS en bij angststoornissen. Zoals de naam al verklapt wordt iemand hierin opnieuw blootgesteld aan de traumatische herinnering of angst uit verleden. Niet alleen dat, ook alle andere gebeurtenissen en herinneringen uit het leven worden opgerakeld en zo in chronologische volgorde en perspectief naast elkaar geplaatst. Zo kan iemand ervaren dat die bepaalde ervaring gedeeld en opgerakeld kan worden, zonder dat er iets ergs gebeurd en het zo beter verwerkt kan worden.
Neurofeedback
Dit is een behandelmethode voor hersengerelateerde aandoeningen, zoals burn-out, slaapproblematiek, Gilles de la Tourette, depressie en ADHD/ADD. Het brein produceert hersengolven en deze golven zorgen voor de communicatie tussen de verschillende hersengebieden. Wanneer er sprake is van psychische of lichamelijke klachten kan het zijn dat de hersenen als het ware uit balans zijn en deze gebieden dus niet efficiënt met elkaar communiceren. Het wordt ook wel gezien als fysiotherapie voor het brein.
Het stimuleert de hersenen om nieuwe golven te produceren, door middel van straffen en belonen. Een manier hiervoor is het bekijken van een animatie, terwijl je hersenactiviteit gemeten wordt. Als de juiste hersenactiviteit gemeten wordt kun je een auditieve en/of visuele beloning krijgen.
Online therapie
Een vorm van psychotherapie, maar dan vanachter je beeldscherm. Het kan soms anoniem en is daardoor vaak een stuk laagdrempeliger. Je kunt online contact hebben met een therapeut die je informatie, advies en soms ook huiswerkopdrachten meegeeft. Vaak gaat het hierbij om kortdurende programma’s. Zowel via de reguliere GGZ, als via particuliere bedrijven kun je hier behandelingen voor vinden.
Oplossingsgerichte therapie
Een doelgerichte therapie: het begint al met het omschrijven van een doel, het beoogde eindresultaat dat een cliënt voor ogen heeft. De focus ligt niet op het analyseren van problemen, op wat de cliënt dus niét wil, maar telkens wordt de aandacht opnieuw gevestigd op wat de cliënt wél wilt.
Psychotherapie
Psychotherapie is eigenlijk een overkoepelende term voor alle behandelingen die een psychotherapeut kan uitvoeren met een cliënt. Psychotherapie houdt zich bezig met psychosociale problematiek en psychiatrische stoornissen. Het kan zowel toegepast worden op individuen, groepen, echtparen of gezinnen. Kort gezegd heeft een behandeling met psychotherapie één doel: het probleem oplossen of dragelijk en leefbaar maken.
Psycho-Analyse
Een psychologische en psychiatrische behandelingsmethode, ontwikkelt door Sigmund Freud. De persoonlijkheidsstructuur van iemand wordt geanalyseerd. Deze vorm gaat ervan uit dat we ons vaak niet bewust zijn van de drijfveren van ons gedrag. Dat vergeten of verdrongen ervaringen en gevoelens invloed hebben op ons dagelijks leven in het hier en nu, zonder dat we daar grip op hebben. Ervaringen in het nu, maar ook vooral uit ons verleden kunnen ervoor zorgen dat er een kloof ontstaat tussen wat we eigenlijk willen en hoe we doen.
Psychodrama (Dramatherapie)
Hierbij wordt iemands problematiek uitgebeeld, door dit zo precies mogelijk na te spelen. Hierdoor worden achterliggende emotionele conflicten blootgelegd en kan iemand er als het ware als toeschouwer naar kijken. Hierdoor kan iemand het van een afstand zien en dit kan helpen om het zelfbewustzijn te vergroten.
Psychosociale therapie
Deze vorm heeft raakvlakken met de cognitieve gedragstherapie, psycho analyse en systeemtherapie. De psychosociale therapie is afgestemd op de hulpvraag en behoeften van de cliënt, met de nadruk op de positieve mogelijkheden die de cliënt in zich heeft.
Psycho Motorische Therapie (PMT)
“Door ervaring leert men” Dat is het uitgangspunt va deze therapie en het is een actieve en ervaringsgerichte vorm van behandelen. Je krijgt hierbij vooral oefeningen om uit te voeren en op die manier wordt aan de problematiek gewerkt. Door actief bezig te zijn, vaak in een gymzaal, leert de cliënt om signalen van het lichaam te herkennen, te begrijpen en anders aan te pakken.
Schematherapie
Deze vorm is ontwikkeld voor het aanpakken van een steeds terugkerende klacht. Bijvoorbeeld hardnekkige angst- en/of spanningsklachten, depressies, persoonlijkheidsstoornissen of langdurende problemen in het sociaal functioneren. Schematherapie kan helpen om de oorsprong van bepaalde patronen te doorgronden. Patronen die niet helpend zijn en waar iemand graag vanaf wilt, maar wat zelf nog niet is gelukt.
Het is gericht op het leren herkennen en veranderen van bepaalde gedragspatronen. Welke schema’s uit het verleden houden verband met jouw problemen in het heden? Je leert dit te herkennen en te doorbreken, zodat je op een gezondere manier voor jezelf kunt zorgen en met je gedachten, gevoelens en behoeftes om kunt gaan.
Systeemtherapie
Ook wel relatie- of gezinstherapie genoemd. Het voornaamste kenmerk is dat hierbij alle belangrijke naasten bij de therapie worden betrokken. De problematiek wordt bekeken in samenhang met de leefomgeving, ook wel systeem genoemd.
Welke therapievorm mis jij nog in dit lijstje?
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en diëtisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.
Geef een reactie