Tijdens mijn stage heb ik gewerkt met kinderen tussen 5 en 16 met ADHD, Gilles de la Tourette en/of een autistisch spectrum. Ik vond het erg leuk maar ook erg uitdagend. Er zaten namelijk ook kinderen bij die ADHD én autisme hadden. Ik wist in het begin niet goed hoe ik daarmee om moest gaan. Ik liep namelijk stage bij een weekendopvang dus we waren continue bij elkaar. Natuurlijk gingen we wel leuke dingen doen. Elke zaterdag, en soms ook zondag, stond vol met activiteiten. Dit kan laserschieten zijn, maar ook zwemmen of naar een film gaan. Maar voor kinderen met ADHD en autisme is het erg belangrijk dat ze weten wat er gaat gebeuren. Er moest altijd structuur in zitten, we konden niet zomaar op het laatste moment dingen drastisch veranderen.
Wat mij het meest is bijgebleven was de impulsiviteit van iemand met ADHD/autisme. De kinderen waren aan het spelen in een speeltuin en een jochie van 9 begon ineens te klimmen naar boven in zo’n speelrek waar een glijbaan naar beneden ging. Maar in plaats van dat hij met de glijbaan naar beneden kwam, sprong hij ineens aan de zijkant er van af! Ik schrok me rot en voor ik het wist wilde degene die met hem mee was ook naar beneden springen. Ik kon hem gelukkig snel terugroepen en degene die sprong is ook wel goed terechtgekomen. Maar ik had het mezelf nooit vergeven als dat mis ging! En toen vroeg ik waarom hij dat nou deed, hij zei heel simpel ‘’ weet ik eigenlijk niet eens… ‘’ door Phoicai
Attention Deficit Hyperactivity Disorder, oftewel ADHD is een stoornis waarbij degene moeilijk de concentratie kan houden op omgeving of een taak. Dit houdt dus niet in dat het te maken heeft met aandachttekort van personen eromheen! Iemand met ADHD kan moeilijk concentreren op 1 ding en wordt al snel afgeleid. Bijvoorbeeld bij het maken van huiswerk. Dit kan voor iemand met ADHD een probleem zijn.
Daarnaast is hyperactiviteit ook een kenmerk van ADHD. Dit uit zich in verschillende vormen maar wij zien het vooral terug in hun gedrag. ADHD-ers zijn erg beweeglijk en hebben ook moeite om daar tegen in te gaan. Het is ook vaak zo dat ADHD-ers zich er niet eens van bewust zijn.
Deze bewegingen, groot of klein, kan verergerd worden wanneer een ADHD-er in een stressvolle omgeving is. Hierdoor kan een ADHD-er zich namelijk nog moeilijker concentreren en wordt hij ook onrustig van binnen. Zijn bewegingen zijn vaak impulsief en zijn ook niet te controleren. Het is een handeling die dan afgemaakt moet worden en ook direct. Het is dan de taak van iemand anders om hierop aan te spreken zodat de ADHD-er zich ervan bewust wordt. Maar het blijft moeilijk tot onmogelijk om de handeling af te breken.
ADHD wordt in 3 types verdeeld:
- Onoplettende type. Bij dit type ligt de nadruk voor bij de aandachtstekort. Degene met dit type heeft veel moeite met het behouden van de aandacht in het hier-en-nu en is dus snel afgeleid. Dit wordt ook wel het ADD-type genoemd, Attention Deficit Disorder.
- Hyperactieve of impulsieve type. De naam zegt het al, hierbij is dus vooral sprake van hyperactiviteit en impulsiviteit.
- Gecombineerde type. Bij dit type is het dus een combinatie van aandachtstekort en hyperactiviteit/ impulsiviteit. Dit type komt het vaakst voor.
Oorzaken
ADHD kan door verschillende factoren veroorzaakt worden; genetisch, erfelijk en omgeving. Uit genetisch onderzoek is namelijk gebleken dat er bepaalde genen zijn die de risicofactor verhogen. Uit onderzoek naar erfelijkheid is gebleken dat kinderen van ouders met ADHD een grotere risico hebben tot ADHD. Dit is gebaseerd op een onderzoek waarin verschillende families met elkaar vergeleken werden.
De kans op ADHD is groter wanneer de ouders ADHD hebben dan bij een kind waar verder in de familie ADHD is geconstateerd. Ook is er onderzoek gedaan op tweelingen. Ook hieruit is gebleken dat erfelijkheid een grote rol speelt bij ADHD.
Maar omgeving speelt geen rol in het ontstaan van ADHD. Omgeving heeft wel invloed op de mate waarin de symptomen kunnen toenemen. Een ADHD-er kan zich namelijk al moeilijk concentreren. Wanneer hij zich verkeert in een stressvolle en drukke omgeving, zullen de symptomen toenemen.
Co-morbiditeit
De kans op co-morbiditeit bij ADHD-ers is erg groot. Maar dit komt vooral pas in uiting bij volwassenen. De meest voorkomende zijn angststoornissen, depressie of verslavingsproblemen. Dit komt voornamelijk door de werkdruk en de verwachtingen vanuit de maatschappij. Het is dan ook mogelijk om meer dan 2 stoornissen te hebben.
Behandelingen
Wanneer het echt nodig is kan er medicatie worden voorgeschreven. Er zijn 2 soorten medicatie die het vaakst wordt gebruikt. Deze hebben effect op concentratie, hyperactiviteit, impulsiviteit en agressie. Het verschil in de 2 medicijnen is de duur van de werking. Dit moet echter wel voorgeschreven worden door een huisarts.
Naast medicatie zijn er ook dingen die de omgeving kan doen om de symptomen beperkt te houden:
- Zorg voor structuur en regelmaat in de planning.
- Vermijd plotse veranderingen.
- Bereidt het kind goed voor op veranderingen.
- Zorg voor een prikkelarme omgeving. Zorg dat het rustig is en neem het kind apart als dat nodig is.
- Houdt opdrachten interessant waardoor het kind geïnteresseerd blijft.
- Stel niet te hogen eisen en wees geduldig wanneer het kind zijn concentratie kwijtraakt.
- Beloon en complimenteer goed gedrag. Het kost ze namelijk erg veel moeite om iets te af te maken!
- Plan van tevoren de dag/taken samen zodat het duidelijk is wat er gaat gebeuren.
- Zorg voor genoeg rustmomenten waarin het kind zijn energie kwijt kan raken.
Dit zijn natuurlijk slechts een kleine greep uit de dingen die je kan doen. Elk kind is ook anders dus kijk en luister vooral goed naar de behoefte van degene met ADHD. Daarnaast zijn er ook verschillende therapieën en dergelijke. Maar dat is allemaal erg afhankelijk van de situatie.
Ken jij iemand met ADHD?
Geef een reactie