Over de hele wereld wordt huilen verbonden aan verdriet. Sociaal psycholoog Sauter deed er onderzoek naar en zegt: “Er zijn geluidsfragmenten opgenomen van huilende mensen in Namibië en Engeland. Daarna lieten ze die fragmenten in beide landen horen en vroegen de onderzoekers: wat voelt deze persoon? Zowel de mensen uit Namibië als uit Engeland herkenden de overkoepelende emotie: verdriet.” Ook deed Sauter onderzoek bij mensen die doof werden geboren. “Zij maken als ze verdrietig zijn hetzelfde soort geluid als mensen die kunnen horen.” Dit betekent dat het het geluid ‘huilen’ is aangeboren.
“Eigenlijk is verdriet altijd extreem. Elk verlies ontregelt het leven. Elk verlies vraagt erom anders naar ons leven te kijken. Ook dwingt elk verlies ons om afscheid te nemen. En als we eerlijk zijn vinden we afscheid nemen niet leuk.” Toen ik dit las, vroeg ik me af: waarom kon ik zo moeilijk afscheid nemen van mijn eetstoornis? Waarom had ik een eetstoornis zo belangrijk gemaakt in mijn leven? Waarom hield het mij in de greep? Waarom waren er momenten dat ik ervoor wegvluchtte, steeds opnieuw?
Elisabeth Riphagen is moeder, schrijfster en sinds 2022 gastblogger bij Proud2Bme. Ze schrijft over haar ervaringen met een langdurige en verborgen eetstoornis en met ongeneeslijk ziek zijn. Over de lessen die ze heeft geleerd en wat ze jou daarvan wil meegeven. Regelmatig verschijnen er blogs van haar op Proud2Bme. Wil je meer van haar lezen? Dat kan via de tag ‘Elisabeth blogt‘. Haar voorstelblog, in de vorm van een interview, vind je hier.
Toen mij gevraagd werd waarom ik geen afscheid nam van de eetstoornis werd ik boos. Wat dachten ze wel niet? Dachten ze echt dat ik het prettig vond om aan een eetstoornis te lijden? Wisten ze niet dat het geen lolletje was om je hele leven met een eetstoornis opgezadeld te zitten? Menen ze nu echt dat je met een toverstafje een eetstoornis kan laten ophouden?
“Heb je er weleens over nagedacht dat afscheid nemen van je eetstoornis pijn doet?” vroeg dezelfde persoon. Nee, ik had daar nooit over nagedacht. De vraag opende voor mij een ander perspectief. Ik kwam erachter dat stoppen met een eetstoornis pijn doet, een leeg gevoel geeft. Het was zo lang, veertig jaar, mijn metgezel geweest en nu moest ik die loslaten. Het klinkt misschien vreemd, maar het aspect van rouwen had ik nog niet onder ogen gezien. Enerzijds was het mijn vijand, maar anderzijds was het ook een maatje geworden. Praten over verlies en rouw is lastig. Maar ik ontdekte dat rouwen net zo normaal is als afwassen. Zoals we eten en drinken nodig hebben om te kunnen leven, is verdriet nodig om dóór te kunnen leven. Praten over verlies en rouw is lastig. Zo lastig dat ik het vaak liever uit de weg ging en bleef steken in de eetstoornis. Ik ontdekte ook dat door openlijk over de afbouw van mijn eetstoornis te praten en de rouw (het afscheid) die ermee samenhing, ik niet in mijn slachtofferschap bleef hangen.
Het leuke was dat ik er een spel van ging maken. Als de eetstoornis mijn leven binnen wilde sluipen, begon ik met de eetstoornis te praten. “Nee, je hebt lang genoeg in mijn leven meegelopen. Nu ga ik het zonder jou wagen. Het doet wel een beetje verdriet om ‘nee’ tegen je te zeggen. Nu ga ik een leven leiden zonder jou en jij zonder mij. Ik kan het! Ik doe het.”
Het bijzondere was, dat ik in het begin huilde. Het voelde zo leeg. En toch toonde ik mijn kwetsbaarheid. Ik zette door en het huilen hield op den duur op. De kwetsbaarheid werd omgezet in kracht.
Rouwen en afscheid nemen is nodig. Afscheid is een gevoel dat je moet leren dragen. Rouwen is een verlengstuk van de liefde. Als je niet in staat bent het gemis van een eetstoornis te voelen, niet kan herinneren, dan kan je de liefde niet voelen. Wij die een eetstoornis overwinnen moeten ons verhaal vertellen. We hebben een samenleving nodig die accepteert dat mensen met een eetstoornis kunnen vertellen wat ze allemaal hebben meegemaakt. Verdriet mag niet weggestopt worden. Afscheid nemen moet benoemd worden en overwinnen moet gevierd worden. Je baan verliezen of een scheiding meemaken kan ingrijpend zijn. Ook daar wordt te weinig over gesproken. Verlies is moeilijk.
Daarom ben ik zo blij dat ik een bijdrage kan leveren aan Proud2Bme. We steunen elkaar, we vertellen elkaar de moeilijke verhalen, we luisteren naar elkaar.
Elisabeth
Geef een reactie