Een ziekte die geen eetstoornis is, maar er wel veel mee gemeen heeft, is BDD. Oftewel Body Dysmorphic Disorder. In het Nederlands betekent dit zoiets als ‘stoornis in de lichaamsbeleving’.
Mensen met deze ziekte zijn er van overtuigd dat ze lelijk zijn en zijn hier obsessief mee bezig. Terwijl hun omgeving meestal níets lelijks aan ze kan ontdekken.
Soms gaat de obsessie met het uiterlijk om het hele lichaam, maar soms concentreert het zich op één bepaald lichaamsdeel dat ze afstotelijk vinden. Dit gaat zo ver dat ze de hele dag aan niets anders kunnen denken en vrijwel nergens anders aan toe komen. Ze vinden zichzelf afstotelijk en durven zich nergens meer te vertonen.
Een voorbeeld is het verhaal van Miranda:
Miranda is een mooie vrouw van 32 die denkt dat haar gezichtshuid te bleek is en vol walgelijke vlekken zit. Elke dag is zij urenlang bezig haar huid zorgvuldig te camoufleren met make-up. Ze controleert zichzelf voortdurend in de spiegel. Soms neemt ze drastische maatregelen om er goed uit te zien.
Ze wast haar gezicht met chloor om de vlekken te bleken en schuurt de huid met schuursponsjes om meer kleur te krijgen. Maar wat ze ook doet, niets kan de stem in haar hoofd die zegt dat ze foeilelijk is, tot zwijgen brengen. Ook geruststellingen door de omgeving halen niets uit. Haar obsessie met haar uiterlijk verpest haar leven, en dat van haar man en kinderen.
Symptomen
BDD hebben betekent je nergens meer op kunnen verheugen omdat vanwege de allesoverheersende obsessieve gedachten en handelingen bijna al het plezier uit het leven verdwijnt. Sommige mensen gaan bijvoorbeeld niet meer de deur uit…omdat dan íedereen kan zien hoe lelijk ze wel niet zijn. Anderen staan uren en uren voor de spiegel, om zich in hun ogen ‘toonbaar’ genoeg te maken om de deur uit te gaan. Ik zag ook eens een man in een documentaire, die zichzelf te dun vond en hier volkomen door was geobsedeerd. Elke dag trok hij minstens zes lagen kleding aan om dit te camoufleren, ook al was het buiten 26 graden…
Andere mensen hebben een obsessieve angst voor spiegels en ruiten, en zorgen als ze ergens binnenkomen altijd dat ze met hun rug naar het raam toe zitten.
Oorzaak
Waarom onvrede met het uiterlijk bij sommige mensen doorschiet naar een obsessie, is nog niet helemaal duidelijk (net zoals dit bij eetstoornissen nog niet duidelijk is). Er wordt vermoed dat bij BDD-patiënten al op jonge leeftijd een negatief beeld van hun lichaam hebben gekregen, dat vervolgens in de puberteit verandert in aversie en uiteindelijk in afkeer. Dat negatieve beeld kan veroorzaakt zijn door kindermishandeling en seksueel misbruik, maar ook door aanhoudende minachting en pesterijen van klasgenoten, broers en zussen. Sommige patiënten kunnen zich tientallen jaren later nog de vervelende opmerkingen herinneren die tegen hen gemaakt zijn.
Ook de media speelt waarschijnlijk een rol bij het ontwikkelen van deze stoornis. ‘Bovendien krijgen we via de media voortdurend te horen dat we met zepen en lotions, diëten en fitness, plastische chirurgie en liposuctie ons uiterlijk kunnen – en eigenlijk moeten – verbeteren’.
De oorzaken hebben dus best veel gemeen met de oorzaken van eetstoornissen. Ook de gevolgen zijn deels hetzelfde; mensen met BDD trekken zich steeds meer terug en raken geïsoleerd en depressief.
Behandeling
Waarschijnlijk zijn BDD-patiënten niet helemaal te genezen. Maar de stoornis kan wel met behulp van verschillende vormen van psychotherapie worden teruggebracht tot een probleem waarmee te leven valt. De patiënt kan leren zijn negatieve denkpatroon om te buigen en af te breken, zijn bezwerende rituelen af te bouwen, zijn vertekende beeld van zichzelf meer waarheidsgetrouw te maken en het beeld bij te stellen dat hij denkt dat medemensen van hem hebben. Bovenal kan een patiënt met behulp van therapie leren minder belang te hechten aan het lichamelijke en meer zelfwaardering te putten uit andere mooie, goede en sterke eigenschappen. Hoe eerder dat gebeurt, hoe beter.
Bekijk hier een interessante uitzending over deze ziekte
Geef een reactie