“Dit is wat ik op een dag eet!” Ik scroll al eventjes door TikTok en stuit op een ‘what i eat in a day’-video van een jongedame met een hoop likes en volgers. Het eerste beeld dat ik te zien krijg in de video, is van het meisje zelf. Bij wijze van een korte introductie, denk ik. Ze heeft een heel kort topje aan en draait heen en weer om haar platte buik met gespierde lijntjes te laten zien. Ik vraag me af welke boodschap ze mee wil geven met haar eetvideo. Ik denk aan de doelgroep die ik op Proud2Bme bedien en alle mensen op TikTok die gevoelig zijn voor eetstoornissen, eetproblemen en last hebben van een laag zelfbeeld. Voor wie is deze video gemaakt? Dit kan nooit goed zijn, toch?
‘What I Eat In A Day’-video’s komen in alle soorten en maten. Letterlijk en figuurlijk. Voor mijn gevoel is er steeds meer diversiteit te zien binnen dit soort video’s en zijn zelfliefde, een positief lichaamsbeeld en een realistische kijk op het lichaam onderwerpen die steeds meer aan bod komen. Dat is mooi! Toch zijn er nog ontzettend veel ‘wieiad’-video’s die als triggerend kunnen worden ervaren of simpelweg triggerend zijn. Video’s waarin calorieën worden geteld, waarin veel te weinig of niet volwaardig wordt gegeten en waarin de focus te veel op het uiterlijke lichaam ligt. Zelfs een “dit is wat ik eet om te herstellen van mijn eetstoornis” waarbij het eerste shot twee dunne benen zijn. Ongeacht wat ze daarna eet, vraag ik me af of dat eerste shot wel helpend is voor zowel de maker als de kijker.
Je hoeft jezelf niet te verstoppen, het is niet verboden om dun te zijn, het is niet slecht om een sixpack te hebben en iedereen heeft een andere smaak en energiebehoefte. Maar als je je bewust bent van onze door dun geobsedeerde maatschappij en het feit dat veel mensen op sociale media geconfronteerd worden met onzekerheid over hun lichaam en dit hier ook wordt versterkt, zouden we hierin dan niet bewustere keuzes kunnen maken? Als je weet dat een video met focus op dunne benen terecht gaat komen in het algoritme van iemand met een eetstoornis, wat voor punt wil je dan maken? Zelfs al weten we allemaal verstandelijk wel dat je geen platte buik hoeft te hebben om een waardig mens te zijn (of dat je niet heel dun hoeft te zijn voordat je eetstoornis erg genoeg is), toch is dit een boodschap die we vanuit de dieet-industrie en het schoonheidsideaal wel continu naar ons hoofd geslingerd krijgen.
Die extreem platte buiken die we zien als introshot voor zo’n wieiad-video, geven je het gevoel dat dat is hoe je moet zijn. Dat je op de manier zou moeten eten die daarna wordt getoond. Dan kan jij er ook zo uitzien! En dat wil je toch?! En als jij al zo eet en je lichaam ziet er niet zo uit, doe je waarschijnlijk iets niet goed of ben je niet goed. Dat is geen fijne of gezonde boodschap om mee te geven of mee te krijgen. Toch scoort het, kunnen we niet stoppen ernaar te kijken, blijft het als een magneet onze aandacht trekken. Omdat we allemaal – de één meer dan de ander – steeds de boodschap krijgen dat het goed is om zo dun te zijn of op een bepaalde manier te eten. Dat je dan goed bent, beter bent, waardig bent. Omdat dat ongezonde verlangen keer op keer in ons wordt aangewakkerd. Zeker als je gevoelig bent voor eetstoornissen of een laag zelfbeeld hebt, komt deze ‘stiekeme’ boodschap keihard binnen. Vroeger had dit heilig voor me gevoeld en me zo extreem onzeker gemaakt.
Maar iemand kan toch gewoon dun zijn? Mag je dan geen crop top dragen? Dat is niet wat ik wil zeggen. Je hoeft je zeker niet te verstoppen, met welk lichaam ook. Maar wanneer ben je ‘gewoon dun’ en wanneer maak je video’s die voortkomen uit een dieetcultuur? Wat is de meerwaarde van body checking voordat je laat zien wat je op een dag eet? Want dat is in mijn ogen wat het is. Iets anders dan een filmpje waarin je een crop top draagt en toevallig ook dun bent. Het gaat om de context.
Omdat we allemaal maar blijven kijken en dromen, omdat we onzeker zijn en het gevoel hebben dat we ook zo moeten zijn. Maar weet je, dat hoeft niet! Je kan ook wieiad-video’s kijken die leuk en inspirerend zijn. Zonder dat je uiterlijke lichaam daar een rol in hoeft te spelen. Eten mag leuk en lekker zijn. Eten mag een manier zijn om voor jezelf te zorgen, om jezelf te verwennen, om elkaar te inspireren. Maar eten hoeft geen manier te zijn om je lichaam te manipuleren. En hoe jouw lichaam eruitziet, zegt niets over hoe waardevol jij bent of hoe gelukkig je mag zijn. Jij bent goed zoals jij bent en jij hebt jouw eigen behoeftes. Je bent zo veel meer dan wat je eet, zo veel meer dan het uiterlijk van jouw lichaam.
Wieiad- en andere eetvideo’s zijn nog altijd heel populair. Dat begrijp ik wel. Zelf kijk ik ook wel eens eetvideo’s of video’s met recepten van andere mensen. Het is vermakelijk, het brengt weer op nieuwe ideeën en soms is het ook superinspirerend op het gebied van zelfzorg en zelfliefde. Maar het kan zeker ook triggeren. Dus als je merkt dat jij getriggerd wordt door een eetvideo op sociale media, dan kunnen de volgende tips misschien helpen:
De ander is misschien ook niet op een gezonde en gelukkige manier met eten en het eigen lichaam bezig
Je ziet maar een heel heel heel klein stukje van iemands leven, dat ook nog eens is samengesteld en bewerkt door die persoon zelf. Plak er een sprankelend filter overheen en het ziet er al snel heel mooi uit. Maar verder weet je zo weinig van iemand. Je weet niet of iemand niet eerst 100 andere filmpjes had gemaakt, voordat deze werd gekozen. Je weet niet of iemand zich wel echt zo gezond en gelukkig voelt als diegene beweert. Je weet niet hoeveel stress iemand heeft van het denken over eten, het tellen van calorieën en het checken en vergelijken van het eigen lichaam. Blijkbaar speelt het een grote rol in iemands leven. Je weet niet eens zeker of iemand wel echt zo eet!
Wat je ook eet, je zal nooit hetzelfde lichaam krijgen als de ander
Wanneer je zo’n video ziet, voelt het allemaal heel maakbaar. Een maakbaar lichaam en een maakbaar leven. Als je zo eet, zal je er zo uitzien en je zo voelen. Helaas werkt dat niet zo. Elk lichaam is anders. Al at je precies hetzelfde als iemand anders, je zal er nooit hetzelfde uitzien, want jouw lichaam is anders. Als je er wel hetzelfde uit wilt zien, zal je altijd teleurgesteld worden. Laat staan als het voor jou iets gigantisch belangrijks is, dan kan het voelen alsof je almaar faalt in het leven. En dat is zonde, want dat hoeft niet, dat is niet zo. Ook weet je helemaal niet of het voedingspatroon of gewicht van een ander wel bij jouw lichaam past. Voel je je nog gezond, energiek, levenslustig? Blind vergelijken heeft geen zin. Geïnspireerd raken kan en mag, maar bovenal is het belangrijk om te luisteren naar jouw eigen behoeftes en jouw lichaam te respecteren.
Praat erover met iemand in je omgeving en/of een hulpverlener
Als je merkt dat eetvideo’s je onzeker, angstig en neerslachtig maken en als je merkt dat je geregeld in je maag zit over angsten en schuldgevoelens rondom eten en negatieve gedachtes over je lichaam, praat er eens over met iemand in je omgeving die je vertrouwt. Je hoeft je namelijk niet zo te voelen en je mag hier steun bij vragen. Ook als je al contact hebt met de hulpverlening en een behandeling volgt, zijn sociale media en wat het met jou doet, een relevant onderwerp binnen eetstoornisherstel. Het kan best lastig zijn om je weg te vinden in het Instagram- en TikToklandschap zonder veel getriggerd te worden. Het is niet gek, nee, juist goed, om hier ook hulp en steun bij te vragen.
Wieiad-video’s hoeven niet slecht te zijn, maar wees je er heel bewust van hoe iets of iemand je laat voelen
Eetvideo’s komen in alle vormen en maten. Het is niet allemaal triggerend, het kan ook zeker inspirerend of vermakelijk zijn. Zelf kijk ik graag naar de grappige eetvideo’s van Naomi Jon, die de show steelt met zowel haar creatieve make-up-looks als eerlijke ochtendhoofden, waarin ze op geheel eigen wijze TikTok-foodtrends uitprobeert. Augurken met cheetos proeft, spicy noodles, jelly en recepten met lekker veel parmezaanse kaas. Of Linda Sun, die wel heel bewust bezig is met haar lichaam en het lichaam van haar volgers. Ze neemt je mee op reis naar food freedom door middel van de heerlijkste recepten en gerechten. Ook deelt ze over haar struggles met het accepteren van haar lichaam en het herstellen van haar eetstoornis op uiterst menselijke en liefdevolle wijze. De stijl van haar video’s is druk, maar heerlijk dromerig om naar te kijken.
Een YouTuber en TikTokker die alle video’s een beetje relativeert is diëtiste Abbey Sharp. Ik ben erg fan van Abbey en haar manier om de wereld te helpen realistischer en gezonder te kijken naar hun lichaam en eetpatroon. Ook wij op Proud2Bme maken natuurlijk onze dagjes mee-eten. Hiermee hopen we te inspireren en motiveren om voor eetstoornisherstel te gaan. Elke video is weer een beetje anders. Elke eetdag kan er anders uitzien, maar ook wat we daaromheen laten zien. Soms worden bepaalde onderwerpen besproken of laten we juist zien wat we behalve eten nog doen op een dag, juist omdat we zo veel meer zijn dan ons lichaam en onze voeding. Welke YouTubers of TikTokkers vind jij heel fijne content maken op dit gebied?
Voor als ik je trigger
We krijgen altijd veel positieve reacties op onze ‘dagjes mee-eten’-video’s. Dat motiveert om ze te blijven maken. We horen terug dat ze gezellig zijn om te kijken en dat ze hoop geven ten aanzien van eetstoornisherstel. Dat ze inspireren en motiveren. Een kijkje geven in een eetstoornisvrij leven en een vrije manier van omgaan met eten. Toch kan ik me voorstellen dat ook dit als vergelijkingsmateriaal kan worden opgevat. Uiteindelijk kan namelijk alles als vergelijkingsmateriaal worden opgevat, want zo zit een eetstoornis nou eenmaal in elkaar. Als eten zo letterlijk in beeld wordt gebracht, kan het inspirerend zijn, maar kan je je ook onbedoeld gaan vergelijken.
Merk je dat het jou eigenlijk niet echt goed doet en dat het je vooral aan het twijfelen brengt? Laat het dan even links liggen of ga onderzoeken waarom het jou op die manier raakt. Het kan je misschien ook een hoop vertellen over waar jij op dit moment mee worstelt en waar je behoefte aan hebt. Misschien helpen onze blogs ‘What I Eat In A day: inspirerend of triggerend?‘, ‘5 x denken bij triggers‘, ‘Triggers; je eigen verantwoordelijkheid?‘ en ‘Wat als je getriggerd wordt?‘daar een beetje bij.
Neem een pauze van sociale media
En tot slot kan ik erg aanraden om een pauze te nemen van sociale media als je merkt dat het je meer kwaad dan goed doet. Dit hoeft niet te betekenen dat je sociale media voor altijd af moet zweren (mag wel); het kan op verschillende manieren. Misschien even een weekje niet, om weer met je eigen gevoelens en behoeftes in touch te komen. Of misschien per dag minderen, bepaalde onderwerpen vermijden of triggerende accounts ontvolgen en je algoritme beïnvloeden door bewust te zoeken naar leuke kattenfilmpjes – of wat dan ook. Ja, er wordt zo hard aan ons getrokken en het is zo verslavend. Ik vind dat – op mijn manier – ook iets lastigs, maar we kunnen keuzes maken en acties ondernemen die goed zijn voor onszelf. Die keuzes mag je maken, voor jezelf.
Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2022
Geef een reactie