Toen ik klein was keek ik altijd graag naar de Mickey Mouse versie van A Christmas Carol. Het was een spannend, grappig en meeslepend verhaal dat meer dan eens voor een traantje zorgde. Ik had alleen wel een probleem met het hoofdpersonage: ik kon me niet voorstellen dat iemand zo onaardig kon zijn, zo ontgoocheld ook. Ik had medelijden met de man die zo verblind was door zijn liefde voor het geld, dat hij alle mooie dingen van kerst niet kon zien.
Nu, jaren later, moet ik toegeven dat ik wat van mezelf herken in Ebenezer Scrooge. Kerst? Wat een onzin! Kunnen we dat niet gewoon afschaffen? Wat zal ik blij zijn als dat weer voorbij is en het leven weer normaal wordt. Anders dan bij Scrooge is geld niet hetgeen wat mij voortdurend bezighoudt. Mijn ‘verblindende liefde’ is mijn obsessie voor eten. Want wat gaat er met de kerstdagen op tafel staan en hoe moet ik inschatten hoeveel ik van wat kan nemen? Gaat al dat eten niet bijdragen aan een eetbui? Wat denken anderen als ze mij zien eten?
De Geest van Voorbije Kerstmis
Net als bij Scrooge vindt mijn houding oorsprong in het verleden. Ik heb leuke herinneringen aan kerst, zoals de kaarsjes die op het schoolbord werden getekend als teken dat kerst dichterbij kwam en alle mooie liedjes die we in de kerk zongen. Maar naarmate ik ouder werd, kwamen er ook steeds meer minder mooie herinneringen. De eerste keer kerst met gescheiden ouders, de keren dat ik leerde dat misbruik en geweld niet stopten omdat het toevallig kerst was, de pijn en eenzaamheid van alleen buiten in de kou staan omdat ik het huis uitgezet was.
En waar Scrooge zijn uitvlucht vond in het concentreren op het geld, kwam ik erachter dat ik mij kon concentreren op eten. Niet eten, veel eten, eetbuien en compenseren, de getallen die daarbij hoorden. Alles om niet bezig te hoeven zijn met het verdriet dat eronder lag. Ik leerde mijn gevoelens te onderdrukken en met kerst kwam dat steeds beter uit: in de verplichte gezelligheid was er geen ruimte voor. Kerst werd lief lachen en vooral niet te veel zeggen.
De Geest van Huidig Kerstmis
Deze kerst vier ik kerstavond met de familie van mijn officieuze pleegmoeder, die ik steeds meer als mijn eigen familie ga benoemen. Samen koken, mooie kleding aan en dan samen eten. Het roept spanning op, maar ik probeer er op te vertrouwen dat dit goed gaat komen. Eerste kerstdag wil ik verdelen tussen mijn opa en oma in de ochtend en mijn vader en stiefmoeder in de middag en avond; zo ben ik tweede kerstdag vrij.
Mijn moeder en broertje verwacht ik dit jaar met de feestdagen niet te zien en dat is voor het eerst. Als ik mij probeer voor te stellen hoe dit voor hun is, komt toch onbedoeld het beeld naar voren dat ze slecht over mij gaan praten. Zoals de neef van Scrooge in een ja/nee-spelletje hem uitbeeldt, waar pijnlijk duidelijk wordt hoe de mensen over Scrooge denken, dat idee heb ik erbij. Ik weet dat dit niet de meest realistische gedachtegang is en het is ook meer een angst dan iets wat ik echt geloof.
Voor Scrooge eindigt de tweede droom met het zien van de kinderen Onwetendheid en Behoefte; “de belangrijkste oorzaken van het lijden in de wereld”. Ignorance en Want heten ze in het Engels. Voor mij zeggen de namen in het Engels meer en beschrijven ze belangrijke oorzaken van het in stand blijven van mijn eetstoornis: het voorbijgaan aan de ernst van het probleem (Ignorance) en tegelijkertijd nog steeds het weg willen drukken van nare gevoelens (Want).
De Geest van Toekomstig Kerstmis
Nadenken over hoe de toekomst zal zijn als ik verder ga zoals het nu gaat is eng en pijnlijk. Ik weet niet hoe kerst er in de toekomst uit gaat zien. Misschien heb ik het geluk dat mijn lichaam toch enigszins blijft functioneren, maar misschien eindigt het wel zoals de reis van Scrooge ook eindigt: bij het graf. Ik kan niet zeggen of de weg van de eetstoornis voor mij zo snel naar de dood leidt, maar ik durf best toe te geven dat mijn eetstoornis mij al heel wat van mijn leven gekost heeft en dat dat niet vanzelf stopt.
Liever zie ik een toekomstvariant waarin het beter gaat, waarin ik de mooie dingen rondom kerst kan ervaren zonder mij zorgen te maken over calorieën en wat anderen denken van de kleding die ik draag. Het ontgoochelde en verblinde kwijt zijn, het verleden en de bijbehorende gevoelens een plek kunnen geven en oprecht genieten van de gezelligheid.
De volgende ochtend
Het prettige aan deze film is natuurlijk dat Scrooge de volgende ochtend wakker wordt en de kans en motivatie heeft om zijn leven om te draaien. Helaas is het herstellen van een eetstoornis niet zo makkelijk als een gigantische kalkoen bestellen, maar dat neemt niet weg dat ik (en jij ook!) elke dag kan kiezen om te strijden tegen deze problemen. Zolang ik voor ogen hou waar ik vandaan kom, waar ik sta en waar ik heen wil is het nog niet te laat om mijn leven om te draaien.
Wil jij ook een gastblog, dankwoord of jouw verhaal laten publiceren op Proud2Bme? Mail dan je verhaal in een Word bestand met twee foto’s in een aparte bijlage naar redactie@proud2Bme.nl
Geef een reactie