Als je in therapie bent bij een psycholoog, psychotherapeut of wat voor hulpverlener dan ook, dan is het natuurlijk fijn als het klikt tussen jullie. Het is belangrijk dat je je op je gemak voelt zodat je alles durft te zeggen. Wat doe je echter als die band een beetje door lijkt te slaan en verder gaat dan een hulpverlener-patiënt relatie?
Misschien heb je last van overdrachtsgevoelens, dit komt veel voor en is ook helemaal niet erg. In sommige gevallen is er echter ook sprake van tegenoverdracht, de situatie waarbij jij ook een hoop oproept bij je therapeut en dat jullie contact beinvloedt. Op die manier wordt het wat lastiger om optimaal van de therapie gebruik te kunnen maken en kun je erg in de war raken door wat er in jullie relatie gebeurt.
Na een opname van vier maanden, bleef ik lange tijd ambulant in behandeling bij mijn hoofdbehandelaar. Ons contact was in de kliniek nooit heel intensief, wel vond ik haar een fijne therapeut met wie ik goede individuele gesprekken kon hebben en die me tevens EMDR gaf. Hierdoor deelde ik mijn pijnlijkste ervaringen en herinneringen met haar wat onze band hechter maakte. Zij heeft mij leren kennen op mijn dieptepunt en is vrijwel de enige die alles over mij weet. In de loop van de tijd deelde ook zij dingen over haar leven en ervaringen waardoor ik haar ook beter leerde kennen als mens, in plaats van therapeut. Mijn overdrachtsgevoelens waren toen al best heftig en die werden erger naarmate zij meer over zichzelf vertelde en vaak tegen mij zei hoe leuk ze me vond. Ik voelde me speciaal, zeker toen ik haar mobiele nummer kreeg en ze zelfs op mijn mails reageerde, ook in de avond, het weekend en tijdens vakanties.
Hoe bijzonder ik dit ook vond en hoe fijn het ook voelde, het maakte therapie ook best ingewikkeld. In tijden dat het slecht met me ging, mailden we bijna iedere dag, dit leek mij niet een gezonde situatie en het zorgde tevens voor angst. Ik was bang dat dit intensieve contact een keer zou stoppen of dat ze me ineens zat zou zijn. Ook werd ik heel angstig voor de dag dat we afscheid zouden moeten nemen, ik had het gevoel niet meer zonder haar te kunnen. Ik zag haar als een soort moeder en mijn therapeut bevestigde dit gevoel door op deze wijze met mij om te gaan.
♥ Bespreken
Natuurlijk is het heel belangrijk om een dergelijke situatie te bespreken, hoe moeilijk en soms schaamtevol het ook is. Tijdens mijn therapie zou ik een keer doorverwezen worden naar een andere therapeut, de doorverwijzing liet echter heel erg lang op zich wachten. Door hierover in gesprek te gaan kwam naar voren dat ik mijn therapeut niet alleen als een soort moeder zag, maar dat zij mij ook als een dochter zag. Als je last hebt van overdrachtsgevoelens is dit natuurlijk de ultieme bevestiging, maar ergens zei mijn gezonde verstand ook dat dit niet goed was. We waren (te) erg aan elkaar gehecht en dit zou het afscheid een paar maanden later alleen maar moeilijker maken. Door erover te praten werden we echter alletwee bewust van onze relatie zodat we hier beiden op konden letten. Dit scheelde voor mij al erg veel, tijdens onze gesprekken kon het over de band gaan, maar vooral ook over waar het vandaan kwam dat we zo gehecht waren.
♥ Grenzen
Als je een hechte band hebt met je therapeut, onthoud dan altijd wat de grenzen zijn. Mocht jouw therapeut je bijvoorbeeld ineens uitnodigen bij haar thuis, ga hier dan niet op in. Dit is een hele onprofessionele houding en je zult hier uiteindelijk door gekwetst worden. Ga in gesprek en probeer als gezonde volwassene naar de situatie te kijken zonder mee te gaan in je verlangens.
♥ Hechten
Tijdens de gesprekken met mijn therapeut kwam ook naar voren dat het ergens heel goed was wat er gebeurde. Ik durfde me sinds jaren weer aan iemand te hechten, iets wat ik niet eerder niet durfde en wilde omdat ik dacht dat ik altijd teleurgesteld zou worden. Door de relatie met mijn therapeut kon ik in een veilige setting oefenen met dat hechten en wat dit allemaal bij mij opriep, zeker als iemand liefde teruggeeft waar ik zoveel behoefte aan had. Ik merkte dat dit voor mij heel heftig was: ik kon me niet voorstellen dat iemand mij oprecht leuk zou vinden en ging zelfs van alles proberen om haar boos te krijgen en van me af te duwen. In het echte leven zou dit voor de ander misschien heel gek en verwarrend zijn, maar in therapie kon ik mijn therapeut als ”oefenmateriaal” gebruiken. Ik probeerde haar af te stoten, maar ze bleef, ondanks alles wat ik deed en juist omdat ze me simpelweg een leuk mens vond. Therapie is daardoor heel veilig om te oefenen met een relatie aangaan en je durven te hechten aan iemand. Niet per se in de zin van een liefdesrelatie, maar alle relaties in het algemeen.
♥ Onthechten
In therapie zijn betekent echter ook dat afscheid moeten nemen uiteindelijk onvermijdelijk is. Je kunt niet de rest van je leven bij je therapeut blijven, hoe graag je dat ook zou willen. Ik heb zelf allerlei theorieen bedacht om maar bij mijn therapeut te kunnen blijven. Zo zag ik mezelf al als oppas voor haar kinderen, of ik kon in dezelfde woonplaats gaan wonen zodat ik elke dag langs haar huis zou fietsen. Mijn therapeut en ik wisten echter allebei dat dat nooit zou gaan gebeuren omdat zij in de therapieruimte zat als hulpverlener, niet als moeder, buurvrouw of wat dan ook. Dit betekende dat onze gesprekken steeds vaker over afscheid nemen gingen toen de einddatum van mijn therapie naderde.
Dit was pijnlijk omdat ik hier niet eens over na wilde denken. Ik wilde zo lang mogelijk van onze gesprekken ‘’genieten” en tijdens het laatste gesprek gewoon ‘doei’ zeggen zonder er verder ooit nog over na te denken. Therapie was echter juist de plek om ook met dit onthechten te oefenen, juist omdat ik en mijn therapeut allebei aan elkaar gehecht waren. Voor haar was het daarom ook moeilijk. Tijdens onze gesprekken konden we hierover praten en kijken hoe we verder zouden gaan na ons afscheid.
Ik leerde dat mijn therapeut weliswaar uit mijn dagelijks leven zou zijn, maar dat ze wel altijd in mijn hoofd en hart zou blijven. Als ik niet wist wat ik moest doen of graag met haar wilde praten, dan hoefde ik maar aan haar te denken en wist ik eigenlijk al wat ze zou zeggen. Hiermee werd ze als het ware een stukje van mij, en zij zei oprecht dat ik ook een stukje van haar werd. Dit gaf mij zoveel rust: we zouden wel afscheid nemen, maar ze zou nooit echt weg zijn.
In het begin dacht ik veel aan haar en was ik bang dat zij mij zou vergeten, maar dit was niet zo. Zij dacht ook aan mij, in het begin vaak en later minder, maar als ze iets hoorde wat ze met mij associeerde, dan zat ik in haar hoofd, net als zij bij mij zat. Stap voor stap kon ik me hierdoor van haar losmaken en zelf verder gaan. Na het afscheid was het niet voorbij.
Hoe is de band met jouw therapeut?
Geef een reactie