De spaarstand en een eetstoornis

Op het forum zien we vaak vragen over stofwisseling en spaarstand. ‘Ik eet heel weinig, maar toch val ik niet af, hoe kan dit? Ik heb een minimale eetlijst gekregen en ik kom direct heel veel aan, hoe zit dat?’ Dit komt doordat te weinig eten ervoor zorgt dat je stofwisseling in de spaarstand gaat. Wat houdt dit precies in en wat betekent dit voor je lichaam en je gewicht?

Stofwisseling
Je lichaam heeft een basaal metabolisme, ook wel een ruststofwisseling genoemd. Dit metabolisme zorgt ervoor dat belangrijke functies zoals het op temperatuur houden van je lichaam, je bloedsomloop, ademhaling en dat soort zaken goed verlopen. Dit kost het lichaam iedere dag energie ook al doe je verder niets. Naar schatting kost dit 60 tot 75 procentvan je dagelijkse energieverbruik. Het energieverbruik verschilt echter per persoon. Dit hangt onder andere af van het geslacht, leeftijd, lengte en gewicht. Zo hebben mannen een hogere ruststofwisseling omdat ze meer spierweefsel hebben dan vrouwen.

De stofwisseling wordt vaak vergeleken met een auto met of zonder benzine. Zit er benzine in de auto dan kan je rijden. Zit er geen benzine in dan sta je uiteraard stil. Zo werkt het ook in het lichaam. Door te weinig te eten, krijg je minder benzine in je lichaam en kan je motor niet goed zijn werk doen. Eigenlijk is het een mooi principe van je lichaam om zuiniger met zijn energie om te gaan. Het nadeel is dat als je weer gewoon gaat eten je lichaam nog wel in die zuinige stand staat en je vaak juist kan aankomen in gewicht.

”Toen ik af wilde vallen, ging ik extreem weinig eten. Ik viel amper af en kwam steeds ook weer snel aan. Ik snapte er niets van en wilde nog strenger gaan lijnen. Telkens bleef ik steken. Het frustreerde mij enorm. Toch kon ik er verder niets aan veranderen. Ik lijnde op een ongezonde manier en mijn lichaam protesteerde. Misschien maar goed ook. Pas toen ik normaal ging eten, viel ik iets af. Met mijn normale eetgedrag bleef ik op een gezond gewicht steken. Later heb ik dit gelukkig kunnen accepteren en wilde ik niet meer afvallen.” -anoniem-

    

Spaarstand
Sommige mensen ervaren dat ze een hele poos stabiel waren in gewicht en vervolgens ineens aankomen zonder hier veel meer voor te eten dan voorheen. Dit zie je vaak als iemand lijnt en daardoor te weinig heeft gegeten. Om weer uit een spaarstand te komen is het belangrijk om weer gewoon te gaan eten, dus weer die regelmaat aan te houden van 6 eetmomenten en daarbij ook voldoende te eten. Dat zal niet meteen gebeuren als je een week weer gewoon eet. Als je een langere periode (te) weinig hebt gegeten, dan heeft je lichaam immers ook weer tijd nodig om uit de spaarstand te komen. 

Gewicht
Wil je afvallen, dan is een crash-dieet dus zeker niet aan te raden. Dit bevat vaak zo weinig calorieën dat als je daarna weer gewoon gaat eten, je lichaam dit onthouden heeft en je vaak meer aankomt in gewicht. Dit is het bekende jojo-effect. Je lichaam kan dan juist in de spaarstand komen omdat deze niet niet meer weet wanneer er nu wel en wanneer er nu geen eten aankomt. Dit is dus juist niet de methode om gewicht kwijt te raken. Bij een normaal en gezond eetpatroon met ongeveer zes eetmomenten kun je sneller uit de spaarstand komen of juist voorkomen dat je in de spaarstand komt doordat de stofwisseling geactiveerd wordt. 

Sandra

Geschreven door Sandra

Reacties

31 reacties op “De spaarstand en een eetstoornis”

  1. Oh ik had altijd zon hekel aan die stomme spaarstand. Zo frustrend altijd. Ik had het idee altijd dat me lichaam maar wat deed. Maar daardoor heb ik wel geleerd, dat me lichaam en gedachtes niet altijd samen werkte, zoals hierboven goed beschreven staat. (Niet afvallen bij nauwelijks eten. Bij wat meer eten wel wat afvallen, etc)

    Interessant artikel, erg herkenbaar!

  2. De spaarstand heeft me in het verleden enorm gefrustreerd.. nu probeer ik het als motivatie te zien om geen eetmomenten te skippen. Want dat werkt toch niet.

  3. Ik heb deze vraag al eerder gesteld maar helaas nog geen antwoord gekregen. Bij deze plaats ik ‘m nogmaals in de hoop alsnog een antwoord te krijgen. 🙂

    Ik ben van een heel laag gewicht aangekomen tot een “licht ondergewicht”. Op dit moment eet ik een vrij grote basislijst, waarop ik al ruim 9 maanden stabiel ben. Kan het zijn dat ik nu alsnog ineens ga aankomen op deze lijst? Of is dit misschien toch mijn setpoint gewicht?

  4. @Tirza; Dat hangt van veel factoren af. Leeftijd, hoe was het voor je es (had je toen ook al licht ondergewicht), bouw, lengte (voor mensen

  5. Maar hoe kan het dan dat mensen met anorexia wel afvallen?

  6. Constant te weinig eten zorgt voor tekorten…

  7. Ik merkte niet veel van die spaarstand. Ik viel zeer veel af tot ernstig ondergewicht en kwam daarna amper bij met m’n eetlijst. Ik skipte ook wel een paar dingen uit die eetlijst maar toch. Mij werd gezegd dat dat kwam omdat m’n lichaam zo’n zware klap had gekregen.

  8. Ik vind het echt leuk dat de diëtiste weer meer stukjes schrijft, doe zo voort !

  9. Die spaarstand frustreerde mij ook heel erg. In het ziekenhuis moest ik het aantal calorieën eten wat iemand moet eten om aan te komen. Maar toen ik thuis was ging ik al meteen minder eten. In het begin viel ik een beetje af maar daarna nooit meer. Ik kwam altijd aan. Niet zoveel als je 2500 calorieën zou eten maar per maand ongeveer 1 kilo. Ik snapte er niks van want ik at toch te weinig? Ik zat mezelf weer uit te hongeren maar kwam toch aan, wat heeft het dan voor zin? Iedereen vertelde me dat mijn lichaam in de spaarstand stond maar ik durfde echt niet meer te gaan eten. Na een half jaar is mijn lichaam eindelijk weer wat normaal. Maar ik moet zeggen dat die spaarstand eigenlijk wel mijn redding is geweest… want als ik weer was afgevallen zou het weer meteen de verkeerde kant op gaan.

  10. Als ze gaan bloedprikken naar je stofwisseling, kunnen ze dan zien of je in de spaarstand zit?

  11. Die ellendige spaarstand heeft ervoor gezorgd dat ik jaren en jaren te weinig at. Doodsbang dat als ik meer zou eten, gelijk zou aankomen. Maar toen ik eindelijk de knop om heb gezet en echt normaal ben gaan eten, kwam ik ook helemaal niet aan! Zonde, van al die jaren….Je kan veel meer eten dan je denkt!
    Let it flow!

  12. Ik vind het ook echt fijn dat de dietiste veel berichten plaatst de laatste tijd! Bedankt hiervoor!!

    @Jacqueline, wat fijn dat je dit deelt! In mijn hoofd weet ik dat je gelijk hebt, maar ja, het dan ook daadwerkelijk DOEN is nog wat anders ..

  13. Fijn dat hier een blog over is geschreven. Ik denk dat veel mensen met een eetstoornis dit herkennen, inclusief mezelf. Door die spaarstand is het onder andere erg moeilijk om te genezen van de eetstoornis. Je houd je niet aan de eetlijst maar je eet iets meer dan eerst en je komt gelijk aan, en dan zeggen behandelaren dat de spaarstand niet bestond! Dat vond ik erg vreemd altijd, maargoed nu ik zo ver ben in mijn behandeling weet ik wat echt is en wat de eetstoornis is.

  14. Ik heb hier ook echt last van. Het lijkt alsof ik niet meer ‘kan’ afvallen. Ik eet niet belachelijk weinig meer maar probeer wel te lijnen. En als het dan met pijn en moeite lukt is het er na 1 dag normaal eten (bijv na een borrel of etentje)alweer aan. Wekenlang ellende voor niks. Zoo frustrerend want vroeger vlogen de kilo’s eraf terwijl zelfs 1 kg nu onmogelijk lijkt terwijl ik heel weinig eet..

  15. Heel weinig voor normale begrippen maar niet voor anorexiabegrippen..

  16. Ik heb ook heel lang last gehad van de spaarstand. En wat de anderen ook al zeiden dat dat het heel moeilijk maakt meer te eten. Toch ben ik gaan opbouwen en kwam ik op een gewicht wat net oké was. Maar nu eet ik al ruim een half jaar meer dan wat ik at om aan te komen en waar ik stabiel op bleef en nu blijf ik maar afvallen. Ik snap het niet een het frustreert ook. De gedachte kwam zelfs in me op van zal ik weer minder gaan eten zodat ik niet afval want ik wil niet weer een extreem laag gewicht. Dat was zo ellendig.

  17. @ x ….Het is heel eng, maar mij hielp de gedachte: als ik meer ga eten en daadwerkelijk veel aankom en me dik voel, dan kan ik altijd weer terug naar mijn oude eetpatroon. Maar dan ben iig aangekomen van lekkere dingen en niet van een lullig appeltje extra.
    Vertrouw op je lijf meid….het is niet zo onbetrouwbaar als je bang voor bent!

  18. herkenbaar.
    ik zit op dit moment in een spaarstand normaal eten word het er niet makkelijker op
    omdat je dus snel aankomt en veel minder eetlust hebt
    kost het meer moeite om jezelf te dwingen toch te eten.

    ik zit op licht ondergewicht bijna normaal

  19. heey vrienden,

    wat fijn dat we alle emoties hier kwijt kunnen, dit is zoo moeilijk, ik word er zelf helemaal gekk van, ik heb 5 jaar een eetstoornis weinig eten en maar niet afvallen naar het gewicht die ik graag wilde, ik ben het zo zat geweest dat ik nu stap voor stap wil eten en ik probeer het ook maar nog steeds weinig alleen wel wat meer dan die 5 JAREN lang niks eten. ik ben daar door heeel snel aangekomen en ben erg bang durf niet meer veel te gaan eten ik durf geen brood te eten dat heb ik 5jaar niet gehad, ik heb dikke handen buik benen gezicht je ziet gwn dat ik aangekome ben helaas; ik zit volgens mij in een hele zware spaarstand ppff

  20. Ik heb een tijd weinig gegeten en moet nu aankomen. Zelfs van het dubbele aantal calorieën kwam ik niet echt aan, dus nu eet ik bijna het driedubbele en kom een beetje aan. Ik ben nu wel heel bang dat mijn stofwisseling straks ineens terugspringt naar een veel tragere verbranding en dat ik dan zelfs van normaal eten blijf aankomen. Ik lees dit best vaak. Is dit reëel? Gebeurt dit bij (bijna) iedereen die na een periode van ondergewicht en te weinig eten weer meer gaat eten? Of maar bij sommigen?
    Het maakt me erg onrustig en ik durf hierdoor niet ‘op gevoel’ te eten.
    Hopelijk weet iemand er meer over.
    xxx

  21. ik zit al een hele lange tijd met mijn lichaam in de spaarstand. ik eet echt bijna niets. sochtens 2 mandarijnen en koffie, en avonds crackers met kaas. en ik weeg gewoon nog steeds 52-54 kilo dat schommelt een beetje. ik ben 1.65. maar ik wordt er echt gek van want ik wil gewoon stabiel 52 wegen en ik weet dat ik niet gezond aan het eten ben. ik zou het zo graag willen veranderen maar ik durf mijn eetpatroon niet om te gooien omdat ik bang ben dat ik aankom. wat moet ik doen? ik geloof echt niet dat ik met meer eten niet aankom!!!

  22. Ik heb hetzelfde probleem
    Want eerst woog ik 60 de week er na woog ik 57 en de week daarna 56 en nu Ben ik were bij af en weeg ik weer 60 kg en ik heb OOK een buikje al 1.5 jaar en ik blijf minder eten en houd me ook aan een pro ana dieet op Pinterest maar het probleem is dat ik gek word van het buikje dat ik heb want als ik een t shirt aan wil doen Dan wil ik telkens iets anders aan doen om mijn buik je te laten verdwijnen voor Even maar dan word ik gek en ga ik huilen vanwege de gedachten dat ik te dik Ben en te zwaar ben.
    Maar nu heb ik dus een afspraak bij de huis arts in deze week maar ik ben bang dat als ik zeg dat ik niet veel eet en dat ik last heb van dat Jojo efekt dat mijn moeder erachter komt en dat wil ik ook niet maar ik wil gewoon echt van dat buikje en al dat overtollig vet af en al helemaal afvallen zonder daarna weer bij te Komen
    Kan iemand mij helpen ik word gek en ik voel me telkens vreselijk als uit of in de douche ga
    Kan iemand me alsjeblieft helpen. 😭😥🤐😓😭

    1. Dag lieve schat, hoe gaat het nu met je ?
      Ik zag je bericht en had het echt met je te doen het is nu een jaar later maar hoe gaat het?
      laat het me weten! en misschien kan ik je helpen! als je nog niet geholpen bent

      vr gr saar .

  23. Voor de mensen die hulp nodig hebben of een praatje willen misschien kan ik jullie helpen Als jullie daar behoefte aan hebben! ik heb zelf ook jaren lang eetstoornis gehad! dus ik weet wat jullie voelen en wat jullie doormaken.

    1. Hoi saar. Ik zou wel wat dingen aan je willen vragen . Je kan mij vinden op Facebook./ Messenger. Patricia Taalman

    2. Hoi Saar,

      Ik weet niet of je dit berichtje ooit zal zien, maar hoe is het je gelukt om van je eetstoornis af te geraken? Ik heb zeker 5 jaar al een eetstoornis. Eigenlijk was ik tot 3 maanden geleden echt extreem mager. Opeens bleef ik maar aankomen, terwijl er niks aan mijn eetpatroon veranderde. Nu heb ik heel veel gelezen over spaarstand en die dingen en dat heeft me zó ongelukkig gemaakt. Ik ging nog extremer diëten maar kwam alleen maar bij. Nu probeer ik sinds een kleine week verspreider en meer te eten. Meer als in, rond de 1000-1100 kcal per dag. Voor mij is dit gigantisch veel en ik merk dat ik nog steeds alleen maar uitzet, al durf ik me niet te wegen. Meer eten zit er écht niet in, dat lukt me echt niet. Wel ben ik terug begonnen met 6-7 eetmomenten per dag ipv 1. Ook dit was een gigantische stap en blijft nog steeds heel moeilijk, want de angst om aan te komen is gigantisch. Ik weet niet meer wat ik moet. Het liefst van al wil ik terug afvallen naar een lichaam waarin ik me wel oké voelde, maar dit lukt gewoon niet. Ik zit op mijn hoogste gewicht sinds jaren en ik kan er echt niet mee om. Heb je misschien tips om op een gezonde manier af te vallen of wat ik zou kunnen doen om gewoon niet meer bij te komen?

      Veel liefs,
      Ems

  24. Ik ben sinds mei 2021 weer een beetje normaal aan het eten maar ik kan moeilijk naar de wc en kom alleen maar aan:(

    1. Hey,

      Je hebt daar gezonde middelen voor . Zoals dulcosoft die zorgen ervoor dat er meer water bij je darmen komt waardoor je een natuurlijke stoelgang krijgt kan geen kwaad heb ik aangeraden gekregen door mijn arts.

  25. Ik heb al 15 jaar een eetstoornis. Heb meerdere opnamens gehad ook met sonde. Moest aankomen tot gezond gewicht. Nu blijf ik al hele tijd bij komen ondanks dat ik amper x* kcal pd binnenkrijg. Ik wil zo graag stappen zetten en normaler eten. Niet het kleine lijstje met ” veilige” producten wat ik nu maar durf. Is dit ook de spaarstand? En hoe kom ik hier door? Ik voel me dood ongelukkig. Ben mama van twee kids (17en 3 jaar). Wil zo graag gewoon normaal leven.

  26. Dus is het echt waar dat je soms meer moet eten om weer gewicht te verliezen?

  27. Ik fijn om dit te lezen. Ik heb al jaren een ES. Ik kwam binnen met ”licht overgewicht” maar gezond gewicht ivm het vele sporten wat ik doe. (Hoog niveau sporten)
    Ik moet dus leren ”gewoon” te eten door 6 momenten te eten en vollere producten uit te kiezen.
    Vol moed ben ik hieraan begonnen met als resultaat xxx kilo. Ik heb nu ”overgewicht” en ik pas mijn kleding niet meer. Dit triggert mijn ES echt enooooorm. Ik wil eigelijk gewoon kappen en weer op dieet om terug te gaan naar mijn gewicht waarbij ik me iets prettiger voelde.

    Ik lees nu over de spaarstand en dit klinkt helemaal logisch.. Maar wanneer stopt het aankomen? Straks weeg ik 100 kilo en kan ik mijn sport niet meer uitvoeren.
    Het is daarnaast ook zo enorm lastig omdat iedereen in mijn omgeving zich ermee bemoeid en een mening heeft. Dit versterkt alleen maar mijn ES.

    Ik wil gewoon gaan eten maar weet dus gewoon niet meer of ik wel genoeg eet. Of dat mijn keuzes niet goed zijn. Ik heb myfitnesspall app weer opnieuw gedownload om te zien hoeveel ik eet. Niet oké.
    Gelukkig zie ik mijn diëtisten de komende tijd meer. Wat een ellende dit.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *