De theorie van het innerlijke kind

Als je een eetstoornis hebt herken je misschien ook deze 2 stemmen in je hoofd: de eetstoornis stem en je gezonde stem. Het zijn geen stemmen die ik kan horen, maar gedachten die me allerlei regels opleggen, me laten geloven dat ik niets waard ben, dat ik heel veel dingen moet of net niet mag. Ze is constant in discussie met de gezonde stem die er ook is en probeert om er tegenin te gaan. Dit gezonde deel weet ondertussen héél goed hoe alles in elkaar zit en welke schade de eetstoornis kan veroorzaken.

Ik ben me ervan bewust dat de eetstoornis me niet helpt, dat dit eigenlijk niet over eten gaat, dat er veel meer achter zit, dat hoe ik er uit zie één aspect is van mij en op zichzelf even (on)belangrijk als al mijn andere kenmerken en zelfs dat ik het helemaal waard ben om goed voor mijzelf te zorgen en te genieten van het leven. Ook al kan ik deze 2 delen perfect herkennen en scheiden en weet ik wat ik moet doen om beter te worden, toch slaag ik er niet in om de eetstoornis stem te verslaan of er tegenin te gaan.

In mijn zoektocht naar de oorzaak hiervan kwam ik de theorie van het innerlijke kind tegen. Zo ontdekte ik dat er nog een stem meespeelt: die van mijn innerlijke kind. Zolang deze verborgen is bepaalt ze mijn gevoelens, gedachten, reacties en gedrag. Als ik me er bewust van word leer ik mijzelf kennen en leer ik wat mijn noden zijn en wat ik zelf kan doen om die behoeften op te vullen.

Volgens deze theorie zijn er 3 belangrijke delen: 

♥ Innerlijke kind-stukken die staan voor alle ervaringen, overtuigingen en gevoelens tot ongeveer 28 jaar.
♥ Een innerlijke criticus die een harde, strenge stem is, vol oordelen en beperkende overtuigingen, ook de eetstoornis stem valt hieronder.
♥ Een volwassen stuk (te vergelijken met je gezonde deel van hierboven) dat je in staat stelt om onbevooroordeeld, mild en liefdevol naar de andere delen te kijken en erop te reageren.

Voor mij is het grote voordeel van dit beeld dat ik niet meer samenval met mijn gevoelens en er zonder oordeel naar kan kijken. Ik hoef me er niet schuldig over te voelen, ik hoef er geen spijt of schaamte voor te hebben. Ik durf het ook allemaal bespreken in therapie, want dit gaat niet over het nu, over de relatie met mijn therapeut, maar over de relatie met mijn ouders en mensen uit het verleden. Ik weet dat het niet persoonlijk opgevat zal worden. Het zijn oude, kindgevoelens en overtuigingen. Ik kan nu beslissen wat ik er mee doe en hoe ik erop reageer en kan er andere ervaringen en kennis tegenover zetten.

Ik zal een voorbeeld van mijzelf geven om duidelijk te maken hoe dit voor mij werkt: Wanneer een therapeut een tijd niet bereikbaar is voel ik boosheid, angst, afwijzing, voel ik me in de steek gelaten, onbelangrijk en niet geliefd. Dit zijn oude gevoelens, kind-gevoelens die terugkomen. Een bevestiging van de kind-overtuiging:

“Er is geen aandacht voor mij, er is niemand als ik iemand nodig heb, er wordt geen rekening gehouden met mijn gevoelens, mijn gevoelens zijn onbelangrijk, mogen er niet zijn, zijn verkeerd, ik ben niet goed genoeg, ik ben het niet waard, ik mag er niet zijn,…”

Ook al weet ik dat een therapeut vakantie nodig heeft, ziek kan zijn en niet altijd bereikbaar hoeft te zijn,…. toch overvallen deze gevoelens en gedachten mij.

Mijn eerste reactie is dan boosheid, opnieuw toegeven aan de eetstoornis of destructief gedrag. Als ik nu vanuit mijn volwassen deel hiernaar kijk zie ik wat er gebeurt in mijn hoofd en vanwaar het komt. Doordat ik er op deze manier, als observator, er van een afstand naar kijk en er niet mee samenval, kan ik mezelf afvragen wat dit kindstuk me vertelt en wat het nu nodig heeft. Het is bang om in de steek gelaten te worden, om alleen op de wereld te zijn, dat niemand het graag ziet, dat er niet voor gezorgd zal worden, dat het er niet mag zijn. Ik ben nu niet meer dat hulpeloze en onwetende kind van toen.

Toen waren die gevoelens terecht en heel normaal. Nu is de situatie anders. Ik kan als volwassene voor mijzelf zorgen en hulp vragen of mijzelf geven wat ik nodig heb. Door te luisteren naar dit innerlijk kind weet ik wat het nodig heeft en wat ik ervoor kan doen. Destructief worden, bestraffen, pijn doen, te weinig eten, afvallen is dus zeker niet wat het nodig heeft (daarmee zou ik enkel deze kind-overtuigingen bevestigen) en zal ook niet het resultaat hebben dat het kind verwacht. Er zal geen enkele volwassene zich schuldig gaan voelen en voor mij gaan zorgen om die reden. Het zal niet méér aandacht of zorg krijgen van een therapeut om die reden. Ik zal die zorg en aandacht ook krijgen zonder dit destructief gedrag.

Wat het wel nodig heeft is dat ik nu die gevoelens er laat zijn en er zelf als volwassene voor zorg dat het krijgt wat het nodig heeft: geduld, liefde voor mijzelf, mildheid, troost, begrip, voeding, rust, aandacht. Door bijvoorbeeld te schrijven, lezen en verder uitzoeken wie ik ben, contact met mijn gevoelens te maken en ze proberen te voelen en verwoorden. Mezelf de geruststelling geven dat deze periode voorbij gaat, vertrouwen op mijn eigen kracht en kunnen, ontspanning, contact opnemen met lieve mensen, chatten met mensen die me kunnen begrijpen, taken die moeten gebeuren aanpakken, creatief bezig zijn etc.

Sinds ik me bewust ben geworden waarom ik steeds boosheid en afwijzing voelde en dit geschreven heb ervaar ik de afwezigheid van een therapeut heel anders. Ik voel me minder afhankelijk, minder boos of afgewezen. Ik heb bewust ervaren dat ik die periode zelf kan overbruggen, dat ik nog andere mensen heb om mee te praten als ik er nood aan heb, dat ik voor mijzelf kan zorgen, dat ik nog anderen hulp kan vragen.Ik ben niet in de slachtofferrol blijven zitten, maar heb zelf verantwoordelijkheid genomen en voor mijn innerlijke kind gezorgd.

Dit wil niet zeggen dat ik plots van mijn eetstoornis, onzekerheid, destructieve gedrag, minderwaardigheid, perfectionisme, faalangst verlost ben. Integendeel. Dit is één voorbeeld van één kindstukje. Er zitten er nog zoveel meer waar ik me nog niet bewust van ben of waarvoor ik nog niet de nodige stappen tot opvulling van hun noden gezet heb. Ik ben er wel van overtuigd dat dit voor mij een sleutel is naar herstel. Als ik alle kind-stukjes die meespelen achter het eetstoornis verhaal kan ontdekken en geven wat ze nodig hebben, kan helen, begrijpen en geruststellen, dan zal het onvoldoende eten en te dun willen zijn kunnen verdwijnen…

Fotografie: Unsplash