2017 – Het leven met een eetstoornis is kil, hard en eenzaam. Het leven richting het herstel van een eetstoornis is echter ook verre van eenvoudig. Juist dan barst alle strijd los en kan het soms eindeloos lijkende gevecht je volkomen uitputten. Het voelt goed om daadwerkelijk te strijden tegen die eetstoornis, maar het is ook gewoon heel zwaar en ingewikkeld. Er komt een stortvloed aan gevoelens los, je lichaam reageert erop en je stemming gaat op en neer van hoopvol tot er helemaal klaar mee zijn. Veel van de directe gevolgen van het herstellen van een eetstoornis zijn minder zichtbaar voor de omgeving. Dat maakt de strijd soms wat eenzaam.
Erover praten is daarom heel belangrijk in deze fase. Iets wat ikzelf vrij moeilijk vind en waar ik niet altijd heel goed in ben. Tegelijkertijd weet ik dat ik de nare onderdelen van herstel het meest prettig door kan komen door er voldoende over te spuien. Laat ik maar beginnen dan… 😉
Ik moet zeggen dat het voor mijzelf wel heel goed voelbaar is wanneer ik echt voor herstel ga. Nog half in de eetstoornis en roepen dat je er echt van af wilt, is iets anders dan concreet stappen zetten. Toen ik nog enkel riep, dácht ik dat dat fijner en veiliger was. Inmiddels kan ik zeggen dat het echte vechten en stappen zetten een stuk krachtiger en beter aanvoelt. Ik moest hiervoor wel een bepaald punt over, wat vooral te maken had met meer voeding: hierdoor waren mijn hersenen ook in staat om zich niet langer enkel te laten leiden door dwang en angst.
Vreemd genoeg voelt deze fase juist deels veiliger, want ik heb nu het idee dat ik een stuk meer touwtjes in handen heb dan die zieke eetstoornis. In deze blog zal ik een aantal zware onderdelen van herstel, die niet altijd even zichtbaar zijn, met je delen. Ik hoop dat dit zorgt voor een stukje herkenning bij jou en dat het je de ruimte geeft om er zelf makkelijker over te praten. Je staat er niet alleen in en je hoeft het niet alleen te doen.
♥ Darmen en spijsvertering
Niemand ziet hoe je darmen op hol kunnen slaan of juist vreselijke moeite hebben met een grotere hoeveelheid eten. Je darmen die de hele dag door geluid maken, het dagelijks tientallen stinkende scheetjes laten, enorm pijnlijke krampen of het gewoonweg niet naar het toilet kunnen gaan omdat het er maar niet uitkomt. Allemaal voor je gevoel soms schaamtevolle kwaaltjes waar je niet zo snel over praat, maar vervolgens wel in je uppie mee moet dealen. Ook ik heb hier last van.
Natuurlijk voelt het dan soms veiliger om terug te gaan en de rem erop te zetten, maar ik weet ook heel goed dat dat uiteindelijk alles alleen maar erger maakt. Ik zet door en accepteer die kwaaltjes for the timing being. Ik maak er simpelweg maar het beste van. Dat betekent praktisch gezien dat ik de afgelopen weken weleens met mijn laptop aan het werk ben geweest op het toilet. De eerste weken dat dit allemaal moeilijk ging maakte ik mezelf helemaal gek van ongeduld en frustratie, tot het moment dat ik me realiseerde dat ik het maar beter kon accepteren. Vanaf toen heb ik gewoon mijn laptop erbij gepakt en mezelf en mijn lichaam de tijd gegund. Dat was een stuk aangenamer. Inmiddels gaat het een stuk beter met mijn darmen. Dat is letterlijk en figuurlijk een hele opluchting.
♥ Menstruatie
Als gevolg van je eetstoornis, zelfs als je geen ondergewicht hebt, kan het zijn dat je menstruatie tijdelijk uitblijft. Dag stoer, sterk lichaam. Toen dat vroeger gebeurde vond ik dat helemaal niet boeiend. Ik was nauwelijks bezig met de toekomst en gaf niets om mijn lijf. Toen dat een half jaar geleden opnieuw gebeurde, vond ik dat heel erg. Ik nam het mezelf ontzettend kwalijk dat ik mijn lichaam dit aandeed, al wist ik best dat ik dit niet met opzet deed of dat het een bewuste keuze van mijzelf was.
Tijdens herstel kan je menstruatie weer langzaam terugkomen. Het feit dat je echter geen idee hebt wanneer deze weer terugkomt, is heel vervelend en maakt onzeker. Ik ervaar dit zelf ook best wel. Ik heb namelijk al wel weer allerlei menstruatie klachten, zoals vermoeidheid, een aantal dagen huilerig, pijn in mijn onderrug en welkom terug hormonale pukkels, …maar voor de rest is het afwachten. De onzekerheid, klachten en andere gevoelens zijn aanwezig, maar het is tegelijkertijd ook niet echt een onderwerp waar ik makkelijk over praat en/of waar anderen naar vragen.
♥ Vermoeidheid
Tijdens je eetstoornis kan je heel moe zijn door te weinig voeding en een slechte zelfzorg, maar tijdens het herstel van je eetstoornis kan je ook helemaal uitgeput raken. Juist omdat het herstel zoveel energie kost. Je lichaam is in opperste staat van ‘survival’ om alles weer naar behoren te laten functioneren. Organen gaan weer harder hun best doen, je spieren bouwen zich weer op… en ga zo maar door. Dat je nu beter of voldoende eet betekent niet dat je ook instant veel energie hebt.
Ik merk absoluut dat ik nu bakken met energie meer heb dan een aantal maanden geleden. Toen wist ik niet eens hoe ik achter mijn hond aan moest rennen. Ik had er gewoon de kracht niet meer voor. Fysiek heb ik dus wel meer energie en kracht. Tegelijkertijd heb ik ook momenten waarop ik in ieder geval psychisch vrij op en moe ben. Juist omdat ik zo’n gevecht lever en diverse angsten aan ga. Eerder sliep ik vrij slecht, maar nu val ik vaak door enorme vermoeidheid binnen 2 minuten in slaap. Ik zie er gezonder uit, maar ben vaak wel erg moe. Dat is iets wat mensen niet makkelijk kunnen zien en, ik ben geen ‘klager’, ik ook niet zo snel zal delen.
♥ De omgeving
Veel mensen in mijn omgeving vonden het niet alleen heel lastig om om te gaan met mijn terugval, ook de weg richting volledig herstel zorgt bij velen voor ongemakkelijkheid. Het maakt goed duidelijk hoeveel taboe er eigenlijk nog ligt op psychische problemen. Als ik herstellende was van een gebroken been, zou niemand enige moeite hebben met ernaar vragen. Nu vraagt nagenoeg niemand ernaar. Uiteraard zal ook ik hier een rol in spelen, aangezien ik het zelf ook niet makkelijk vind om erover te praten. Toch merk ik dat ik het wel heel fijn vind als iemand gewoon nuchter vraagt of het wat beter gaat met me. Zo vroeg de diëtist van Proud2Bme laatst, toen ik haar tegenkwam, met een brede lach op haar gezicht hoe het ging. Dat voelde echt als een verademing, gewoon lekker down to earth, maar oprecht geïnteresseerd.
Wat ik ook ervaar is dat mensen soms gewoon té graag willen dat het allemaal opgelost is. Als er dan ergens staat dat het beter gaat, dan hoeft er niet meer naar gevraagd te worden, want “Ik ben immers toch beter!”
Ikzelf leer hier ook van. Zo kan ik het bijvoorbeeld best lastig en spannend vinden om een buurman te vragen naar hoe het met hem gaat, nu zijn vrouw overleden is. Nu ikzelf weet hoe naar het kan zijn als niemand iets vraagt, duw ik mezelf makkelijker die drempel over en stel dit soort vragen wél…
♥ Het dikke gevoel
Herstellen van een eetstoornis betekent in veel gevallen dat je ook beter, gezonder of meer gaat eten. Een lege maag, een maag die jijzelf onder controle hebt, kan veilig aanvoelen. Op moment dat je weer meer gaat eten, kan je zo’n naar vol gevoel krijgen. Je voelt je dik. Je voelt je een dikzak. Je voelt je opgeblazen, schuldig en mislukt. Het enige wat hiertegen helpt is compenseren…. althans dat gevoel heb je. Ja, ook ik herken dat nare volle gevoel. Het is nauwelijks uit te leggen, maar het knaagt enorm aan je en zorgt voor onrust en een onveilig gevoel.
Ik merk wel dat hoe langer ik beter en meer eet, hoe minder dat dikke gevoel een rol speelt. Je lichaam went immers weer aan die grotere hoeveelheid eten én psychisch wordt dit ook normaler. Het is dus echt een kwestie van doorzetten. Ik uit deze gevoelens regelmatig bij mijn partner. “Ik voel me echt dik. Heb ik te veel gegeten? Ben ik echt geen vreetzak? Bleh, ik voel me zo vol” …en ga zo maar door. Soms helpt een kleine(!) wandeling na het eten ook. Prima om te doen, zolang het maar niet een wandeling is om het eten echt te compenseren.
♥ Bol hoofd, bolle buik
Het blijft soms niet bij een dik of vol gevoel. Door de verandering van je lichaam en de soms niet gelijmatige manier van aankomen, kan je het idee krijgen dat je ineens een bol hoofd of bolle buik hebt. Door de maanden heen ben ik gewend geraakt aan mijn smallere gezicht. Nu ik aankom, zie ik dat mijn gezicht boller wordt. In mijn hoofd is dat soms heel ingewikkeld. Anderen zien “een gezonder gezicht”, ik zie een bolle toet.
Ik probeer die eetgestoorde gedachtes te negeren en me op de onderdelen van mijzelf te focussen die ik wel goed genoeg vind, maar dat is niet altijd even makkelijk. Zo ook als het gaat om het idee ineens een bolle buik te hebben. Het kan goed dat je namelijk in het begin van aankomen daar eerst wat meer aankomt. Ook kan je buik opgezet zijn doordat je darmen ineens harder werken en het allemaal wat onwennig is. Het is lastig om te dealen met een buik die nu ineens twee keer zo bol is als wat maanden geleden. Niet uit esthetisch oogpunt, maar vooral uit het oogpunt van controle.
♥ Ruzie met de weegschaal
Op moment dat je nog niet daadwerkelijk aan het herstellen bent, blijf je veelal op een ‘veilig gewicht’ zitten of je valt misschien zelfs af. Op moment dat je in het herstel proces zit, kan je (bij ondergewicht) langzaam of snel gaan aankomen. Dit kan veel paniek, angst en boosheid met zich meebrengen.
Ik probeer maximaal eens per week te wegen en ervaar ook veel tegenstrijdige gevoelens als ik dit nu doe. Het getal gaat omhoog, wat ik ook wil en wat positief is, maar tegelijkertijd roept het ook angst en paniek op. Dat is de eetstoornis. Dit zien uiteraard maar weinig mensen,… want eenmaal van die weegschaal af in de ochtend, gaat de dag gewoon van start en moet ik tegen alle paniek en angst in de draad weer oppakken en krachtig doorvechten.
♥ Zweten
In het begin wist ik niet wat me overkwam. Ik had zulke enorme zweetaanvallen. ‘s Morgens werd ik drijfnat wakker en overdag kon ik plotseling oververhit raken. Heel naar en ik kon het niet plaatsen. Ik ben toen op onderzoek uitgegaan en al snel bleek het een vaker voorkomend verschijnsel te zijn tijdens herstel van een eetstoornis.
Het regelmatig heel warm hebben en veel zweten, vooral ‘s nachts, is een vaker voorkomend verschijnsel bij mensen met anorexia die weer meer/beter gaan eten. Het is hierdoor niet ongebruikelijk dat zij ‘s nachts badend in het zweet wakker worden. Dit verschijnsel wordt ondersteunt door diverse onderzoeken waaruit blijkt dat het thermische effect van voedsel (30%) bij mensen die lijden aan anorexia tijdens het ophogen van voeding hoger is dan bij mensen met een normaal gewicht (15%). Zeker in de beginperiode van meer en beter gaan eten kan dit effect heel groot zijn en is het regelmatig erg warm hebben en nachtelijk zweten dus normaal. (bron: scienceofeds.org)
♥ Extreme honger
Toen ik beter ging eten ontstond er ook een vorm van ‘extreme hunger’ ofwel extreme honger. Ik had zin om alles te eten wat los en vast zat en kon dat ook makkelijk op. Dit voelde vreselijk en maakte me enorm angstig. Ik was bang dat als ik eenmaal begon, ik niet meer kon stoppen. Ik deed me denken aan de eetbuien die ik vroeger had en de nare tijd die hierbij hoorde. Extreme honger blijkt echter een veelvoorkomend verschijnlijk tijdens het herstel van een eetstoornis. Helaas is dit door schaamte een niet veel besproken onderwerp.
Extreme hunger is, naast o.a. vocht vasthouden, een van de meest angst oproepende verschijnselen tijdens herstel. Gedurende een periode van ‘extreme hunger’ wil je vele malen meer eten dan er op de gemiddelde aankomlijst aan calorieën staat. Dit kan oplopen tot 6000 of zelfs 10.000 per dag. Deze honger zorgt voor veel paniek en angst en zorgt voor het ontstaan van eetgestoorde gedachtes en de drang om volledig de rem op het eten te zetten. Restrictie is in deze in de meeste gevallen juist de vijand. De kunst is, ook wanneer je hebt toegegeven aan de extreme honger, toch hierna je eetlijst weer op te pakken. Ik zal in een andere blog uitgebreider ingaan op dit verschijnsel.
♥ Kleding past niet meer
Tijdens herstel kan je lichaam veranderen. Hierdoor kan het zijn dat je de kleding die je altijden droeg plotseling niet meer past. Het zit ineens niet meer lekker. Het zit strak bij je buik en het snijdt in je heupen. Dat kan een heel onprettig en onveilig gevoel opleveren. Ik herken dit, maar vind het tegelijkertijd ook fijn. Al mijn kleding van voor deze nare tijd pastte niet meer en stond me lelijk. Heel langzaam kan ik die kleding weer gaan dragen. Ik kan mezelf weer meer vertonen zonder me constant zorgen te maken over mijn uiterlijk of het effect hiervan op anderen. Ook sta ik mezelf toe nieuwe kleding te kopen die me beter past, ook als ik de komende maanden blijf aankomen in gewicht.
♥ Gevoel en onrust
Natuurlijk ben je geen leuk mens als je nauwelijks meer voelt, maar gevoelens die terugkomen tijdens herstel maken het leven ook niet altijd even aangenaam. Gevoelens van angst, wantrouwen, verdriet komen weer aan de oppervlakte en hier moet je weer mee dealen. Het niet voelen kan dan soms heel aangenaam lijken, zo erg dat je ernaar terug verlangt. Het is heel belangrijk om in deze fase al die gevoelens wél te gaan uiten en er niet opnieuw voor weg te vluchten. Dan beland je immers in de negatieve cirkel van de eetstoornis die eindeloos kan duren.
Niet alleen angst, wantrouwen en verdriet zijn bij mij nu weer meer voelbaar, ook gevoelens van irritatie zijn soms flink extra aanwezig. Vaak weet ik niet eens waarom ik me zo voel of waarom ik zo extreem geïrriteerd ben. Dit is voor mijzelf wel iets om uit te zoeken, maar tegelijkertijd ook om te accpeteren. Ik weet dat die gevoelens door het herstel meer spelen en hoe meer ik dat accepteer en het er laat zijn, hoe sneller de weg richting herstel.
It’s a hell of a ride! ♥♥ Hoe je het ook went of keert, herstellen van een eetstoornis is “a hell of a ride”. Het is zwaar, ingewikkeld, soms eindeloos lijkend,… maar het brengt je uiteindelijk wél ergens, in tegenstelling tot een eetstoornis die je nergens brengt. Naast bovenstaande zware onderdelen van herstel, zijn er uiteraard nog veel meer.
Deel onder deze gerust de zaken die jij lastig vindt. Misschien lucht het wat op, misschien biedt het wat herkenning. Houd vol, je bent op de goede weg!
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.
Geef een reactie