Doe niet zo gevoelig

Het feestje was zo geslaagd geweest. Het was heerlijk om mijn vrienden weer te zien. Er werd goede muziek gedraaid, ik danste tot in de late uurtjes en genoot volop van alle hapjes en drankjes. Maar toen ik ‘s avonds laat thuiskwam, was er niets van mijn feeststemming meer over. Uit het niets voelde ik mij compleet leeg, verdrietig en uitgeput. Alsof alle energie uit mij was weggezogen. 

Eén op de vijf mensen is hoogsensitief. Toen ik deze cijfers hoorde, schrok ik toch wel even. Begrijp mij niet verkeerd. Hoogsensitiviteit is geen aandoening of enge ziekte. Het is een karaktereigenschap waar je prima mee kunt leven. Maar als zoveel mensen met deze karaktereigenschap rondlopen, mag er wat mij betreft wel meer bekendheid over komen. Het had mij in ieder geval veel frustratie en (onnodige) energie gescheeld als ik hier jaren eerder over had gelezen. 

Van kleins af aan had ik vaak het gevoel alsof ik anders was dan mijn leeftijdsgenoten. Alsof er iets geks of mis met mij was. Dat kon mij best vaak onzeker maken. Zo merkte ik bijvoorbeeld dat ik het gezellig vond om af te spreken, maar dat ik na een uur of twee ook wel graag weer naar huis wilde. Niet omdat het niet gezellig was, maar omdat ook deze leuke afspraken mij energie kostten. Ik was voortdurend bezig met de gevoelens en behoeften van anderen. Pas als ik weer thuis was, kon ik voor mijn gevoel op adem komen en bijtanken. 

Als we in de klas zaten en ik zag dat de juf of meester geen orde kon houden, kreeg ik altijd spontaan medelijden. Ik wilde mij dan vaak verontschuldigen voor het gedrag van mijn 27 groepsgenoten, ook al was ik daar uiteraard niet verantwoordelijk voor. Wanneer er een vervelende opmerking werd gemaakt op het schoolplein, vatte ik dat altijd (te) persoonlijk op. Ik was een piekeraar en speelde de situatie op het schoolplein nog talloze keren in mijn hoofd af. “Doe niet zo gevoelig, An. Gewoon loslaten.”, zeiden mensen in mijn omgeving dan. Ik zou wel willen, maar hoe dan? 

Het was pas jaren later, tijdens mijn eetstoornisherstel, dat een psycholoog mij bewust maakte van mijn karaktereigenschap hoogsensitiviteit. “Dus ik ben niet gek of raar?”, zei ik verbaasd. De psycholoog moest lachen en vertelde mij dat er veel meer mensen zijn die gevoelig zijn voor stemmingen en sferen. Mensen die ook de neiging hebben om over alles diep na te denken, die oog hebben voor details, die intens kunnen genieten maar die ook tijd nodig hebben om bij te komen van gebeurtenissen. 

Ik voelde mij opgelucht door haar woorden. Ik voelde begrip, (h)erkenning en wellicht zelfs wel compassie. Daar waar ik mijn gevoeligheid eerder altijd had veroordeeld en verafschuwd, kon ik voor het eerst met een bepaalde mildheid naar mezelf kijken. Want net zoals bij ieder mens, krijgen mijn hersenen gedurende de dag veel informatie uit de omgeving te verwerken. Onze hersenen filteren vervolgens deze informatie. Maar bij mij komt simpel gezegd veel meer informatie ongefilterd binnen. Met als gevolg dat ik mij eerder overprikkeld voel (en daardoor uitgeput). Dat is niet stom, raar of gek.  

“Maar hoe kan ik nu leren minder gevoelig te zijn?”, vroeg ik de psycholoog. Die stelde mij de wedervraag of ik dit wel moest willen. “Volgens mij moet je leren om hoogsensitiviteit als kracht te leren zien.” Ik vond het een ietwat vage opmerking, maar toch zat er wel een kern van waarheid in. Ik realiseerde mij dat hoogsensitiviteit mij toch ook veel brengt, maar dat ik de omstandigheden er wel op moet inrichten om het als een kracht te kunnen ervaren. 

Eerlijk is eerlijk, het leren omgaan met hoogsensitiviteit is best een zoektocht geweest. Toch heb ik vandaag de dag wel een gevoel alsof ik mijn eigen gebruiksaanwijzing in handen heb. Alsof ik nu pas echt goed begrijp wat ik nodig heb om goed te kunnen functioneren, maar ook welke gebeurtenissen ervoor zorgen dat mijn batterij te snel wordt leeggetrokken. 

Zo heb ik geleerd om in mijn drukke agenda bewust ‘lummeltijd’ in te bouwen. Het is tijd die ik voor mezelf heb. Hoe leuk ik mijn werk ook vind of hoe gezellig alle feestjes zijn, ik moet ook tijd voor mezelf hebben. Soms is het maar een half uurtje, maar dat halve uurtje kan al zo waardevol zijn. Even het moment voor een koffietje, een paar bladzijdes lezen uit mijn boek of muziek maken. Daarnaast maak ik vandaag de dag veel gebruik van het denkbeeldige ‘tafeltje’. Oei, dat klinkt behoorlijk zweverig maar dat valt mee hoor. De genoemde psycholoog leerde mij om niet iedere opmerking direct binnen te laten komen. In plaats daarvan leerde zij mij om het op een denkbeeldig ‘tafeltje’ tussen mij en de ander te plaatsen. Op die manier ‘absorbeer’ ik niet meteen alles en leer ik bewust welke gevoelens en emoties van mij zijn en welke van een ander. Om vervolgens ook bewust te kunnen kiezen wat ik wel maar vooral ook niet binnen laat komen. En stiekem is dat ook wel een verademing. 😉

Ben jij bekend met dit onderwerp? En hoe ga jij hiermee om? Lukt het jou om van deze karaktereigenschap een kracht te maken?
♥

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2023