Een eetstoornis, het valt wel mee

Het valt wel mee… Zo erg is het toch niet? Nee, bij anderen is het echt erger. Zij hebben de hulp pas écht nodig. Nee, ik red me wel. Er is echt niets aan de hand… Herkenbare gedachten? Het zou me niets verbazen, want we lezen het vaak: het ontkennen (en/of bagatelliseren) van je eetstoornis. Zelf had ik hier ook flink last van en dat heeft ervoor gezorgd dat ik laat aan de bel trok. Ik dacht echt dat het allemaal wel meeviel, maar als zoveel mensen met een eetstoornis deze gedachtes hebben, is het dan misschien een signaal? Dat er wel degelijk iets aan de hand is? Iets wat misschien wel eetstoorniseigen is…?

Een eetstoornis kan voortkomen uit (en gepaard gaan met) een laag zelfbeeld en een lage eigenwaarde. Een eetstoornis gaat dit dan ook niet veranderen, en zeker niet ten goede, ook al denk je zelf van wel. Ik dacht dat het stukje controle dat de eetstoornis me gaf me zelfverzekerder zou maken, maar het tegendeel bleek waar. Ik voelde me juist in het algeheel veel slechter over mezelf en haalde mezelf nog meer naar beneden. En toch… viel het allemaal best wel mee.

Bron foto

Een eetstoornis laat die onzekerheid, dat lage zelfbeeld niet verdwijnen. Het versterkt het juist, is mijn ervaring. Het beïnvloedt zelfs de keuzes die je maakt, de eetgestoorde keuzes. Dat je anderen boven jezelf plaatst, vindt dat je in essentie geen recht hebt op een ander, ‘beter’ leven. Dat je gestraft moet worden, niet mag genieten, niet mag voelen en geen ruimte in mag nemen. Dat je geen recht hebt op een volwaardig leven. Op een hersteld leven, op een leven zonder eetstoornis. Maar, je redt je wel, toch?

Het valt wel mee…

Je eigen situatie anders inschatten is tot op zekere hoogte denk ik best menselijk. Je staat er toch anders in dan anderen. Je ziet en voelt andere dingen. Dus het is ook logisch dat je jezelf, en daarmee jouw situatie, op een andere manier beoordeelt. Dit betekent echter niet dat dit ook de waarheid is. Het kan voelen alsof anderen om jou heen ‘overtrokken’ of zelfs overdreven reageren op bijvoorbeeld jouw eetgedrag, maar anderen zien ook echt veel gebeuren. Met een frissere blik dan jij dat zelf vaak ziet, juist omdat ze er niet middenin zitten. 

Omdat ik mezelf anders zag, als minder volwaardig en minder mens, vond ik dat ik zelf overdreef. Ik twijfelde enorm of die zorgen terecht waren en inmiddels heb ik geleerd dat die twijfel al genoeg reden is om aan de bel te trekken. We zeggen het vaak en ik blijf het graag herhalen: het hoeft niet erger, wat dat dan ook mag betekenen. En die eetstoornis, die gaat je niet helpen. Bij welke vraag dan ook. Een eetstoornis is nergens een oplossing voor. 

Bij anderen is het erger

Vergelijken doen we iedere dag. Het geeft ons, als mens, een referentiekader. Een leidraad om af en toe aan vast te houden. Maar: vergelijken is niet altijd gezond of constructief. Ik was geneigd om mezelf, maar vooral mijn eetstoornis te vergelijken. En weet je, wanneer je ziektes met elkaar vergelijkt, komen er nooit winnaars uit de bus. Een ziekte is niet te vergelijken. Dat een ander ziek is, een eetstoornis heeft, betekent niet dat jij het niet zwaar kan hebben. Dat kan naast elkaar bestaan. 

Ook heerst er nog steeds het idee dat een eetstoornis pas behandeld mag worden of ‘erg’ is wanneer het zichtbaar is, de meeste mensen die lijden aan een eetstoornis hebben een gezond gewicht (tot licht overgewicht). Een eetstoornis is – evenals zoveel andere problematiek – vaak niet zichtbaar. Alleen voelbaar. Dat maakt het moeilijk, want daardoor moet de hulpvraag soms echt uit jou komen. Maar onthoud alsjeblieft dat wanneer je ergens tegenaan loopt, de gedachtes over eten en je lichaam de overhand nemen, je hier hulp bij mag vragen.

Bang om een plekje voor iemand bezet te houden die het écht nodig heeft

Toen ik eenmaal de stap had gezet om een behandeling aan te gaan, bleef ik twijfelen. Dat je eenmaal inziet dat er daadwerkelijk een probleem is, betekent dus ook niet dat het ineens makkelijker wordt om jezelf hulp te gunnen. Ik voelde me schuldig dat ik met mijn behandeling een plekje ‘bezet’ hield. Ik kon niet stoppen met vergelijken en ik vond dat ik daar niet op mijn plek zat. Iemand anders verdient dit echt meer dan ik, ik wil het niet eens! Na een aantal weken sprak ik dit voorzichtig uit en wat bleek? Ook hierin was ik niet alleen. Of het daarmee direct eetstoorniseigen is weet ik niet. Maar ik denk wel dat er een verband kan zijn met de functie van de eetstoornis en wat jij jezelf gunt, hoe jij jezelf ziet als mens. Ik vond dat anderen het meer verdienden dan ik, dat zij meer recht hadden op goede hulpverlening dan ik. Een eetstoornis, misschien valt het niet mee, maar ik deal er wel mee. Ik red me wel.

Ik ben mens, jij ook. En beiden verdienen we het om voor gezorgd te worden als dat nodig is. We verdienen genoeg eten, drinken. Frisse lucht. Een veilige plek. We verdienen het om te leven, er te zijn. Hoe jij dit ook wilt invullen, een eetstoornis hoeft hier geen deel van uit te maken.

Ik denk dat het menselijk is om aan jezelf te twijfelen, niet te ‘vroeg’ aan de bel te willen trekken en eerst uit te vogelen of er daadwerkelijk een probleem is, maar ook dat hoef je niet zelf te doen. Jij kent jezelf het allerbeste. Als jij het gevoel hebt dat er iets niet klopt, is dat genoeg. Spreek je twijfels uit, je gedachtes en je gevoelens. Een eetstoornis valt nooit mee. Eetgestoord gedrag of een laag zelfbeeld evenmin. Je mag ruimte innemen, streven naar beter voor jezelf. Je doet ertoe, echt. ♥