Ik schrijf dit vanuit mijn ervaring met een eetstoornis. Hoe ik anorexia ervaren heb en hoe ik erover denk. Niemand is hetzelfde, dus ik hoop niet dat dit een ‘trigger’ zal zijn of dat je denkt ‘bij mij zit het heel anders in elkaar’. Iedereen ervaart een eetstoornis anders, maar dit is mijn ervaring en de door mij opgemerkte belevenissen van anderen.
Zoals steeds vaker naar voren komt in verhalen, uitleg of vragen over eetstoornissen (gelukkig), is dat het niet over eten gaat. Eten is een manier om met onderliggende problematiek te om te gaan. Of anders gezegd; een manier om er niet mee om te hoeven gaan.
Trauma’s, onzekerheden, gevoelens, emoties en nog zoveel meer confronterende situaties die ontweken moeten worden. Ze kunnen en mogen er niét zijn. Stel je voor; de pijn die je weer voelt, het verdriet dat weer naar boven komt, her belevenissen die je niet kunt ontwijken; hoe moet je daar mee om gaan? Wanneer je overgevoelig bent voor de meest voorkomende situaties zoals ruzies, teleurstellingen (groot of klein), angsten, spanningen, dilemma’s…
Hoe kun je dit alles verdragen wanneer al deze veel voorkomende ‘negatieve prikkels’ in jouw hoofd worden gezien als een verschrikkelijk groot probleem? Vluchten. Vluchten naar een plek waar alle focus non-stop kan liggen. Eten bijvoorbeeld. NOU, ILOON, WAT EEN IDEE. Helaas ben ik niet de enige die dit heeft ontdekt en zijn er zoveel mensen die te maken hebben met een eetstoornis (bekend of onbekend).
Elke dag, heel de dag door wordt er gegeten. Het is iets dat continu terug komt. Zonder eten ga je dood. Punt. Simpel. Het móét. Je moet eten. Hoeveel mensen er blij van worden om dit te lezen op dit moment? Mensen zonder eetstoornis. Maar eten he; Een perfect puntje om controle over te hebben. Wat je eet, wanneer je eet, hoeveel je eet, wat wel en niet, etc. Oh dear, met eten kun je elke dag, de hele dag bezig zijn. Je maakt je eigen regels. Ideaal om van de rest van je dagelijkse bezigheden te ontsnappen. Je denkt minder of totaal niet meer aan al het andere. Nee, het eten is jouw veilige haven. Niets en niemand mag daar tussen komen. Het is toch heerlijk, niks meer voelen. Aan niks anders meer hoeven denken enzo. Het maakt namelijk niks uit of je onzeker bent of hoe je je voelt (indien je nog in staat bent om te voelen), want je kan elk moment die focus weer op het eten leggen.
Het zit namelijk zo; zonder eten ga je dood. Nogmaals, ik kan het niet vaak genoeg zeggen; langzaam maar zeker zal je lichaam gewoon op zijn. Biologie? Wetenschappelijk bewezen? Geen idee, maar ik weet wel dat je voedingsstoffen nodig hebt. Vetten, eiwitten, koolhydraten, suikers, etc. Ik ben geen voedingsdeskundige, maar het is toch logisch?
Naja, zoals ik al eerder vermeldde ‘Niks meer voelen, indien je nog in staat bent om te voelen’. Je bent namelijk dood en doodmoe. Een soort zombie. Je energie is op, je motor draait niet meer. Haren worden dof, geen volume meer en het valt uit. Je krijgt een vachtje over heel je lichaam; donshaartjes, om je warm te houden. Wat zit het menselijk lichaam eigenlijk mooi in elkaar he? JOUW LICHAAM wilt voor je zorgen→ Het zorgt voor een vacht om JOU warm te houden omdat je dat zelf niet meer kan. WANT JE EET NIET.
Ohja, je vingers en nagels worden blauw.
Zitten doet pijn want ja; je hebt nauwelijks nog billen. Wanneer je niet bent afgevallen binnen een dag raak je gefrustreerd en heb je het idee de controle te verliezen, dus is er nog meer controle nodig. Een droge huid, constant koud, futloos, nergens zin in en veel te weinig energie of blijheid om iets te ondernemen, wat uiteindelijk zorgt voor isolatie. Sociale contacten nemen af en dit zorgt uiteindelijk voor eenzaamheid en meer somberheid. Doordat je gevoel weg is, zal ook je compassie afnemen. Verdriet en pijn bestaat nog nauwelijks. Ook medelijden kan soms afvlakken.
Je kan een onrealistisch zelfbeeld hebben; veel te mager, maar jezelf nog steeds niet dun genoeg vinden, of jezelf zelfs dik vinden. Je kan ook nog meer onzeker worden; Jezelf te dun vinden, dat is niet mooi (botten steken uit, geen vrouwelijk figuur meer hebben, etc).
Het is oorlog in je hoofd; Hoe stop ik hiermee? Het is verslavend. Ik wil weer normaal eten, Maar ik kan en durf die controle niet los te laten. Ik vind mezelf te dun, Maar ik durf niet aan te komen, bang die controle kwijt te raken en toch te dik te worden. Ik wil mee met vrienden uit eten, maar hallo; eten. Ik wil de stad in om wat te drinken, maar geen energie, noch zin in een spontaan hapje eten. Want oh lord, hoeveel spanning, angst en denken er komt kijken bij dat soort dingen. Hele menukaarten worden grondig onderzocht; dagen van te voren.
Mentale voorbereiding is noodzakelijk. Gerechten worden vergeleken. De groene salade zonder kaas, maar wel met een ongezonde dressing OF de salade zonder dressing maar wel met noten. CRUCIAAL. Alhoewel, ik loop wel in de stad, dus ik kan het wel weer verbranden. Die 3 cashewnootjes zullen 3 kilometer lopen wel waard zijn. Misschien maak ik er wel 5 kilometer van… Dan voel ik me er beter bij. Of 7 kilometer? Of gewoon de marathon. Waarom ook niet?!
Lachen, maar zo gaat het wel. Stel je voor dit soort dilemma’s elke dag en heel de dag in je hoofd te hebben. Je wordt er gek van. Het kan zelfs tot op de millimeter worden afgemeten. 16,4 gram muesli. En dan eindelijk, na 20 keer opnieuw afwegen, heb je 16,2 gram omdat die ene graankorrel 0,3 gram was. Dus dan maar wat minder. Ik moet er toch niet aan denken 16,5 gram te hebben…. Het klinkt in jouw oren misschien belachelijk, maar zo gaat het echt. Helaas.
Zoals je ziet; ik schrijf dit met zelfspot. Ik denk elke dag; Iloon, doe toch normaal. Maar dat betekent zoveel meer. Het is helaas geen kwestie van ‘normaal doen’ of ‘gewoon weer eten’. Er komt zoveel meer bij kijken. Controle loslaten betekent weer eten. Dit betekent dat je niet meer kan vluchten in het eten.
Controle loslaten betekent op een gegeven moment weer voelen en het kunnen ervaren van emoties. Het betekent dat je verdriet en pijn zult hebben. Boosheid komt er ook bij kijken; Je zult boos zijn en dit moeten kunnen uiten.
Zoals de ouwe hawaiianen altijd zeiden (a.k.a moeders); maak van je hart geen moordkuil. Boosheid betekent soms mensen kwetsen. Je kan niet altijd leuk en aardig gevonden worden. Je kan niet altijd lachen (zorgt trouwens ook voor rimpels). Soms moet je je kwetsbaarheid laten zien.
Anorexia, boulimia, NAO, BED, orthorexia, obesitas en noem het maar op; het is niet leuk of prettig of simpel of standaard. Het is een ingewikkelde stoornis die je soms onbewust zelf creëert. Het kan je overkomen, het kan in je genen zitten, het kan aangeleerd zijn. Er zijn ontelbare oorzaken en gevolgen. Natuurlijk, voor sommigen zullen de te dunne modellen in modebladen de oorzaak zijn, maar dit is slechts een klein percentage. Helaas komt hier nog steeds de focus te liggen wanneer er over eetproblemen wordt gepraat.
Ik spreek voor mezelf wanneer ik zeg; Hulp helpt. Nee, goh, meen je dat? Passende hulp. Om manieren te leren die jou helpen met de achterliggende oorzaken om te gaan. Ik geloof dat je volledig de eetstoornis los kan laten, maar dat er misschien altijd wel een trigger op de loer kan liggen. Juist dan is het belangrijk om de manieren toe te passen die jou helpen om niet terug te vallen.
Het hebben van een eetstoornis is eenzaam, vermoeiend en beangstigend. Dit wil je toch niet?
Geef een reactie