Een uitstrijkje: Hoe gaat dat?

Een uitstrijkje laten maken, je hebt er misschien wel eens van gehoord en misschien ben je het zelfs al eens ondergaan of je hebt geen idee waar ik het over heb. Het kan allemaal, maar als je een vrouw bent (en mannen mogen er ook gerust wat over leren), kan het best handig zijn om te weten wat je te wachten staat als je dit moet laten doen bij de huisarts.

♥ Waarom moet je een uitstrijkje laten maken?
Een uitstrijkje is een ander woord voor het afnemen van slijm van de baarmoederhals met een lang wattenstaafje. Dit wordt gedaan bij onderzoeken naar Soa’s, bij terugkerende, heftige schimmelinfecties, onverklaarbaar bloedverlies en iedere vrouw krijgt ook een uitnodiging voor een uitstrijkje tussen haar 30-60 jaar vanwege het onderzoek naar baarmoederhalskanker.

Bron

♥ Ongemakkelijke uitstrijkjes
Als de arts je adviseert om een uitstrijkje te laten maken, kan dat heel erg spannend zijn natuurlijk. Toen ik dit liet doen, vond ik het ook geen fijn idee dat iemand anders zomaar even iets in mijn vagina zou doen op hele zakelijke manier. Het idee is raar en ongemakkelijk. Wat er in onze onderbroek zit, laten we vaak maar aan enkele mensen in onze omgeving zien of soms lange tijd aan niemand. Hooguit aan een partner of in de sauna met je beste vriendinnen of toen je nog kind was in de badkamer. En dat is dan vaak nog van redelijk ver af, een dokter moet er echt even goed naar kijken.

Misschien kijk je zelf eigenlijk ook nooit naar hoe het er daar beneden uitziet en ben je er ook erg onzeker over. Ziet het er wel uit zoals het hoort? Moet je het scheren of is het juist gek dat je het scheert daar? Je bent misschien bang dat de arts er iets van vindt of vindt het zelf niet zo mooi daar beneden, tussen je benen. Dat maakt een uitstrijkje of vaginaal onderzoek nog ongemakkelijker dan het al kan zijn. Onthoud in ieder geval dat dit voor een arts niets met schaamte, seks of uiterlijkheden te maken heeft, er wordt naar dit lichaamsdeel gekeken op een medische manier en ze zien er tallozen.

Jouw vagina is vast niet de meest gekke vagina die ze ooit hebben gezien. Ze zien er zoveel en op het moment van dit onderzoek, wordt er puur even een wattenstaafje langs de wand gehaald en (bij een vaginaal onderzoek), gevoeld met een handschoen of het goed zit daar binnen. Daar heeft de arts, behalve een medische, geen mening over.

Ook kan het zeer spannend zijn omdat je nare ervaringen hebt gehad, zoals seksueel misbruik of omdat je bang bent om aangeraakt te worden daar. Maak dat bespreekbaar met jouw arts en vraag naar een vrouwelijke arts, wanneer jij dat fijn vindt. Daar mag je gewoon naar vragen. Een huisarts kan dat altijd regelen op een andere dag bijvoorbeeld of kan jou geruststellen en samen kijken naar hoe jullie ervoor kunnen zorgen dat het toch gedaan kan worden.

Bron

♥ Wat gebeurt er tijdens het maken van een uitstrijkje?
Wanneer je een uitstrijkje moet laten maken, word er aan je gevraagd om naar de behandelkamer te lopen. Soms is dit in een andere kamer, naast te spreekkamer, soms is dit achter een scherm of muur in dezelfde kamer. Daar staat een bank, waarop je ook moet liggen als er naar je buik, been of rug wordt gekeken. Zo’n zwarte vaak, met een laagje papier er overheen wat ze direct vervangen nadat er een patiënt op heeft gezeten of gelegen. Soms heeft deze tafel twee steunen voor de benen, bij andere tafels mag je je knieën zelf op bank zetten zodat je knieën gebogen zijn.

De arts geeft je even de gelegenheid om je schoenen, broek en onderbroek uit te trekken waarna hij/zij je zal vragen op de bank te gaan liggen. Het kan fijn zijn om een lang t-shirt aan te trekken of een jurkje, zodat je niet helemaal onbedekt bent aan de onderkant en ook als je van de bank afstapt, niet bloot bent. De arts maakt tijdens dat jij je onderlichaam uitkleed de spulletjes klaar.

Hij (of zij) pakt vaak een buisje met daarin een wattenstaafje en een speculum, ook wel ‘eendebek’ genoemd vanwege dezelfde vorm als de bijnaam. Dat is een zilverkleurig, ijzeren tangetje/knijper die de vagina een heel klein beetje open zet. Zo kan de arts kijken of het staafje echt langs de baarmoederwand wordt gehaald. De eendenbek kan erg koud aanvoelen. Soms warmt de arts hem op onder de warme kraan, maar vaak is dat koude gevoel weg na enkele seconden. Het voelt even onprettig, maar het doet in de meeste gevallen geen pijn. Wanneer het niet zo makkelijk gaat, gebruikt de arts wat medisch glijmiddel of een kleinere eendenbek. Je kunt hier zelf ook naar vragen als jij weet dat je daar beneden moeilijk kunt ontspannen.


Bron

Vrouwen die geen tampons gebruiken om die reden, pijn hebben bij seks, vaginisme hebben of nare ervaringen hebben gehad met seks, kunnen hier last van hebben. Geef dit goed aan, de arts maakt ook dat vaker mee. Eventueel kan zij je oefeningen meegeven om te leren ontspannen of je tips geven om goed te blijven ademhalen. Het is helemaal niet gek als je het spannend, onprettig of ongemakkelijk vindt.

Als het wattenstaafje langs de wand van de binnenkant van je vagina, je baarmoederhals, is gehaald wordt dit in een plastic buisje gedaan en de arts plakt er een sticker op. Dit gaat naar het laboratorium voor onderzoek. Meestal krijg je na een kleine week de uitslag.

♥ Een vaginaal onderzoek
Als je pijn hebt bij seks, een vreemd plekje hebt op je schaamlip of ergens anders last van hebt, kan het goed zijn als de dokter ook meteen even kijkt of het er verder gezond uit ziet. Zo kijk een dokter ook wel eens in je oren of keel, als je daar pijn, slikproblemen, gekke plekjes of jeuk hebt. Probeer dus ook te begrijpen dat dit normaal is voor een arts, hoe ongemakkelijk ook.

Vaak wordt er eerst een uitstrijkje gemaakt eventueel kijk de arts dan met een lampje naar binnen. Daarna haalt de dokter de eendenbek er weer voorzichtig uit en gaat hij even voelen hoe het binnen in de vagina zit. Dit heet vaginaal toucheren. De arts gebruikt dan vaak handschoentjes en soms wat medisch glijmiddel. Het voelt natuurlijk raar, maar houd het doel van het onderzoek voor ogen; ontdekken wat er mis is. Dit duurt ook niet zo lang, enkele seconden en dan voelt de dokter vaak al of het klopt of dat er iets aan de hand is.

♥ Hoe lang duurt het?
Het maken van een uitstrijkje duurt niet langer dan enkele minuten. Met aan en uitkleden zal het in totaal maximaal 10 minuten duren. De eendenbek zit er dan hooguit 2 minuten in. Maar ik was binnen een minuut al bijna al klaar.


Bron

Tips:
Als jij een uitstrijkje moet laten maken of als je een SOA-test wilt laten doen, kan het fijn zijn om wat tips op te volgen die ik hierboven heb genoemd. Zoals praten, een jurkje of lang shirt aantrekken, het nuchter bekijken en relativeren, eerlijk vertellen aan de huisarts dat je het erg spannend vindt of de tips van hieronder.

Blijf ademen, dit is heel erg belangrijk om te ontspannen, zodat het onderzoek makkelijker verloopt. Let dus goed op je ademhaling, dan let je ook meteen wat minder op wat de arts nu precies doet. Dat is namelijk toch zo voorbij. Een paar diepe zichten kan helpen, voordat de dokter de eendenbek inbrengt. Dit ontspant de spieren, ook in je bekkenbodem.

Neem iemand mee als je het spannend vindt om dit onderzoek te ondergaan. Misschien is het fijn om eens te vragen hoe andere vrouwen van jouw leeftijd, of jouw eigen moeder dit hebben ondergaan. Je kunt dan van te voren en daarna even napraten. Als je het heel erg eng vindt, is het ook fijn om daarna goed opgevangen te worden of afleiding te hebben van een vriendin. Deze kan buiten, in de wachtkamer op jou wachten. Of juist meegaan en jouw hand vasthouden.

Bekijk deze video. Ik vind wel dat de eendenbek in de video verder lijkt te openen dan in het echt. Maar het laat ook zien dat het allemaal rustig aan gaat en kort duurt.

Vraag of je het zelf mag doen. Moet er enkel een uitstrijkje gemaakt worden vanwege terugkerende schimmelinfecties of een SOA, dan kan je voorstellen om het wattenstaafje zelf in en uit de vagina te halen. Dit moet wel wat dieper dan een tampon, maar als je het ziet zitten om dit zelf te doen met de juiste instructies of omdat je grote problemen hebt met dat een arts het doet door angst, kun je dit natuurlijk ook vragen. Je moet dan soms wel zelf de test/verpakking kopen bij de apotheek of kunt het ter plekke op het toilet of achter het scherm bij de huisarts uitvoeren. Deze kan dan ook kijken of het goed is gegaan. 

Relativeer een beetje. Elke vrouw maakt dit wel eens mee. Of het nu voor een SOA-test, baarmoederhalskanker-onderzoek of wat dan ook is. Het is goed om dit een keer te laten onderzoeken, zeker wanneer je huisarts dit adviseert. Het is voor hem/haar de normaalste zaak van de wereld, alleen wat ongemakkelijk voor de patiënt. Houd dat in je achterhoofd. Een uitstrijkje, de vingers van een arts die even voelen of het klopt, een SOA-test, het is niks raars en het duurt slechts enkele seconden tot minuten.

Onthoudt ook dat het dus zo weer voorbij is. Je haalt een paar keer adem en voor je het weet sta je weer buiten. Wees dan ook een beetje trots op jezelf, dat je dit hebt gedaan ook al vond je het super spannend!

Heb jij wel eens een uitstrijkje moeten laten maken?

Redactie

Geschreven door Redactie

Reacties

18 reacties op “Een uitstrijkje: Hoe gaat dat?”

  1. Jep, ik heb er wel eens een moeten laten maken. Ja ik vond het wat ongemakkelijk maar het was ook zo weer voorbij en deed geen pijn.

  2. Het lijkt me helemaal niets. Ik vind zwemmen al ongemakkelijk, laat staan dit. Wel een fijne blog, nu heb ik meer helder hoe een uitstrijkje in zijn werk gaat. En die relativering kan ik goed gebruiken :).

  3. Nou toevallig heb ik het er net over gehad in mijn topic.
    Ik vond het totaal niet pijnlijk….wat ik dan weer heb….ik maak me zorgen om de uitslag. Het duurde bij mij 5 weken (!!!) en ik ben echt wel bang geweest dat ze iets gevonden hadden. Wat gelukkig niet zo was.

  4. Haha die eendenfoto

  5. Ik ben ook blij met deze blog. Ik loop tegen de 30 en zal dus een keer een oproep krijgen. Ik maak me er al jaren druk om…

  6. Ik heb het ook meerdere keren laten doen vond het echt verschrikkelijk ik voelde me heel ongemakkelijk en bij mij deed het ook echt pijn omdat heel gespannen was denk ik

  7. Misschien is dit heel raar maar ik ben zo bang dat ik er opgewonden van zou raken als een dokter me daar aanraakt en dat dat dan te merken is.. ik bedoel, bij mannen is het meer obvious natuurlijk maar bij vrouwen kan het ook echt wel te zien zijn en dat lijkt me echt suuuper genant. Ik denk niet dat het zo snel zou gebeuren maar toch is dat een angst van me.

  8. Nog geen dertig dus gelukkig nog geen oproep gehad. Aangezien ik nog niet eens een tampon er in krijg vraag ik me af hoe ze zo’n eendebek kunnen inbrengen zonder dat ik scheurtjes krijg. Klinkt dit heel raar? Zijn er ook eendebekken die de grote hebben van een minitampon of moeten ze dan alsnog wijder gemaakt worden zodat de arts beter kan kijken?

  9. @ lost girl
    Nee klinkt niet raar hoor… het is allemaal wel een beetje spannend maar het is niet groter dan dat…
    Want er wordt glijmiddel/spul gebruikt om het eendenbekje in te brengen en het gaat soepeler voorzichtig en hygiënisch
    Zowizo aangeven als je het spannend vindt.. echt heel logisch hoor dat is het de eerste keer ook, ik vond de 3e keer zelfs nog spannend dus ja normaal toch

  10. helaas heb ik ook een uitstrijkje gehad tijdens een opname in ziekenhuis en ik was niet voorbereid doordat ze mij niet uitlegden wat er ging gebeuren, het deed verschrikkelijk pijn, ik gilde keihard. Oef… en nu moet ik weer voor zo;n ding. tja, dit maal zeg ik: vorige keer deed heel erg pijn, ik ben wat anders dan anderen daarin, dus doe ff extra voorzichtig en dan … tja dan moet het lukken hoor. Los van dat.. ook toen het pijn deed was het zo voorbij. Dat troost misschien..

  11. Is dat verplicht, ik heb dit nog nooit laten doen

  12. Heel toevallig vanmorgen uitstrijkje gehad, ik was erg gespannen, maar het lukte me.uiteindelijk te ontspannen. Toen ze met het waten staafje aan de gang gingen vond ik dit geen prettig gevoel, het was niet pijnlijk.. maar leuk is anders.. ik ben blij dat ik het weer gehad heb!

  13. @anoniem. Nee het is niet verplicht, maar wel heel verstandig om wel te laten doen. Als je niet gaat en je krijgt wel wat, is dat erger dan even een eng onderzoek.

    @ a. Ik heb dan geen ervaring met een uitstrijkje maar wel met een blaaskatheter. En ze konden het juiste gaatje niet vinden, dus veel gefriemel, maar omdat het geen seksuele lading heeft raakte ik niet opgewonden.
    De verpleegkundigen waren zenuwachtiger dan ik.

    Proberen te geloven dat er niets aan de hand is en jezelf wijsmaken dat het niets uitmaakt.

  14. Ik werd laatst 30 en heb zeker wel 3 oproepen gehad voor dat onderzoek, maar ik ga daar echt niet aan meedoen.

  15. Ja de 2e herinnering kun je een gratis "thuis kit" opvragen. Die test dan op het hpv virus. Heb je die, zul je alsnog naar de huisarts moeten voor een uitstrijkje. Anders ben je er weer een paar jaar van af.

  16. Bedankt voor de duidelijke blog.
    Ook ik ben nu enkele weken 30 jaar en heb afgelopen Woensdag de uitnodiging gehad. Zo dapper als ik was meteen gebeld. Helaas kan ik pas 22 Juli 2021 terecht. Gewoon nog 4! Lange weken. Zie er enorm tegenop, maar ga het uiteindelijk wel laten doen. Ben niet seksueel actief, dus de kans is klein, maar toch. Nog ff doorbijten dus. Komt wel goed alle.aal.

  17. Ik heb weer de oproep gekregen, en ga er weer niet aan meedoen. Reden: het gaat niet.
    Jammer dat er erg luchtig om wordt gedaan, van "het valt wel mee", maar voor mensen als ik (slachtoffers van sexueel geweld), is een inwendig onderzoek/uitstrijkje vaak een hel, en zoals bij mij, niet eens mogelijk. Zoals ik al zei, het gaat niet. Dat beaamt mijn gynaecoloog overigens ook. Dat met de eendenbek gaat niet eens, dus laat staan het uitstrijkje zelf.

    Ik raak al in paniek als de uitnodiging op de deurmat valt.

  18. Wat een goede blog. Ik ben net geweest en had een jurkje aan gedaan. Hele fijne tip! De vrouw die het deed legde alles goed en rustig uit en het deed zeker geen zeer en was een stuk minder ongemakkelijk dan ik verwacht had.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *