Mijn doel om te herstellen van mijn eetstoornis kon enorm groot en overweldigend voelen. Dat was het eigenlijk ook wel. Zo groot dat ik door de bomen het bos niet meer zag. Zo’n lange weg die ver voorbij de horizon liep dat ik me er niet zo goed een voorstelling van kon maken of er een overzicht in kon vinden. Herstellen kost tijd, maar ik vond één dag al heel lastig om te overbruggen. Hoe maak je eetstoornisherstel overzichtelijk?
Taartpunten tekenen
Waar ben je nu en waar wil je graag naartoe? Wat is je hulpvraag? Wat hoop je te bereiken met je eetstoornisherstel? Lastige vragen vond ik het maar. Ik wist het eerlijk gezegd niet zo goed. Ja, dat ik me beter ging voelen, maar was het werkelijk zo erg dan nu? Zou ik m’n eetstoornis niet ook kunnen behouden en me tegelijkertijd beter voelen? Voor mij is het altijd fijn geweest om ongrijpbare gedachten om te zetten tot iets tastbaars. Dat maakte het meteen een stuk overzichtelijker.
In dit geval maakte ik het tastbaar via de opdracht om mijn leven in te delen in taartpunten. Dat vond ik best humoristisch als persoon met een eetstoornis. Een taart, ha! De opdracht ging alsvolgt: Teken een taart (een cirkel). Die taart is jouw leven. Nu moet je die taart opdelen in taartpunten. Waar bestaat jouw leven uit? Hoe is jouw tijd ingedeeld? Wat vind je het meest belangrijk? Wie of wat krijgt het grootste stuk van de taart? Puntje bij paaltje kwam het erop neer dat mijn eetstoornis een heel groot stuk van de taart kreeg. Er bleef maar weinig taart over voor andere dingen in mijn leven. “Ik zou m’n studie en vrienden best een groter stuk taart willen geven.” Tja, je kan geen twee taarten hebben, je hebt maar één leven. Als je ergens veel tijd aan besteed, is er nu eenmaal minder tijd voor andere dingen.
Vervolgens mocht ik een tweede taart tekenen. Waar zou ik het liefst mijn tijd aan besteden? Mijn eetstoornis (of mijn eten, lichaam, gewicht etc), mijn studie, mijn creativiteit, mijn vrienden, de band, m’n familie, sport enzovoort. Ik startte dit keer niet bij mijn eetstoornis en merkte dat als ik wilde dat al die andere dingen een groter stuk kregen mijn eetstoornis een veel kleiner stuk zou moeten krijgen. Het is kiezen of delen. Deze opdracht gaf mij een hoop inzicht wat betreft de hoeveelheid ruimte die mijn eetstoornis innam en wat ik daar allemaal voor moest inleveren. Een behoorlijke eye-opener. Hoe zou jij je leven willen indelen?
Doelen stellen, waar begin je?
Ik wist min of meer waar ik heen wilde, maar hoe kwam ik daar? Door doelen te stellen en daar naartoe te werken. Hoe groot of klein maak je die doelen dan? Zijn er dingen waar je rekening mee moet houden? Hoe maak je het concreet? Waar begin je?! Het ene onoverzichtelijke obstakel was nog maar net overwonnen en ik liep alweer tegen een volgende aan. Eetstoornisherstel hoeft niet in één keer, maar mag in klein stapjes. Hoe kleine stapjes? Hoe besluit je zo’n stapje? Te grote stappen kunnen leiden tot teveel angst en met te voorzichtige stappen schiet het ook niet echt op.
Wederom hielp het mij goed om het één en ander voor mezelf op papier te zetten. Het allesomvattende doel was natuurlijk om te herstellen van mijn eetstoornis. Een doel binnen dit grote doel zou kunnen zijn om voldoende te eten op een dag. Dit doel neem ik even als voorbeeld om uit te werken en overzichtelijker te maken:
♥ Wat is m’n doel?
Voldoende eten op een dag
♥ Hoe maak ik dat doel concreet?
Door een eetlijst te maken gebaseerd op de basislijst
♥ Hoe maak ik dat doel makkelijker?
Wekkertjes zetten per eetmoment, zodat ik het niet vergeet en gedwongen wordt om bewust te kiezen en het bijhouden van een eetdagboek.
♥ Waar zou ik tegenaan kunnen lopen?
Eetstoornisgedachten die zeggen dat ik beter niet kan eten en/of angst om aan te komen van wat ik eet.
♥ Wat zou mij dan kunnen helpen?
Door van tevoren bedachte tegengedachten in te zetten en/of hulp te vragen van mijn omgeving. Blijven onthouden waarom ik dit doel heb gesteld, namelijk om beter te worden en te herstellen van mijn eetstoornis.
Zou je dit voor andere doelen ook zo kunnen aanpakken?
Wat kost energie en wat geeft energie?
Naast mijn deeltijdbehandeling ging ik niet meer naar school en ook werken lukte me niet zo goed. Daar voelde ik me wel eens schuldig over. Ik kon ontzettend moe zijn, maar wat deed ik nou eigenlijk? Twee dagen per week naar therapie en verder niet echt iets, toch? Eigenlijk deed ik ontzettend veel. Herstellen van je eetstoornis kost een hoop energie. Het is hard werken en er gaat meer tijd en aandacht in zitten dan alleen dat uurtje therapie (of meer of minder). Juist buiten therapie is het keihard werken en angsten overwinnen. Er ligt een hoop op je bordje.
Toch had ik het idee dat ik daarnaast nog allemaal andere ballen hoog zou moeten kunnen houden. Ik wilde studeren, geld verdienen, sporten, vrienden zien, m’n huishouden runnen, genoeg slapen, oefenen met schrijven, filmen, fotograferen, tekeningen maken, m’n familie zien en van alles en nog wat. Dat is best een hoop. Zelfs al voor iemand die geen eetstoornis zou hebben. Een eetstoornis kost niet alleen ruimte in je hoofd, maar kon ook letterlijk veel tijd kosten. Bijvoorbeeld wanneer ik eetbuien had of maar bleef dwalen in de supermarkt. Wanneer ik van mezelf móest sporten of een uur lang m’n kleding stond uit te zoeken. Bovendien mis je een hoop energie als je rommelt met je voeding. Niet zo gek dat het allemaal wat veel kan zijn.
Los van dat het belangrijk is om jezelf niet voorbij te lopen kon die vermoeidheid ook mijn eetstoornis triggeren. Ik kon mijn energie dus wel goed gebruiken. Het was daarom goed voor mij om te kijken naar wat mij energie kostte en wat mij energie gaf. Eigenlijk is deze oefening nog steeds wel heel fijn om te doen, ook zonder eetstoornis. Maak op een papiertje twee kolommen waarvan eentje ‘geeft energie’ en de ander ‘kost energie’. Hou een paar dagen bij wat je op een dag doet. Merk je dat deze dingen je energie kosten, dan schrijf je ze in die kolom en als ze je energie geven in de andere kolom. Soms kon iets de ene dag in de ene kolom horen en de andere dag in de andere kolom, dat is prima. Soms kan het ook in allebei tegelijk, ook prima.
Kijk na een aantal dagen eens terug naar wat je hebt opgeschreven. Doe je vooral dingen die je energie kosten of dingen die je energie geven? Wat zou je daarin kunnen aanpassen? Het is onvermijdelijk dat je soms dingen moet doen die energie kosten, maar zou je dat ook anders kunnen indelen? Zijn er bepaalde ochted- of avond-routines waar jij veel aan hebt? Ervaar je voldoende rust en regelmaat? Doe je te veel of te weinig? Is (bijvoorbeeld) Netflix nog ontspanning of juist vermijding en zuigt het je leeg? Heb je genoeg tijd voor jezelf? Zou je meer andere mensen willen zien die jou energie geven? Een hoop vragen en vast nog veel meer. Met meer inzicht in je dagbesteding kan je de juiste vragen en antwoorden makkelijker vinden.
Wanneer gaat het beter?
Herstellen van een eetstoornis kost tijd en gaat met ups en downs. Aan het ene kant is het fijn dat het niet in één keer beter hoeft te zijn en dat een slechte dag niet betekent dat je het verpest hebt, maar aan de andere kant vond ik het ook wel lastig dat het zolang duurde. Ik bleef voor mijn gevoel namelijk telkens tegen dezelfde dingen aanlopen. Wel 1000 keer stootte ik tegen diezelfde steen. Dit maakte het lastig om die hobbelende lijn omhoog te blijven zijn. Gaat het nou beter of niet?
Voor therapie moest ik een dagboekje bijhouden waarin ik schreef hoe het ging, wat m’n doelen waren en waarin ik opdrachten uitvoerde als g-schema’s en het bedenken van tegengedachten. Hoewel ik zowel als aan het eind van mijn behandeling als aan het beging van mijn behandeling nog steeds last had van (bijvoorbeeld) eetbuien, was de situatie toch heel anders. Dit kon ik zien door terug te lezen in mijn dagboekje. Mijn doelen van vroeger te vergelijken met mijn doelen van toen. Overwinningen te vergelijken, dagen waarop ik had geschreven te vergelijken, mijn gemoedstoestand te vergelijken, eetschema’s te vergelijken, andere bezigheden dan mijn eetstoornis te vergelijken, mijn gedachten te vergelijken etc.
Ja, ik had nog last van dezelfde dingen, maar wel op een andere manier en op heel veel vlakken ging het ook een stuk beter. Herstellen is een beetje als leren fietsen. De hele tijd maar hetzelfde herhalen en de hele tijd weer vallen tot het steeds vaker steeds beter gaat. (Om als het even glad is dan toch nog een keertje van je volwassen fiets te vallen, maar dat kan je hebben!) Hoewel het heel stom voelt om steeds bezig te zijn met dezelfde dingen is het eigenlijk ook wel logisch en als je iets verder kijkt zal je zien dat het toch niet helemáál dezelfde dingen zijn. Er zijn heel veel manieren om dit proces bij te houden en het is een beetje aan jou wat jij fijn vindt of wat je behandelaren hanteren.
De één houdt het liefst dagelijks een dagboekje bij, de ander meer sporadisch. Je kan ook elke dag een cijfer of een kleur geven en zo je gemoedstoestand bijhouden. Voel je je ondanks dat het niet perfect gaat toch beter? Ook hield ik een tijdje een eetbui/compenseer kalender bij. Mijn gewicht werd bijgehouden enzovoort. Hoe hou jij herstel bij?
Hopelijk maken deze tools je herstel en proces wat overzichtelijker. Het is niet gek dat het de ene dag overzichtelijker voelt dan de andere. Een eetstoornis en de angsten en gevoelens die daarbij horen kunnen voor flink wat chaos zorgen. Dat maakt het soms lastig om met beide benen op de grond te bleven staan. Je zak merken dat je je de ene dag een stuk sterker voelt dan de andere dag en dat is oké. Herstellen gaat met ups en downs. Stapje voor stapje. Je bent goed bezig.
Wat maakt jouw herstel overzichtelijk? ♥
Geef een reactie